نماینده مجلس در دورههای دهم و یازدهم از حوزه انتخابیه اراک، خنداب و کمیجان گفت: وقتی بحث امنیت ملی باشد باید همهی اختلاف سلیقهها، دعواهای داخلی و سیاسی را کنار بگذاریم و متحد و منسجم در مقابل دشمن باشیم.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، دکتر علی اکبر کریمی نماینده مجلس در دورههای دهم و یازدهم از حوزه انتخابیه اراک – خنداب و کمیجان، متولد ۱۳۴۷ و دکترای مدیریت استراتژیک ۲۴ بهمن ۱۴۰۲ مهمان برنامه فی المجلس شبکه خبر بود.
مقدمه مجری: آقای دکتر کریمی، گذشته از کار مجلس و نمایندگی مجلس در دورههای دهم و یازدهم کار دولتی و کار در زمینههای مشورتی برای وزارتخانههای مختلف و مسئولیتهای مختلفی در کار دولت داشتند که به آنها اشاره میکنیم.
چون فکر میکنم که مسئولیت هایشان بیشتر به عنوان مثلا در خود مجلس رئیس کمیسیون اقتصادی بودند در دوره یازدهم نایب رئیس کمیسیون صنایع و معادن بودند و به هرحال مسئولیت هایشان بیشتر به مسائل اقتصادی مربوط بوده، من فکر میکنم که باید از خودشان بپرسیم که اولا چرا در این دوره داوطلب نشدند؟ و بعد فکر میکنند که چه کارهایی در زمینه اقتصادی باید در مجلس انجام بشود که تا به حال انجام نشده است؟
سوال: شما فکر میکنید، چون شما نمایندهی خیلی تصمیم گیری و احتمالا با نفوذی بودید در عرصههای اقتصادی، کمیسیونهای اقتصادی و تصمیمات اقتصادی حتما در آنها با شما یعنی روی رای شما خیلیها حساب میکردند، چه کار باید کرد در زمینه اقتصاد که در مجلسهای سابق نشده که باید در مجلس دوازدهم اتفاق بیفتد؟
کریمی: فرمودید رئیس من رئیس نبودم، عضو بودم و نایب رئیس کمیسیون بودم، دوره یازدهم با توجه به این که به هرحال حوزهی انتخابیه بنده و شهرستان اراک و استان مرکزی سبقهی صنعتی پررنگی دارد و کسی از نمایندگان استان در این کمیسیون نبود، آمدم در کمیسیون صنایع و معادن که بتوانم مسائل حوزهی انتخابیه را از این باب بیشتر دنبال کنم در عین حال با حوزهی اقتصادی مجلس هم همواره پیگیر بودم.
سوال: نمایندگی روزی چقدر وقت شما را میگرفت؟
کریمی: ما معمولا از صبح که میآییم تا شب .
سوال:، چون در اراک هم دفتر داشتید دیگر؟
کریمی: بله
سوال: در خنداب و کمیجان چطور؟
کریمی: آنجا رابط داشتیم افرادی را داشتیم که مشخصا برای مراجعات مردم بودند به همین خاطر در این دوره دیگر خودم تمایل نداشتم و عرصه را برای جوانان و اینها خالی کردیم و در دوره گذشته مجلس هم ما در قانون انتخابات که اصلاح کردیم، سه دوره را گذاشتیم سقف نمایندگی و این در مجلس تصویب شد که آن زمان یادم هست حدود سی و چند نفر از نمایندگان از جمله رئیس مجلس و دیگران مشمول این حکم بودند، یعنی اگر این نهایی میشد دور بعد نباید میآمدند سه دورهای بودند و این رفت ولی متاسفانه شورای نگهبان این را رد کرد که البته من خودم اعتقاد دارم واقعا آن اصل مربوطه در قانون اساسی که اصل ۶۲ قانون اساسی است آنجا اشاره دارد که شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان را قانون تعیین میکند، قانون داشت این شرایط را میگذاشت که افرادی که در دو دوره، سه دوره حالا یک زمانی آمدند دیگر اجازه نداشتند.
سوال: یعنی به نظر شما خلاف قانون نبود؟
کریمی: به نظر من نبود، چون مجلس هم به این رای داد، قاطبهی مجلس دهم این تشخیص را داشت که این خلاف قانون اساسی نیست ولی به هرحال شورای محترم نگهبان نظرش غیر از این بود و من اعتقاد دارم که این باید باشد، در کشورهای دیگر معمولا ساز و کار حزبی این فیلتر را انجام میدهد افرادی که یک دورههایی میآیند بعد دیگر اینها میروند در مناصب دیگر و حزب چهرههای جدیدی را به جامعه معرفی میکند ولی ما این جا، چون افراد منتسب به احزاب نیستند و قائم به خودشان در صحنه میآیند، ما رکورد داریم مثلا در همین بعد از انقلاب نماینده داشتیم که هفت دوره مستمر پشت سر هم از یک حوزه انتخابیه آمده و با شناختی که من از آن فرد و آن حوزه انتخابیه دارم اگر واقعا خودش نمیخواست شاید همین طوری میتوانست ادامه بدهد و هیچ منعی هم نداشت.
سوال: خدا بیامرز آقای دعایی این طوری بود.
کریمی: آقای دعایی شش دوره بود، ما هفت دورهای نداشتیم، آقای عبداللهی نماینده ماه نشان بودند که اگر واقعا ایشان میخواستند همین طوری میتوانستند ادامه بدهند تا. اینها دیگر خودشان کنار کشیدند ولی اصولا به نظر من این دو دوره، سه دوره کفایت میکند، باید میدان باز شود، فکرهای جدید، افراد جدید، برای جامعه هم بهتر است که چهرههای جدید را اینها ببینند و انشاءالله که مجلس بالندهتر و پویاتر باشد.
سوال: شما باب رد صلاحیت نمایندگان را در مجلس یازدهم دوباره گشودید برای سالها که مجلس از این اختیارش استفاده نکرده بود.
کریمی: موضوع رسیدگی به اعتبارنامهی نمایندگان امری است که در قانون اساسی به صراحت پیش بینی شده و حقی است که برای مکانیزم خودنظارتی مجلس پیش بینی شده یعنی مجلس جمعی و خودش این نظارت را اعمال میکند که اگر به هر علتی کسانی در فرآیند انتخابات بالا آمدند و وارد مجلس شدند و در عین حال صلاحیتهای لازم را برای احراز این سمت ندارند بنا به تشخیص جمعی نمایندگان از این سمت محروم بشوند، حضرت امام هم در وصیت نامه شان به صراحت فرازی دارند که اگر افرادی با حالا ایشان تعابیر توطئه یا دسیسه یا اینگونه اعمال توانستند رای مردم را کسب کنند و به مجلس در انتخابات موفق بشوند بیایند، نمایندگان موظف هستند اینها را در بحث اعتبارنامه جلوگیری کنند از ورودشان و محروم کنند آنها را و اجازه ندهند حتی یک عنصر منحرف و اینگونه بیاید در مجلس، این وصیت حضرت امام است، حکم قانون اساسی است ما در مجالس گذشته از دورهی اول تا دورهی ششم تقریبا در همهی دورهها بحث رد اعتبارنامه را داشتیم، در مجموع در طی این ۱۱ دوره ۱۹ نفر از نمایندگان اعتبارنامه هایشان رد شد و از حضور در مجلس محروم شدند.
سوال: شما فکر میکنید در مجلس دهم و یازدهم هر کدام جداگانه، چه کار مهمی انجام شد یعنی چه تصمیم مهم و تاثیرگذاری تصویب شد که تاثیرات آن مثلا بزرگ بود تاثیرات آن تا الان مانده است، این یک سوال است و سوال بعدی این است که چه کاری باید میشد و میخواستیم بکنیم که آخر به نتیجه نرسید؟
کریمی:اصولا مجالس تابع چند عامل است، اولین عامل ترکیب نمایندگان است که در هر دوره زمانی از چه طیف سیاسی و چه هماهنگی با دولت یعنی آیا هماهنگ هستند یا نیستند و آن ترکیب بحث بسیار مهمی است که افرادی که میآیند برآیند کلی نمایندگان از نظر قدرت تخصصی و همچنین هماهنگی، چون این هماهنگی به نظر من از تخصص هم مهمتر است. خیلی وقتها افرادی هستند که در مجلس میآیند افراد صاحب تخصصی هستند ولی ساز و کار مجلس به لحاظ داخلی به گونهای است که شایسته سالاری را الزاما رعایت نمیکند، من یک مثال جالب برای شما بزنم در دوره دهم برای ناظر شورای پول و اعتبار قرار بود دو نفر انتخاب بشوند که معمولا یک نفر از کمیسیون اقتصادی میآید یک نفر از کمیسیون برنامه و بودجه و دو نفر میآیند در صحن و از این دو نفر یک نفر انتخاب میشوند، چهار نفر به صحن آمدند دو نفر اقتصاددان کاملا حرفهای مسلط به موضوع بانک و پول و اینها و هیئت علمی دانشگاه در رشته اقتصاد، دو نفرشان عنصر کاملا سیاسی و بدون هیچگونه تخصص در حوزهی بانکی و پولی؛ دقیقا در صحن مجلس آن دو نفر متخصص رای آوردند و این دو تا فرد متخصص رای نیاوردند.
سوال: آن دو نفر سیاسیها رای آوردند؟
کریمی: بله، آن سیاسیها رای آوردند چرا؟ چون به هرحال فضای غالب مجلس دهم گرایش سیاسی اش به سمت آن دو نفر سیاسی بود . الزاما مجلس ممکن است شایسته سالاری را در مقاطعی از زمان مدنظر قرار ندهد و این یک خسارتی به بار میآورد برای مجلس، اما در مجموع ما در مجلس دهم در شرایطی بودیم که سه تا فراکسیون کلی در مجلس بود، فراکسیون اصلاح طلبان که به عنوان لیست امید شناخته میشدند و فراکسیون نمایندگان ولایی و مستقلین که البته مستقلین هم در واقع گرایش داشتند به طیف اصلاح طلبان و عملا دو طیف بودند که بنده جزء نمایندگان فراکسیون ولایی بودم و تقریبا میشد گفت ما فراکسیون اقلیت بودیم و فضای سیاسی کشور هم متاثر بود از شرایط پس از برجام و اتفاقاتی که در رفت و آمد هیئتهای خارجی و مذاکرات و مسائل و اینها و بدعهدیهایی که شد و نهایتا خروج ترامپ و داستانهای بعد از آن، به ویژه آن بحث لوایح ۴ گانهای که مربوط به افای تی اف بود و خیلی جنجال زیادی در مجلس ایجاد کرد و بخشی از آن لوایح را ما تصویب کردیم بخشی از آن را مخالف بودیم تصویب نکردیم و فرستادیم مجمع تشخیص آنجا یک شرایطی برایش پیش آمد و در نهایت بیشتر مجلس دهم درگیر چالشهای سیاسی بود .
سوال: کتک کاری هم شد؟
کریمی: بله مواردی داشتیم، چون به هرحال تضادهای سیاسی شدید بود.
سوال: در مجلس ششم که کتک کاری زیاد شد کتک کاری دسته جمعی میشد؟
کریمی: بله آنجا دیگر خیلی شدید بود ولی من به هرحال دو تا خاطرهی هم تلخ و هم شیرین از مجلس دهم دارم، حادثه تلخ بحث آن حادثه تروریستی ۱۷ خرداد ۹۶ بود که عناصر داعش تعدادی از همکاران ما و کارکنان مجلس و محافظین سپاه شهید شدند که حادثه تلخی بود و البته خاطره انگیز هم بود، چون در همان لحظهای که اینها حمله کرده بودند و تیراندازی بود و درگیری بود ما در صحن مشغول کار بودیم، مجلس داشت کار خود را میکرد و این هم یک پیامی داشت که مجلس در این شرایط هم به وظیفه خودش عمل میکند.
سوال: جلسه در صحن برقرار بود؟
کریمی: بله
سوال: و داشتید قانونی را تصویب میکردید؟
کریمی: بله، ما ساعت ۹ و نیم صبح بود که حرم امام یک بمب منفجر شد و بعد هم مجلس که حدود ساعت ۹ و نیم ۱۰ بود.
سوال: صدای تیر هم میآمد؟
کریمی: نه در صحن صدا نمیآید، یکی از نمایندگان که از بیرون آمده بود دقیقا پشت سر این تروریستها آمده بود وارد شده بود و اولین یعنی با فاصله یکی دو دقیقه آمده بود یکی از برادرهای سپاه را جلوی در شهید کردند و بعد ایشان کلت او را برداشته بود و دنبال اینها البته ایشان آشنایی نظامی هم داشت، آمده بود و به اینها هم تیراندازی کرده بود، بعد که اینها اشتباهی رفتند به سمت دفاتر این آمده بود به صحن که اطلاع بدهد و آمد و اطلاع داد که دیگر درهای صحن را محافظ گذاشتند و دیگر آنها درگیری بود و ما هم در صحن بودیم که تقریبا ما تا ظهر در صحن ماندیم و برای اولین بار نماز جماعت مان را در صحن خواندیم این هم یک حادثه تاریخی بود ولی حادثه شیرینی که خاطره اش برای من ماندگار شد در مجلس دهم، بحث بعد از اعلام قراردادن سپاه پاسداران و فهرست تروریستی آمریکا، یک ایدهای بعضی دوستان مطرح کردند که برای حمایت از سپاه بیایید با لباس فرم سپاه بیاییم که اول این ایده قرار بود که چند تا محدود این کار را بکنند و بعد به همه تسری پیدا کرد و آن روز تمام مجلس غیر از خانمها که چفیه داشتند بلااستثنا همه با لباس فرم سپاه آمدند حتی چهرههای روحانی و اینها هم همین طور و این به نظر من یک اتفاق ویژه و جالب بود و آن این که وقتی که بحث بحث امنیت ملی باشد و یک موضوعی باشد که به مصالح ملی ما باشد واقعا باید همهی اختلاف سلیقهها، دعواهای داخلی، سیاسی و اینها را کنار بگذاریم و متحد و منسجم در مقابل دشمن، به هرحال سپاه رکن رکین حفاظت از انقلاب بوده و هست و همهی ما همیشه این را دیدیم که آن تعبیری که حضرت امام داشتند که اگر سپاه نبود کشور نبود، این موضوع را همه عنایت کردند و آن روز و آن جلسه تا ظهر همه با لباس فرم بود عکسهای یادگاری اش هم حالا بعدا خیلیها گرفتند و منتشر شد به نظر من خیلی خاطره خوبی بود و یک نمودی بود از وحدت و انسجام ملی.
سوال: کمیسیون صنایع و معادن بزرگترین مسئله اش چه بوده در مجلس دهم و یازدهم؟
کریمی: در کشور بهرحال یک مشکلاتی در حوزهی اقتصاد داریم که این به تولید و به طبع صنعت و معدن و اینها تسری پیدا میکند. در بحث اقتصاد بهرحال بخشهای مختلف اقتصادی و سیستمهای اقتصادی مثلا مثل نظام بانکی، مثل نظام مالیاتی، نظام گمرکی، نظام یارانهها، نظام بیمههای اجتماعی، صندوقهای بازنشستگی، اینها خیلی هایشان دچار بحرانهایی هستند که باید برای این بحرانها تصمیم گیری بشود و ما بتوانیم تحولهایی را در اینها ایجاد کنیم. در دولتهای گذشته که برنامه جامعی برای تحول در نظام اقتصادی در زمان آقای احمدی نژاد بود تهیه شد و روی برخی از آنها کار شد ولی خیلی هایش هم ماند، در مجلس دهم ما در کمیسیون اقتصادی یکی از کارهای خوبی که شروع کردیم بحث تحول در نظام بانکی بود با توجه به این که بهرحال یکی از مهمترین چالشهای اقتصاد ما وضعیت بانکها است و منتها متاسفانه علیرغم تلاشی که شد به سرانجام نرسید، کار شد، تهیه شد، طرح اصلاح نظام بانکی؛ در مجلس یازدهم با توجه به وسعت این کار و البته دیدگاهی که دولتیها، مسئولین بانک مرکزی چه در دولت گذشته و چه در دولت فعلی در این مورد داشتند، دو بخش شد، یکی اصلاح قانون بانک مرکزی که آمد و بهرحال در مجلس به سرانجام رسید و ایراداتش هم رفع شد و بحمدالله این توانست که یک شالودهی جدیدی را برای ادارهی خود بانک مرکزی و نظارت بانک مرکزی بر سایر بانکها ایجاد کند، حلقهی دوم این موضوع بحث اصلاح نظام بانکداری هست یعنی فعالیت بانکها که این هم الان طرحش تعیین شده و اخیرا هم ما یک امضایی کردیم که این به اولویت برایش آیین نامه قائل شویم و امیدواریم انشاالله بعد از انتخابات و در فرصت چند ماهه باقیمانده از مجلس یازدهم این موضوع هم بیاید و در صحن مجلس یازدهم تصویب شود که قطعا میتواند یک کارنامهی بسیار خوبی برای مجلس یازدهم در این حوزه باشد.
سوال: فکر میکنید که نظام بانکداری را در چه جهتی چطور باید اصلاح کرد؟ چون بعضی از ایرادات طوری بنیادین است که مثلا آیت الله جوادی آملی اصلا اصولا اعتقاد دارد به این که این نظام ربوی است.
کریمی: ما یک وقت بحث تئوریک و نظری میکنیم به لحاظ تئوریک ما یک نظام بانکی داریم که ربوی نیست چرا؟ چون در چارچوب حقوق اسلامی تعریف شده کلیهی اعتبارات و تسهیلاتی که پرداخت میشود، اما در عمل به گونهای وقتی بانکها یا موسسات مالی اقدام میکنند که این آن حلال تبدیل به حرام میشود و این واقعیت هست در عمل که یکی از دغدغههایی که ما برای همین طرح اصلاح نظام بانکداری داریم همین است که این نوع ساز و کارها باشد، نکتهی بعد بحث نظارت موثر و فعال بر بانکها است که متاسفانه بانک مرکزی با قوانین قبلی خود امکان چنین اعمال نداشت یعنی ما نمیتوانستیم با یک بانک خصوصی متخلف برخورد کنیم و جلویش را بگیریم ولی با این قانون جدید این امکان الان فراهم شده است.
سوال: قانون جدید از چه زمانی تصویب شده است؟
کریمی: امسال نهایی شده است
سوال: یعنی هنوز اجرایی نشده است؟
کریمی: بهرحال دارد مقدمات اجرای آن انشاالله فراهم میشود هم ساختار بانک مرکزی تغییرات جدی میکند و بحث البته شورای فقهی بانک مرکزی را هم ما در برنامهی ششم دیدیم و در این قانون جدید هم گنجاندیم که یک شورای فقهی در بانک مرکزی مستقر میشود و با یک فرآیندی که انتخاب اعضای آن شرایطی دارد اینها نظارت میکنند بر کل فرآیندهای بانکی به لحاظ تضمین غیر ربوی بودن فعالیتهای بانکی و بهرحال این موضوع انشاالله ..
سوال: فعالیتشان دائمی است یعنی میشوند؟
کریمی: بله یک هیئت اگر اشتباه نکنم پنج نفر بوده که پنج نفر افرادی که دارای تخصص فقهی در حوزه پول و بانک باشند انتخاب میشوند.
سوال: چطور این کار یعنی کاری که مستمراً باید انجام بشود دیگر؟
کریمی: بله دیگر ببینید، چون تمام دستورالعملها، تمام به اصطلاح انواع عقودی که در نظام بانکی هست اینها همه میآید درون شورای فقهی فیلتر میشود و رسیدگی میشود و به همین خاطر به نظر ما کار خوبی بود که میتواند این دغدغه متدین و مراجع و مردم را رفع کند.
سوال:خوب الان کارایی نشده یعنی کاری را که در دوره دهم و یازدهم سعی کردید که به نتیجه برسانید و نشد؟
کریمی: خوب ببینید یکی از مواردی که به نظر من باید هر چه سریعتر در موردش تصمیمگیری بشود بحث نظام یارانهها است که به هرحال ما با وجود اینکه دویست تا دویست و پنجاه میلیون لیتر در روز بنزین و گازوئیل مصرف میکنیم.
سوال: گاز را هم اگر حساب بکنیم معادلش چند میلیون میشود؟
کریمی: من الان معادلسازی گاز در ذهنم نیست ولی به هر حال میزان یارانههای پنهانی که در کشور و آشکاری که به حوزه انرژی برق، گاز و از فرآوردههای سوختی داده میشود رقم بسیار زیادی است.
سوال: بیشتر از پنج تا ده درصد را مردم دریافت نمیکنند؟
کریمی: دو تا دیدگاه کلی در رابطه با مدیریت یارانهها وجود داراد یک دیدگاه میگوید که همین را ادامه بدهید بدهید مردم استفاده کنند خوب این عیب ندارد ولی امکان تداوم ندارد یعنی ما نمیتوانیم تا کی میتوانیم هی بنزین وارد کنیم.
سوال: همین الان هم برابر استاندارد داریم استفاده میکنیم؟
کریمی: خوب دیدگاه دوم این است که ما باید این روند را اصلاح کنیم خوب یک عده میگویند قیمت افزایش بدهیم خوب مردم خودشان کم مصرف میکنند این هم دیدگاه درستی نیست، چون ما بخواهیم همه فشار را مستقیم به مردم چرا؟ چون مردم که تقصیر ندارند ماشین پر مصرف بهشون داده میشود مردم که تقصیری ندارند خانهها و منازلی ساخته میشود که اینها ذخیره انرژی ندارند.
سوال: شما تو دولت دهم اقلیت بودید تو دولت و مجلس و دهم اقلیت بود تو مجلس یازدهم اکثریت شدید؟
کریمی: بله دیگر خوب در مجلس یازدهم عملاً الان، البته در ظاهر فراکسیون هست کلش ولی خوب ما داریم فراکسیون اصلاح طلبان با حدود سی و چهل.
سوال: بله سی چهل نماینده دارند ولی به هر حال شما اکثریت هستید، در مجلس یازدهم چه کاری را که تو مجلس دهم نتوانسته بودید به نتیجه برسانید توانستید دنبال کنید با توجه به اکثریت شدن تان؟
کریمی: یکی از کارهای خوبی که حالا البته خوب ببینید تصویب برنامه هفتم و احکامی که درش آمد بود خوب بود خیلی از موارد درش آمده بود منتها الزاماً این نبود که، چون حالا مجلس هفتم من البته انتظارات خودم را میگویم از مجلس یازدهم خیلی بیشتر بود اگر چه واقعاً مجلس یازدهم گامهای خوبی برداشت در خیلی از حوزهها قوانین زمین مانده را مثل قانون جوانی جمعیت و مثل قانونی که در موضوع هستهای سال اول مجلس ما تصویب کردیم و در حوزههای مختلف ما قوانین خوبی داشتیم منتها به نظر من میتوانست خیلی بهتر از این باشد و کاملتر باشد عملکرد به ویژه اینکه خوب در دو سال گذشته مجلس با یک دولتی که به لحاظ سیاسی هم نوایی و هم گرایی بیشتری داشت همراه بود ولی خوب به نظر من این مشکلاتی که از لحاظ ساختاری در مجلس هست اجازه نمیدهد کارهای بزرگ و مهم و اساسی در مجلس شکل بگیرد یکی از مهمترین عواملش هم پراکندگی نمایندگان هست، عدم انسجام نمایندگان هست من اعتقاد دارم که تو فضای سیاسی کشور هیچ منعی برای ایجاد احزاب و فعالیت حزبی نیست هرکس هم میگوید بهانهگیری هست به نظر، اما مشکلی که وجود دارد به نظر من سیاسیون دیگر به نتیجه رسیدند که بدون حزب راحتتر هستند ببینید الان چهرههای سیاسی در سطح ملی میآیند سازماندهی میکنند آدمها را جمع میکنند ازشون حمایت میکنند تو هم مجلس میفرستندشان بعداً هم ازشون استفاده میکنند ولی هیچکدام مسئولیت این آدمها را نمیپذیرند و به جامعه پاسخ نمیدهند که بگویند شما که اینجا یکی یکی شهر به شهر آمدی سخنرانی کردی گفتی این آقا خیلی خوب است بروید بهش رای بدهید و آوردی مجلس خوب این الان پس این چی شد الان جواب ما را بدهید تصمیماتی که این جمع گرفتند کی باید پاسخگو باشد به همین خاطر دیدند همینطوری ظاهراً بهتر است مسئولیتی هم متوجه شان نیست.
سوال: بعد ممکن است که عواقب خیلی خطرناکی داشته باشد؟
کریمی: بله دیگر این دقیقاً همین شرایطی است که عرض کردم پراکندگی و عدم انسجام را همین وضعیت ایجاد کرده عدم مسئولیت پذیری سیاست مداران در حوزه کار تشکیلاتی سیاسی نتیجهاش شده این پراکندگی و پرت توان و منابع داخلی مجلس و این به نظر من این خسارت است و مردم باید سیاسیون را مطالبهگری کنند ازشان و بخواهند که اینها پاسخ بدهند که حالا یکی از راههایش هم شفافیت است.
سوال: می شود بپرسم شما چند تا بچه دارید؟
کریمی: من سه تا فرزند دارم.
سوال: دختر و پسر؟
کریمی: دو پسر، یک دختر .
سوال: بزرگتر پسر است یا دختر؟
کریمی: پسر.
سوال: چند ساله هستند؟
کریمی: سی و یک ساله.
سوال: آن وقت چی خوانده؟
کریمی: رشته علوم سیاسی.
سوال: یعنی ممکن است روزی نماینده مجلس شود؟
کریمی: حالا انشاالله که نشود.
سوال: چرا شما خودتان که الان از مجلس آمدید بیرون میخواهید بروید توی دولت دوباره یعنی کارتان را تو نهاد ریاست جمهوری بودید؟
کریمی: بله من از پرسنل نهاد ریاست جمهوری بودم البته در دولتهای بعد از انقلاب غیر از دولت شهید رجایی بودم دردولت مهندس موسوی اواخرش، در وزارت کشور یک کوتاهی، زمان مرحوم آل محتشمی بودم بعد هم دولتهای اول و دوم آقای هاشمی آمدم دولتهای دیگر حضور داشتم و آنان که هشت سال است مجلس هستم.
سوال: بچههایتان آن دو تای دیگر هم به سیاست علاقهمند هستند یا نه؟
کریمی: علاقهمند هستند ولی کار سیاسی، تشکیلات اینها نکردند نمیکنند.
سوال: و حالا این مسئله من دخالت در سیاست را بچه هایتان خیلی شما را تحت فشار گذاشتند که مجلس نروید؟ منظورتان این هست که گفتند خانواده موافق نبودند؟
کریمی: نمایندگی مجلس واقعیتش را بخواهید یک سمتی است که اگر بخواهد کسی واقعاً خودش را وقف این سمت کند دیگر تقریباً شبانه روزی است.
سوال: فاصله تهران تا اراک چه قدر است؟
کریمی: سه ساعت، میتوانم به جرات بگویم مثلاً در طول سال شاید مثلا نهایتاً چهار پنج تا جمعه مثلاً من خانه هستم.
سوال: همیشه اراک هستید؟
کریمی: بله همیشه آخر هفتهها شهرستان هستیم هفتههایی که حوزه انتخابیه هستیم ایام بیشتری و در حوزه انتخابیه که نماینده میرود معمولاً دیگر شبانهروزی هست دائم تو روستا اینور، جلسه، ملاقات مردمی، اینها و بعضی وقتها نمایندهها میگویند که ما اینجا که میاییم تو صحن اینجا استراحت میکنیم اونجا که میرویم به هرحال کار سختتر است.
سوال: نمایندههای شهرستان واقعاً سختتر است؟
کریمی: نمایندگان تهران و اینها واقعا از این جهت راحت هستند ولی نمایندگان شهرستان واقعاً حالا ممکن است برخی افراد بالاخره کمتر بروند شهرستان ولی عموماً نمایندگان وقت زیادی صرف میکنند.
سوال: البته در دوره ما که همش میرفتند؟
کریمی: خیلی از همکاران میگویند مثلاً چند سال است فرض کنید که مسافرتی با خانواده نتوانستند بروند یا اتفاقات اینگونه به هرحال کار پر فشار و سختی است.
سوال: خب شما هنوز سن و سالتان اقتضا میکند که در یک دوره دیگر حالا در دوره دوازدهم دوباره کاندیدا میشوید دیگر؟
کریمی: حالا انشاءالله آینده فعلاً دیگر قصد نداریم.
سوال: نکته دیگر؟
کریمی: خدمتتان عرض کنم که خوب یکی از مسائلی که به نظر من برای مجلس و نمایندگان مهم هست دغدغههایی است که در حوزه انتخابیه شان است خوب هر نمایندهای ملاحظاتی دارد فرض کنید مثلاً نمایندگان شهرهای ساحلی موضوع ملوانان برایشان مثلاً خوب موضوع مهمی هست ولی برای ما و در شهر اراک نه و برعکس مثلاً من در شهرم، استانم موضوع صنعت موضوع مهمی است یا موضوع آلودگی هوا موضوع مهمی است.
نوعاً نمایندگان بر حسب شرایط حوزه انتخابیهشان دغدغه هایشان تقریباً مشخص هست هر دوره شما بیایید نمایندگان شمال همیشه از برنج مثلاً میگویند از چای میگویند و ما هم این مسائل هست ما هم همینطور که الان مثلا یکی از دغدغههای جدی ما بحث آلودگی هوای اراک است و روستاها و شهرهای اطرافش که ما جزو آلودهترین شهرهای کشور هستیم و متاسفانه این سوخت مازوت هم که استفاده میکنند مردم به شدت تحت فشارند و ما هم شرمنده مردم هستیم پیگیریهایی که میکنیم، تذکرات و مکاتبات و اینها هنوز به هرحال این معضل حل نشده.
سوال: شما نایب رئیس فراکسیون مبارزه با فساد بودید منظورتان از مبارزه با فساد فسادی که ممکن بود گریبانگیر نمایندههای مجلس بشود مثلاً پیشنهاد رشوه بکنند بهشون تهدید و تطمیع؟
کریمی: منظور فساد کلی بیرون سطح جامعه، مفاسد اداری، اقتصادی این فراکسیون در این دوره تشکیل شد دوره قبل نبود من در حوزه فراکسیونی دو تا فراکسیون اصلی کار میکردم چه در دوره قبل و چه این دوره که رئیس فراکسیون توسعه صادرات مجلس بودم هم دوره دهم و هم دوره یازدهم که در حوزه صادرات خوب ما پیگیری میکردیم تلاش با تشکلهای صادراتی با صادرکنندگان و موانع و مشکلاتی که چه در حوزه قوانین و مقررات بود و چه در حوزه اجرایی دنبال میکردیم و یک فراکسیون هم فراکسیون ایرانیان خارج از کشور بود که باتوجه به ظرفیتهای عظیمی که ما در حوزه ایرانیان خارج از کشور داریم در این دو دوره ما سعی کردیم که در قالب این فراکسیون مسائل و مشکلات این عزیزان را دنبال کنیم احیاناً و ارتباط خیلی نزدیکی با وزارت امور خارجه در این حوزه داشتیم و در سفرهایی که چه خود ما رفتیم چه نمایندگان دیگر رفتهاند معمولاً بخش از سفر را به دیدار نمایندگان ایرانیان خارج از کشور و پیگیری مسائل و مشکلات را اختصاص دادیم دانشجویانی که رفتند و دیگران و به نظر ما ایرانیان خارج از کشور ظرفیت عظیمی هستند که باید همه سعی کنیم این ظرفیت عظیم به سرزمین مادری همواره وصل باشند و هم آنها این ارتباط را داشته باشند و از مواهب بهرهمند بشوند و هم سرزمین مادری از مزایا و توانمندیها و ظرفیتهای چند میلیون ایرانی خارج از کشور بهرهمند شوند.
سوال: این دوتا نماینده فراکسیونی که گفتیم در مجلس دوازدهم هم ادامه پیدا میکند؟
کریمی: ببینید فراکسیونها در مجلس یک چیز کاملاً ابتکاری و به صطلاح بدون هیچگونه قید و بندی است.
سوال: یعنی ممکن است در دوره بعد ادامه پیدا نکند؟
کریمی: بله، ممکن است معمولاً یکسری فراکسیونها دیگر تثبیت شده به همین خاطر خود نماینده که میآید برای دور بعد این را راه میاندازد و در درون تشکیلات مجلس به اصطلاح انجام میدهد یا اینکه کسی دیگری و این پرچم را خلاصه دست میگیرد و مسیر را ادامه میدهد.
سوال: فراکسیونها به این صورت است که پیشنهاد فراکسیون به معاونت نظارت مجلس داده میشود اعضایی که ثبتنام میکنند برای فراکسیون مشخص میشوند یک جلسهای با نظارت معاونت نظارت برگزار میشود برای انتخاب رئیس و هیئت رئیسه فراکسیون و معمولاً یک رئیس دارد به اصطلاح دوتا نایب رئیس و دو تا سخنگو و نایب رئیس و سخنگوی دبیر اینها انتخاب میشوند و دیگر اینها امورات فراکسیون را اداره میکنند بعضی فراکسیونها جنبه خاص دارند تخصصی هستند بعضیها عام هستند و مثلاً فرض کنید فراکسیون ایثارگران هم مثلا صد تا دوره پیش هم باز سخنگوی فراکسیون ایثارگران بودم مثلا بیش از صد، صد و بیست تا نماینده عضوشان بودند.
کریمی: ولی فراکسیونهای دیگر که معمولاً تخصصی هستند ده پانزده تا ده بیست تا نماینده به فرض عضو میشوند و موضوع خاص را دنبال میکنند.
سوال: فراکسیون برای پیگیری احتمال فاسد شدن خود نمایندههای مجلس به نظرتان خوب است که تشکیل شود؟
کریمی: فراکسیون که ضمانت اجرایی ندارد تصمیاتش که بخواهد جایی الزامآور باشد فراکسیون مثل حالا در بیرون تو جامعه مثل انجیوهایی است که مثلاً یک انجیو تشکیل میشود کارهایی میکند در داخل هم فراکسیونها چنین نقشی دارند، اما ما در بحث نظارت بر رفتار نمایندگان من اعتقاد دارم یکی از خلاهای جدی و قانونی در مجلس شورای اسلامی همین موضوع است ما در سالهای گذشته هیچ ساز و کاری برای نظارت درونی بر نمایندگان نداشتیم مقام معظم رهبری اگر اشتباه نکنم در مجلس هفتم این موضوع را ایشان طرح کردند و بعد هم مورد توجه قرار نگرفت بعد از تذکر دوباره ایشان نهایتاً این چیزی که الان به عنوان قانون در بخشی از آیین نامه اجرایی آمده که قانون نظارت بر رفتار نمایندگان هست شکل گرفت ولی من اعتقاد دارم این قانون، قانون محکم و اصطلاحا اثرگذاری نیست، چون نوع فرآیند رسیدگی به تخلفات و اعمال نظارت و پیشگیری از به اصطلاح تخلفات و نهایتاً برخورد با متخلفین یا جرایمی در مجلس چنین چیزی نداریم ببینید ما در قانون اساسی مان مقام معظم رهبری اگر شرایط رهبری را از دست بدهد یک جایگاهی هست مجلس خبرگان میتواند رهبری را عزل کند رهبر جدید را انتخاب و رئیسجمهور اگر تخلفی کند مجلس میتواند رای عدم کفایت سیاسی بدهد از طریق قوه قضاییه هم رئیسجمهور را میتوانند اگر جرمی واقع بشود محکوم کنند با تایید نهایی رهبری رئیسجمهور هم استیضاح میشود برکنار میشود وزرا را هم که ما اینجا استیضاح میکنیم، بقیه مسئولین دولتی هم در قالب تخلفات اداری میتوانند به اصطلاح به مرحله اخراج و عزل از آن مسئولیت برسند تنها سمتی که در نظام جمهوری اسلامی ایران هیچگونه ساز و کاری برای سلب عضویت و برخورد با یک نمایندهای که خارج از شئون نمایندگی کاری کرده باشد که دیگر صلاحیت نشستن روی صندلی نداشته باشد نمایندگی مجلس است.
سوال: نماینده مجلس را معلوم نیست کی باید برکنار کند؟
کریمی: یعنی اگر شما آمدی روی صندلی نشستید به عبارتی هر کاری بکنید تا آخر چهار سال این چیز خوبی نیست من در دولت دهم در اصلاح قانون انتخابات پیشنهاد دادم در صحن هم پیشنهاد مطرح شد پیشنهاد شد که اگر نماینده کاری کرد خلاف شئون نمایندگی که صلاحیت نماینده بودن را از دست داد حالا آن کار هر چی هست به تشخیص و تصویب هیئت نظارت و رفتار نمایندگان برود در یک شعبه ویژهای در دیوان عالی کشور اونجا هم رسیدگی شود آن هم اگر رای داد نماینده از نمایندگی دیگر به اصطلاح عزل شود و کنار برود، خوب مجلس نداد به این.
سوال: آقای دکتر علی اکبر کریمی یکی از کسانی است که به ما گفت که به خاطر کار زیاد و فشار کاری زیاد و مثل شاکی شدن خانوادهاش شان توی این دوره جدید کاندیدا نشده است در انتخابات شرکت کنید و با چشم باز به نمایندهای که آدم سخت کوشی باشد رای بدهید و این انتظار را هم داشته باشید که اون بنده خدا بعد از یک دوره از دستتان فراری شود و در آن مدت بالاخره آدمی که کارآمد باشد خیلی کارها ازش بر میآید.