مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت گفت: نبود فرماندهی واحد و اراده دولت‌ها برای تقسیم دارایی ۵۰ هزار میلیارد تومنی بین تقریباً ۵ میلیون نفر از چالشهای واگذاری سهام عدالت است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر در برنامه میز اقتصاد با حضور سید فرید موسوی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و مهدی حاجیوند مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت به موضوع جاماندگان سهام عدالت پرداخته است.
شرح این گفتگو را می خوانید:
مجری: می‌خواهیم راجع به تخصیص سهام عدالت به جاماندگان صحبت کنیم، می‌دانید که تخصیص سهام عدالت به جاماندگان از سال ۹۹ مطرح شد قبلش هم مطرح بود تقریباً می‌شود که از سال ۱۴۰۱ گویی به بودجه همراه پیدا کرد در این سال‌ها روسای کمیسیون اقتصادی مجلس وزرای مختلف دولت آمده‌اند صحبت کردند وعده‌هایی دادند، اما اختلافاتی سر سبد سهامی که قرار بود تخصیص پیدا بکند آن ۱۰ میلیونی که گفته شده بود با اولویت افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی مثل کمیته امداد و بهزیستی قرار بود باشد یک سبد ۱۰ میلیون تومانی مغایرت‌هایی سر سبدش و ارزنده بودنش وجود داشت، مغایرتش با اصل ۴۴ و همه اینها منتج به این شد که تا الان که داریم با هم صحبت می‌کنیم اتفاقی نیفتاده، اما کماکان تخصیص سهام عدالت به جا ماندگان در بودجه ۱۴۰۳ هم است می‌خواهیم راجع به این صحبت کنیم با کارشناسان و متخصصین این حوزه که تخصیص سهام عدالت به جامانده‌ها در بودجه ۱۴۰۳ هم است، اما آخرین اظهار نظری که وزیر محترم اقتصاد داشتند این بود که بر سر سبد سهامی که قرار است به جا ماندگان تخصیص پیدا کند کماکان اختلاف نظر‌هایی وجود دارد اینجا می‌خواهیم صحبت کنیم با آقای سید فرید موسوی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس و آقای مهدی حاجیوند مشاور رئیس سازمان بورس در امور سهام عدالت.
سوال: آقای حاجیوند بفرمایید که آخرین خبر‌ها چیست دقیقاً به کجا رسیده‌ایم تا الان که داریم با هم صحبت می‌کنیم قرار است که چگونه بالاخره این سهام عدالت به جاماندگان تخصیص پیدا کند؟
حاجیوند: همانطور که می‌دانید طرح توزیع سهام عدالت از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۵ شروع شد در کشورمان در آن مقطع ۶ دهک و ۱۸ گروه شناسایی شدند، در نهایت چیزی حدود ۵۰ میلیون نفر سهام عدالت گرفتند رفته رفته یک تعدادی آمدند عضو کمیته امداد و سازمان بهزیستی شدند شرایط دریافت سهام عدالت را داشتند ولی در گردونه سهام عدالت نبودند این شد که طی یکی دو سال گذشته تصمیم بر این شد که اصطلاحا به جاماندگان یا مشمولین جدید هم سهام عدالت داده شود، در نهایت وزیر محترم اقتصاد فرمودند چیزی حول و حوش ۴ میلیون و هفتصد هزار نفر شناسایی شدند، عمدتاً اعضایی که تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی و ایثارگرانی بودند که تحت پوشش این سه عنوان بودند ولیکن سهام عدالت نداشتند، در نهایت قرار شد که به هر کدام ۱۰ میلیون تومان داده شود چیزی نزدیک ۵۰ هزار میلیارد تومان سهم یا سرمایه نیاز بود که اختصاص داده شود اگر بخواهیم باز هم رجوع کنیم به آخرین خبر‌ها و اظهار نظر‌ها آقای خاندوزی چند ماه پیش گفتند که این پیشنهاد رفته روی میز هیئت وزیران قرار دارد و باید یک فرمولی یک شرایطی را به وجود بیاورند که این تخصیص سهام اتفاق بیفتد.
سوال: آقای موسوی به نظر شما مهم‌ترین مانعی که وجود دارد بر سر اینکه سهام عدالتی که خیلی وعده داده شده به جا مانده‌ها و فکر می‌کنم تا الان چیزی که نصیب جا مانده‌ها شده این پیامک‌های جعلی و کلاهبرداری‌هایی که تا الان شاهدش بودیم فکر می‌کنید که مهم‌ترین مانع اصلی چیست؟
موسوی: بحث سهام عدالت از سال ۱۳۸۴ ما اگر بگوییم که استارت خورد و امروز ما نشسته‌ایم و در خصوص عملیاتی شدن آن هنوز داریم صحبت می‌کنیم، امروز باید بحث اثربخشی و آن اهداف را باید در نظر می‌گرفتیم که به نتیجه رسیده یا نه یک قصه پرغصه‌ای را شاهد هستیم متاسفانه و امیدوار هستم که انشاالله هرچه سریعتر این موضوع به اتمام برسد، چون واقعاً بازی کردن با روان جامعه مخصوصاً در این سال‌های اخیر که به صورت احساسی یک تصمیماتی را در واقع اتخاذ کردیم و نتوانستیم پاسخ اثربخشی به آنها ارائه بدهیم، چون به هر حال مجلس شورای اسلامی، وقتی که یک مصووبه‌ای را در واقع می‌گذراند حتماً با دولت مشورت‌هایی دارد و اگر حالا بگوییم سال اول ابعاد قضیه دیده نشد سال دوم ابعاد قضیه دیده نشد یعنی سه سال است که حداقل در قانون بودجه مطرح می‌شود و این ۵ میلیون نفر از اقشار آسیب‌پذیر ما که مخصوصاً در شرایط اقتصادی جامعه امروز ما در شرایط حساسی هستند اینها انتظار ایجاد کرده‌ایم، ولی عملاً اتفاقی را رقم نزدیم، اشاره داشتند که سرمایه گذاری لازم برای این سهام در اختیار نیست بانک ملت بانک تجارت این مواردی بود که در واقع مصوب شده بود که سهام اینها در اختیار دوستان قرار بگیرد ولی خب به هر حال الان چه اقدامی را باید انجام بدهیم ما هر سال این را منتقل کرده‌ایم به سال بعد بدون اینکه تصمیم در واقع جدی‌تری بگیریم و یا تصمیم خودمان را اصلاح کنیم الان انتظار ایجاد شده مجلس دوازدهم روز‌های اول شروع به کارش است و تقریباً ما هنوز کمیسیون‌ها کار خودشان را شروع نکرده‌اند ولی نمایندگان محترم همواره حساس هستند به این موضوع، چون یک شمولیت حداکثری ۵ میلیون نفر را ما شاهد هستیم در این مدت جلساتی که هنوز کمیسیون تشکیل نشده بود همکاران محترم تذکرات لازم را به دولت محترم می‌دادند امیدوار هستم که دولت چهاردهم به هر حال با اولویت به این موضوع نگاه کند موضوع شق القمری هم نیست که لاینحل باشد دولت به هر حال درآمد‌هایی را دارد دولت منابعی را دارد که می‌تواند اینها را با تبدیل به سهام در اختیار مشمولین بگذارد به هر حال مصوبه‌ای است که ایجاد شده.
سوال: چرا فکر می‌کنید که تا الان انجام نشده؟
موسوی: ببینید عمدتاً دولت‌های ما تمایل ندارند دارایی‌های خودشان را واگذار کنند، یکی از مسائل و مشکلات موضوع این است اراده‌ای مبنی بر واگذاری آن مدیریت اموال دولتی و سهام دولتی تقریباً وجود ندارد دوم این واگذاری‌ها عمدتاً با یک سری چالش‌هایی مواجه شده که اگر جایی هم که اراده بوده آن موانعی که بود به هر حال ساز و کار درستی تعریف نمی‌شد دستگاه‌های نظارتی ورود می‌کردند جسارت لازم هم از مدیران گرفته می‌شد در این واگذاری‌ها که اگر خاطرتان باشد سال گذشته بحث مهندس سازی دارایی‌ها مطرح شد حضرت آقا یک دستور خاصی را به یک کمیته‌ای دادند در خصوص این واگذاری‌ها که در واقع خارج از یک چهارچوبی به صورت جدی‌تر این موضوع پیگیری شود من مشکل اصلی را در این می‌بینم که دولت محترم در واقع اراده‌ای بر واگذاری اموال و دارایی‌های خودش نمی‌دیده و با به تاخیر انداختن این تصمیم عملاً اجرای این قانون را با چالش مواجه کرده.
سوال: آقای حاجیوند شما چقدر موافق این گزاره هستید که عدم تمایل واگذاری دولت بوده که در این دو سه سالی که خیلی صحبت شد راجع به واگذاری سهام به جاماندگان سهام عدالت مانع اصلی بوده برای اینکه این اتفاق رقم نخورد؟
حاجیوند: حالا شاید بتوانیم تا حدودی این موضوع را متین بدانیم ولیکن من فکر می‌کنم حالا که ما داریم راجع به جاماندگان صحبت می‌کنیم یعنی دولت جدید و مجلس جدید بد نیست که یک آسیب شناسی بکنند ببینند که در طی دو دهه گذشته این سهام عدالت حداقل در حوزه تخصیص منابع و دادن سهام به مشمولین چه آسیب‌هایی داشت می‌دانید که یکی از ایراداتی که ما به طرح توزیع سهام عدالت می‌گیریم این است که ما به جای اینکه بیاییم به دهک‌های درآمدی سهام عدالت بدهیم به دهک‌های جمعیتی دادیم یعنی چی یعنی یک بخشی از کسانی که کارمند بودند در یک مقطعی گفتند که باید بیایند سهام عدالت بگیرند در همان مقطع ما معاون وزیری داشتیم که سهام عدالت بهش دادیم کارمند قراردادی حداقل حقوق داشتیم که بهش سهام عدالت دادیم، یعنی الان که ما داریم صحبت می‌کنیم آدم‌هایی هستند که وضعشان خوب است سهام عدالت دارند یک عده‌ای در همان مقطع در این شش دهک نگنجیده‌اند و این اتفاق افتاده یکی از آسیب‌های سهام عدالت است که منجر می‌شود که ما بحث جاماندگان را بعد از دو سه سال هنوز اجرایی نبینیم، به نظر من این است که ما اصلاً فرماندهی واحدی در سهام عدالت نداریم یک مقطعی کار دست سازمان خصوصی‌سازی بوده یک مقطعی کار دست سازمان بورس بوده یک مقطعی دست شرکت سپرده گذاری بوده این عدم داشتن فرمانده واحد چی شده؟ این شده که طی دو سه سال گذشته یک نماینده مجلس آمد گفت ما به ۲۰ میلیون نفر می‌خواهیم سهام عدالت بدهیم، یکی دیگر آمد گفت به ۵ میلیون نفر سهام عدالت می‌دهیم، یکی دیگر آمد گفت ما اصلاً سهام عدالت نمی‌دهیم و شاید یک بار روانی هم به دولت سیزدهم از این جهت وارد شد که باید یک منبعی را تخصیص بدهد حالا از این آسیب اگر بخواهیم بگذریم باید بگوییم که شاید یکی از بزرگترین موانع همین است که یک دولتی مانده که یک دارایی ۵۰ هزار میلیارد تومنی را باید بیاید تقریباً بین ۵ میلیون نفر تقسیم کند از طرف دیگر آقای دکتر موسوی هم فرمایش درستی داشتند دولت‌ها عمدتاً دل و دماغ اینکه اصلاً بخواهند یک دارایی را از خودشان بکنند ندارند من فکر می‌کنم اگر سهام عدالت را اینطوری ببینیم که می‌تواند یکی از راه‌های خصوصی‌سازی و یا کاهش تصدیگری دولت باشد فراوان دولت‌ها و دولت به معنای عام در کشورمان سهام دارد دارایی دارد و می‌تواند این کار را انجام بدهد. الان که ما داریم صحبت می‌کنیم هیچ بحثی در مورد اختصاص سهام عدالت به جاماندگان وجود ندارد مردم گول کلاهبرداران و پیغام‌هایی که در فضای مجازی و جا‌های دیگر است را نخورند اگر قرار باشد روزی سهام عدالت اختصاص داده شود از همین رسانه ملی از جمله تلویزیون و رادیو اطلاع رسانی صورت می‌گیرد، یک نکته دیگر هم من بگویم ما در حالی این روز‌ها نشسته‌ایم یا طی دو سه سال گذشته نشسته‌ایم در مورد تخصیص سهام عدالت به ۴ میلیون و هفتصد یا بیشتر یا کمتر صحبت می‌کنیم که از جمعیتی که بهشون سهام عدالت داده‌ایم یک میلیون و هشتصد هزار نفر هستند همه کار‌های سهام عدالتشان را انجام داده‌اند برگه‌های سهام عدالت هم دارند ولی اسمشان در سامانه‌ها نیست و متاسفانه سهام عدالتی بهشون تخصیص داده نمی‌شود.
سوال: حالا به آن می‌رسیم سوالم اینجاست که خودتان به هر حال الان جزئی از دولت هستید و مشخصاً دارید در مورد سهام عدالت به رئیس سازمان بورس به عنوان مشاورشان هستید به نظر خودتان فرمانده واحد در دولت سیزدهم در خصوص سهام عدالت با کی بود و خودتان این را تایید می‌کنید که به خاطر عدم تمایل دولت به واگذاری منابعش این کار تا الان محقق نشده یا دلایل دیگری هم در کنار این دلیل بوده؟
حاجیوند: یک آسیب شناسی کنیم که اصلاً چرا فرمانده واحدی نبوده، می‌دانید که تا سال ۹۹ تقریبا همه امور سهام عدالت مربوط می‌شد به حیطه وظایف سازمان خصوصی بعد از اینکه موضوع آزادسازی اتفاق افتاد یک بخشی از این وظایف آمد انتقال پیدا کرد به بازار سرمایه و مشخصا سازمان بورس و این دوران گذار یک مقدار طولانی شد و فکر می‌کنم که این فرماندهی واحد نبودش شرایطی را به وجود آورد که از هر جایی یک صدایی باشد من فکر می‌کنم چند ماه پیش که در همین برنامه خدمت شما بودیم پیشنهاد دادیم که ما یک سخنگو برای سهام عدالت داشته باشیم موضوع سهام عدالت ۵۰ میلیون دارنده سهام عدالت دارد به علاوه سی و چند میلیون ندارنده سهام عدالت بنابراین من فکر می‌کنم موضوعی است که باید یک سخنگو داشته باشد و ما همه حرف‌ها و موضوعات را از زبان ایشان بشنویم در مورد سهام عدالت که دیگر دچار کلاهبرداری و خیلی اتفاقات دیگر نشویم.
سوال: می‌خواستم از شما بپرسم که در سه سال گذشته هم فرمانده واحد می‌گویید که فرمانده واحد نداشته؟
حاجیوند: این دوره گذر، من می‌گویم که این دوره گذر باعث شد که یک مقدار مجتمع شدن وظایف در مورد سهام عدالت تحت سیطره یک مدیریت یا یک وزارتخانه خیلی خوب اتفاق نیفتد این هم که داریم می‌گوییم که دولت دلش نمی‌آید که یک چیز‌هایی را از خودش به مفهوم عام در کشورمان داریم از دولت‌ها یاد می‌کنیم.
سوال: داریم از سه چهار سال گذشته صحبت می‌کنیم که قرار بود که این اتفاق بیفتد دیگر؟
حاجیوند: ولی خب شما می‌دانید که ۵۰ هزار میلیارد تومان هم اگر بخواهد دولت بدهد یک تخصیص منابع یا یک سازگاری می‌خواهد دولتی که با کسری بودجه چند صد همتی روبرو است این یک موضوع است ضمن اینکه من فکر می‌کنم هم در مجلس هم در دولت هم در ارکان مختلف همیشه نیامده‌اند یک نسخه واحد و پیگیرانه برای تخصیص سهام عدالت به جاماندگان ارائه بدهند.
سوال: متشکرم آقای موسوی شما نظرتان چیست؟
موسوی: سه سال این موضوع در بودجه مطرح شده اگر دولت مانعی می‌دید، خب به هر حال باید در سال بعد این موانع را اعلام می‌کرد به مجلس و مجلس احصا می‌کرد و این موانع را رفع می‌کرد، چون اتفاقی نیفتاده ما صرفاً احساسی یک بخشی از جامعه را ۵ میلیون نفر را امیدوار نگه داشته‌ایم و یک سرابی نشان داده‌ایم متاسفانه به اینها و هیچ اراده‌ای هم نداشتیم که این اتفاق رقم بخورد، چون به هر حال همانطور که عرض کردم ما الان حدود نزدیک به ۵۰ میلیون نفر از جمعیت کشورمان درگیر این هستند از سال ۸۴ تا الان نه یک ساختاری ما داشته‌ایم نه یک سخنگوی واحدی را داشته‌ایم نه یک ساز و کاری را داشته‌ایم و همین طوری به هر حال این موضوع را مطرح کردیم .
سوال: و البته داخل پرانتز این را بگوییم که به آنهایی که داشته‌اند سودشان و اینها دیگر که واریز شده؟
موسوی: به هر حال ۵۰ میلیون نفر از جمعیت کشور درگیر این قضیه هستند اینها یک مدتی بحث افراد ورثه‌ای کسانی که فوت می‌کردند بود، بعضاً فروش اینها با چه ساز و کاری باشد تسهیلاتی که به اینها باید باشد ببینید ما هر روز با موضوعات جدیدی مواجه بوده‌ایم یعنی یک ساختاری می‌خواست، یعنی در واقع همانطوری که فرمودند یک سخنگویی می‌خواست متاسفانه در سازمان خصوصی‌سازی مثلاً حتی یک واحد مشخصی برای این قضیه ما طراحی نکرده‌ایم که بیایند در قالب یک مشاوران و اینها این موضوع را پیش برده‌ایم شما وسعت کار را ببینید ولی در خصوص جاماندگان من فکر می‌کنم که به هر حال کوتاهی جدی هم از طریق مجلس گذشته اتفاق افتاده من حالا متهم نمی‌کنم دوستان را ولی به هر حال انتظار بود که این قضیه تعیین تکلیف شود اگر واقعا قرار نیست ما سهامی را واگذار کنیم برای چی هی مصاحبه می‌کنی و می‌گوییم حالا سه ماه دیگر دو ماه دیگر مصوبه فلان کمیته مصوبه فلان کمیته اینها در واقع راهگشا نیست برای مردم به هر حال انتظار هم ایجاد شده انتظار همچون ایجاد شده پس باید اجرا کنیم دولت الان اموالی را در اختیار دارد این اموال را واگذار کند بعد اینها را تبدیل به سهام شرکت‌ها کنند این سهام شرکت‌ها را ببرد واگذار کند این یکی از راه‌ها است می‌شود در واقع روی آن فکر کرد ولی خب به هر حال هیچ اراده‌ای را من فکر می‌کنم که نبوده بعد از هر از چند گاهی می‌آیند اعلام می‌کنند صنایع پتروشیمی فولاد مبارکه، مس و بعد می‌گویند که فلان جای دولت گفت نه اجازه‌تان را بگیرید هماهنگ با هم باشید و بعد اعلام کنید بینید مجلس نمی‌تواند من الان نماینده مردم هستم مردم به ما مراجعه می‌کنند و می‌گویند که من مشمول بهزیستی هستم من در واقع مددجوی کمیته امداد هستم من مشمول هم هستم اینها سهام من را نمی‌دهند ببینید تصور می‌کند این شهروند ما که همه دریافت کرده‌اند حق کشی فقط در خصوص این فرد اتفاق افتاده شما این را ضرب در ۵ میلیون کنید که احساس می‌کنند حق کشی اتفاق افتاده بعد می‌نشینیم می‌گوییم که سرمایه اجتماعی ما چرا آمده پایین چرا نارضایتی ایجاد شده با همین حرف‌های ما با همین حرف‌های من من نماینده باید به هر حال مجلس و دولت این مشکلات را مرتفع کند و من فکر می‌کنم که راهکار‌هایی هم است نه، اگر دیگر حاکمیت به این نتیجه رسیدیم که واقعاً نمی‌خواهیم این را اجرا کنیم این را هم اعلام کنیم بگوییم شهروند عزیز فقط تو نیستی ۵ میلیون نفر ۱۰ میلیون نفر یا ۲۰ میلیون نفر شامل می‌شد که ما به اینها ندادیم الان دوستان فکر می‌کنند شهروندانی که به هر حال ما با مردم در ارتباط هستیم تصور می‌کنند که همه دریافت کرده‌اند ایشان که مثلاً حالا مشمول کمیته امداد هم است بهزیستی هم است به ایشان فقط تعلق نگرفته تکلیف خودمان را با مردم هم مشخص متاسفانه نمی‌کنیم و این قضیه انشاالله من فکر می‌کنم با حساسیتی که در همین ابتدای مجلس من از همکاران دیدم تذکر‌هایی که داده‌اند و پیگیری‌هایی که اتفاق افتاده انشاالله با استقرار دولت جدید هم این یکی از موضوعات و پرونده‌های اولیه خواهد بود که قطعاً باید مورد بررسی واقع شود و تعیین تکلیف شود که بعد از ۲۰ سال به هر حال این پرونده حداقل بسته شود و انشاالله ما در آینده از این وضعیت و مزایا و اهداف و اثربخشی صحبت کنیم و ببینیم که چه اقداماتی را برای اصلاح این قضیه باید
انجام بدهیم.
سوال: وزیر اقتصاد یک سری دلایل موجهی و سازمان خصوصی داشت و آمدند عنوان کردند به خصوص درصد‌ها چقدر شما اینها را موجه می‌دانید یا مانع اصلی است؟
موسوی: ببینید من این را رد نمی‌کنم که بگویم که مثلاً فولاد مبارکه را نمی‌توانستیم دوستان فولاد مبارکه را نمی‌توانستند واگذار کنند خوب قبل از اعلام این را یک استعلام می‌کردند قبل از اینکه من اعلام کنم که من نمی‌توانم ۲/۷ سهام بانک صادرات را واگذار کنم مجموعه وزارت اقتصاد سهامدار است بگوید که این بانک صادرات را من به آن خط قرمز رسیده‌ام که نمی‌توانم برای چی مصوب کنم بانک ملت بانک تجارت اینها مگه خارج از وزارت اقتصاد است حالا بگوییم فولاد مبارکه و مس مثلاً وزارتخانه بغلی است تا من کسی را آنجا پیدا کنم و نامه بزنم و کسی تلفنم را جواب بدهد اینها که داخل خود وزارت اقتصاد است اتاق بغل است ما به هر حال اگر اراده باشد می‌آید و آن ابعاد موضوع را هم می‌بینیم و اعلام می‌کنیم، من احساس می‌کنم که این اراده نبوده این اراده هم یکی کلیت موضوع است که دولت‌ها فرق نمی‌کند هر دولتی واگذاری اموال به هر حال برایشان چالش است دوم اراده‌ای هم الان نبوده علی رغم مصوبات مختلف که در سال‌های اخیر بوده برای خرید محبوبیت حالا مجلس یا دولت حالا می‌خواستند بگویند که ما این کار را انجام می‌دهیم ولی پشتوانه حقوقی و اجرایی‌اش را فراهم نمی‌کردند.
سوال: آقای حاجیوند شما بفرمایید که چقدر تایید می‌کنید این فقدان به قول آقای موسوی کارشناسی و حقوقی پشت قضیه و صحبت‌هایی که می‌شد عقبه‌اش این وجه کارشناسی در آن ایجاد نشده بوده؟
حاجیوند: طبیعتاً می‌توانیم بگوییم که متاسفانه در برخی از بازارهایمان یا مراتب اقتصادیمان داریم و بدون کارشناسی می‌رویم صحبت می‌کنیم اگر قرار بود به نظر من کار را به من می‌سپردند من عامی صورت کارشناس من می‌گفتم که بیایید تعیین تکلیف کنید آن یک میلیون و هشتصد هزار نفری که برگه سهام عدالت دارند و همه کارهایشان را کرده‌اند و مدارک هم داده‌اند و انجام نشده بعد یک سوال کلی‌تر در قامت یک کارشناس می‌توانیم مطرح کنیم که آیا زمانی که ما آمدیم طرح توزیع سهام عدالت را مصوب و اجرا کردیم بنایمان این بود که بیاییم هر یک سال یکبار ببینیم که چه کسانی می‌توانیم در را باز کنیم و بهشون سهام عدالت بدهیم، یک سوال بعدی که مطرح می‌شود این است که فرض را بر این می‌گیرید که ما فردا به ۵ میلیون نفر سهام عدالت دادیم آیا قرار است ۱۰ سال آینده هم تعداد جدیدی که به کمیته امداد و سازمان بهزیستی اضافه می‌شوند اینها باشند یا باید در این سهام عدالت را یکجا ببندیم و برسیم به مشکلاتش به هر حال اینها از جمله موضوعات لاینحلی است.
سوال: حالا تا برسیم به این سوال‌ها آن سوالی که مطرح شد آقایونی که آقای موسوی دارند اشاره می‌کنند بهش واقعاً این نکاتی که مطرح شده تا الان، چون در برنامه‌هایی که داشته‌ایم تا الان خود شما در برنامه میز اقتصاد همین جا نشسته‌اید این فقدان کارشناسی وجود داشته قبل از اعلام مواضعی که از سوی همکاران شما در جای جای دولت انجام شده یا نه؟
حاجیوند: والا این را باید از دوستان بپرسیم از وزیر محترم اقتصاد دوستان دیگر که چقدر این موضوع کارشناسی شده ولی من فضای رسانه‌ای را می‌بینم وقتی یک نماینده مجلس می‌آید می‌گوید که به ۲۰ میلیون نفر سهام عدالت می‌دهیم به نوعی می‌توانیم بگوییم که دولت را در یک اقدام انجام شده می‌خواهد ناخواسته قرار بدهد یعنی اینها به نظر من خیلی هم بی‌تأثیر نبوده به قول آقای دکتر موسوی یه کسی آمده حالا دنبال شهرت بوده پست بوده یا جایگاه بوده یا مثلاً رای را می‌خواسته بگیرد آمده یک وعده‌ای را داده من در فلان استان نماینده بودند آمده‌اند به من گفته‌اند که آقا جاماندگان آمدند گفتند که باید به همه سهام عدالت بدهند البته قطعاً کار کارشناسی تا حدودی شده وقتی یک طرحی با این جمعیت ما الان سهام عدالت در مجموع چیزی حدود هزار همت است با یک جمعیت ۵۰ میلیون نفری قطعاً می‌توانیم بگوییم که اینطوری نیست که کار کارشناسی در آن انجام نشود همینطوری بدون کارشناسی باشد.
سوال: مشخصا الان داریم راجع به این ۴ میلیون و خورده‌ای که قرار است جامانده بودند و بهشون سهام تخصیص پیدا کند صحبت کنیم؟
حاجیوند: اگر بخواهیم سهام بدهیم اول برویم همه کار‌ها را بکنیم منابع را در نظر بگیریم بعد بیاییم موضوع را رسانه‌ای کنیم اگر نه که لزومی ندارد که ما بیاییم به قول معروف افکار عمومی را مشوش کنیم و بعد هم بنشینیم سر این موضوع صحبت کنیم که آیا قرار شد که سهام عدالت به جا ماندگان بدهیم یا ندهیم.
سوال: یک سری شرکت‌های استانی سهام عدالت بودند که از سال ۹۹ است که بسته‌اند اینها به کجا رسیدند الان در کدام مرحله قرار دارند؟
حاجیوند: آبان ماه سال ۱۴۰۲ بود که شورای عالی بورس یک مصوبه‌ای داشت مبنی بر اینکه شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی سهام عدالت باید مجامع خودشان را برگزار کنند یک تدبیر خوبی هم به نظر من اندیشیده شد استان‌های خراسان شمالی و همچنین زنجان به عنوان پایلوت در مرحله اول انتخاب شدند و سال گذشته تا پایان سال ما دیدیم که در ۲۳ بهمن، البته گیلان هم امسال بود ما ۲۳ بهمن پارسال خراسان شمالی و سوم اسفند زنجان و فکر می‌کنم شانزدهم فروردین هم استان گیلان مجمع خودش را برگزار کرد روز پنجشنبه‌ای که پشت سر گذاشتیم بیست و یکم استان مرکزی مجمع خودش را برگزار کرد سازمان بورس تقریباً ۲۶ استان را جلسات بررسی تبیین و تشریح روند اجرایی را برگزار کرده در خود استان حضور داشته امور اقتصاد و دارایی بودند تعاونی‌ها بودند اداره تعاون بوده بهزیستی بوده سرمایه‌گذاری‌ها به صورت مفصل جلسات را برگزار کرده ۲ استان دیگر بوده که هفته بعد آذربایجان غربی و شرقی این جلسات برگزار می‌شود می‌شود ۲۸ تا استان‌های البرز تهران و سمنان به دلیل مشکلاتی که دارند پذیرششان اتفاق نیفتاده.
سوال: چه اشکالاتی؟
حاجیوند: مثلاً موقعی که سهام عدالت را دادیم استان البرز جدا از تهران نبود باید اینها سفره سهامدارانشان را جدا کنند استان سمنان هم یک مشکلی دارد که اصلاً پذیرش در بازار سرمایه نشده.
سوال: چه مشکلی دارد؟
حاجیوند: حالا یک سری موضوعات حقوقی دارد که باید بیایند بنشینند حل کنند، مکاتبات بار‌ها و بار‌ها اتفاق افتاده در سطح‌های وزارتخانه‌های مختلف امیدواریم که استان سمنان هم بیاید کار پذیرشش را انجام بدهد در مجموع بخواهیم آخرین خبر‌ها را از مجامع شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی بگوییم ۴ استان یا شرکت مجمع خودشان را برگزار کرده‌اند و تقریباً ۴ تا ۵ استان دیگر هم تاریخش مشخص شده از جمله اصفهان، کردستان و قم و چند استان دیگر.
سوال: می‌شود تاریخ‌هایشان را هم بگویید؟
حاجیوند: من فکر می‌کنم در ۲۴ مرداد کردستان را داریم اوایل مرداد هم استان‌های قم را داریم و استان اصفهان را داریم و یک استان دیگر و مابقی استانها هم به مرور دارد کارهایش انجام می‌شود بالاخره چند سالی بوده که اینها مجمع خودشان را برگزار نکرده‌اند، برخی‌هایشان مشکل حسابرسی دارند، برخی‌هایشان موضوعات دیگری را دارند که اینها دارند رصد می‌شوند و امیدواریم البته مصوبه شورای عالی بورس گفته که تا اوایل شهریور باید همه استانها مجمع خودشان را برگزار کنند این اتفاق نمی‌افتد.
سوال: چند تاشون می‌مونند و چند تاشون برگزار می‌شود
حاجیوند: تا اول شهریور من فکر می‌کنم چیزی حدود ۸ یا ۹ استان برگزار می‌کنند مجمع خودشان را مابقیشان هم دارند کارهایشان را انجام می‌دهند فکر می‌کنم نیاز دارد که شورای عالی بورس این مدت را تمدید کند امیدواریم که تا پایان سال حداقل دو سوم این مجامع برگزار شود.
سوال: آقای موسوی فکر می‌کنید علت کندی روند برگزاری مجامع چیست فارغ از آن بحث‌هایی که در خصوص واگذاری سهام داشته‌اید؟
موسوی: من همان اراده را می‌بینم به هر حال سال گذشته مصوبه‌ای را می‌دهیم شورای عالی بورس که تا شهریور سال بعد دو سوم این مجامع مجمع خودشان را برگزار کنند مستحضر هستید که سال ۱۳۹۹ قرار بود که این مجامع برگزار شود و به هر حال تمهیداتی آنجا اندیشیده شد شرایط کرونا و اینها هم بود حالا به دلایلی گفتند که بعد برگزار کنید ما الان که تقریباً یک ماه مانده‌ایم به مصوبه ما حدود هشت تا آن هم با همه این تلاش‌هایی که اتفاق افتاده ۸ تا رو توانسته‌ایم برسانیم برخی از اینها حسابرسی نشده افرادی که انتخاب شده برای هیئت مدیره و مسئول و متولی این مجامع استانی بعضاً به نظر می‌رسد که ویژگی‌ها و شایستگی‌های لازم را برای مدیریت اینها را نداشته‌اند و پیگیری‌های لازم را رقم نزده‌اند ما شش ماهه اول سال آخر سال که در واقع شش ماهه اول این مصوبه می‌شود دو تا از مجامع ما در واقع توانستن مجمع خودشان را اجرا کنند در واقع شورای عالی بورس کوتاهی که انجام داده از این شش ماهه اول به هر حال باید سریعاً یک جلسه این را تشکیل می‌دادند و این مجامع و مشکلات را احصا می‌کردند و ریل را برمی‌گرداندند به هر حال این قابل پیش بینی بود که وقتی در شش ماهه اول بعد از مصوبه شما به دو تا می‌رسید از بیست و چند تا این یک قابل پیش بینی است که تا انتهای شش ماهه دوم اتفاق خاصی رقم نخواهد افتاد این همان غفلت است که اشاره کردم و آن عدم اراده ولی امیدوار هستم که با تلاشی که دوستان دارند انجام می‌دهند هرچه سریعتر این اتفاق بیفتد و ما واقعاً آن شیرینی سهام عدالت که باید دست مردم باشد مدیریتش را شاهد باشیم تا این اتفاقات اتفاق نیفتد مردم هنوز کامشان شیرین نخواهد شد.
سوال: یک سری نکته‌ها در خصوص ترکیب اعضای اینها مطرح بود .که باعث کندی می‌شد فارغ از آن اراده‌ای که شما بهش اشاره می‌کنید؟
موسوی: عرض کردم که بعضی شایستگی‌های لازم را نداشته‌اند و این ترکیب‌ها به هر حال باید سریعاً در واقع اصلاح شود که انشاالله شاهد انتخاباتی شان باشیم ما هم در واقع در کنار دوستان هستیم که اگر مشکلات قانونی است در مجلس با فوریت بررسی کنیم که انشاالله آن موقع اگر این انتخابات‌ها اتفاق بیفتد آن موقع است که می‌توانیم بگوییم که این برنامه فقر زدایی از طریق سهام عدالت که در واقع از سال ۸۴ استارت خورد می‌تواند به اهداف خودش نزدیک شود.
سوال: آقای حاجیوند شما نکته‌ای داشتید در این خصوص؟
حاجیوند: بله من یک دفاعی کنم از این برگزاری مجامع، چون از نزدیک درگیر موضوع بودم من فکر می‌کنم که هم عزمش بود و هم اراده و هم واقعاً با پشتکار یعنی اگر ما بگوییم که در موضوع سهام عدالت یکی از موضوعاتی که به شدت دارد خوب پیگیری می‌شود همین برگزاری مجامع است و می‌گویم از ۲۸ استانی که باید مجامعشان برگزار ۲۶ استان درون خود استان همکاران از سازمان بورس تشریف بردند یکی یکی صحبت کردند و وقت گذاشتند خود همین مصوبه شورای عالی بورس ماحصل یک سال کار کارشناسی کمیسیون تخصصی شورای عالی بورس و خود شورای عالی بورس است عزم و اراده است، خوب بالاخره این شرکت‌ها هم می‌دانید دو دهه سهام عدالت را داشته‌ایم هیچ وقت مجامع این شرکت‌ها برگزار نشده فرمودند که سال ۱۴۰۰ هم به دلیل موضوعات کرونا یک مقدار وقفه ایجاد شد ولی من به نظرم عملکرد خیلی خوبی بوده و آسیب شناسی خوبی هم شده همین جلسه اخیر شورای عالی بورس هم که هفته گذشته بود درباره موضوعات سهام عدالت به ویژه مجامع هم گزارشی ارائه شد امیدواریم به همت مجلس.
سوال: تصمیمی گرفته نشد برای تمدیدش فعلاً؟
حاجیوند: فعلاً نه حالا به هر حال یک حرکت رو به جلو است اگر قرار بود که شسته و رفته باشد همان ۴۰۰ برگزار می‌شد ولیکن عرض من این است که باید در دل جلسات و موضوعات.
سوال: نکته آقای موسوی این است که از برنامه عقب هستید دیگر؟
حاجیوند: بله از برنامه عقب است ولی در مجموع به نظر من رضایت بخش است بالاخره مقاومت‌های درون هیئت مدیره‌ها برای برگزار نکردن است از آن طرف همانطور که فرمودند ما شرکت‌هایی داریم که سالیان سال است که اصلاً صورت‌های مالی ندارند حسابرسی نکرده‌اند بالاخره یک زمانی می‌برد هماهنگی اینها یک بودجه‌ای می‌خواهد.
سوال: یک خورده اینها را باز می‌کنید ممانعت‌ها بیشتر از چه جهت بوده اگر این کندی که صورت گرفته اگر قرار بود تا شهریور که چیزی نمانده تا شهریور اگر قرار بود همش انجام شود نشده بزرگترین چالشش چه بود آقای موسوی که گفتند اراده شما گفتید نیست؟
حاجیوند: اراده به نظر من در داخل سازمان شورای عالی بورس است ولی خوب مشکلاتی هم است مثل همه موضوعات دیگر از جمله ممانعت که وقتی صحبت به میان می‌آید می‌بینید که بالاترین سطح تایید صلاحیت در بازار سرمایه را دوستان در شورای عالی بورس برای همین شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی در نظر گرفته‌اند به دلیل اینکه باید افراد لایقی بیایند که صلاحیت این را دارند می‌بینیم در بعضی از این شرکت‌ها طرف اگر بیاید مجمع را برگزار کند آن تأیید صلاحیت را به لحاظ مدرک تحصیلی، سابقه و خیلی موضوعات نمی‌گیرد و خود این یکی از مانع هاست که کار را دنبال نمی‌کند این یک مانع، یک مشکل یا آسیب دیگر می‌توانیم بگوییم که بالاخره بعضی از شرکت‌ها هستند که صورت‌های مالی و گزارشات خودشان را به روز نکردند حسابرسی نکردند یک زمانی آنها می‌خواهند که این کار را انجام بدهند و خوب به هر حال عرض کردم که این شرکت‌ها سالیان سال است که کارهایشان مجامعشان برگزار نشده و امیدواریم که حالا چهار تایی که تا به الان برگزار شده پیش بینی ما این است که تا آخر مرداد هم چهار تای دیگر برگزار بشود و ان شاءالله فکر می‌کنم این مصوبه‌ای را هم اگر شورای عالی بورس بدهد و این زمان را تمدید کند با یاری و حمایت مجلس و دولت جدید بتوانیم تا پایان سال حداقل تعداد قابل قبولی از این مجامع را برگزار کنیم.
سؤال: چه زمانی فکر می‌کنید کلا تمام می‌شود برگزاری مجامع؟
حاجیوند: پیش بینی ما این است که احتمالا اگر تلاش بشود و این روند پیگیری‌ها ادامه داشته باشد ان شاءالله به امید خدا تا آخر سال مجامع برگزار می‌شود.
سؤال: تا آخر سال همه آن تمام.
حاجیوند: اگر همراهی بشود و آسیب‌ها رفع بشود.
سؤال: این همراهی که مثلا از مجلس دارید اشاره می‌کنید مثلا باید چه اتفاقی بیفتد؟
حاجیوند: حالا حتی در مصاحبه‌ها حتی در تصمیم گیری‌هایی که دارد اتفاق می‌افتد فکر می‌کنم اینها همه می‌تواند مؤثر باشد.
موسوی: آسیب‌ها درونی است آسیب‌های جدی قانونی امکان ندارد همانجور که اشاره کردند افرادی هستند که شایستگی لازم را ندارند.
سؤال: به خاطر همین پرسیدم که چه کمکی از مجلس نیاز دارید فکر کردم نکته قانون گذاری و چیزی مدنظرتان است.
موسوی: ما هم حمایت معنوی مان را داریم هم واقعا اعلام آمادگی می‌کنیم که اگر دوستان جایی که خلأ قانونی احساس می‌کنند یا در واقع احساس قانونی نیاز است این را اجرا بکنیم موضوعی هست که من عرض کردم نزدیک به ۵۰ میلیون نفر از کشورمان درگیر مستقیم هستند و هر اقدام اصلاحی به هر حال واقعا باید استقبال بکنیم ما به عنوان نمایندگان مردم و از طرف دیگر واقعا یکی از ساز و کار‌های فقرزدایی و در واقع عدالت در حوزه اقتصاد همین طرح سهام عدالت است که اتفاق افتاده ولی متأسفانه مراقبت نشده متأسفانه تصمیمات لازم با تأخیر اتخاذ شده ما از هر نوع تعجیلی در راستای ساز و کار در واقع بهبود ساز و کار‌های اجرایی استقبال و حمایت می‌کنیم و پشتیبان دوستان هم هستیم.
حاجیوند: اینکه شما فرمودید مجلس چه کمکی می‌تواند بکند این است که می‌دانید که در ترکیب شورای عالی بورس، ما دو عضو ناظر مجلس داریم که عمدتا از کمیسیون اقتصادی مجلس هستند که حالا امیدواریم که دو عضو جدیدی که می‌آیند جایگزین دو عضو قبلی می‌شوند بتوانند این پیوند را مثل همیشه محکم داشته باشند کارشناسی بیشتری داشته باشیم.
سؤال: آقای موسوی اشاره کردید که راهکار‌ها وجود دارد و به راحتی می‌شود که موضوع لاینحلی نیست و می‌شود این موضوع خیلی راحت حل و فصل کرد راهکار شما چیست؟
موسوی: دولت محترم آقای وزیر در واقع در صحبت هایشان بحث‌هایی که گفتند علت تأخیر در اجرای قانون را نبود سرمایه گذاری مناسب سهام اعلام کردند به هر حال من الان یکی از مواردی که هست حالا سهام یک بخشی از قضیه است می‌شود دارایی‌های دیگر دولت را تبدیل به سهام کرد و واگذار کرد ببینید این مصوبه ۳ سال است دارد اجرا می‌شود نمی‌توانیم بگوییم دیگر این مصوبه را دیگر حالا، چون آن روز تصمیم نگرفتیم بعد می‌گذاریم کنار. نه انتظار ایجاد شده در جامعه، ما به هر حال باید بیاوریم یک راهی را پیدا بکنیم اموال و یا در واقع دارایی‌های دولت شناسایی بشوند و اینها تبدیل به سهام و واگذار بشود به مردم این تکلیف قانونی است.
سؤال: پس یعنی به نظر شما به لحاظ دارایی موجود است و دولت می‌تواند این کار را بکند؟
موسوی: دولت ما دولت متمولی است دارایی‌های کثیری دارد که ما به خاطر همان از لفظ مولدسازی استفاده می‌کنیم اصلا یکی از راهکار‌های برون رفت از وضعیت جاری اقتصادی کشور به دلیل کمبود منابعی که گفته می‌شود استراتژی مولدسازی است حضرت آقا هم چندین بار در واقع به این مهم اشاره داشتند حتی یک اختیارات ویژه‌ای را هم به کمیته‌ای در دولت سیزدهم دادند که این مهم را عملیاتی بکنند حالا من گزارشی از دوستان ندیدم در خصوص این مصوبه‌ای که حضرت آقا و اختیاری که حضرت آقا فرمودند به هر حال به کجا رسید ولی این کثیر دارایی‌هایی که در واقع هستش قابل تبدیل به سهام است ما سهام که در واقع ارز از بازار سهام خریداری بشود از آن شرکت‌ها آن حداقل یک کمی پررنگ‌تر می‌شود مجوز قانونی می‌خواهد به هرحال مجلس، ما همراه هستیم شورای عالی سران در واقع الان می‌تواند راهگشا باشد در این قضیه ما حتی الان وقتی که می‌گوییم که به هر حال دولت محترم انتظار بود اگر خلأ قانونی را هم می‌دید و انتظار داشت و اگر اراده بود همان که عرض کردم که این مشکل رفع بشود می‌رفت یک مصوباتی را در واقع از شورای عالی سران اتخاذ می‌کرد آنجا هم نرفتند ولی ما به عنوان مجلس راهکار‌هایی که دولت برای اجرای این مصوبه لازم دارد حاضر به بررسی هستیم تسریع هم می‌کنیم این قضیه را و پشتیبانی می‌کنیم که ان شاء الله اجرا بشود.
سؤال: خلأ قانونی از نظر شما وجود دارد الان؟
موسوی: اگر دوستان به هر حال این تبدیل دارایی‌ها که به هر حال باید اتفاق بیفتد خرید دارایی جدید برای واگذاری اینها من احساس می‌کنم که آنجا به هر حال نیاز به مصوباتی خواهد داشت.
سؤال: کمیسیون اقتصادی اولین جلسه‌ای که در این خصوص خواهد داشت با توجه به این که در شروع کار کمیسیون‌های مجلس دوازدهم هستیم چه زمانی خواهد بود چه زمانی این را پیگیری می‌کنید؟
موسوی: موضوع در واقع مهمی است سهام عدالت، ما در کمیسیون اقتصادی همه کمیسیون‌های مجلس یک جلسه داشتیم هیئت رئیسه و ارکان کمیسیون‌ها شکل گرفته و ان شاء الله تلاش خواهیم کرد که این موضوع را هم در واقع یک بررسی بکنیم با حضور دوستان دولت و به هر حال به یک ساز و کاری برسیم ولی یک موضوعی است دولت جدید در حال استقرار است ما به هر حال بررسی وزرای محترم را هم در دستور کار داریم یک شرایطی است که ان شاءالله من امیدوار هستم که هر چه سریعتر ما به یک جمع بندی برسیم که اگر نیاز باشد یک اصلاحیه‌های قانونی و یا مجوز‌هایی از طریق مجلس آماده بشود حداقل به قانون بودجه ما برسد که در یک سال آخر در واقع در یک سال آتی این مشکل را بتوانیم رفع بکنیم، چون یک فرصت قانونی در واقع این قانون بودجه سال بعد هست که مجلس و دولت جدید باید پخت و پز آن را انجام بدهند من فکر می‌کنم که آن موقع فرصت مناسبی خواهد بود که این چالشی که در سه سال گذشته در قوانین بودجه مانده بتوانیم حل و فصلش بکنیم.
سؤال: اشاره کردید به روی کار آمدن دولت بعدی دولت چهاردهم پیشنهاد شما برای اینکه این موضوع هر چه سریعتر به سرانجام برسد به هر حال این ۴ ـ ۵ میلیون نفری که بار‌ها در برنامه‌های مختلف مسئولین مختلف به آنها وعده دریافت سهام عدالت را دادند به نحوه‌های مختلف پیشنهاد شما برای دولت بعدی چه خواهد بود؟
موسوی: ببینید خوشبختانه جناب آقای رئیس جمهور منتخب ما از جنس مجلس است سال‌ها در مجلس حضور داشتند و در خصوص بحث سهام عدالت درگیر بودند و پیگیری‌هایی که اتفاق افتاده خودشان در جریان هستند در خصوص حوزه اقتصاد هم توسعه اقتصادی بر اساس عدالت جزء شعارهایشان است و سهام عدالت یکی از ابزار‌های این قضیه است آن یک بحث شعاری است ولی بخواهند که چگونگی یکی از راهکار‌ها همین سهام عدالت است فلذا پیش بینی می‌کنم البته هنوز دولت جدید فقط یک نفر انتخاب شده هنوز ساز و کاری در واقع آن ساختار هنوز شکل نگرفته ولی پیش بینی می‌کنم با توجه به این شعار‌ها و شناختی که از آقای دکتر پزشکیان دارم حداقل شخصا این موضوع قطعا جزء اولویت هایشان خواهد بود که این اتفاق رقم بخورد و سر و سامان داشته باشد و به هر حال این پرونده‌ای که ۲۰ سال گذشته روی میز در واقع مدیران اقتصادی کشور بود ان شاءالله با پشتوانه و حمایت ایشان به نتیجه برسانیم مجلس هم قطعا همراهی لازم را خواهد داشت.
سؤال: آقای حاجیوند این شرکت‌های استانی سهام عدالت بازگشایی آنها کی شد؟
حاجیوند: برگزاری مجامع شرکت‌های سرمایه گذاری استانی یکی از چند مؤلفه و پیش شرط بازگشایی نمادین شرکت‌ها است می‌دانیم که عمده دلیل عدم بازگشایی یا تداوم توقف نماد شرکت‌های سرمایه گذاری در بازار سرمایه شرایط بازار سرمایه مان است مجامع دارد برگزار می‌شود امیدواریم که شرایط بازار سرمایه هم به گونه‌ای باشد که این اتفاق بیفتد می‌دانیم که دستور توقف نماد‌ها از طریق شورای عالی بورس صادر شده و نیاز است که شورای عالی بورس هر زمان که صلاح دید، دید که مؤلفه‌ها آمده است دوباره دستور دیگری را صادر کند برای اینکه نماد شرکت‌های سرمایه گذاری در بورس باز بشود.
سؤال: یعنی اینکه الان مثلا مجامعشان برگزار شده باید منتظر باشند تا بقیه هم کارشان تکمیل بشود؟
حاجیوند: ما خودمان پیشنهاد کارشناسی مان این است که به تدریج هر شرکتی که مجمعش برگزار شد یک درصدی از سهام آن قابل معامله در بازار سرمایه شود هم فشار مضاعفی به بازار سرمایه نمی‌آید هم مشوقی می‌شود برای بقیه شرکت‌ها و استان‌هایی که مجامع خودشان را برگزار نکردند با انگیزه بیشتری بیایند نماد‌های خودشان یعنی مجمعش را برگزار کنند نمادهایشان بازگشایی بشود اول و آخر که باید این نماد‌ها در بازار‌های سرمایه بازگشایی بشود ولی می‌گویم ما پیشنهاد کارشناسی مان بوده به شورا هم دادیم حالا شورای عالی بورس هم احتمالا در جلسات آتی خودش یک تأملی هم روی این موضوع بخواهد داشته باشد.
سؤال: جلسه بعدی شورای عالی بورس چه زمانی است؟
حاجیوند: معمولا جلسه شورای عالی بورس یک هفته در میان است باید ببینیم که حالا دولت جدید و اینها چه اتفاقی برای آن می‌افتد وزیر جدید اقتصاد و سایر اعضا چه تصمیمی می‌گیرند.
سوال: پس زمان مشخصی نمی‌توانیم از شما اینجا بگیریم؟
حاجیوند: نه دیگر باید ببینیم که دولت جدید چه وزیری خواهد داشت؟ اگر من فرصت دارم دو سه تا نکته را می‌توانم خیلی کوتاه بگویم؟ ما پیشنهادمان به مجلس جدید و دولت جدید این است که بیاید آسیب شناسی کند اتفاقات بازار سرمایه عدالت را نهایتا ما می‌دانیم که ۲۰ سال است درگیر سهام عدالت هستیم یک ابرچالش‌هایی دارد و یکی از آن همین جا ماندگان است آقای دکتر موسوی در یکی از نکاتی که فرمودند نکته جالبی را اشاره کردند بیاییم تعیین تکلیف کنیم اگر واقعا می‌توانیم به جا ماندگان سهام عدالت سهامی اختصاص بدهیم سهام بدهیم بیاییم بررسی کنیم مبانی قانونی آن را ایجاد کنیم و سهام را بدهیم اگر نمی‌توانیم متوقف نکنیم مردم را به اینکه یک روز بگوییم سهام عدالت می‌دهیم یا نه، اینکه ما می‌گوییم ابرچالش یا مشکلات بزرگی در سهام عدالت است .
سؤال: با توجه به اینکه این بحث‌هایی که در این سه سال شده و این آمادگی‌هایی که عنوان شده کسی دیگر الان نمی‌توانم را نمی‌پذیرد.
حاجیوند: دقیقا بله یک نکته‌ای است که باید انجام بشود. ما ۴۹ تا شرکت داریم که بخشی از سهام آنها به سهام عدالت داده شده ما این صحبت‌هایی که داریم می‌کنیم برای ۳۶ شرکت است یعنی ۱۳، ۱۲ یا ۱۳ تا شرکت باقی ماندند که آنها غیربورسی هستند متأسفانه هنوز هم تعیین تکلیف نشده امیدوارم مجلس جدید و دولت جدید بیاید تعیین تکلیف کند اگر شرایط پذیرش در بورس را دارد آنها را بیاورد به بازار سرمایه و این سبد را ۴۹ شرکت بورسی را بازار سرمایه‌ای کند می‌دانید که موقعی که طرح توزیع سهام عدالت هم بود در آن ابلاغیه گفته شده بود که سهام شرکت‌هایی که در بازار سرمایه هستند متأسفانه ۱۳ یا ۱۲ تا شرکت هستند که در بازار سرمایه نیستند یعنی همه این قصه آزادسازی و مجامع برمی گردد به آن ۳۶ شرکت، ۱۳ شرکت دیگر هستند این هم یک موضوعی هست که امیدواریم که مجلس و دولت جدید به آن فکر کنند.
سؤال: پیش شرط خاصی لازم دارد برای این اتفاق یعنی نکته ای، چون دارید اشاره می‌کنید که ابرچالش‌ها را داشتید نام می‌بردید این پیش شرط خاصی لازم دارد که هم کمک دولت و هم مجلس را می‌طلبد؟
حاجیوند: حالا به هر حال یک جایی مبانی قانونی است اگر واقعا این شرکت‌ها نمی‌توانند پذیرش بشوند در بازار سرمایه می‌توانند سهامشان تغییر پیدا کند.
سؤال: از این جهت می‌گویم که مثلا در این دو سه سالی که حالا به هر حال کار دارد پیش می‌رود اتفاقی نیفتد در این خصوص؟
حاجیوند: بحث‌ها پیش آمد شما می‌دانید که تقریبا چند سال پیش یک موضعی پیش آمد که یک هلدینگ مادری داشته باشیم سهام آن ۱۳ شرکت بیاید داخل این و ۵۰ میلیون سهامدار عدالت بیایند سهامدار این بشوند ولی هیچ وقت این طرح به نتیجه نرسید مخالفان و موافقانی داشتند بالاخره یک موضوعی است که باید تعیین تکلیف بشود اگر اجازه بدهید من فرصت را غنیمت بدانم پارسال متوفیان سهام عدالت تعیین تکلیف شد متوفیان سهام عدالت وراثشان این نسخه‌ای که ما داریم می‌گوییم را بروند پیگیری کنند.
سؤال: همان یک سؤالم از شما دقیقا همین بود، چون یک سری از متوفیان و ورثه متوفیان سهام عدالت یعنی ورثه متوفیان سهام عدالت نتوانستند سود سهامشان را دریافت بکنند علی رغم همه شاید کار‌هایی که گفته شده انجام دادند علت‌های آن چه بوده و چه کار باید انجام بدهند؟
حاجیوند: ما نسخه کاملی که متوفیان برای آنها اتفاق افتاده و وراث باید انجام بدهند را الان طی دو سه دقیقه می‌گوییم اولا اینکه ما متأسفانه بیش از ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار سهامدار عدالت داریم که متوفی شدند و با خانواده شان تقریبا جمعیتی حول و حوش ۱۵، ۱۶، ۱۷، ۱۸ میلیون نفر را شامل می‌شوند پارسال تعیین تکلیف شدند اینها چه اتفاقی باید بیفتد یکی از وراث که سجامی است مدارکی که عرض می‌کنم را بردارد به شعب بانک‌ها یا کارگزاری‌های سراسر کشور مراجعه کند حتما باید حضور فیزیکی داشته باشد مدارک چی هست؟ گواهی فوت، یا کارت ملی و شناسنامه فرد متوفی، گواهی انحصار وراثت، کپی برابر با اصل کارت ملی و شناسنامه همه وراث، یکی از وراثین این مدارک را بردارد تأکید می‌کنیم فقط فقط و فقط به شعب بانک‌ها یا کارگزاری‌های منتخب سراسر کشور مراجعه کند.
سؤال: کجا برود بداند اینکه این شعب و کارگزاری منتخب کجایند؟
حاجیوند: به سایت شرکت سپرده گذاری که مراجعه کند چهار تا بانک هست از جمله بانک ملت و سه بانک دیگر و شعب کارگزاری‌ها آنجا می‌تواند مشخص کند که کدام شعبه مراجعه کند و مدارکش را بدهد.
سؤال: اسم سایتتان را هم نام می‌برید برای مردم؟
حاجیوند: بله شرکت سپرده گذاری سمات اگر مراجعه کنند بله آنجا هست اسامی این شرکت ها.
سؤال: این نفری که مراجعه می‌کند حتما باید سجامی باشد؟
حاجیوند: بله سجامی باید باشد. امروز می‌رود مدارکش را می‌دهد کد بورسی گرفته باشد امروز که برود اقدام کند طی چند روز آینده این تقسیم اصل سهام عدالت اتفاق می‌افتد لازم است که بقیه وراث هم بروند سجامی بشوند یا به قول شما کد بورسی را بگیرد تقسیم سهام عدالت اتفاق می‌افتد برای سود چه اتفاقی می‌افتد فرض کنید که یک کسی سال ۱۳۹۰ فوت کرده از آن موقع تا حالا سود سهام عدالت را نگرفته است در اولین مرحله که تقسیم سود سهام عدالت اتفاق بیفتد همه این سود‌هایی که انباشته شده به ترتیبی که قانون انحصار وراثت می‌گوید بین وراث تقسیم می‌شود.
سوال: حالا اگر یک نفر از آن وراث کد بورسی نداشته باشد در آخرین دوره که اسفند سال پیش بود فکر کنم اسفند و فروردین داشتیم یک دوره‌ای را اگر یک نفر هم بورسی نباشد نمی‌شود این واریز انجام بشود برای بقیه مثلا برای آن نشود؟
حاجیوند: خیر برای بقیه واریز می‌شود تا مادامی که نرود سجامی بشود در حساب دولت این سود هست.
سؤال: این اتفاقه نیفتاده ما مراجعین خیلی زیادی داشتیم که مثلا با اینکه همه کار‌ها را انجام داده بودند سود سهام عدالت در این دوره که باید واریز می‌شده واریز نشده مشکل هایش چی می‌تواند باشد؟
حاجیوند: احتمالا شماره شبای بانکی که وارد کرده شماره شبای مشکلداری بوده شماره تلفن همراهی که آنجا گذاشته احتمالا به نام خودش نبوده یک همچنین مشکلاتی و باز هم یک نکته‌ای را تأکید کنیم که به هیچ جایی نباید مراجعه کنند مدرک جایی بارگذاری نکنند فریب به هر حال افراد شیاد را نخورند و انحصار وراثت سهام عدالت کاملا رایگان است.
سؤال: و قابل انتقال هم که نیست مثلا کسی داشته باشد نمی‌تواند به اسم کس دیگری بکند یا مثلا صرف نظر کند به سهم دیگر منتقل بشود درست است؟
حاجیوند: بله حتی وکالتی هم نمی‌توانند سهام عدالت خودشان را بفروشند یا واگذار کنند.
سؤال: تا کی می‌شود تا موقعی که این صحبت‌هایی که راجع به مجامع داشتیم و اینها برگزار بشود شورای عالی بورس اجازه معامله اش را بدهد و بتوانند منتقل بکنند درست است؟
حاجیوند: می‌توانند بروند سهام عدالتشان را بفروشند در تابلوی بورس خریداری بکنند.
سؤال: بعد از اینکه این دوره انجام شد دیگر؟ فرمودین که اگر حتی یکی از وراث هم کد سجام نداشته باشد کد بورسی نداشته باشد برای بقیه واریز خواهد شد؟ مگر اینکه شبای نادرست مدارک غلط و اینها، از کجا می‌تواند متوجه بشود کدام یک از این دلیل‌ها مانع از این شده که سودش واریز بشود؟
حاجیوند: اگر سجامی شده پارسال که سود سهام عدالت را به حسابشان ریختند به حسابشان واریز نشده باید به سامانه سجام مراجعه کند آنجا شماره شبای بانکی است اگر حقوقی باشد شماره شبا به حسابش واریز نمی‌شود اگر مسدود باشد چک برگشتی داشته باشد احتمالا یکی از این موضوعات است.
سؤال: به او عنوان می‌شود آنجا؟
حاجیوند: بله آنجا مشخصا گفته می‌شود می‌تواند شماره شبای جدید بانکی اعلام کند.
سؤال: چه تعداد از این متوفیان ورثه شان آمدند سهام عدالت به آنها تخصیص پیدا کرده از آن تعدادی که نام بردید؟
حاجیوند: تقریبا فکر می‌کنم چند صد هزار نفر این کار را کردند الان آمار من به روز نیست ولی تعداد زیادی ماندند که این کار را نکردند که ما پیشنهاد می‌کنیم که این عرایضی که خدمتشان عرض کردیم حتما عمل کنند و بروند انحصار وراثت سهام عدالتشان را انجام بدهند.
من فکر می‌کنم که سهام عدالت یک سخنگو می‌خواهد که یک کلام واحدی از یک مرجع یا یک شخص واحدی در مورد سهام عدالت گفته بشود امیدواریم که فرهنگسازی خوبی شود.
سؤال: به قول فرمایش خودتان فعلا فرمانده ندارد حالا تا فرمانده اش پیدا بشود.
حاجیوند: البته هستند موضوعات مختلف مشخص است کدام سازمان یا نهاد یا اداره‌ای دارد انجام می‌دهد ولی ما پیشنهادمان این است که حتما یک سخنگو برای سهام عدالت داشته باشند و ان شاءالله دولت جدید، مجلس جدید با هم بنشینند آسیب شناسی کنند مشکلات سهام عدالت سخت است ولی قابل حل است.
موسوی: من هم تشکر می‌کنم از توضیحاتی که آقای دکتر فرمودند.
سؤال: یک نکته من در سؤالم بود در خصوص نحوه باز شدن نماد‌ها و درصد معامله شان، چون سری اول که فکر کنم باز شد ۶۰ درصدش قابل معامله شده بازار سرمایه شوکی را دریافت کرد شما پیشنهادتان را بفرمایید.
موسوی: متأسفانه در ماه‌های اخیر بازار سرمایه ما حال خوشی را نداشته و آن اتفاقی که آن موقع افتاد اتفاق طبیعی بود، چون این درصد بالایی را از واگذاری سهام به هر حال چنین پیش بینی هم اتفاق می‌افتاد که باید تمهیدات لازم را می‌دیدند من حالا این قضیه سهم عدالت را برخلاف آقای دکتر ابرچالش نمی‌بینم و این مسائل و مشکلاتش به هر حال قابل حل است من از مردم عزیزمان هم از این فرصت استفاده می‌کنم و عذرخواهی می‌کنم که به هر حال نتوانستیم تاکنون این مسائل را به سرانجام برسانیم ولی امیدوار هستم که ان شاءالله تا ماه‌های آتی یک اخبار خوبی را از سهام عدالت داشته باشیم، چون واقعا یک اقدام خوبی بود که اتفاق افتاد ولی به هر حال این کوتاهی‌ها ان شاءالله جبران خواهد شد.