اقوام مختلف ساکن استان گلستان در ماه مبارک رمضان، سنت‌ها ، آداب تاریخی و مذهبی خود را برای حفظ آیین اجدادی شان برگزار می‌کنند.
به گزارش خبرگزاری صداوسیمای مرکز گلستان, به دلیل تنوع زندگی اقوام مختلفی همچون فارس، ترکمن، سیستانی، قزاق و قزلباش مملو از فرهنگ و رسوم گوناگون است که گوشه‌ای از آن در ماه مهمانی خدا نیز تبلور یافته است.
یکی از رسم‌هایی که از قدیم در بین مردم استان گلستان رایج بوده بیدار کردن همسایه‌ها و اهل محل، هنگام سحر است تا روزه داران خواب نمانند و برای صرف غذای سحری آماده شوند.
در این سنت بیدار کردن همسایه‌ها و اهل محل مدتی قبل از اذان صبح است و در قدیم مردی با سحرخوانی و یا ابیاتی موزون مردم را به بیداری دعوت می‌کرد.
در ماه مهمانی خدا قوم ترکمن توجه ویژه‌ای به الله یولی (نذری دادن در راه خدا) دارند و زنان و دختران ترکمن غذاهایی، چون چکدرمه، اوناش، فرنی، بورگ و پیشمه پخته و آن را بین همسایگان، فامیل و نمازگزاران مساجد تقسیم می‌کنند.
آئین راز و نیاز چند صد ساله مناجات خوانی از سنت‌های مهم و ماندگار سیستانی‌ها در ماه مهمانی خدا است که در آن ریش سفیدان هنگام سحرگاه بر بالای بلندی رفته و با ضربه زدن بر دهل و خواندن اشعار دینی و عرفانی مردم را برای خوردن سحری از خواب بیدار می‌کنند.
رمضان خوانی، سحرخوانی، چاووشی، غذا و سفره افطار و سحر با معرفی غذا‌های سنتی سیستانی، جمع خوانی قرآن، آشتی دادن و شال مردمداری سیستانی، حلالیت و بِحِل کردن سیستانی و رمضونیکا (نیمه ماه مبارک رمضان) از جمله آداب و رسوم سیستانی هاست که در این ماه مبارک برگزار می‌شود.
در میان بلوچ‌ها نیز حلالیت و بِحِل کردن وجمع خوانی قرآن در این ماه رونق می‌گیرد.
یکی از رسوم جالب این ماه نزد کتول‌های استان گلستان این است که اگر فردی در این ماه به ۵۱ سالگی برسد افطاری می‌دهد و همچنین رمضان نون نوعی پخت نان است که هفت نوع گیاه درآن بکار می‌برند.
با فرا رسیدن شبهاى احیاء، مردم روزه دار گلستان با اشتیاق فراوان در مساجد حضور می یابند و مراسم احیاء را با خواندن قرآن، دعاى جوشن کبیر برپا می‌کنند و دسته هاى عزادار در مساجد به سینه زنى و عزادارى می‌پردازند. برپایی مراسم احیا شب‌های قدر در مسجدها، مکان‌های مذهبی و در برخی خانه‌ها از دیگر مراسم مشترک بین گلستانی‌هاست.
در شب بیست و هفتم ماه رمضان به عنوان یکی از شب‌های قدر، قزا ق‌ها دور هم جمع شده و از افطار تا سحر دعا می‌کنند و در آخر هم صاحبخانه به مهمانان سحری می‌دهد.
با فرارسیدن عید فطر که یکی از چهار عید مهم مسلمانان است در نخستین روز ماه شوال پس از یک‌ماه میهمانی خدا، مردم آن را جشن می‌گیرند و در نخستین ساعات روز عید فطر به مساجد به خصوص مصلا‌ها و مساجد جامع می‌روند تا در نماز جماعت عید فطر شرکت کنند و در این روز حلوا پخته و به خانه‌های همسایگان می‌برند.
گلستانی‌ها باور دارند قبل از سپیده صبح عیدفطر، زکات فطره را به دست مستمندان برسانند.