شاید شماهم متوجه ورم در انگشتان دست و پای خود شده باشید و دلیل این اتفاق را ندانید. ورم انگشتان به دلایل مختلفی ایجاد میشود که خوب است آنهارا بشناسید.
ورزش و گرما
قلب، ریهها و ماهیچهها به اکسیژن برای سوخت رسانی در تمرینات نیاز دارند. بنابراین، خون بیشتری به این قسمتها میرود و کمتر به سمت دستها جریان مییابد. رگهای خونی کوچک به این تغییر واکنش نشان میدهند و منبسط شده و این باعث تورم انگشتان میشود. چنین چیزی زمانی اتفاق میافتد که در هوای گرم و هنگام ورزش بدن گرم میشود و زمان خنک شدن، رگهای خونی پوست متورم تا گرما از سطح پوست خارج شود و این کاملا طبیعی است.
صدمه
یکی از علل ورم انگشتان صدمه دیدن آنهاست، ممکن است رباط تان پاره یا انگشتتان رگ به رگ شده باشد یا دررفتگی یا حتی شکستگی استخوان داشته باشید. اگر آسیب خیلی جدی نیست، کمپرس یخ، استراحت و داروهای ضد درد بدون نسخه ممکن است کافی باشد. اگر نمیتوانید انگشت خود را صاف کنید تب یا درد شدید دارید به پزشک اطلاع دهید.
عفونت
سه موردی که میتواند باعث تورم انگشتان شود عبارتند از:
هرپتیک ویتلو : عفونت تبخال که باعث ایجاد تاولهای کوچک، متورم و خونی روی انگشتان میشود.
پارونیشیا : عفونتی در پایه ناخن که ناشی از باکتری یا قارچ است.
عفونت دردناک پر از چرک در نوک انگشت : اگر عفونت انگشتان به موقع درمان نشود، میتواند در سایر قسمتهای بدن گسترش یابد.
آرتروز
آرتریت روماتوئید (RA) پوشش مفاصل را تحت تأثیر قرار میدهد و باعث تورم، درد و سفتی میشود. علائم ابتدا در مفاصل دست ظاهر میشود و سپس هر دو دست را درگیر میکند. آرتریت پسوریاتیک میتواند افرادی را که به بیماری پوستی به نام پسوریازیس مبتلا هستند، درگیرکند و اغلب باعث تورم سوسیس مانند در انگشتان دست و پا میشود. هر دو نوع آرتریت جدی هستند و بدون درمان میتوانند باعث آسیب مفاصل و سایر مشکلات بدن شوند.
نقرس
نقرس عمدتاً افرادی را تحت تاثیر قرار میدهد که میتوانستند گوشت، غذاهای دریایی زیادی بخورند. این بیماری باعث درد و تورم شدید، معمولاً در شست پا میشود اما، میتوانید شاهد آن در هر مفصلی از جمله انگشتان خود باشید و زمانی اتفاق میافتد که اسید اوریک بیش از حد در خون شما کریستالهایی را در مفصل ایجاد کند. داروها میتوانند به کاهش درد و جلوگیری از حملات بیشتر کمک کنند.
داروها
برخی داروها موجب تورم و پف انگشتان میشود. این داروها عبارتند از:
قرصهای مسکن بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن
استروئیدها
داروهای خاص برای افراد مبتلا به دیابت یا فشار خون بالا
داروهای اعصاب مانند گاباپنتین و پره گابالین
درمانهای هورمونی با استروژن یا تستوسترون
پف کردن انگشتان ناشی از دارو معمولاً یک بیماری جدی نیست اما، اگر نگران هستید با پزشک خود صحبت کنید.
سندرم تونل کارپال
سندرم تونل کارپال در اثر وارد آمدن فشار بر عصب مدیان (میانی) ایجاد میشود. تونل کارپ، گذرگاهی باریک میباشد که توسط استخوانها و رباطهای موجود در کف دست، احاطه شده است. افراد مبتلا به سندرم تونل کارپال ممکن است احساس درد، سوزن سوزن شدن یا بی حسی نیز داشته باشند. انجام حرکات یکسان دست میتواند باعث سندرم تونل کارپال شود، این عارضه قابل درمان است و معمولاً آسیب دائمی ایجاد نمیکند.
انگشت ماشهای
انگشت ماشهای یا تریگر فینگر وضعیتی است که در آن یکی از انگشتان شما در موقعیت خمیده قرار میگیرد. انگشت شما ممکن است با یک ضربه خم و یا راست شود یعنی مثل یک ماشه که کشیده و آزاد شود. انگشت ماشهای زمانی اتفاق میافتد که در اطراف تاندون تورم وجود دارد. این بیماری گاهی اوقات پس از عمل جراحی در افراد مبتلا به سندرم تونل کارپال اتفاق افتاده و در دیابتیها نیز شایعتر است. انگشت ماشهای ممکن است به خودی خود بهتر شود.
بیماری کلیوی
کلیهها مواد زائد و مایعات اضافی بدن را دفع میکنند، اگر اینکار توسط کلیهها به درستی انجام نشود، یکی از اولین نشانههای آن پف کردن انگشتان، پاها و اطراف چشم است. اگر دیابت یا فشار خون بالا دارید، احتمال ابتلا به بیماری کلیوی بیشتر است پس این مشکلات را کنترل تا از کلیههای خود محافظت یا از بدتر شدن بیماری جلوگیری کنید. اگر کلیههای شما به اندازه کافی خوب کار نکنند نیاز به پیوند یا دیالیزخواهید داشت.
بارداری
در زمان بارداری، میتوانید شاهد تورم انگشتان پا و دستتان باشید اما، تورم ناگهانی به خصوص در دستها و صورت میتواند نشانه پره اکلامپسی باشد. این فشار خون از نوعی خطرناک است که ممکن است در نیمه دوم بارداری و گاهی بعد از زایمان اتفاق بیافتد که به آن پره اکلامپسی پس از زایمان نیز گفته میشود. این مشکل بر کلیهها تأثیر میگذارد و باعث تورم میشود و همچنین ممکن است موجب سردرد، شکم درد و مشکل بینایی گردد.
بیماری سلول داسی شکل
گلبولهای قرمز معمولی شبیه دونات و انعطافپذیر هستند. در اثر ابتلا به بیماری سلول داسی شکل، سلولها سفت و هلالی شکل میشوند. این سلولها در رگهای خونی کوچک گیر و جریان خون را مسدود میکنند و در دست و پا باعث تورم دردناک میشوند. سلول داسی شکل یک بیماری مادام العمر است سایر مشکلات آن عبارتند از عفونت، کم خونی، سکته مغزی و نابینایی.
لنف ادم
این تورم زمانی اتفاق میافتد که مایع در سیستم لنفاوی نتواند به خوبی تخلیه شود. این تورم گاهی اوقات یکی از عوارض جانبی درمان سرطان، است. زنان مبتلا به سرطان سینه اغلب غدد لنفاوی زیر بغل خود را برای بررسی سرطان برمی دارند، همین امر جریان لنف را مختل میکند و میتواند منجر به تورم در بازوها و دستها شود. تشعشع نیز میتواند به گرهها آسیب برساند و مشکل را بدتر کند. لنف ادم ممکن است در هر زمانی پس از درمان رخ دهد و نمیتوان آن را درمان کرد اما، قابل مدیریت است.
بیماری رینود
بیماری رینود مشکلی نادر است که عروق خونی انگشتان دست و پا را تحت تاثیر قرار میدهد. وقتی سردتان است یا استرس دارید عروق خونی شما تنگ شده و کمبود جریان خون باعث یخ زدگی و درد انگشتان دست تان میشود و ممکن است انگشتانتان سفید یا آبی شوند. وقتی رگها باز میشوند و خون برمی گردد، انگشتان شما میتوانند لرزش داشته و متورم شوند. در موارد جدی، نبود جریان خون میتواند باعث ایجاد زخم یا حتی مرگ بافت شود.
اسکلرودرمی
اسکلرودرمی یک بیماری سیستم ایمنی است که بدن را فریب میدهد تا پروتئینی به نام کلاژن تولید کند و این باعث ضخیم و سفت شدن پوست میشود و میتواند سایر قسمتهای بدن را تحت تاثیر قرار دهد. در این بیماری ممکن است دستان شما سفت شوند و انگشتانتان مانند سوسیس پف کنند. برخی افراد علائم خفیفی دارند و در موارد جدی تر، اندامها ممکن است آسیب ببینند. اسکلرودرمی از بین نمیرود اما، قابل درمان است.
نگهداری مایعات
تورم زمانی اتفاق میافتد که مایعات بدن در بافتها یا مفاصل تجمع مییابند. گاهی اوقات ممکن است انگشت کوچک شما پف کرده باشد یا در کشیدن حلقهی خود مشکل داشته باشید. مصرف غذاهای نمکی میتواند یکی از دلایل آن باشد و این معمولاً جای نگرانی ندارد، اما مواقع دیگر، انگشتان و دستهای متورم شما میتواند نشانه یک مشکل سلامتی باشد که به توجه تان نیاز دارد.
آلرژی
انگشتان متورم میتواند ناشی از درماتیت تماسی، یک واکنش آلرژیک ناشی از تماس مستقیم پوست با یک وسیله خانگی مانند صابون، عطر، مواد آرایشی، مواد شوینده حاوی یک آلرژن یا با یک محرک محیطی مانند پیچک سمی باشد. اگر تورم انگشتان فرد همزمان با قرار گرفتن در معرض یک محرک بالقوه باشد، ممکن است یک واکنش آلرژیک علت اصلی آن باشد. شناسایی عامل تحریک کننده برای جلوگیری از واکنشهای بعدی ضروری است و فرد مبتلا میتواند با شستن دستهای خود با آب خنک و صابون ملایم و بدون عطر تحریک را کاهش دهد. تورم ناشی از درماتیت تماسی معمولاً در عرض دو تا سه هفته از بین میرود.
بیماری خودایمنی
بیماریهای خودایمنی مانند لوپوس اریتماتوز سیستمیک، آرتریت روماتوئید، پسوریازیس، اسکلرودرمی زمانی رخ میدهند که سیستم ایمنی به اشتباه به سلولهای سالم بدن حمله میکند و باعث التهاب کل بدن، از جمله انگشتان دست میشود. هنگامی که فرد مبتلا به لوپوس دچار تورم انگشتان میشود، اغلب درد مفاصل، خستگی، کاهش وزن ناخواسته و بثورات مالاریا را همراه دارد که روی گونهها و پل بینی به شکل پروانه ظاهر میشود.
تومور
تومورهای بدخیم (یعنی سرطانی) و تومورهای خوشخیم (یعنی غیرسرطانی) پوست، بافت نرم یا استخوان میتوانند باعث تورم انگشت شوند. تومورهایی که ممکن است منجر به تورم انگشتان شوند عبارتند از فیبروم به عنوان مثال، یک تومور خوشخیم متشکل از بافت فیبری یا همبند، لیپومها یعنی تودههای چربی خوشخیم و ملانومها به عنوان مثال، سرطانی که از ملانوسیت ها، سلولهایی که رنگدانه تولید میکنند. اگر تومور یکی از دلایل مشکوک تورم انگشت باشد فرد باید به سرعت مورد ارزیابی قرار گیرد تا مشخص شود آیا تومور بدخیم است، بنابراین میتوان اقداماتی را برای جلوگیری از گسترش تومور به سایر قسمتهای بدن انجام داد. درمان زودهنگام ممکن است از فشردگی عصب و تغییر شکل و تخریب مفصل جلوگیری کند.
آیا کم آبی باعث تورم انگشتان میشود؟
کم آبی معمولا باعث تورم انگشتان نمیشود. در واقع، نوشیدن مقادیر بیش از حد آب، شاید در طول یک ماراتن یا سایر ورزشهای شدید، میتواند منجر به هیپوناترمی، احتباس بیش از حد آب شود که باعث کاهش غیرمعمول سطح سدیم میگردد. هیپوناترمی میتواند منجر به تورم انگشتان شود. تورم انگشتان و دستها ناشی از هیپوناترمی معمولاً با استفراغ و علائم رفتاری همراه است.
چگونه ورم انگشتان دست را درمان میکنید؟
درمان انگشتان متورم به طور کلی شامل استراحت دادن به ناحیه آسیب دیده، گذاشتن یخ، فشرده کردن ناحیه با بانداژ و بالا بردن اندام آسیب دیده است. یخ میتواند به کاهش تورم پس از آسیب کمک کند، فشرده سازی همچنین میتواند تورم را کاهش دهد و مایع جمع شده در ناحیه را از بین ببرد و ارتفاع به رگهای خونی کمک میکند مایع را از ناحیه آسیب دیده دور کنند.
اگر مفصل آسیب دیده باشد، استفاده از آتل برای بی حرکت کردن ناحیه میتواند تحریک بیشتر ناشی از حرکت و استفاده بیش از حد را محدود کند.
علاوه بر این، بهتر است علت تورم را بیابید اگر تورم به دلیل یک بیماری زمینهای باشد، درمان آن ضروری است، پزشک همچنین میتواند یک داروی ادرارآور تجویز که مایع اضافی را از بدن خارج کند. اگر تورم به دلیل یک توده مانند تومور باشد پزشک ممکن است جراحی را برای برداشتن پیشنهاد دهد. اگر رژیم غذایی فرد یک عامل باشد، کاهش مصرف نمک در رژیم غذایی توصیه میشود.