دارو‌هایی که باعث افسردگی می‌شوند

به گزارش خبرگزاری صداوسیما؛ مرکز سمنان،️ بسیاری از مردم از این که عوارض جانبی برخی دارو‌های تجویزی می‌توانند سبب بروز علائم افسردگی شوند آگاهی ندارند، در حقیقت این دارو‌ها می‌توانند حتی علائم افسردگی را بدتر کنند حتی در افرادی که ممکن است مستعد ابتلا به افسردگی نباشند.
با توجه به این که افسردگی در بیمارانی که به یک بیماری زمینه‌ای مبتلا باشند بسیار رایج است، درصورت بروز علائم خلقی می‌توان دارو‌ها را مقصر این امر دانست.

دارو‌های افسرده کننده
برخی از دارو‌هایی که ممکن است سبب افسردگی شوند:

۱. مسدود کننده‌های بتا:
مسدود کننده‌های بتا معمولاً برای درمان فشار خون بالا تجویز می‌شوند، اگر چه ممکن است برای درمان میگرن، آنژین، ضربان قلب نامنظم و لرز نیز استفاده شوند. همچنین ممکن است به عنوان قطره چشمی در درمان گلوکوم تجویز شود.
این دارو‌ها با علائم افسردگی، چون مشکلات جنسی و خستگی همراه هستند. نمونه‌هایی از این نوع دارو شامل توپرول ایکس ال (متوپرولول) و ایندیرال (پروپرانولول) می‌باشند.

۲. کورتیکواستروئید ها:
این دارو‌ها اغلب برای معالجه بیماری التهابی مانند لوپوس، آرتریت روماتوئید، نقرس و سندرم شوگرن و سایر شرایط پزشکی استفاده می‌شود. کورتیکواستروئید‌ها می‌توانند علائم روانپزشکی زیادی ایجاد کنند.
تصور می‌شود که کورتیکواستروئید‌ها بر سروتونین (هورمونی که توسط مغز تولید می‌شود و تصور می‌شود در تنظیم خلقی دخیل است) تاثیر می‌گذارند. نمونه‌هایی از این نوع دارو‌ها شامل کورتیزون، پردنیزون، متیل پردنیزولون و تریامسینولون می‌باشد.

۳. بنزودیازپین ها:
این دارو‌ها معمولاً در درمان اضطراب، بی خوابی و شل کنندگی عضلات تجویز می‌شود. در شرایط خاص، این دارو ممکن است سبب بروز علائم افسردگی شود. نمونه بارز بنزودیازپین‌ها شامل زاناکس (آلپرازولام)، رستوریل (تمازپام) و والیوم (دیازپام) است.

۴. داروی پارکینسون:
دارو‌های مورد استفاده در معالجه بیماری پارکینسون روی هورمونی در مغز بنام دوپامین تأثیر می‌گذارد. تصور می‌شود ناهنجاری‌های این انتقال دهنده عصبی با افسردگی همراه است. دانشمندان بر این باورند که وقتی این دارو‌ها باعث بالا رفتن دوپامین به مدت طولانی می‌شوند، ممکن است بر خلق و خوی فرد نیز تأثیر بگذارد.
رایج‌ترین داروی مورد استفاده در معالجه بیماری پارکینسون، لوودوپا است. سایر دارو‌های متداول که ممکن است مورد استفاده قرار گیرد شامل آتامت و سینمت (کاربیدوپا / لوودوپا)، سینمت (کاربیدوپا، میراپکس (پرامیپکسول) و ریکوئیپ (روپینیرول) می‌شود.

۵. دارو‌های هورمونی:
این دارو‌ها شامل دارو‌های هورمونی پیشگیری از بارداری و همچنین درمان جایگزینی استروژن برای علائم یائسگی است. تغییرات سطح هورمون در زنان غالباً با علائم افسردگی همراه است، اگر چه چگونگی وقوع این تعامل کاملاً مشخص نیست. براساس تحقیقات، بعید است که داروی پیشگیری از بارداری (پروژستین) باعث علائم افسردگی شود.

۶. محرک ها:
ممکن است دارو‌های تحریک کننده برای درمان خواب آلودگی روزانه همراه با شرایطی مثل نارسایی خون تجویز شود و همچنین ممکن است از آن‌ها در معالجه اختلال کمبود توجه بیش فعالی استفاده شود.
ریتالین (متیل فنیدات) و پروویگل (مودافینیل) نمونه‌هایی از این نوع دارو هستند.

۷. دارو‌های ضد تشنج:
این دارو‌ها برای معالجه تشنج تجویز می‌شوند. اگرچه ممکن است در معالجه سایر شرایط مانند اختلال دو قطبی و درد نوروپاتیک نیز مورد استفاده قرار گیرد.
از آن جا که آن‌ها بر روی مواد شیمیایی موجود در مغز تأثیر می‌گذارند همچنین گفته می‌شود مسئول تنظیم رفتار‌های خلقی نیز هستند، اما بعضی اوقات می‌توانند باعث افسردگی شوند.
برخی از نمونه‌های این نوع دارو‌ها که همراه علائم افسردگی هستند عبارتند از:تگرتول (کاربامازپین)، توپامکس (توپیرامات)، نورونتین (گاباپنتین)، باربیتورات‌ها و سابریل (ویگاباترین).

۸. مهار کننده‌های پمپ پروتون و مسدود کننده H۲:
این دارو‌ها معمولاً برای معالجه بیماری ریفلاکس معده (GERD) تجویز می‌شوند و گاه به دلایلی که مشخص نیست با افسردگی همراه هستند.

۹. استاتین‌ها و سایر دارو‌های کاهش دهنده کلسترول:
در حالی که استاتین‌ها متداول‌ترین داروی کاهش دهنده کلسترول هستند، دارو‌های دیگری مانند فیبرات، کولشولام، ازتیمایب و اسید نیکوتین نیز می‌توانند بدین منظور استفاده شوند. گزارش‌های زیادی وجود دارد که این دارو‌ها را با افسردگی مرتبط می‌کند. تصور می‌شود که این دارو‌ها با کاهش سطح کلسترول در مغز ممکن است باعث افسردگی شوند.

۱۰. دارو‌های آنتی کولینرژیک:
دارو‌های آنتی کولینرژیک بر عملکرد‌های مختلفی در بدن تأثیر می‌گذارد، از جمله کاهش سرعت عمل روده ها. آن‌ها اغلب در درمان سندرم روده تحریک پذیر با دارو‌هایی مانند بنتیل (دی سیکلومین) استفاده می‌شوند. اما به دلیل این که بر سیستم عصبی مرکزی تأثیر می‌گذارند، با علائم افسردگی مرتبط هستند.

سایر دارو‌هایی که می‌توانند باعث افسردگی شوند:
برخی از دارو‌ها ممکن است با عوارض جانبی افسردگی در ارتباط باشد، از جمله این داروها:

دارو‌های آکنه
مسکن‌ها
دارو‌های آلرژی و حساسیت
دارو‌های تیروئید
آنتی بیوتیک‌ها می‌باشند.
قرص افسرده کننده

چگونه بدانیم که دارویی باعث افسردگی می‌شود یا خیر؟
بارزترین نشانه افسردگی، احساس غم، اندوه و خلق و خوی ضعیف است. با این حال، به غیر از روحیه‌ای افسرده، علائم دیگر افسردگی نیز وجود دارد که ممکن است آن‌ها را تجربه کنید، که برخی از آن‌ها عبارتند از:
احساس ناامیدی یا ناتوانی
احساس گناه یا بی فایده بودن
اضطراب
تحریک پذیری و بی قرار بودن
خستگی و انرژی کم
مشکلات مربوط به خواب
مشکلاتی با اشتها یا وزن
مشکلات در تفکر، حافظه و تمرکز
از دست دادن علاقه
طالب مرگ یا خودکشی
نوشتن جزییاتی مانند شروع علائم و زمان تشدید آن‌ها مهم است با این وجود در بسیاری از دارو ها، ممکن است در چند هفته اول پس از شروع مصرف داروی جدید، متوجه این علائم شوید.

پس از افسرده شدن با دارو‌ها چه کنید؟
اگر مطمئن هستید که ممکن است علائم افسردگی را تجربه کرده باشید باید به پزشک خود مراجعه کنید. مصرف دارو را بدون اجازه پزشک متوقف نکنید. اگر دچار افسردگی شدید و یا افکار خودکشی در سر دارید سریعا به دنبال فوریت‌های پزشکی بروید.
هر وضعیت متفاوت است، بنابراین پزشک به تاریخچه و علائم سلامتی فرد توجه می‌کند تا مشخص کند که در مرحله بعد چه اقداماتی را انجام دهد. در بعضی موارد، ممکن است مستلزم جابجایی به یک داروی متفاوت یا تنظیم میزان دوز باشد.
پزشک همچنین سعی در تشخیص این که آیا علائم افسردگی با داروی جدید مرتبط است یا خیر دارد. اگر یک اختلال افسردگی اساسی وجود داشته باشد، پزشک ممکن است درمان‌هایی مانند دارو‌های ضد افسردگی و روان درمانی را توصیه کند.