همزمان با روز جهانی بنا‌ها و محوطه‌های تاریخی از ثبت جهانی کاروانسرای دیر گچین در قم مادر کاروانسراهای ایران رونمایی شد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ مرکز قم، مدیر کل پایگاه‌های جهانی کاروانسراهای ایرانی با اشاره به برگزاری ۴۵ امین نشست کمیته جهانی ثبت میراث تاریخی که شهریور ماه سال ۱۴۰۲ در ریاض عربستان برگزار شد گفت: در این نشست ۵۴ کاروانسرای ایرانی در قالب کلی کاروانسراهای ایرانی به ثبت جهانی رسید که کاروانسرای دیر گچین قم یکی از شاخص‌ترین کاروانسرا‌ها در این مجموعه است.
وی با تاکید بر اینکه ثبت جهانی یک اثر تاریخی مسئولیت‌های اجتماعی و خطیری را برای بهره برداران، متولیان و جامعه مدنی هر منطقه ایجاد می‌کند گفت: تنها با تکیه بر همکاری و خرد جمعی می‌توان در مسیر حفظ، نگهداری و احیا میراث فرهنگی گام برداشت.
وی سه ضلع میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری را مرتبط با هم و اثرگذار بر روی یکدیگر دانست و افزود: نباید فراموش کنیم که در تمامی حوزه‌های مربوط به مجموعه گروه‌های اجتماعی و سازمان‌های مردم نهاد میتوانند بازو و اهرم کمکی برای ما باشیم.
همچنین آقای ارجمندی مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم از ۵۴۸ اثر میراثی شناسایی شده تا پایان سال ۱۴۰۲ در قم خبر داد و گفت: ۳۸۳ اثر در دسته آثار غیر منقول، ۷۴ اثر منقول، ۵۹ اثر ناملموس و ۳۱ اثر طبیعی جای میگیرد و در این بین آثازی، چون تپه قلی درویش، تالاب مره، دیر گچین و دریاچه نمک از شاخص‌ترین آنهاست.
وی با اشاره به اینکه استان قم علاوه بر ظرفیت زیارتی و وجود حرم کریمه اهل بیت و مسجد مقدس جمکران ظرفیت‌های غنی میراثی و گردشگری نیز دارد بر توجه بیشتر در خصوص این آثار تاکید کرد و گفت: متاسفانه در این حوزه قدردانی و اهتمام جدی صورت نمی‌گیرد که این امر ناشی از ضعف فرهنگی استان است که باید در ارتقای آن کوشش کنیم.
مدیر کل میراث استان قم از آماده سازی فرایند مزایده به منظور بهره برداری بخش خصوصی از کاروانسرای دیر گچین در آینده نزدیک نیز خبر داد و افزود: یک مشکل سندی پیش روی این کاروانسرا قرار دارد که به محض مرتفع شدن آن، با نظارت و کنترل میراث فرهنگی، در اختیار بخش خصوصی برای نگهداری، بهره برداری و احیا قرار میگیرد.
سرپرست معاونت اجتماعی فرهنگی و زیارت استانداری نیز در این مراسم با بیان اینکه به همان اندازه که میراث ما گرانبهاست که حفاظت از آن نیز مهم است از ثبت جهانی دیر گچین ابراز خرسندی کرد و گفت: به برکت اسلام و نظام جمهوری اسلامی ایران میراث فرهنگی کشور در خدمت ارزش‌های انسانی، معرفتی و دینی قرار گرفته است.
وی با اشاره به عملیلت غرور آفرین وعده صادق در روز ۲۶ فروردین آن روز را یوم الله خواند و ملت ایران را ملتی بزرگ دانست.
حجت الاسلام حسینی مقدم در این خصوص افزود: امروز این ملت بزرگ و بزرگ زاده به برکت نظام جمهوری اسلامی و تربیت فرزندانی از نسل سزدار سلیمانی توانست در یک زور آزمایی موازنه استکبار را بر هم بزند.
در حاشیه این مراسم نشست تخصصی با موضوع تاب آوری بنا‌های تاریخی و مدیریت بحران‌های طبیعی با حضور کارشناسان میراث فرهنگی برگزار شد.
کاروانسرای دیر گچین با ۱۲ هزار متر مربع در کیلومتر ۶۰ آزادراه قم - گرمسار قرار دارد و سنگ بنای آن در عصر ساسانی گذاشته شده و در دوره سلجوقی و صفوی بازسازی شده است و اکنون به عنوان مادر کاروانسراهای ایرانی از آن یاد می‌کنند.
پیش از این ۲۶ اثر ایرانی به ثبت جهانی رسیده است که میدان نقش جهان اصفهان، تخت جمشید شیراز، شهر سوخته سیستان و منطقه اورامانات کردستان از جمله این مناطق است.