کارشناس اوراسیا گفت: جنگ روسیه و اوکراین پیچیدگیهای زیادی از جمله توجه به بودجه دفاعی، تولیدات نظامی، کارخانههای اسلحه سازی، تضعیف روند رشد و توسعه روسیه دارد، اما بعید است غربیها به یک باره دست از حمایت اوکراین بردارند.
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، برنامه جهان امروز شبکه خبر با موضوع آخرین تحولات جنگ روسیه و اوکراین میزبان آقای علی اقبالی دیپلمات سابق و کارشناس اوراسیا بود.
سوال: آقای اقبالی هفتصد و شانزده روز از جنگ روسیه و اوکراین میگذرد و همانطور که گفتم چند روز دیگر دوسالگی این جنگ خواهد بود درست زمانی که مقامات آمریکایی در کنگره بر سر کمکهای نظامی چند میلیارد دلاری جدید به اوکراین اختلاف دارند زلنسکی دیشب بعد از چند روز گمانهزنی رسانهای فرمانده کل نیروهای مسلح اوکراین را برکنار کرد چند ماه پیش هم شاهد برکناری وزیر دفاع اوکراین از سوی زلنسکی بودیم جنگ در شرق اروپا الان چه وضعیتی دارد؟
اقبالی: ببینید به هر حال این یک جنگ تمام عیار هست در یک جغرافیای کوچک بین روسیه و محور در واقع اورا آتلانتیک که حمایت تمام عیار از اوکراین دارند.
در جنگ در جغرافیای اوکراین هست ولی غرب به طور یکپارچه وارد حمایت تمام عیار از اوکراین شده و الان که به دو سالگی جنگ نزدیک میشویم باید گفت که در واقع یک نوع جنگ فرسایشی در آن جغرافیا ادامه دارد و طرفین به نوعی بیش از اینکه بر محور تهاجمی متمرکز باشند بعد از ضد حمله و یا حمله ناموفق اوکراین الان بیشتر بر خطوط دفاعی متمرکز هستند، تقریباً وضع در میدان جنگ به این شکل به نظر میرسد که هیچکدوم از طرفین به یک پیروزی سریع و قاطع و کوتاهمدت خوش بین نیستند هر دو طرف تلاش میکنند به صورت در واقع مینیاتوری در جاهای مختلف به یکدیگر ضربه بزنند، حملات پهبادی، حملات موشکی، حملات دریایی در خطوط جبهه و در به اصطلاح جغرافیای دوردست ولی این جنگ همچنان ادامه دارد تا اینکه به اصطلاح وضعیت امکان یک تحول بنیادی در حدود جبهه داشته باشد که به نظر من در آینده نزدیک این برای هیچکدوم از طرفین قابل دسترسی نیست.
سوال: الان هر کدوم از این دو طرف به لحاظ نظامی چه هدفگذاری را دارند مشخصاً زلنسکی با تغییر فرمانده نیروهای مسلح اوکراین دنبال چه پروژه دیگری است؟
اقبالی: ببینید به هرحال بعد از حمله ناموفق اوکراین از یکی دو ماه پیش این موضوع مطرح بود که حتماً تغییراتی در مدیریت ارتش در فرماندهان ارتش و حتی در اصطلاح در ساختار سیاسی اوکراین هم انجام خواهد شد.
چه بسا که ما در آینده نزدیک یک شاهد یک سری تغییرات در اعضای کابینه هم باشیم کابینه اوکراین و برنامه زلنسکی آن چیزی که برنامه اعلام هست که بتواند در واقع آن جغرافیای ازدست رفته را به دست بیاورد چیزی که در واقع با توجه به مولفههای موجود و وضع حاکم بر خطوط به اصطلاح جنگ این خیلی قابل دسترسی حتی در میان مدت هم نخواهد بود فعلا برنامهاش این است که با تغییراتی که انجام داد بتواند جلوی حملات جدید روسیه را بگیرد مخصوصاً که روسیه تلاش دارد مثلاً شهرها دیگر را بتواند به دست بیاورد تا در واقع نوار جغرافیای خودش در شرق اواکراین را کامل بکند.
سوال: آقای اقبالی کمکهای غرب به اوکراین چه وضعی پیدا کرده در ابتدای جنگ خوب شاهد بیشترین کمکها بودیم و انواع و اقسام حمایتها از اوکراین صورت گرفت در ماههای گذشته برخی مقامات اروپایی تردیدهایی را مطرح کردند نسبت به حالا ثمربخشی این کمکها از آن طرف هم مشکلات مالی وجود دارد و هم صحبت میشود از اینکه آن انبار سلاح که ما داشتیم بخش قابل توجهی را در اختیار اوکراین قرار دادیم و آن انتظاراتی که اوکراین خصوصا در توپخانه مطلوبش هست برای ما قابل تحقق نیست این حمایتها چه قدر ممکن است کم شدنش آینده این جنگ را تحت تاثیر قرار دهد؟
اقبالی: ببینید به هر حال این یک جنگ چند وجهی است یعنی من همان طور که گفتم یک زورآزمایی بزرگ در یک جغرافیای کوچک است طبیعتاً هیچ کدوم از طرفین پیش بینی نمیکردند که این جنگ تا دو سال طول بکشد.
هم روسیه که یک کار و عملیات ویژه اسمش را گذاشت هم اوکراین که در واقع کار دفاعی را شروع کرده و هم غرب که از اوکراین حمایت میکند.
سوال: یعنی میگویید هیچ کدام از این سه طرف ماجرا انتظار شرایط کنونی را نداشتند؟
اقبالی: استنباط من این است که حداقل در سناریو آ طرفین چنین چیزی وجود نداشت این سناریو بی هست که البته پشت این سناریو به هر حال حرف و حدیثهای زیادی نهفته است این جنگ پیچیدگیهای زیادی دارد به هر حال بحث توجه به بودجه دفاعی، تولیدات نظامی، کارخانههای اسلحه سازی، تضعیف در واقع روند رشد و توسعه روسیه، اینها یک مجموعهای از فاکتورهای است که در این منازعه دخیل بوده لذا کار را پیچیده کرده ولی در کمکهای غرب بدون شک تعلل و تاخیرهایی ایجاد شده ولی بعید میدانم که آنها به یک باره دست از حمایت اوکراین بردارند اتحادیه اروپا کمک پنجاه میلیاردی اش را تصویب کرد چهار ساله احتمالاً در کنگره هم این اقدام انجام خواهد شد منتها با یک سری شروط دیگر.
سوال: در مصاحبه خبرنگار معروف و سابق شبکه فاکس نیوز آمریکا تاکر کالسون با پوتین که بامداد امروز منتشر شد رئیس جمهور روسیه در این گفتگو میگوید روسیه و اوکراین دیر یا زود توافق خواهند کرد و ما آماده مذاکره هستیم فکر میکنید با روند دو ساله این جنگ آغاز مذاکرات صلح چه قدر محتمل و در دسترس باشد؟
اقبالی: بله این یک مصاحبه مهمی بود که خیلیها منتظرش بودند، مذاکرات صلح به نظر میآید در بیست، بیست و چهار بیش از هر چیز به یک فاکتور انتخاباتی به نظر من وابسته است به هر حال هم در روسیه انتخابات داریم هم در امریکا انتخابات داریم، در اروپا انتخابات پارلمان اروپا هست.
به هر حال بیست، بیست و چهار یکسال انتخاباتی است شصت درصد جمعیت جهان تحت تاثیر یا در واقع مستقیم درگیر انتخابات هستند مثل همین انتخاباتی که خود ما بیست روزه دیگر انتخابات مجلس شورای اسلامی داریم و انتخابات مجلس خبرگان، انتخابات در هر کشوری قطعاً هم تاثیر داخلی دارد هم تاثیر خارجی دارد به ویژه انتخابات ایالات متحده آمریکا که به حال پیروزی هر کدام از نامزدهای دموکرات و جمهوری خواه تاثیر تعیینکنندهای در تحولات مهم بین المللی دارد که الان در واقع دو سه تا تحول مهمی که در عرصه بینالمللی هست طوفان الاقصی هست و جنگ اوکراین هست موضوعات در دریای سرخ است و در دریای چین.
سوال: انتخابات آمریکا چه تاثیری میتواند روی جنگ شرق اروپا داشته باشد؟
اقبالی: بدون شک این که نامزد جمهوریخواه برنده بشود یا دموکرات برنده بشود الان بحث آقای بایدن و ترامپ هست ترامپ برنده شود قطعاً همانطور که دو دوره قبلی هم نشان داده یک رویکرد خاص خودش را دارد یک زبان مفاهمه به نظر میآید با آقای پوتین دارد اینها به هرحال موضوعاتی است که حتماً در تعیین سرنوشت این جنگ که من خودم شخصاً معتقدم که این جنگ هم از آن جنگهایی است که احتمالاً سرنوشتش توسط مسکو و واشنگتن تعیین خواهد شد.