نویسنده و استاد دانشگاه در برنامه جهان امروز شبکه خبر، توافق امنیتی ۱۰ ساله میان آمریکا و اوکراین را بررسی و پیامد‌های آن را تشریح کرد.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ آقای «الیور بوید برت» در ارتباط تصویری از کالیفرنیای آمریکا با این برنامه به پرسش‌ها در این باره، پاسخ داد. متن کامل گفتگو به شرح زیر است:
سؤال: زلنسکی بعد از امضای این توافقنامه امنیتی گفته است که اوکراین یک روز تاریخی را تجربه کرده است و بزرگ‌ترین توافقنامه را بین اوکراین و امریکا از زمان استقلال خودشان امضاء کرده اند. این توافق چه ابعاد و جزئیاتی داشته است که زلنسکی اینقدر از امضای آن خوشحال است؟
بوید برت: مطمئن نیستم که واقعاً زلنسکی خوشحال و از گروه ۷ راضی باشد. اما او در پی آن است که در نهایت از این درگیری و جنگ بیرون بیاید. این توافق ده ساله امنیتی با امریکا که و تصمیم‌های دیگری که گروه ۷ گرفته است تا وام ۵۰ میلیارد دلاری را به اوکراین بدهد که از قبال سود حاصل از اموال مسدود شده روسیه در امریکا است؛ بنابراین می‌شود گفت که این یک خبر خوبی است برای زلنسکی، منتقدان بر این باور هستند که توافق امنیتی، جایگزین ضعیفی برای عضویت اوکراین در ناتو است؛ بنابراین ناتو چندین سال است که وعده عضویت اوکراین را به ناتو داده است، ولی به اوکراین می‌گویند که هنوز عضویت در این ائتلاف ممکن نیست و ممکن است این تا ۲۵ سال آینده هم ممکن نباشد. با توجه به این توافق امنیتی که اوکراین با امریکا امضاء کرده اند و دیگر اعضای ناتو در ماه‌های اخیر، اوکراین به دنبال این است که به نوعی امنیتی که می‌خواهد از طرف آنها دریافت کند و در تلاش است که این ظاهر ائتلاف جمعی برای حمایت با اوکراین به رهبری امریکا حفظ شود که بیشتر در نوامبر امسال هم بر آن تأکید شده بود.
سؤال: اشاره کردید به عضویت اوکراین در ناتو، بخش دیگر این توافق همین مسئله بود، زلنسکی مشخصاً این توافق را یک قدم دیگر برای عضویت اوکراین در ناتو معرفی کرده است، خبرگزاری رویترز هم به نقل از کاخ سفید خبر داده است که این توافق به عنوان پُلی برای عضویت اوکراین در ناتو طراحی شده. ارزیابی شما درباره این مواضع چه است، چقدر عضویت اوکراین در ناتو جدی است؟
بوید برت: به نظر نمی‌رسد که در آینده‌ای نزدیک ناتو بخواهد عضویت اوکراین را بپذیرد. دلیل اصلی که برای این مسئله وجود دارد اینکه اعضایی که وارد ناتو می‌شوند نباید درگیر یک درگیری باشند که در حال حاضر ما شاهد هستیم که اوکراین درگیر یک جنگ است و این شرط را ندارد؛ بنابراین این توافق دوجانبه‌ای که با امریکا بسته است، در واقع در پی این هستند که ناتو را بخواهد از پیوستن به ناتو منع می‌کند. دلیل اصلی که اعضای پیمان ناتو تمایلی ندارند که اوکراین را عضو این پیمان کنند این است که خیلی ملاحظات بسیار زیادی وجود دارد که در دو دهه اخیر روسیه به روشنی مشخص کرده است که اعطای عضویت به اوکراین می‌شود گفت که یک خط قرمز برای روسیه است؛ بنابراین این شکلی از هشدار است برای اروپا که اروپا تمایلی ندارد که به دنبال آن باشد؛ بنابراین ناتو نمی‌خواهد که این عضویت را به اوکراین بدهد و من فکر می‌کنم که این یک جنبه مثبتی است که باید در نظر بگیریم که اینکه ناتو هنوز هم بر حضور و نیاز‌های روسیه اهمیت می‌دهد و آن را به رسمیت می‌شناسد.
سؤال: همزمان با برگزاری نشست سران گروه ۷ در ایتالیا و تصمیماتی که علیه روسیه گرفته اند، شاهد بوده ایم که ولادیمیر پوتین هم گفتگویی را انجام داده است و در آن از طرح و شرایط خودش برای صلح گفته است، مشخصاً اشاره کرده است که اوکراینی‌ها باید از این چهار منطقه‌ای که ملزم شده اند به روسیه یا استقلال پیدا کرده اند، خارج شوند، همینطور پرونده عضویت اوکراین در ناتو به طور کامل بسته شود. ارزیابی شما درباره حرف‌های پوتین چه است؟
بوید برت: بسیار جالب است که رییس جمهور روسیه روز گذشته در سخنرانی که با وزرای خارجه داشت، آن زمانی هم که این سخنرانی را داشت بسیار مهم است، در حالی که در گروه ۷ نشست خودشان را داشتند این مسئله را مطرح کرد و در زمینه نشست سوئیس که صلح سوئیس هم این مسئله اهمیت دارد. می‌شود گفت که واشنگتن هم در یازدهم جولای تلاش‌هایی را در این زمینه داشت، اوکراین پیش از این هم پیشنهاد صلح پوتین را رد کرده بود و شرایطی که پوتین قرار داده است، بسیار حائز اهمیت هستند. می‌شود گفت این نخستین باری است که پوتین به وضوح در مورد شرایطی که برای پایان این درگیری است، تصریح کرده و آنها را مطرح کرده است. روسیه به اوکراین و به جهان دارد می‌گوید که اوکراین باید از تمامی این مناطق عقب نشینی کند و در مناطقی که مرتبط با فدراسیون روسیه است، حضور نداشته باشد که این مناطق لوهانسک و مناطق دیگری است که نیرو‌های روسیه وارد آن شده اند، با اوکراین درگیر هستند. اوکراین هم باید اگر این شرط را قبول کند با آتش بس قریب الوقوعی مواجه خواهد شد؛ بنابراین خروج ایمن نیرو‌های اوکراینی از این منطقه می‌تواند کمک کننده باشد، جزیره کریمه همچنان بخشی از فدراسیون روسیه است که پیش از این الحاق کرده است و پوتین هم می‌گوید که زمانی آتش بس می‌تواند عملیاتی شود که مذاکراتی بین اوکراین و روسیه صورت بگیرد. با مشارکت کشور‌های دیگری از ناتو و بریکس و در نهایت پوتین نگرانی مهم خودش را اینطور در مورد معماری امنیتی جدید اروپا اعلام کرده است و این نیازمند این است که دیگر کشور‌هایی که تأثیرگذار هستند بر این معماری امنیتی هم حضور داشته باشند که چین و دیگر اعضای بریکس هم در این مسئله اثرگذار هستند و دیگر کشور‌های ناتو. پوتین در فرآیند مذاکرات به این مسئله و نگرانی‌های اولویت دار دیگر کشور‌ها تأکید داشته است، تأکیدی که دارد بر غیرنظامی سازی مرز نزدیک به روسیه و عضویت نیافتن اوکراین در ناتو است.
سؤال: در نشست خبری بعد از توافق امنیتی بایدن یک بار دیگر اعلام کرده است تا پیروزی بر روسیه در کنار اوکراین خواهیم ماند. در ماه‌های اخیر ما یک نظرسنجی در اروپا داشته ایم که از هر ده نفر فقط یک نفر معتقد بود که اوکراین می‌تواند در نهایت روسیه را شکست بدهد. مقامات غربی و به طور مشخص بایدن وقتی از تعبیر از پیروزی علیه روسیه صحبت می‌کنند، دقیقاً چه منظوری دارند، اساساً تصویر اوکراین و متحدان آن از پیروزی چه است، آنها دنبال چه پیروزی هستند، بازپس گیری تمام خاک از دست رفته اوکراین، حفظ خطوط مقدم فعلی یا نگه داشتن اوکراین در جنگ؟
بوید برت: ایده‌های مختلفی در مورد پیروزی وجود دارد، در مورد همه اعضاء و طرف‌هایی که در این درگیری حضور دارند. برای اوکراین در حال حاضر با توجه به شرایطی که اوکراین در آن قرار دارد و شرایطی که برای زلنسکی وجود دارد این است که، شرایط قابل قبول این است که، اتفاقی که باید بیفتد این است که روسیه از تمامی مناطقی که پیشتر سرزمین اوکراین محسوب می‌شدند و از نظر آنها سرزمینی که اشغال شده است، خارج شود و به نوعی این را مجازات و تنبیه روسیه می‌دانند. باید به این مسئله توجه کنیم که زلنسکی خودش از قوانینی که در اوکراین وجود دارد عدول کرده است و نمی‌تواند در مورد ماهیت خود روسیه بخواهد بحثی داشته باشد. مسئله دیگری که باید در نظر داشته باشیم این است که روسیه توانسته است سرزمین‌های بسیاری را داشته باشد و مشروعیت زلنسکی را در موقعیت‌های مختلف ریاست جمهوری آن که دوره ریاست جمهوری که تمام شده است، زیر سؤال برده است و به لحاظ قانون اساسی مشروعیت آن را زیر سؤال برده است؛ بنابراین تا زمانی که بار دیگر به عنوان رییس جمهور اوکراین انتخاب نشده است، هنوز هم او دنبال این نیست که این انتخابات را برگزار کند و نمی‌تواند در مورد این کشور به صورت مشروع بخواهد صحبت کند؛ بنابراین این شرایط مهیا نیست برای اینکه بخواهد توافق و اجماعی در این زمینه صورت بگیرد. برای روسیه و از نظر پوتین پایان این درگیری می‌تواند پیروزی به حساب بیاید. دیروز هم پوتین اعلام کرده است که اگر اوکراین توافق کند که از مناطق تحت اشغال خارج شود، می‌شود گفت که این یک پذیرفتن فدراسیون روسیه و مالکیت آن برای مناطق است. با تمام این حرف‌هایی که گفتیم برای ناتو شرایطی که وجود دارد پیروزی این است که امریکا و دیگر کشور‌هایی که حمایت می‌کنند از این ائتلاف بتوانند به اهداف خودشان برسند و بتوانند شرایطی را فراهم کنند که به صورت آبرومندانه این شرایط را به پایان برسانند.