اگر اهل طبیعت‌گردی و سرزدن به جاهای تاریخی باشید، سفر بوکان حسابی به شما خوش می‌گذرد. بوکان شهری‌ست که زمستان‌ها سرد است، اما بهار و تابستان هوای معتدلی دارد. هم در دل شهر جاذبه‌های گردشگری پیدا میکنید و هم در اطراف بوکان جاهای دیدنی فراوان است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز مهاباد، بوکان در آذربایجان غربی قرار گرفته و با وجود بلندی هزار و ۳۷۰ متری از سطح دریا، شهری کوهستانی به‌حساب می‌آید. این شهر دیدنی از جنوب به سقز می‌رسد و از غرب به مهاباد راه دارد.
مسیر زمینی تهران به بوکان از قزوین، ابهر، بیجار و سقز می‌گذرد. این سفر حدود ۸ ساعت و نیم طول می‌کشد. از ارومیه تا بوکان ۲۱۳ کیلومتر فاصله است و حدود ۲ ساعت و ۴۰ دقیقه خواهد بود. بیشتر جمعیت این شهر کرد هستند و به زبان کردی سورانی با لهجه بوکانی سخن می‌گویند.
تحقیقات تاریخی نشان داده بوکان پادگان شاهان اشکانی و ساسانی بوده و آثاری هم از آن دوران باقی مانده که می‌توانید ببینید. در اطراف این منطقه آتشکده‌هایی هم دیده می‌شود.
🔺تصویر هوایی از شهرستان بوکان _ سال ۱۳۹۴
صنایع دستی و سوغات بوکان چیست؟
اگر بخواهیم از صنایع دستی بوکان حرف بزنیم، قبل از هر چیز تصویر فرش‌های باکیفیت آن به‌ذهن می‌آید. بوکانی‌ها جاجیم، گلیم و قالی می‌بافند و بخش زیادی از فرش‌هایی که می‌بافند، صادر می‌شود. مسافر بوکان که باشید، نباید دست خالی از این شهر برگردید. اگر بودجه‌تان به فرش و گلیم نمی‌رسد، سراغ خوش‌مزه‌های این شهر را بگیرید. سوغاتی مثل لقمه قازی، بامیه، کلوچه محلی، ترشی محلی، پنیر کوزه و عسل.
۱. پارک ساحلی بوکان
در سفر باید خوش بگذرانید و برای خوش گذراندن چه جایی بهتر از پارک ساحلی بوکان؟ این پارک کنار رودخانه باصفای سیمینه رود قرار گرفته و چشم‌اندازش فوق‌العاده است. خواه همراه بچه‌ها به این پارک بروید یا تنها، حسابی سرگرم می‌شوید. این پارک ساحلی شهربازی، میدان ورزش، سینمای چند بعدی، نمایشگاه صنایع دستی، زمین بسکتبال، زمین فوتسال، مسیر دوچرخه‌سواری و برای زمستان‌ها پیست اسکی دارد. شاید هم بخواهید زیر سایه درختان بساط پیک‌نیک را برپا کنید و از هوای تمیز کنار روخانه لذت ببرید.
🔺بیش از ۱۰۰۰ ترانه و آواز از حسن زیرک به یادگار مانده است
۲. آرامگاه استاد حسن زیرک
کمتر کسی از اهالی این منطقه ممکن است با حسن زیرک و شعرهایش آشنا نباشد و به همین مناسبت مقبره این شاعر معروف کرد، یکی از محبوب‌ترین دیدنی‌های بوکان است.
حسن زیرک در سال ۱۳۰۰ در بوکان به‌دنیا آمد و با این که سواد نداشت، شعرها و نغمه‌هایش آنقدر دلنشین بود که به همه خانه‌ها راه پیدا کرده بود. او شعر می‌سرود، آهنگ می‌ساخت و شعرهای خودش را می‌خواند؛ ضمن این‌که آوازهای سنتی کردی را ضبط و نگهداری می‌کرد
🔺آرامگاه سرداران مکری _ از آثار دورهٔ قاجار و جنگ جهانی اول محسوب می‌شود
۳. آرامگاه سرداران مکری
اگر به پارک ملت بوکان بروید، بعد از گشت‌وگذار میان درختان سبز و باصفای پارک بنایی تاریخی می‌بینید که از دوره قاجار به‌جا مانده. نام این بنا به زبان کردی «گومبه‌زی سردار» گفته می‌شود. اما این بنا گذشته از ارزش معماری به چه دلیلی معروف شده؟
این‌جا تعدادی از افرادی مشهور و بعضی از بزرگان بوکان دفن شده‌اند، ازجمله سرداران عزیزخان، محمدحسین‌خان، قاضی حسین و علی‌خان مکری. آنها سمت دولتی داشتند و عزیزخان مکری سردار قشون ناصرالدین شاه بود. وسعت این بنا ۱۹۸ متر مربع است. گنبد مرکزی دارد و در دو طرف ایوان آن، دو دهلیز قرار گرفته. در ضلع جنوبی آن دو ستون سنگی تماشایی در ایوان پیدا میکنید.
🔺مراسم نماز جمعه در این مسجد برگزار می‌شود
۴. مسجد جامع بوکان
زمان ساخت مسجد جامع بوکان به سال ۱۲۶۸ خورشیدی برمی‌گردد، زمانی که حاکم این منطقه دستور ساخت مسجد را داد و یکی از معماران معروف به‌نام علی اصفهانی خشت اول مسجد را گذاشت. او پی ساختمان را از سنگ و دیوارها را از سیمان، خاک و گچ ساخت.
پوشش داخلی مسجد جامع تزیین خاصی ندارد و از تار و ملات ساخته شده. مساحت این بنا هزار و ۸۷۱ متر مربع است. در ۱۳۴۵ مسجد بوکان را توسعه دادند و برای آن چهار گنبد آخری و سه ستون ساختند. این مسجد که ثبت ملی هم شده، شبستان مستطیلی شکلی دارد که در آن ۴۲ ستون سنگی در ۷ ردیف می‌بینید. نماز جمعه بوکان همین‌جا برگزار می‌شود.
🔺سد شهید کاظمی بوکان
۵. دریاچه سد بوکان
گشت‌وگذار در اطراف شهر یکی از جذاب‌ترین بخش‌های سفر است. جایی که خبری از بوق ماشین‌ها نیست و آسمان آبی‌تر است، مثل دریاچه سد بوکان. اگر ۳۵ کیلومتر در جهت جنوب شرقی از شهر بوکان دور شوید، به سد بوکان می‌رسید. این سد در ۱۳۵۰ افتتاح شده است
گذشته از کاربرد سد بوکان در تامین آب آشامیدنی و پر کردن دریاچه ارومیه، این‌جا محل تفریح گردشگران محلی و غیربومی‌ست. دشت‌های اطراف سد برای پیک‌نیک مناسب‌اند و کسی از تماشای چشم‌انداز دریاچه سیر نمی‌شود. می‌توانید کنار زرینه‌رود بمانید، عکاسی کنید و سلفی بگیرید. دریاچه سد بوکان یکی از جاهای مناسب پرنده‌نگری هم به‌حساب می‌آید.
۶. تپه باستانی قلایچی
در ۱۲ کیلومتری بوکان روستای قلایچی را پیدا میکنید که به دو دلیل خیلی معروف است. یکی به‌دلیل داشتن تپه باستانی قلایچی و دیگری به‌خاطر وجود غار قلایچی. این دو جاذبه از جاهای دیدنی بوکان هستند و بین طبیعت‌گردها پرطرفدارند. تپه قلایچی از عصر آهن ۱ و ۲ به‌جا مانده و ثبت ملی هم شده است.
🔺آجرهای لعاب‌دار ۲۸۰۰ ساله قلایچی بوکان و هنر ماناهایی در دوران باستان
سال ۱۳۶۳ باستان‌شناس‌ها به آثاری در این تپه دست پیدا کردند که قدمتش را نشان می‌داد، مثل آجرهای نقش‌دار. مهم‌تر از این آجرها، معبدی بود که بعد از حفاری دیده شد. برج، دیوار، حیاط و پله‌های آن آشکار شد و باستان‌شناس‌ها نقاشی‌های روی دیوار اتاق‌هایش را پیدا کردند. عمر این معبد به دوران ماناها می‌رسد.
۷. غار قلایچی
غار قلایچی هم از جاذبه‌های بوکان است که نزدیک تپه باستانی و معبد قرار گرفته. این غار طبیعی که قطر دهانه‌اش هشت متر است، در اثر نفوذ آب در طبقه‌های آهکی و در گذر زمانی طولانی به‌وجود آمده. این‌جا از عمیق‌های چاه‌های طبیعی کشور به‌شمار می‌رود.
در سال ۱۳۸۱ یک تیم کوهنوردی بوکان توانست در چاه اول این غار که ۱۱۰ متر طولش است، فرود بیاید. شما هم اگر بخواهید به غار قلایچی بروید، لازم است دانش غار‌نوردی، کوهنوردی و تجهیزات کافی داشته باشید. غارنوردها به غار دوکچی که نزدیک غار قلایچی قرار دارد هم سر می‌زنند. ورود به غار دوکچی تجهیزات کامل نیاز دارد.
🔺«میش مرغ» پرنده افسانه‌ای در آستانه انقراض
۸. منطقه شکار ممنوع سه‌کانیان
یکی دیگر از دیدنی‌های بوکان، منطقه شکار ممنوع سه کانیان است. دشت سه کانیان حدود ۱۵ کیلومتر با بوکان فاصله دارد و چند روستا را در دل خودش جا داده، روستاهای سه‌کانیان، کانی علی‌گرده، کانی‌سور، ارمنی بلاغی و کانی‌قلا.
طبیعت این منطقه خیلی دیدنی و سرسبز است و چشم‌انداز فوق‌العاده‌ای دارد. اما نکته‌ای که باعث معروف بودنش شده، وجود پرنده میش‌مرغ است که بی‌شباهت به بوقلمون نیست. منطقه شکار ممنوع سه‌کانیان زیستگاه اصلی پرنده میش مرغ به‌حساب می‌آید که یکی از بزرگ‌ترین پرندگان ایران است. محلی‌ها به این پرنده نادر «چه رگ» می‌گویند.
بافت گیاهی این منطقه تماشایی‌ست و در آن گونه‌های مختلفی خواهید دید، مثل گلابی وحشی، زالزالک، پسته وحشی، یونجه وحشی، کنگر وحشی، گون کتیرا و چاودار.
🔺تفرجگاه کیوه‌رش که به بام بوکان نیز شناخته می‌شود
۹. منطقه گردشگری کیوه‌رش بوکان
بوکان شهر سرسبزی‌ست و جای دیدنی و باصفا کم ندارد. منطقه گردشگری کیوه رش یکی دیگر از تفرجگاه‌های این شهر است که مردم محلی و مسافران زیادی در طبیعت آن تفریح می‌کنند.
از بلوار پاسداران ۷۰۰ متر رانندگی کنید تا به باغ کاک‌خالد برسید. مقابل باغ و در ابتدای جاده بوکان به مهاباد، گردشگاه کیوه‌رش را پیدا میکنید. کفش راحت به‌پا کنید که قرار است در دامنه کوه پیاده‌روی کنید. از آن بالا منظره قشنگ شهر بوکان را می‌بینید و اکسیژن خالص وارد ریه‌هاتان میکنید. خسته که شدید، در یکی از آلاچیق‌های کیوه رش استراحت میکنید.
۱۰. تالاب قره‌گل
تالاب قره گل در ۴۰ کیلومتری جاده بوکان به میاندوآب و در مجاورت روستای قره گل قرار گرفته است و از مقاصد طبیعت گردی و جاهای دیدنی بوکان محسوب می‌شود. این تالاب وسعتی معادل با ۳۰۰ هکتار دارد و با برخورداری از شرایط زیست‌محیطی مناسب، از مناطق مهم برای تخم‌گذاری و زادآوری پرندگان آبزی و کنارآبزی به شمار می‌رود. آب تالاب از ذوب برف‌ها و جریان سیلاب‌ها تامین می‌شود. وجود خاکستر آتشفشانی به بستر تالاب، دورنمای سیاه رنگی به آب تالاب داده است و از همین رو با نام قره گل خوانده می‌شود.
🔺 ارتفاع کوه طرغه ۲۲۲۴ متر است
۱۱. کوه طرغه
کوه طرغه که با نام‌های کوه ترغه و کوه طرقه نیز شناخته می‌شود، در فاصله ۲۲ کیلومتری غرب شهر بوکان قرار دارد و ارتفاع آن ۲۲۲۴ متر است. این کوه از بلندترین قلل جنوب استان آذربایجان غربی به شمار می‌رود و در خط الراس اصلی رشته کوه‌های زاگرس واقع شده است. به‌عنوان یکی از مقاصد کوهنوردی در منطقه و جاذبه های گردشگری بوکان، کوهنوردان زیادی راهی طرغه می‌شوند و دو پایگاه برای استراحت کوهنوردان در مسیر کوه‌پیمایی وجود دارد. همچنین تعدادی اثر از سنگ تراشیده شده و بناهای تاریخی مربوط به عهد مغول و ایلخانان در این منطقه جای گرفته‌اند.
در مورد غار کونه کوتر ( غار لانه کبوتر ) بیان نکرده اید .
که در شرق بوکان مابین روستاههای ینگیجه و قاطانقور قرار گرفته که غاری باطول زیاد و عجیبی است .
?????
ما هم بوکانیم و پذیرای مهمانان هستیم