نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی گفت: نمیشود مجلس، دولت و آینده را از هم تفکیک کرد، اگر مجلس نباشد، دولت قانونی برای اجرا ندارد، اگر دولت نباشد مجلس برای چه کسی قانون بنویسد؟ مجلس بهترین قانون عالم را بنویسد، اما دولت قبول و یا توان اجرای آن را نداشته باشد؛ این مهمل میماند و بدبینی جامعه هم افزایش پیدا میکند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صف اول با موضوع مجلس، دولت، آینده میزبان آقای حاجی بابایی نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی بود.
سوال: آقای حاجی بابایی در این ۱۲ روز بگویید که چه اتفاقاتی در مجلس دوازدهم افتاد؟
حاجی بابایی: طبیعتا مجلس یک کار مقدماتی دارد که در رابطه با این کار مقدماتی باید خیلی پخته و دقیق عمل بکند. مجلس در روز اول هیئت رئیسه سنی اداره کرد و در روز دوم هم هیئت رئیسه انتخاب شد و شعب هم همزمان روز اول تشکیل شد، ۱۵ شعبه برای نمایندگان مشخص شد که این شعبه ها ضمن بررسی سوابق علمی – پژوهشی و تجربی نمایندگان عزیز آنها را برای عضویت در کمیسیونهای تخصصی معرفی میکند.
هر شعبه یک نفر را معرفی میکند برای کمیسیون آیین نامه داخلی ۱۵ نفر که اینها هم انجام شد و کمیسیون هم تشکیل شد و هیئت رئیسه کمیسیون آیین نامه داخلی هم مشخص شد و کار خودش را شروع کرد و در طول این مدت هم ما حدود یک هفته است که اداره معاونت قوانین مجلس بررسی و رصد میکند با اسناد و مدارک نمایندگان را برای کمیسیونهایی که درخواست کردند.
با سه عنصر یا سه مولفه سوابق اجرایی، سوابق تحصیلی و تخصصی و سوابق مجلسی؛ این سه تا موضوع را بررسی میکند و امتیاز بندی و اعلام میکند که با توجه به آنچه که بررسی کرد، نمایندگانی که درخواست کردند برای کمیسیونها انتخاب میشوند و کمیسیونها بعد از انتخاب اعضای خودشان که ما توانستیم همه کمیسیونها را ساماندهی بکنیم کمیسیونها کار خودشان را شروع خواهند کرد و هیئت رئیسه کمیسیونها تشکیل میشود البته قانونگذاری آن را ولی نظارت همان لحظهای که کمیسیون تشکیل میشود کار نظارتی خودش را میتواند شروع بکند و قدم اول را در رسالت خودش بردارد.
سوال: کار کمیسیونها الان به سرانجام رسیده یا خیر؟
حاجی بابایی: کار کمیسیونها این هفته هم زمان میخواهد، ما این هفته هم مراحل آن را باید طی بکنیم، با توجه به اینکه ما جلسه علنی هم خواهیم داشت روز یکشنبه و سه شنبه و چهارشنبه هم برنامه خاصی را خواهیم داشت، سعی میشود همزمان و موازی با این کار صحن مجلس اداره قوانین و مسئولان ذیربط با هماهنگی نمایندگان بررسیهای آخر را برای تشکیل کمیسیونها انجام بدهند و اعضای کمیسیونها را بتوانیم انشاالله این هفته به سامان برسانیم.
سوال: بفرمایید که چه زمانی مجلس جدید کار خود را شروع کند و چه زمانی وارد فرآیند قانونگذاری و تقنین در کشور میشود؟
حاجی بابایی: مجلس کار خودش را از همان هفتم خرداد شروع کرده است. انبوهی از طرحها و لوایح در مجلس از مجلس قبل باقی مانده اینها باید تعیین تکلیف بشوند باید دولت نظر بدهد، خود مجلس نظر بدهد، کدام طرحها و لوایح را باید نگه داریم، کدامها را باید حذف کنیم، دولت آینده کدام اینها را دوست دارد که بماند، کدام را دوست ندارد لوایحی که دولت قبل داده، یعنی همه این کارها شروع شده است.
از طرف دیگر ما کار نظارتی مان هم شروع شده است، فردا در صحن علنی مجلس گزارش وزارت نیرو را داریم، که یک گزارش وزارت نیرو بدهد که بالاخره وضع برق چطور است؟ خاموشیها در کشور چرا انجام میشود؟ چند ساعت انجام میشود؟ دلیل آن کدام است؟ در هر استان چرا این وضع وجود دارد؟ باید گزارش بدهند، نمایندگان صحبت بکنند، روز سه شنبه وزیر جهاد را در صحن مجلس داریم، کار مجلس شروع شده است.
کار کمیسیونها برای اهمیتی که کمیسیونها دارند و این که نمایندگان برای ما به شدت مهم هستند و ما نماینده محور هستیم در مجلس، و باید از حقوق نمایندگان به شدت دفاع بکنیم این که کمیسیونها چگونه تشکیل بشود این برای ما حرف بزرگی است و ما میتوانیم یک روزه این را انجام بدهیم، یا یک روزه اعلام بکنیم رسما امتیازبندی کنیم و اعلام کنیم و تمام، اما نمیخواهیم این اتفاق بیفتد ما میخواهیم با نمایندگان کار را همه با هم جلو ببریم.
نمایندگان نظر خودشان و دیدگاهشان را بگویند و نگاه کنند و وضع خودشان را بررسی کنند و یک انتخاب آگاهانه از طرف نمایندگان، یک انتخاب و یک عمل مسئولانه از طرف ما اتفاق بیفتد تا ما بتوانیم، ما میخواهیم ۴ سال با نمایندگان عزیز با همدیگر کار بکنیم، نایب رئیس و رئیس و نماینده ندارد همه ما یکی هستیم، حالا به یک نفر گفتند شما این مسئولیت را انجام بده و کس دیگر مسئولیت دیگر، همه ما یکی هستیم و باید کار را دنبال بکنیم، پس کار مجلس شروع شده است. احتمال زیاد این هفته بتوانیم کمیسیونها را به سرانجام برسانیم و به پایان اگر رسید این هفته، هفته آینده مجلس شروع کار کمیسیونها باشد و هر روزی که مجلس شروع کرد ممکن است هفته حوزه انتخابیه باشد یا نه، هفته مجلس باشد، هر تصمیمی که گرفته بشود اولین روز کاری مجلس ما بتوانیم کمیسیونها را تشکیل بدهیم و کمیسیونها هم کار خودشان را شروع بکنند.
شروع به کار کمیسیونها هم همان روزی که شروع خواهد شد هیئت رئیسه هم انتخاب میشود، همان لحظه و ساعتی که هیئت رئیسه انتخاب میشود کار کمیسیون شروع میشود، یعنی میتواند همان روز درخواست کند برای فردا فلان وزیر حضور پیدا کند و گزارش آن را به کمیسیون بدهد و کار نظارتی خود را شروع کند، کار قانون گذاری ما حرف دوم ما است، کار نظارت حرف اول ما است، دلیل آن هم این است که نظارت هر چقدر گستردهتر باشد، مجلس قوی تری خواهیم داشت.
سوال: فضای انتخابات چه تاثیری بر مجلس دارد؟
حاجی بابایی: اتفاقی که برای دولت افتاد، ما چه بخواهیم و چه نخواهیم با همه سنگینی مصیبتی که داشت و از این طرف با تمام سنگینی که مسئولیت آینده دولت خواهد داشت هیچکدام اینها را نمیشود نادیده گرفت، یک بار مصیبت بزرگ دولت را باید دید، یک بار هم مسئولیت بزرگ ریاست جمهوری و دولت را باید دید؛ حتما نقش مجلس در این جا نقش کلیدی است به دلیل این که نمایندگان ملت در این جا هستند، درست است که این جا مستقیم مردم حضور پیدا میکنند و مستقیم مردم انتخاب میکنند، اما نقش نمایندگان در بین مردم به عنوان معتمدین مردم حتما نقش کلیدی است.
نطقهای نمایندگان در مجلس حتما در شور و شوق انتخابات بسیار تاثیرگذار و مهم خواهد بود، اصلا حضور مجلس و گرمی مجلس گرمی جامعه و حضور در انتخابات را دنبال خواهد کرد، این یک نکته؛ نکته دیگر این که این مجلس است که بالاخره باید راهنمایی کند و کمک کند و در کنار مردم باشد، بعد از این که شورای محترم نگهبان اسامی خودش را اعلام کرد، هدایت، تبلیغات و هر کدام از نمایندگان با دیدگاههای خاص خودشان یک مشترک دارند، یعنی یک وجه مشترک بین همه نمایندگان وجود دارد آن وجه مشترک این است که مردم پای صندوقها بیایند.
آنچه رهبری فرمودند در مورد انتخاب رئیس جمهور شکل بگیرد، اخلاق بر انتخابات حکمفرما باشد، بهترین کس انتخاب بشود، هر چه مردم تشخیص دادند برای کمک همه خواص باید کنار آن باشد، مردم کسی را انتخاب کنند که بتواند این مسئولیت و رسالت سنگین را انجام بدهد، کار را پرشتاب جلو ببرد، باید همه دقت بکنند، من یک بار هم این هفته جایی اعلام کردم، ما همه کسانی که میآیند و وارد صحنه انتخابات میشوند، ملتزم به انقلاب و نظام و همه اینها هستند، هر کدام شعارهای خاص خودش را با سلیقهای که دارد بیان میکند، اما باز وجه مشترک خواسته همه ملت بزرگ ایران این است که کاندیداهای ریاست جمهوری خیلی شفاف، روشن، مستدل، با برنامه و با اخلاق اعلام بکنند که برای رفع مشکلات مردم چه برنامهای دارند؟ در کوتاه مدت، در دراز مدت، در میان مدت؛ چه کار میخواهند برای مردم بکنند؟ مثل تیمهای فوتبال است میخواهند مسابقه بدهند، حرف شان را در بازی بزنند، بالاخره میخواهند چه کار بکنند؟ و اگر مجلس میخواهد کمک بکند که این دولت بتواند معیشت مردم را حل بکند، آرمانها و آرزوهای امام و رهبری را تحقق ببخشد و مردم را نسبت به نظام خوشبینتر بکند، سرمایه اجتماعی را به شدت افزایش بدهد، مردم را به آینده امیدوار بکند و دستش پر باشد، ما نیاز نداریم کسی بیاید رئیس جمهور ما بشود بیاید بگوید به این دلیل و به آن دلیل نشد، به این دلیل و به آن دلیل نتوانستم، اگر نمیتوانید همین الان نیایید، من بعید میدانم کسی باشد برای ریاست جمهوری کاندیدا باشد، در یک کشور ۸۰-۹۰ میلیون نفری که همه مسائل کشور را میدانند و میفهمند، نسبت به امورات جامعه یا غافل باشد خدایی نکرده یا جاهل باشد به موضوع، حتما عالم است، ما همه را عالم به این موضوع میدانیم.
همه میدانند مشکلات کشور چیست، همه میدانند مشکلات معیشت چیست، همه میدانند چه کارهایی باید انجام بپذیرد اما این که چه کسی توان و برنامه این را دارد که این کشتی را به ساحل برساند و مسافران آن را خوشحال بکند، او باید برنامه خود را اعلام کند و با اطمینان وارد صحنه بشود، با شعار نمیشود مشکل را حل کرد. با من میتوانم نمیشود حل کرد، به چه دلیل میتوانید؟ یک دو سه، با این دلایل من میتوانم، قول بدهند به مردم یک تیم قوی قدرتمند را میآورند و این تیم قوی و قدرتمندی که بیاید بایستد پای کار و مشکل را حل کند.
اگر الان هر نیروی قوی هست با آن نیروی قویتر، بالاخره وقتی مردم به کسی رای دادند و شورای نگهبان تایید کرد و آمدند رای دادند و وارد صحنه انتخابات شد، یک سر سوزن در کارکرد خودش اگر شک داشته باشد که نمیتواند مشکل را حل بکند، این واقعا حق ملت بزرگ ایران نیست که وارد صحنه انتخابات بشود، حتما باید به این جمع بندی برسد که من میتوانم، من برنامه دارم، من حرف برای زدن دارم، من درد مردم را میدانم، من مشکلات کشور را میدانم، من سیاست خارجی را میدانم، جایگاه نظام جمهوری اسلامی را میفهمم، سیاستهای کلی نظام را میفهمم، به برنامه هفتم آشنایی دارم که این برنامه هفتم، برنامه رئیس جمهور آینده هم هست، متناسب با اینها حرف بزند، با مردم سخن بگوید، مردم آن فردی را که فکر میکنند میتواند مشکل شان را حل بکند او را انتخاب بکنند هر کس را مردم انتخاب کردند، این برای ما فصل الخطاب است، رهبری تایید میکنند میشود فصل الخطاب همه ما بعنوان رئیس جمهور ملت بزرگ ایران معرفی میشود. اینها یک برنامهای است که رابطه آن مجلس، دولت، آینده؛ اینها به هم گره خورده همانطور که فرمودید، در هم تنیده است.
سوال:، چون صحبت از آینده هم کردید، انتخابات مجلس و ریاست جمهوری و حتی شوراها در دور آینده یعنی ۴ سال آینده هر سه با هم برگزار خواهد شد، چه تاثیری خواهد گذاشت بر فضای سیاسی – اجرایی و حکمرانی کشور؟
حاجی بابایی: بالاخره این اتفاقی است که افتاد. ما نداشتیم خیلی این طور برنامهای را به این شکل که یکباره در شروع یک مجلس درست در همان زمان، ما شهادت رئیس جمهور و همراهانشان را داشته باشیم و همان زمان هم حتی قبل از این که مجلس شروع بشود، برنامه ریزی کنیم در طول ۵۰ روز رئیس جمهور را انتخاب کنیم، این اولین بار است که اتفاق افتاد، به نظر من خیلی اتفاق از نظر اجرا، اتفاق سختی نخواهد بود. ممکن است احتمال دارد بعضی اوقات یک تصمیماتی هم در این رابطه گرفته شود.
سال آینده انتخابات شوراها را داریم سه سال بعد از آن که میشود ۴ سال، انتخاب شوراها و مجلس و ریاست جمهوری را با هم داریم، خبرگان هم که دو دوره یک بار است، یعنی اگر این اتفاقات سه تا با هم بیفتد، میشود بعدا باز اینها را با همدیگر هماهنگ کرد، یعنی میکند یک زمانی ۴ تای آن با هم اتفاق بیفتد شاید آن زمان تصمیم خاصی گرفته شود، به نظر من شدنی است ما قدرت اجرایی کشورمان نشان داده که ما دو تا انتخابات یا سه تا انتخابات را هم با همدیگر علی الحساب آنچه که الان قانون است میتوانیم برگزار کنیم و اتفاق خاصی نمیافتد، اتفاقا فضای کشور به یک سمتی میرود که مردم در یک حال و هوای خاص یک انتخاباتی را انجام بدهند که همه ارکان را یک باره مشخص بکنند و همزمان هم حرکت بکنند و از این که هر سال یک انتخابات هم داشته باشیم علی الحساب نکته مثبت آن این خواهد بود، فقط نکته منفی که میتواند داشته باشد شاید این باشد که بگوییم چطور ممکن است سه تا انتخابات را ما با هم برگزار کنیم که آن هم یک قدرت اجرایی میخواهد که قدرت اجرایی آن را ما ثابت کردیم ما دو تا را انجام دادیم و شده و سه تا را هم احتمالا بتوانیم.
سوال: اصلا احتمالا ۴ سال دیگر انتخابات با تجربهای که امسال داشتیم شاید تمام الکترونیک حتی برگزار شود و نتیجه انتخابات ظرف چند ساعت هر سه انتخابات ممکن است نتیجه اش مشخص شود.
حاجی بابایی: حتما در آینده این اتفاق خواهد افتاد.
سوال: ولی آن سوالی که من پرسیدم این بود که چه تاثیری بر آرایش سیاسی و حکمرانی کشور خواهد داشت؟ به عبارتی آیا مثلا دولتها و مجلسها با هم به یک شکل نقش حزب را خواهند داشت و خودشان احزاب و جریانها خواهند آمد رئیس جمهور خودشان را هم خواهند آورد یا بالعکس آن، آیا ممکن است روسای جمهوری بیایند که همزمان فهرستهایی بدهند و آن فهرستها هم به همراه خودشان وارد مجلس بشوند یا این که نه، تجربه کشور ما با توجه به این که هنوز ما تهذب به آن معنا را نداشتیم باز هم این اتفاق با آن معنایی که تصور میکنیم نخواهد افتاد؟
حاجی بابایی: این نکتهای که فرمودید به دلیل این که ما حزب فراگیر و تاثیر گذار به آن معنایی که شما فرمودید در کشور نداریم، نمیتواند در واقع یک هماهنگی سراسری بوجود بیاید، یک رئیس جمهور بیاید و در سراسر کشور ۲۹۰ نماینده هم همراه و مثلا چند هزار شورا هم همراه با هم این نشدنی است. دلیل آن این است که ما حزب فراگیر نداریم این یک، در مناطق گوناگون نگاهها متفاوت است، شما در یک شهرستانی نمایندهای که انتخاب میکنند با شهرستان دیگر متفاوت است، ممکن است همان شهرستان به یک نمایندهای رای میدهند که این رای مخالف رئیس جمهور باشد ولی در همان شهرستان به همان رئیس جمهور رای میدهند یعنی دو تا رای متضاد برای این که به آدمها دارند رای میدهند نه به احزاب، شما وقتی به آدمها دارید رای میدهید یعنی او را قبول دارید و به او رای میدهید و این که چه حزب و چه گروهی است خیلی کم اثر دارد.
به نظر من اگر این اتفاقات با همدیگر انجام بپذیرد همان تنوع و تکثری که ما در ریاست جمهوری و در مجلس داریم، در آن زمان هم اتفاق خواهد افتاد، البته نمیگویم ۱۰۰ درصد، ممکن است ۱۰ درصد تحت تأثیر واقع شود، اما نمیتواند به کلی مجلس را، یا مجلس، دولت را متحول کند و به سمت و سوی خود ببرد. مردمیتر میشود، چطور مردمیتر میشود؟ یعنی این که دیگر دولت فکر این است که خودش را انتخاب کند، دیگر دنبال این نیست که نماینده چه کسی انتخاب خواهد شد. هر کسی دنبال این است که انتخابات خود را برگزار کند، شاید میداندار اصلی و اساسی؛ خود مردم خواهند بود در این انتخابات. این انتخابات درست در دست مردم است، تمام هیأتهای اجرایی او، شورای نگهبان، نظارت؛ همه از مردم انتخاب میشوند. آنها برگزار میکنند، خود آنها هم رأی خواهند داد.
سؤال: آیا میشود گفت که ما روز به روز داریم پختهتر میشویم در نحوه اداره مجلس و شیوه کار مجلس و بعضی از اشکالاتی که ۱۰ تا ۲۰ سال پیش صحبتش میشد، همیشه میگفتند که مجلس در قانونگذاری سرگرم قوانینی میشود که ممکن است بعضی از آنها آن چنان مهم نباشد، ممکن است اولویتبندیها درست نباشد، از آن طرف بعضی از اولویتها بر زمین مانده و آرام آرام ما بیشتر میرویم به سمت این که نظام تقنین و حکمرانی ما در مجلس؛ آن قسمتی که به مجلس مربوط است، کاملتر و دقیقتر باشد.
حاجیبابایی: من در یک برنامه گفتگوی ویژه هم این را عرض کردم، مجلس دو وظیفه دارد؛ یکی نظارت است، یکی قانونگذاری است، درست است؟ نظارت یعنی یک موضوعی که مجلس پیگیری میکند و دنبال میکند، خودش باید ابتکار به خرج دهد، خودش باید بنویسد، خودش باید عمل کند، هیچ کسی هم نباید دخالت کند. خودش کار را دارد دنبال میکند؛ این یک نکته، اما ببینیم قانونگذاری؛ مجلس برای پیشرفت امور کشور باید چه کار کند؟ ۱- آیا ما بنشینیم تصمیم بگیریم، یعنی در مجلس یا بنشینیم در مجلس تصمیم بگیریم، به فرض در فلان امور اقتصادی چه اتفاقی بیفتد؟ پس دولت چه کاره است؟ ما مجلس هستیم، دولت است که باید بیاید سیاستگذاری کند. من رئیس جمهور هستم رأی آوردم، دولت تشکیل دادم، برنامهام برای برطرف کردن تورم اینهاست، این هم لایحه من، مجلس شما لایحه مرا مصوب کن. مجلس مصوب میکند لایحه دولت را، ضعفی داشته باشد، ضعفش را برطرف میکند و نقاط قوت آن را تقویت میکند. این یعنی آقای فرمودند اصل بر لایحه است. ما وقتی ببینیم دولت کاری نمیکند، طرح میدهیم. طرح یعنی یک زمانی که شما وضو نگرفتی مجبوری تیمم کنی. اصلاً نباید هیچ طرحی وجود داشته باشد، اگر ما جایی طرحی میدهیم برای این که میبینیم یک جایی نقصی وجود دارد و این نقص با لایحه برطرف نشده، لایحه برای آن آورده نشده، نمایندگان در تذکرات خود گفتند، در سخنرانیها و نطقهایشان گفتند، رئیس مجلس گزارش داده، هیأت رئیسه گفته، اما خبری نشده است.
مجلس، دولت، آینده، اینها را نمیشود از هم تفکیک کرد
سؤال: همین ممکن است نشانه نوعی بلوغ باشد در حکمرانی که ما قبلاً این طور نبودیم، حالا داریم به این جا میرسیم که باید اصل را بگذاریم بر لایحه.
حاجیبابایی: الان دولت یک برنامه هفتمی را آورده برنامه هم به هم ریخته، ما الان مصوب کردیم تمام شده تقریباً میثاق ما چیست الان؟ برنامه هفتم است. برنامه هفتم روی ریل است دیگر، حالا دولت باید روی ریل حرکت کند. ممکن است رئیس جمهور آینده بیاید بگوید این برنامه که نوشتید، من ۲۳ جای این مشکل دارم، یک لایحه بیاورد ما این ۲۳ جا را برای او اگر لازم بود اصلاح کنیم. ولی دولت تا زمانی که این اصلاح نشود باید آن را کاملا اجرا کند، پس وقتی آمد ایرادی نگرفت، معنایش این است که آن را قبول دارد. اگر ایرادی داشت باید لایحه بدهد، اگر لایحه داد ما باید لایحه او را مصوب کنیم، یعنی دغدغه دولت را برطرف کنیم. پس بعضیها به ما میگویند؛ نمایندگان مجلس شما برایگرانی چه کار دارید میکنید؟ برای حقوق دارید چه کار میکنید؟ ما گاهی وقتها یک کارهایی میکنیم، این کارهای ما مثل وصله و پینه است؛ که من حقوق این را دو تا سه ریال بالا ببرم، این را کم کنم، آن را زیاد کنم، این وظیفه دولت است که یک لایحه برای من بیاورد، من آن لایحه را مصوب کنم، مشکل حقوق حل شود، وگرنه من وقتی خودم را اضافه میکنم، میگویم شورای نگهبان یک ایراد میگیرد، میروم مجمع تشخیص ایراد میگیرد، میگوید دولت آمده گفته من مخالف هستم و پول ندارم. وقتی دولت لایحه را آورد، این که عدالت در حقوق باید برگزار شود، این را باید دولت بیاورد، این که تورم را جمع کنیم، پایه پولی را رشد دهیم، اقتصاد را مردمی کنیم، بخش خصوصی را تقویت کنیم، آموزش و پرورش را تقویت کنیم؛ اینها همه وظیفه دولت است، آقا فرمود؛ ویترین؛ دولت است.
این که لایحه دولت بیاید مجلس برای کمیسیونها، کمیسیونها کار جدی انجام دهند، ضعفهایش را برطرف کنند، بهره وری آن را بالا ببرند، کیفیت را افزایش دهند، قدرت و قوت لایحه را طوری کنند که بالا ببرند؛ این وظیفه مجلس است. این که یک جاهایی خلأ ببینند، لایحهای وجود ندارد، پیگیری هم کردیم، انجام نپذیرفته، یک مشکلی در کشور وجود دارد، باید جلوی آن را گرفت، یا یک زمانی مثلاً شما یک بحث سیاست خارجی دارید، هر چه به دولت میگویید، دولت آن را عمل نمیکند. خسارت برای کشور وجود دارد، یکباره مجلس ورود پیدا میکند، یک طرح میدهد، مصوب و قانون میکند، انجام میدهد. اینها همه درست است. این که ما، گفتم مجلس، دولت، آینده، اینها را نمیشود از هم تفکیک کرد. اگر مجلس نباشد، دولت نمیتواند قانونی را مصوب کند. اگر دولت نباشد مجلس برای چه کسی قانون بنویسد؟ ما بهترین قانون عالم را بنویسیم، اما دولت یا قبول نداشته باشد یا توان اجرای آن را نداشته باشد؛ این مُهمل میماند دیگر و بدبینی عمومی جامعه هم افزایش پیدا میکند. اما مجلس باید کانون قدرت باشد، مجلس باید قدرت خود را به دولت و دستگاههای اجرایی اثبات کند، ضمن این که با رحمت، عطوفت و کمک؛ همراهی میکند مسئولین اجرایی، باید هم این کار را کند، اما آن جایی که منافع مردم مطرح است، آن جایی که مردم را و خود دولت را باید کرد، آن جا باید محکم و قدرتمند بایستد، ریلگذاری را تعریف کند و دولت را مکلف کند که روی ریلگذاری حرکت کند.
سؤال: سؤالم این بود مجلس چطور بهتر از این میتواند باشد؟ بهتر از این که تا حالا بوده؟
حاجیبابایی: بعضی از این قسمتها دست ماست.
سؤال: مثلاً وقتی میگوییم نظارت، که یکی از کارهای مجلس است، چطور مجلس میتواند مجلس قویتری در نظارت باشد؟
حاجیبابایی: چند نکته وجود دارد؛ گفتم مجلس؛ اول نماینده محور است. نمایندگانی که آمدند به مجلس، این نمایندگانی که الان آمدند به مجلس، نسبت به نمایندگان خوب دوره قبل، یک گام جلوتر هستند. ۱۷۰ تا ۱۸۰ نفر حداقل از اینها، یک دوره مجلس بودند، ۱۲۶ نفر از اینها جدید آمدند، نمایندگانی هستند که در جاهای گوناگون کشور کار کردند؛ عملیاتی، یا مدیرکل بوده، یا وزیر بوده یا معاون وزیر بوده یا حتی بخش خصوصی، اینها کار کردند یعنی با ذهن و آماده و توان آمدند، من یکی یکی اینها را که میبینم، احساس غرور میکنم، نماینده پرتوانی آمدند وارد مجلس شدند. حرف اول اینهاست که اینها پرتوان باشند، وارد باشند و انگیزه داشته باشند؛ دارند. این اول، دوم این که کمیسیونهای تخصصی ما بنشینند و وقت بگذارند برای کار؛ کار کارشناسی کنند، دقیق ورود پیدا کنند، سوم نظارت را ما تقویت کنیم، هم مجلس ورود پیدا کند، هم کمیسیونها جدا جدا ورود پیدا کنند، نظارت را افزایش دهیم. پس نظارت را افزایش دهیم، توان نمایندگان؛ توان خوبی باشد، کمیسیونها وارد کار تخصصی خود شوند؛ جزو پایهها و مؤلفههای اصلی و اساسی یک مجلسی است که در آینده میخواهیم خوشحال شویم کار بهتری انجام دهد. اما یک نکته عرض کنم؛ ما نباید این توقع را در کشور داشته باشیم که ما یک مجلسی داریم اصلاً هیچ وقت بحثی نشده، جدلی نشده، تا حالا هیچ...، این واقعاً ضعف مجلس نیست.
اگر خدای ناکرده رفتارهای ناشایست باشد، اینها ضعف مجلس است، اما مجلس این فریاد کرد این کار خوب است، آن فریاد کرد؛ یکی از لذتها و شیرینیهای مجلس محسوب میشود؛ خیلی تلخ نیست. زمانی تلخ است که ما ببینیم بعضی ارادهای دارند که مجلس موفق نشود، ارادهآی دارند کاری انجام دهند که شأن مجلس نیست، اما عموماً نمایندگان را میبینیم که نمایندگانی هستند که همه این نکات مهم کشوری برای آنها مهم است. ما مجلس خوبی را شروع کردیم، ما مجلس خوبی را گام برمیداریم، نمایندگان؛ نمایندگان خوبی هستند. این معنایش این نیست که ما هیچ اشکالی نداریم؟ یا معنایش این نیست که ما هیچ اشکال نداریم، هر چقدر هم پیشرفت کنیم در مجلس، باز هم عیب داریم. باز هم اشکال داریم، مثل دولت هاست، فرقی نمیکند. اما آن حرفی که شما فرمودید؛ این که ما چه کار کنیم که یک گام به جلوتر باشیم؟ این مؤلفههایی که برای یک گام بهتر است، در مجلس وجود دارد، هم ما در تدبیری که باید انجام دهیم چند مؤلفه هم به آن اضافه خواهد شد.
سؤال: در کل این مجلس را شما مجلس بهتری میدانید از مجلس قبلی؟
حاجیبابایی: تا این جا بله، یعنی واقعاً همین کیفیتش.
سؤال: با چه مؤلفههایی؟
حاجیبابایی: گفتم یکی؛ خود نیروهاست، یعنی نیروهایی که ورود پیدا کردند؛ ۱۲۶ تا و نیروهای جدیدی هستند که همه تخصصهای گوناگون دارند، کار اجرایی کردند، با تلخی و شیرینی کار کاملاً آشنا هستند، بقیه حدود دوسوم یا یک مقدار کمتر از نمایندگان؛ سه پنجم از نمایندگان از دوره قبل هستند یا یک دوره قبل یا قبل یا قبل، یعنی از نمایندگان ادوار محسوب میشوند.
سؤال: یعنی مجلس قبلی این طور نبوده؟
حاجیبابایی: کمتر بود.
سؤال: یعنی همین مقدار تجربه در آن نبوده؟
حاجیبابایی: کمتر بود. یعنی ما، نه نماینده قبل هم، مجلس خوبی ما داشتیم، این نماینده، تخصصها و کار اجرایی کردهها و مسبوق به سابقهها، نسبت به دوره قبل بهتر است. نه این که دوره قبل؛ خوب نبوده، بهتر است.
نمایندههایی که آمدند، ذاتاً آدمهایی هستند که الان یعنی این را ما به آنها ندادیم در مجلس؛ دارند، آدمهایی آمدند که تخصص خوبی دارند، تجربه خوبی دارند، در مجلس تجربه دارند، در وزارتخانهها و جاهای گوناگون، مخصوصاً تخصصهای گوناگون، یک نکته خیلی خوبی که اتفاق افتاده تا الان و نسبت به دورههای قبل خیلی بهتر شده، ما تعداد کمیسیونهایی که داوطلبان بیشتری دارند، افزایش پیدا کرده است. یعنی نشان میدهد که نمایندگانی که ورود پیدا کردند، شناختشان نسبت به کمیسیونها بهتر از دوره قبل است. دوره قبل کمتر و نصف اینها بود، این استقبال نسبت به کمیسیونها؛ نصف این بود. این دوره استقبال حدود دو برابر دوره قبل است.
سؤال: این که میگویید استقبال، من متوجه نمیشوم، به هر حال نمایندهها باید انتخاب کنند که در چه کمیسیونی میخواهند بروند. به هر حال همیشه در همه ادوار یک جایی را انتخاب میکردند، حالا چه اتفاقی افتاده، میگویید استقبال بیشتر بوده؟
حاجیبابایی: افراد از بیرون که میآمدند؛ سه تا چهار کمیسیون در ذهنشان بود، اینها پرآوازه بودند، این دفعه هشت تا ۹ کمیسیون پرآوازه شده برای آنها.
سؤال: مثلاً فرضاً کمیسیون کشاورزی هم الان به آن اقبال شده است؟
حاجیبابایی: بله، تا همین الان ۲۳ نفر برای آن اسم نوشتند، ۲۳ نفر میخواهد، شاید در این چند روز افزایش هم پیدا کند. دوره قبل چنین چیزی را ما، یعنی با تخصص آمدند این ۲۳ نفر.
سؤال: قبلاً یک تلاشی بود برای کمیسیون امنیت ملی؛ مثلاً.
حاجیبابایی: الان هم هست، نه این که نیست، اما آن مثل دوره گذشته نیست. یا مثلاً کمیسیون اجتماعی ما یک موقعی شما میخواستید، شاید خیلی داوطلب نداشت ولی الان بیش از ظرفیت آن افراد داوطلب شدند. این خیلی خوب است. کمیسیون بهداشت و درمان ما همین طور است. کمیسیون آموزش و تحقیقات ما هم همین طور است و کمیسیونهای دیگر. این رشد را ما داریم میبینیم، یعنی میخواهم بگویم نوع انتخاب هم تغییر کرده، چون همه کمیسیونهای ما مهم هستند و نماینده معمولاً یکی از ابعادش؛ کمیسیون است.
ابعاد دیگری دارد، نماینده خودش نماینده مجلس است، نماینده در صحن مجلس به همه امور رسیدگی میکند، یعنی یک نمایندهای در صحن مجلس عضو همه کمیسیونهاست در صحن مجلس. در خود کمیسیونها هم؛ درست است در یک کمیسیون ورود پیدا میکند، میشود عضو اصلی، اما میتواند در همه کمیسیونها حضور پیدا کند. عضو غیراصلی همه کمیسیونها هم هست. در آن جا مینشیند، کارشناسی میکند، حرف میزند، موافق؛ صحبت میکند، مخالف؛ صحبت میکند، پیشنهاد میدهد، هر کمیسیونی دوست دارد، پس یک نماینده؛ نماینده کل مجلس است، میتواند نقشآفرینی کند در مجلس و میتواند حرف بزند و حرف برای زدن داشته باشد، ولی این نماینده هر کمیسیونی رفت که حرف برای زدن بیشتر داشته باشد، آن جا بیشتر میتواند خود را نشان دهد.
سؤال: اشارهای کردید به طرحها و لوایح مانده از مجلس قبل، تصمیم اینها در کمیسیونها باید گرفته شود یا در هیئت رئیسه؟
حاجیبابایی: آییننامه داخلی این طور میگوید که مثلاً شما ۵۰ لایحه در مجلس دارید، ۲۰ طرح در مجلس دارید، اینها از دوره قبل ماندند، اینها را ارائه میکنید به نمایندگان، اگر تعدادی از نمایندگان که نصاب دارد، اعلام کنند که این طرح را نمیخواهیم، آن طرح از دستور خارج میشود. نمایندگانی بودند پیشنهاد دادند، الان نیستند، نمایندگان جدید هم نشان دادند به این علاقهای ندارند، باید نمایندهها بنویسند، یعنی ۱۵ نماینده بنویسد این طرحی که از دوره قبل مانده، ما این را قبول داریم. پس میشود؛ طرح جدید، آن ثبت میشود، میماند و به جریان افتاده میشود، به جریان میاندازیم آن را. یا ۵۰ لایحه دولت به مجلس داده، این لوایح در مجلس الان هست، بعضیها هم کلیاتش مصوب شده، بعضیها کلیاتش مصوب نشده، دولت اعلام میکند این پنجاه لایحهای که دولت قبل داده، این ۵۰ تا را برگردانید، یا نه از اینها ۳۵ لایحه را برگردانید. اگر لایحهای در مجلس داده شده، کلیات آن تصویب نشده، به محض این که اعلام کند برگردد، هیأت رئیسه این را برمیگرداند. اگر کلیاتش مصوب شده باشد، باید از مجلس رأی گیری کنیم که دولت گفته این را برگردانیم، آیا برگردانیم یا برنگردانیم؟ اگر مجلس رأی داد که برگردانیم، برمیگردانیم، اگر مجلس رأی نداد؛ میماند روند طبیعی خودش را طی میکند.
مجلس برای کمک به دولت آینده آماده است
سؤال: مهمترین اولویت کشور را الان چه میدانید؟ سؤال سختی است؛ چون همه چیز مهم است.
حاجیبابایی: نه، سخت نیست، مهمترین اولویت کشور از نظر من، رفع مشکلات معیشتی مردم است. نمیگویم همه مردم مشکل معیشت دارند.سرانه درآمد؛ جیب مردم است، جزئی میشود این.
سؤال: چه باید کنیم که جیب مردم پرتر شود؟
حاجیبابایی: آن را باید رئیس جمهور بگوید. ما اصلاً به رئیس جمهور برای چه میخواهیم رأی بدهیم؟ اگر قرار بود من الان بگویم، من میرفتم بشوم رئیس جمهور. این را رئیس جمهور باید بگوید. من میتوانم به عنوان کارشناس بپرسید، من بگویم، باید پایه پولی را کاهش دهیم، باید بانکها را کنترل و اداره کنیم، باید هزینهها را کنترل کنیم، منابع پایدار ایجاد کنیم، باید صادرات را افزایش و واردات را کاهش دهیم، باید تولید را رشد دهیم در جامعه؛ دلایل و حرفهای زیادی داریم بزنیم، ولی این حرف که همه اینهایی که به شما گفتم، همه اینهایی که آمدند کاندیدای ریاست جمهوری شدند باید اینها را حفظ باشند، اگر نباشند نباید کاندیدا شوند.
حالا که حفظ هستند باید بگوییم برای رفع این مشکلات به ما قول میدهی چه کار کنی؟ ما میخواهیم پایه پولی را کاهش دهیم، ما باید بانکها را اداره و کنترل کنیم. یکی از بالاترین حجم نقدینگی که ایجاد میکنند، بانکها هستند، برای بانکها چه برنامهای داریم ما، مشکل اساسی کشور؛ تولید است، ما برای تولید چه حرفهایی داریم برای زدن؟ منابع ما مشخص است، بودجه را نوشتیم، الان تحویل دادیم، بودجه همین است، شما الان آمدی، این بودجهای که مصوب کردیم، قبول داری؟ این برنامه را قبول داری یا حرف جدید داری؟ اگر حرف جدید داری برای بودجه، متمم بیاور، دو ماه دیگر متمم بیاور بگو این بودجه درد مرا دوا نمیکند، مشکل مرا حل نمیکند، من حرف جدید دارم؛ بسمالله مجلس آماده است، یعنی ما باید رئیس جمهور را با ایدهای که دارد، بیاید بگوید من برای رفع مشکلات، یک تا چهار برنامه دارم، مجلس هم بگوید من پای تو میایستم؛ یک تا پنج برنامهات را مصوب میکنم، بهینه هم میکنم، بهرهوری آن را هم بالا میبرم، با تمام قدرت هم پشت سرت میایستم، اما باید بعد از یک مدت؛ مثلاً شش ماه شد، یک سال شد که باید بگویی چه شد.
آن وقت باید بیایی مجلس؛ یک گزارش بدهی که ببخشید آن حرفی که زدم؛ من ۳۰ درصد آن را توانستم انجام دهم؛ به این دلیل. من ۷۰ درصدش را نتوانستم انجام دهم، مجلس جای مردم است؛ باید بگویند به ما قول دادی ما به شما رأی دادیم، حالا برای ما چه کار کردی؟ اینها را باید مجلس این رصد را انجام دهد. آقای رئیس جمهور ما کاملاً ناظرت هستیم، هر جایی پایت خورد سنگی، دیدی مشکلی وجود دارد، بگو ما سنگ را برداریم. هر جا گیر کردی، سرعتت کم است، اکسیژن نیاز داری بگو به تو اکسیژن تزریق کنیم. کارمان در مجلس این است. نمیخواهیم ما بیاییم به جای تو ریاست جمهوری را اداره کنیم.