معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه گفت بریکس با ایجاد فرصت‌های سیاسی برای ایران، چند جانبه‌گرایی را تقویت و یکجانبه گرایی را تضعیف می‌کند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، کارشناسان با حضور در برنامه جهان امروز به پرسش ها پاسخ دادند.
عضویت کامل ایران در بریکس
سوال: امروز در یک ژانویه ۲۰۲۴ بالاخره ایران به صورت رسمی به عضویت کامل بریکس در آمد از امروز به بعد چه فرصت‌های اقتصادی برای ما به وجود می‌آید؟
مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه: بریکس با شانگهای فرقی که دارد این است که جهانی‌تر است، شانگهای منطقه‌ای تر بوده و از کشورهایی هم که عضو جدید شدند آرژانتین نپذیرفته که بیاید به خاطر دلایل جدیدی که داشتند ولی امروز به طور اتوماتیک وار جمهوری اسلامی ایران عضو کامل بریکس شد. فرصت‌هایی که به خصوص در بخش سیاسی برای ما ایجاد می‌شود چند جانبه‌گرایی را تقویت می‌کند و یک جانبه گرایی را تضعیف می‌کند و این مطلبی بسیار مهم است. امسال روسیه رئیس بریکس است تقریباً حدود ۲۵۰ حادثه یا جلساتی در زمینه‌های سیاسی، امنیتی، اقتصادی، ترانزیت تنظیم کردند در تمام زمینه‌ها اینها تعریف شده و ما با برنامه کامل و هماهنگی‌هایی که با وزارتخانه‌های مختلف در داخل و سازمان‌هایی که مرتبط هستند با این سازمان از لحاظ حضور در این جلسات هماهنگی‌هایی کردیم و در هر وزارتخانه مشخص شده که چه کسی مسئول این کار است که بتواند در جلسات چه در سطح کارشناسی، چه در سطح وزرا و چه در سطح معاونین شرکت کند.
سوال: شما فرمودید که با توجه به این که ریاست بریکس به روسیه واگذار شده و شرایط اقتصادی روسیه هم به شکلی است که تمایل دارد از ظرفیت‌های بریکس به شکل بیشتری استفاده کند ما آماده این ظرفیت‌ها هستیم و پیش‌بینی‌های لازم از طرف ما هم صورت گرفته است.
صفری: بله وقتی ما در این جلسات شرکت می‌کنیم در سطح نماینده جمهوری اسلامی ایران منافع خودمان را که ترکیبی است از منافع دیگران در جهت مسائل اقتصادی مطرح خواهیم کرد برای مثال ترانزیت کریدور شمال و جنوب، کریدور شرق به غرب هم است یعنی از چین بیاید به کشورهای cis به خصوص آسیای مرکزی بعد جمهوری اسلامی ایران و به سمت اروپا برود. کریدور شمال و جنوب از هند به چابهار، بندرعباس از طریق جمهوری اسلامی ایران از ۴ ، ۵ کانال به طرف آسیای مرکزی، قفقاز و روسیه و شمال اروپا می‌تواند برود. ما همیشه کوریدور شمال و جنوب را بارها فقط می‌گوییم آستارا رشت، نه ما در بخش شرقی، سرخس، اینچه برون، خود دریای خزر، امین آباد، بندر کاسپین و در نهایت آستارا- رشت است که شکل کریدور شمال و جنوب ما را شکل می‌دهد. بخش دیگر مسائل تجاری است، مستحضر هستید که جمهوری اسلامی ایران امسال به عضویت کامل شانگهای ، به عضویت کامل بریکس و همچنین اوراسیا که منطقه آزاد تجارت است که چند روز پیش در مسکو به وسیله وزیر محترم صمت امضا شد با ۵ کشور دیگر عضو، این فرصت‌هایی است که به ما می‌دهد در جهت تجارت صادرات، واردات، مسائل مالی و مسائل بانکی، مستحضر هستید که ما در wto ناظر هستیم آمریکایی‌ها وتو کردند اما جمهوری اسلامی ایران با سیاست‌هایی که اتخاذ کرده عضویت در اکو، عضویت در اوراسیا، عضویت در شانگهای، عضویت در بریکس تقریباً در تمام جهان با کشورهای مختلف کارتجاری خودش را با مقررات خاص آنها دارد انجام می‌دهد. نکته دیگر این که بریکس با کشورهای آفریقایی همکاری دارد، بریکس با کشورهای آمریکای لاتین همکاری دارد، در آنجا در مناطق آزادشان یعنی ما باید تلاش کنیم از این فرصت با همکاری‌هایی که این سازمان دارد منافع تجاری خودمان را ببریم البته به طور متقابل، نکته مهم دیگر که وجود دارد مسائل مالی بانک بریکس است که بلافاصله در همان آفریقای جنوبی ژوهانسبورگ ملاقات‌هایی با رئیس بانک انجام شد، بانک مرکزی الان مسئول شده ۵ ،۶ ملاقات کرده، تقاضای عضویت کرده، تقاضای خرید سهمی کرده که در این چارچوب هم بتوانیم از امکانات بانک استفاده کنیم و همچنین در جهت دلار زدایی بتواند این کشورها از طریق این بانک یا چارچوب‌ها و ساختارهای دیگر مالی ما این عملیات تجاری را با همدیگر داشته باشیم.
سوال: جنبه اقتصادی بریکس که جنبه اصلی آن است را اشاره کردید اما به لحاظ سیاسی هم امکانات و ظرفیت‌هایی در اختیار کشور ما قرار می‌گیرد، فکر می‌کنم دو سه هفته پیش هم که ما نشستی را در خصوص غزه داشتیم.
صفری: بله بهترین امکان سیاسی که آقای رئیس جمهور در سطح سران توانستند به عنوان یک بلندگوی قوی تمام مطالب جمهوری اسلامی ایران را مطرح کنند یعنی از این بُعد هم به عنوان چند جانبه‌گرایی از لحاظ سیاسی بسیار مفید است، بالاخره وقتی این چند کشور قدرتمند جمهوری اسلامی ایران، روسیه، چین، هند، آفریقای جنوبی، برزیل و عربستان، امارات و کشورهایی که عضو شدند تشکیل جلساتشان خودش در جهت چند جانبه گرایی یک قدرت سیاسی می‌دهد.
سوال: نشست غزه بریکس با ابتکار ایران برگزار شد؟
صفری: بله با ابتکار جناب آقای رئیس جمهور در ملاقاتی که وزیر خارجه آفریقای جنوبی به ایران داشت ایشان مطرح کردند بعد رئیس جمهور آفریقای جنوبی که رئیس بود قبول کرد و از کشورها دعوت کرد و به نظر من بلندگوی بسیار خوبی بود در جهت مطالبی که باید ما به گوش جهانیان می‌رساندیم.
سوال: فکر می‌کنید با گسترش بریکس افزایش این تعداد ۵ کشور و حالا ۳۰ کشوری که درخواست دارند اضافه بشوند این نهاد و کشورهای عضوش چگونه می‌توانند در شکل‌گیری و نظم جدید جهانی نقش ایفا کنند؟
صفری: تا آنجا که ما اطلاع داریم ۳۰ کشور در صف هستند علت اینکه چرا کشورها به بریکس گرایش دارند برای اینکه بی‌عدالتی را در سازمان ملل و سازمان‌های جهانی ملاحظه کردند که با اعمال نظر یک کشور یا دو کشور وتو می‌شود. الان در جنایتی که اسرائیل دارد در غزه می‌کند ببینید آمریکا با یک وتو قطعنامه را متوقف می‌کند پس کشورهای جهان ملاحظه کردند که اصلاً عدالتی در سازمان ملل که قرار بود عدالت را برقرار کند وجود ندارد، این است که تقاضا شده در اینجا زیاد باشند اما احساس من این است با اطلاعاتی که داریم به زودی اعضای جدید پذیرفته نخواهند شد مگر به صورت همکاری با سازمان ولی به هر صورت همین الان هم بریکس قدرت بالایی از ابعاد سیاسی، چه نقش بالایی در مسائل انرژی، در مسائل ترانزیت، در مسائل تجارت خواهد داشت و همچنین در مسائل سیاسی که چه در آفریقا، چه در آمریکا و چه در منطقه غرب آسیا و چه در شمال و چه در شرق آسیا حضور دارد و می‌شود از این پتانسیل در جهت عدالت و انصاف استفاده کرد و کار چند جانبه‌گری را جلو برد.
ایده صهیونیست ها برای ادامه جنگ
سوال: ساعتی پیش خبر بسیار مهمی از سرزمین‌های اشغالی داشتیم و طرح اصلاحات قضایی توسط دیوان عالی رژیم صهیونیستی رد شد، آقای آجرلو با این موضوع صحبت را شروع کنیم.
آجرلو؛ کارشناس مسایل غرب آسیا: بعد از آن بی‌ثباتی سیاسی که در رژیم صهیونیستی در ۴ سال اخیر ایجاد شده بود با روی کار آمدن کابینه نتانیاهو و احزاب تندرو که به قدرت رسیده بودند عملاً یک برنامه جدی کابینه پیش برد یک طرح به نام طرح قضایی بود که مخالفان به آن کودتای قضایی می‌گفتند، این که اگر کابینه با حمایت کنست به قانونی برسد، هیچ دیوان عالی رژیم نتواند آن را لغو کند، به آن می‌گفتند طرح عقلانیتی که قبلا وجود داشت حالا اینها آمدند با همان فشارهای سیاسی و با اعتراضاتی که چندین هفته در مناطق مختلف رژیم صهیونیستی اتفاق می‌افتاد این را تصویب کردند و حتی آمریکایی‌ها هم فشار آوردند که این کار را نکنید خلاف دموکراسی است، بحث به حدی شد که جامعه رژیم صهیونیستی به دو قطب تبدیل شد، خیلی از کارشناسان صهیونیستی عامل این که زمان مناسبی برای عملیات طوفان الاقصی اتفاق افتاده بود را همین مسئله می‌دانستند یعنی می‌گفتند این دو قطبی اجتماعی و بی‌ثباتی سیاسی که قبلا ایجاد شده بود زمینه ساز این عملیات شده است و نتانیاهو سرزنش می‌شد. در همین دوران دیوان عالی رژیم آمده این طرح را خلاف دانسته و آن را رد کرده چون اپوزیسیون آن را به آنجا برده بود و شکایت کرده بود و این رد شده است.
سوال: و ماجرا با این رای تمام شده محسوب می‌شود؟
آجرلو: تقریباً تمام شده البته باز چون رژیم صهیونیستی قوانینش بر این است که کنست می‌تواند دوباره طرح‌هایی را بدهد اما آن چیزی که نشان داد از موضع‌گیری‌هایی که ما داریم در این کمتر از یک ساعت اخیر از افرادی، مثل بن گویر وزیر امنیت داخلی یا وزیر اقتصاد که تندرو هستند اینها گفته‌اند که این یک خنجری بوده که در زمان جنگ زدند، با این ادبیات و خیلی شدید موضع گرفتند، طرف مقابل، لاپید و جریاناتی که مخالف این بودند و به نوعی این را یک کودتای قضایی می‌دانستند این را یک حرکت صحیح دانستند که رژیم را دارد به ریل خودش برمی‌گرداند که بتواند موفق بشود.
سوال: بنی گانتس موضعی اعلام کرده است؟ چون فکر می‌کنم صحبت او از بقیه مهم تر باشد چون همزمان جزو مخالفین است و عضو کابینه جنگ.
آجرلو: رژیم صهیونیستی قواعدش بر این است که کینیست که دوباره یک طرح هایی بدهد و آن چه که نشان داد از موضع گیری هایی که در این چند ساعت اخیر ، کمتر از یک ساعت اخیر از افرادی تندرویی مثل بن گویر وزیر امنیت داخلی یا همان وزیر کشور .
سوال: اینها جزو افراطی ترین افراد.
آجرلو: این اساسا گفتند که این خنجری بوده است که در این را در زمان جنگ زده اند و خیلی شدید موضع گرفتند، طرف مقابل یاییر لاپید و جریان هایی که مخالف این بودند و به نوعی این را کودتا قضایی می دانستند و این حرکت درست می دانند که رژیم را برمی گرداند به ریل خودش، مسیر اصلی خودش که بتواند موفق شود.
سوال: بنی گانتس اعلام کرده است چون فکر می کنم صحبت او از بقیه مهمتر باشد چون هم زمان جزو مخالفین است و عضو کابینه جنگ.
آجرلو: احتمالا این ها چه نتانیاهو و چه بنی گانتس به خاطر مصالح کلان جنگ یک مقدار سعی می کنند که موضع را تعدیل کنند ، اما آن چیزی که مشخص است اتفاقی که در داخل رژیم می افتد این ها یک پرونده ای داشتند به نام اسرا در داخل سرزمین های اشغالی و مسئله بعد مسئله هزینه های جنگ است که امروز اعلام شد نزدیک به هجده میلیارد دلار هزینه های مستقیم جنگ بوده است و یک پرونده جدیدی دوباره آغاز شده است که این هم طرف های آن چه کسانی هستند نیروهای امنیت – نظامی مخالف این طرح قضایی بودند و آن را یک کودتا می دانستند و این دوقطبی دارد تشدید می شود و اینها به نوعی دارد یک توالی بحران را در داخل رژیم تشدید می کند در کی؟ در زمانی که به قول خود صهیونیست ها در زمانی که، در پیام هایی که این بن گویر هم داده بود، بحث این بود که ما در زمانی که به اتحااد نیاز داریم این اتفاق افتاده است و نشان می دهد که اساسا رژیم صهیونیستی، من چندین بار این را تاکید کردم که رژیم صهیونیستی وارد یک حفره شده است و این حفره یک نوع خود تخریبی است و دارد خودش را تخریب می کند و به نوعی ما این را می بینیم. حالا چه اتفاقی افتاده است، اینجا یک عملیات بسیار موفقی مقاومت انجام داده است به نام طوفان الاقصی و رژیم صهیونیستی دارد دیوانه وار جنایت جنگی انجام می دهد، تا بتواند این چالش هایش از چشم متحدینش و حتی خود صهیونیست ها به دور بدارد ولی عملا ما می بینیم که نه، به نظر می رسد عمق این حفره و عمر این توالی بحران بیش از آن چیزی است که بخواهند آن را کنترل بکنند.
سوال: حالا این روزی که گذشت را چطور دیدید و مهم ترین تحولات از نظر شما چه بوده است ؟
آجرلو: خوب مهمترین تحول این بود که اولین روز سال میلادی بود و مقاومت با یک سری موشک هایی که به سمت تلاویو ارسال کرد، خود صهیونیست ها نوشتند که یک عیدی مقاومت داده است. خوب بحثی که وجود دارد این است که خود مقاومت با شعارهایی که داده می شود در رسانه های شان اذعان می کردند که ما شمال غزه عملا کنترلش را در دست داریم.
سوال: خیلی جالب بود، خوب تصویرش را در گزارش ابتدایی را پخش کردیم ، موشک هایی که در شب شلیک شدند، صدای پس زمینه را وقتی گوش می دهیم ، چند تا صدا می آید ، احتمالا برخی از اهالی غزه این را ضبط کردند فیلمش را ، یکی صدای هلهله و سوت و شادی است و یک صدای الله اکبر و کنارش صدای خنده هم به گوش می رسید. این که مقاومت در شمال غزه که یک به نوعی در محاصره است، صهیونیست ها بیشترین عملیات شان را شمال غزه داشتند، شب سال نو، می آید موشک شلیک می کند، فکر می کنم، پیامدهای مختلفی دارد هم برای مردمی که داخل غزه مقاومت می کنند و هم برای صهیونیست ها؟
آجرلو: واقعیت هم این است که خوب این مسئله چند تا پیامد دارد. اولا این که صهیونیست ها به جد در طرح های مختلفی به دنبال این هستند که حداقل یعنی در آن حداقلی یا خواست حداقلی مردم را کوچ اجباری بدهند که به مناطق جنوب که مردم را کوچ اجباری بدهند به مناطق جنوبی که از شهرهای خودشان دور شوند. نکته جالب این بود که امروز در بیت لاحیا دیدید تصاویر آمد مردم داشتند رفت و آمد می کردند و مردم حضور دارند و با تمام تجهیزات حاضر نشدند مناطق خودشان را ترک کنند. مسئله بعدی قدرت عملیات مقاومت در جایی که صهیونیست ها ادعای سیطره دارند این خیلی مسئله مهمی است یعنی عملا این که یک مسئله قدیمی در مورد بحث صهیونیست این است که اینها یک سیستم سانسور در زمان جنگ دارند و بسیاری از اخبار را سانسور می کنند. نشان می دهد که این سانسور دیگه سانسور نیست به سمت دروغ گویی و اطلاعات غلط دادن است .
سوال: چرا حدش این قدر افزایش پیدا کرده است که لیبرمن می گوید نتانیاهو یا سران رژیم صهیونیستی دارند به ما دروغ می گویند درباره مسایل جنگ ؟
آجرلو: خوب شواهدش مشخص است وقتی شما می گویید که من کنترل بر شمال غزه دارم و از همان نواحی که نقشه دادید و در رسانه ها دادید و در سیستم های مختلف دادید از همان مناطق عملیات در این سطح انجام می گیرد که ورای تلاویو را هدف قرار می دهد و موشک های مقاومت این مسافت را مورد اصابت قرار می دهد خوب این موشک ها که از تونل ها شلیک نمی شود از فضای باز دارد شلیک می شود با این همه ماهواره و رصد های ماهواره ای و حضور نیروهای نظامی دارد این اتفاق می افتد. نشان می دهد که مقاومت همچنان توان خودش را حفظ کرده است و صهیونیست ها برای این که بتوانند این عملیات خودشان ادامه پیدا کند یعنی عملیات شان ادامه بدهند به سمت این رفتند که با اخبار کذب به نوعی فضای داخلی را مدیریت کنند، اما این مسئله ای در عرصه جنگی واقعیت دارد این نتایج جنگ است .
سوال: من دقیقا می خواهم چند تا از این ها با شما مطرح کنم. اما چون اشاره به موشک های مقاومت کردید . ساعاتی پیش گردان های قسام رونمایی از موشک های ام نود را داشتند و تصاویرش را هم منتشر کردند. تحولات روز هشتاد و هفتم جنگ را بررسی می کنیم. آقای آجرلو نکته ای درباره این تصاویر دارید؟
آجرلو: یک مبحثی را مطرح می کرد گروه های مقاومت که ما تا الان چیزی کمتر از بیست درصد مقاومت رونمایی شده است و وارد عملیات شده است و واقعیت این است که شاید این در ابتدای امر برای خود صهیونیست ها قابل باور نبود . به قول خودشان می گفتند که ما یک عملیات استراتژیک چمن زنی را ادامه می دهیم . مقاومت را از تسهیلات خالی می کنیم و بعد می رویم سراغ گام های بعدی. ولی چیزی که عملا اتفاق افتاده است نشان می دهد صحبت هایی که مقاومت اعلام کرده است و برخلاف صهیونیست ها با عملیات های دروغ با افکار عمومی و حتی افکار جهانی کار خودشان را پیش می برند. مقاومت دارد هر روز با یک چهره جدیدتر و با یک تسهیلات جدیدتر که نکته جالب تر این است که خیلی از این تسهیلات را هم هنوز به کار نبرده است و شاید آنها را گذاشته است برای یک سری مراحلی که شاید مراحل سخت تری باشد و به نظر می رسد که دارد به یک سمتی می رود که مقاومت این قدرت واقعی خودش را به صهیونیست ها بیشتر نشان می دهد.
سوال: یک بحث دیگری که امروز داشتیم . تداوم اخبار و گزارش هایی بود مبنی بر این که صهیونیست ها داخل غزه و اطراف غزه دارند آرایش نیروهای شان را تغییر می دهند . جنبه های مختلفی از این ماجرا ذکر شده است. نظرشما در مورد علت اصلی این تغییر آرایش چیست ؟ توی رسانه ها گفته شده که نیاز اقتصادی رژیم صهیونیستی توی این ماجرا تاثیر داشته است. این همه نیرویی که آوردند در غزه و اطرافش خانواده های اینها را دچار مشکل کرده است به لحاظ اقتصادی . یعنی جنبه فرسایشی جنگ. از آن طرف هم عملیاتی که صهیونیست ها داشتند هفته پیش آن فرمانده گولانی برکنار شد و خوب پیش نرفته است که می گویند که از جمله دلایلی باشد که این ها را دارند می برند و نیروهای دیگری را جایگزین می کنند.
آجرلو: شکست رژیم صهیونیستی در هفتم اکتبر نبود ، به دلیل عدم اشرافش بر مسایل غزه بود، شما اگر دستگاه امنیتی و یک سرویس قوی می داشتند باید اشراف می داشتند . این تغییرات می تواند دلایل متعددی بگویم. اما در حوزه جنگ و یا عملیاتی اتفاقی می افتد این دلایل حاشیه ای را ما نمی توانیم بگوییم. این را فقط می توانیم بگوییم که وقتی جنگ واقعی و عینی است ما فقط می توانیم بگوییم که شکست طرح های عملیاتی . دلایلی الان می گویند توی رژیم می گویند بازگشایی دانشگاه که با سه ماه تاخیر بازگشایی دانشگاه ها بوده است و مباحث مختلفی در خانواده ها . این ها همه حاشیه است . در زمان جنگ ، جنگی که در این سطح انجام می شود فقط یک اصل که عملیات آن طور که باید پیش می رفته است . پیش نرفته است و در اهداف خودش شکست خورده است و به نوعی دستاوردی نداشته است و باید یک تغییر تاکتیکی داده شود و استراتژیک مشخص است وجود دارد. تغییرات تاکتیکی، ما یک دفعه می بینیم که پنج تا تیپ برمی گردند و یک تیپ جدید اضافه می شود. بعد ذخیره ها می روند و بعد نشانه اش که می گویم شکست خورده است و اخباری که می آید اینها هر روز دارند کشته های زیادی می دهند . درست که دستگاه های سانسور رژیم صهیونیستی اطلاع نمی دهد. مثلا امروز اخباری آمد با فیلم و مستنداتی که نشان داد که شاید 10 نفر صهیونیست کشته شده اند و این ها اخباری واقعیت است و یک رژیم نظامی مثل رژیم صهیونیستی وقتی با این ها مواجه می شود باید چکار کند . باید تغییرات تاکتیکی ایجاد کند. می آید با اخبار دروغ حاشیه ای . مباحث فرعی ، این ها را دارد کاور می کند.
سوال : همین جا نکته خوبی است. بحث مهمی توی این جنگ داشتیم و شاید بد نیست الان به آن بپردازیم .این که کجا ما می توانیم تفکیک کنیم آن حقایق جنگ را از آن چیزی که صهیونیست ها اعلام می کنند. به هر حال دستگاه های تبلیغاتی شان، سران شان مواضعی می گیرند. همین امروز دو مورد که بخواهیم اشاره کنیم . یکی صحبت هایی که از سران ارتش داشتیم مبنی بر این که جنگ تا پایان دو هزار و بیست و چهار هم ادامه خواهد داشت و می خواهم بگویم که عملیات طولانی خواهد بود. یک خبری دیروز منتشر شد که مقامات رژیم صهیونیستی با تونی بلر نخست وزیر اسبق انگلیس مذاکره داشتند که او برود با سایر کشورهای اروپایی مذاکره کند و مثلا مهاجرین غزه را بپذیرند . اینها ممکن است که وهله اول عجیب به نظر نرسید و یک ذره داخلش برویم خوب مثلا درباره تونی بلر و فضای کشورهای اروپایی اینها خودشان در بحث مهاجران چالش دارند چه برسد که مهاجرینی از غزه بپذیرند که گرایش های بسیار اسلامی دارند و رسیدن آنها به اروپا همانا و این که بخواهند انتقامی از صهیونیست ها بگیرند که سلاح های شان را همین اروپایی ها دادند به این ها . درونش که می رویم خیلی خنده دار و طنز است. می خواهید در این باره هم صحبت کنید.
آجرلو: بحث اول که گفتند که جنگ را تا انتهای بیست ، بیست و چهار را ادامه می دهیم . از این بابت شاید درست باشد چون مقاومت بعد از یوم نکبت همواره در حال جنگ با رژیم صهیونیستی بوده است . بعد از تقویت مقاومت اسلامی در دهه نود در سال دو هزار عملا صهیونیست هر روز درگیر جنگ بودند و عملا حرف جدیدی نیست. اما اگر بخواهند توی این سطح ادامه بدهند.
سوال: یعنی همین جنگ اخیر .
آجرلو: یعنی جنگ در این سطح یعنی جنگ فراگیری که کل جامعه صهیونیست درگیر هستند و خودشان می گویند هجده میلیارد، این تا پنجاه میلیارد تا سه ماه دیگر قابل افزایش باشد. چون دارند جاهایی را می زنند که قبلا هم زده اند. یعنی عملیات فرسایشی. مسئله بعدی خوب شاید این جنگ را ادامه می دهند اما واقعیت جدید عرصه سیاسی چیز دیگری می گوید. قطعا اینها به خاطر شرایط داخلی شان شاید این جنگ یک خورده ادامه می دهند اما سطح عملیات من خدمت شما دفعه قبل گفتم این سطح عملیات دارد کاهش پیدا می کند.
سوال: دوره و عمر جنگ گذشته است ؟
آجرلو: بله یواش یواش به سمت پایین و همین تحولات تاکتیکی انجام می شود نشان می دهد که جنگ در حال فروکش است و دارد به سمت عملیات ویژه فرو می رود و تقریبا مشخص است که عملیات ویژه است. مسئله دوم در مورد کوچاندن .
سوال: چقدر جدی است این مسئله کوچاندن ؟
آجرلو: آرزوی دیرینه صهیونیست ها این بوده است که این از یهودی سازی بکنند مناطق را در عوضش فلسطینی ها را از مناطق فلسطینی اخراج کنند. این آرزوی دیرینه آن ها بوده است و این طرح از هزار و نهصد و چهل و هفت تا الان با ارتش شان و با نهادهای امنیتی شان و با کمک اروپایی ها دارند پیش می برند. اما فی واقع الان یک اتفاق جدید افتاده است در میان فلسطینی ها، یعنی حتی این کشورهای اروپایی ها هم قبول کنند و آن این است که مردم فلسطین به خود آگاهی رسیدند شاید یک دوره ای می شد این ها را با مهاجرت با آوارگی این ها را از فلسطین دور کرد ، اما امروز می بینیم که توی غزه و در شمال غزه مردم حضور دارند .
سوال: می خواهند تجربه آواره شدن های قبلی که همین الان آوارگان فلسطینی توی لبنان ، توی اردن ، سوریه وضع بد دارند زندگی می کنند .
آجرلو: بهترین وضعیت آوارگان را هم خود اروپایی ها دارند که همچنان شهروند درجه دو هستند و در کشورهای عربی واقعا شهروند درجه سه و چهار و این تجربه زیست است که همواره اینها دچار مشکل کرده است .
سوال: این تاکید صهیونیست ها مانورشان روی بحث کوچ اجباری جنبه عملی ندارد یک جور رویاپردازی قدیمی شان است ؟
آجرلو: بله این ها سال هاست که دارند این کار را می کنند . شما در مناطق کرانه باختری مناطق ای و بی و سی چیست، یعنی دقیقا همین کار را می خواستند بکنند که اینجا هم می خواستند این کار را بکنند که عملا با خود آگاهی خود مردم فلسطین این طرح ها به بن بست خورده است .
سوال: در ابتدای جنگ اهداف صهیونیست کاملا عیان توسط خودشان گفته شد . این که حماس را می خواهند کامل نابود کنیم . کنترل غزه را به دست بگیریم . اسرای مان را با عملیات نظامی مان برگردانیم. حالا جالب است ما ممکن است یک جاهایی هی یادمان برود، حواس مان نباشد این که هر روز که دارد از این جنگ می گذرد یک شکست برای رژیم صهیونیستی می تواند تلقی بشود و این ها نمی توانند این جنگ را برسانند که یک دفعه یک اسیری را آزاد کنند و دو تا اسیری را از یک نقطه ای . هیچ فرقی هم نکرد از آتش بس قبلی تا حالا اسیری را نتوانستند آزاد کنند پس سوال این جاست که این عملیات و این جنگ دارد با چه هدفی پیش می رود؟
آجرلو: این بحثی که من دارم مطرح می کنم دیدگاه خود صهیونیست ها در رسان های شان است و وقتی ما داریم مروری می کنیم، بسیاری ادامه جنگ را در حقیقت بقای آقای نتانیاهو می گویند و خودشان می گویند که این جنگ را نتانیاهو تداوم می بخشد، این بحثی که امروز هم در رسانه ها مطرح شد که نتانیاهو برای بقای خودش این جنگ را ادامه می دهد و از فضای جنگی برای تداوم حضور خودش در ریاست کابینه .
سوال : هیچ هدف گذاری برای نتانیاهو به لحاظ نظامی ، منطقی ، عملیاتی وجود ندارد ، فرمان دست کسی است که به خاطر منافع شخصی خودش دارد جنگ را ادامه می دهد، حالا برای بقیه صهیونیست ها این ماجرا تا کی قابل تحمل است ؟
آجرلو: خوب بلاخره در رژیم صهیونیستی آن حاکمیت کابینه ، امنیتی و چه کابینه در اختیار نخست وزیر است. نخست وزیر قدرت زیادی را در اختیار دارد به خصوص در شرایط جنگی ، الان دارد فضاسازی می کند ، نیروهای امنیتی را در خدمت می گیرد، نیروهای رسانه ای را در خدمت می گیرد، دارد فضایی را در رژیم همچنان گرم و داغ نگه می دارد برای بحث جنگ ، یعنی فضای داخلی رژیم همچنان جنگی ، جنگی نگه می دارد. حالا تا الان یک جوری نتانیاهو در این زمینه یک مقداری موفق بوده است در این فضا، اما مسئله ای اتفاق می افتد این است که این دارند خیلی از حمایت ها و آن شیب نزولی که توی افکار عمومی رژیم دارد مشاهده می کنیم و نظرسنجی هایی که دارد می آید بیرون ، دارد به سمت دو قطبی شدن پیش می رود ، یعنی موافق جنگ و برخی مخالف جنگ.
سوال: یا مخالف جنگ با حضور نتانیاهو؟
آجرلو: بله، این که اصلا نتانیاهو دیگه عملا ضریبش در حد خیلی پایین است، یعنی آن دیگه عملا نتانیاهو می داند فردای پایان جنگ باید برود.
سوال: ولی وقتی که خوب ما شرایط را نگاه می کنیم با ادامه این جنایت ها ، بمباران ها که هر روز دارد انجام می شود ، هیچ دستاورد دیگری هم نداشته است و تنها دستاورد این بوده است که بمب بریزند و بعد جالب است که طرف آمریکایی ها و رسانه های آمریکایی اعلام کردند که بیش از نیمی از بمباران غزه غیر هوشمند و بدون هدفگذاری است و صرفا یک بمبی را از آسمان رها می کنند و بچه ای ، خانواده ای فرود می آید. اما خوب یک انتظاری که هر فرد عادی می تواند داشته باشد وقتی این تصاویر می بیند و این جنایات را می بیند و این است که خوب این جنگ باید تمام بشود ؟
آجرلو: ببینید اساسا خوب ما ، شما درباره جایی غیر از یک دنیای منطقی و یک دولت – ملت واقعی دارید صحبت می کنید. درباره یک رژیم جعلی دارید صحبت می کنید که اساسش بر همین جنایت ها بوده است و اساسش بر کشتار جمعی بوده است. اساسش بر این بوده است که یک سرباز صهیونیستی در غزه یک منزلی را خراب می کند ، منزل یک بی هدف، کاملا بی هدف برای تولد مثلا بچه خودش، ببینید این ها با این جامعه صهیونیست وقتی ما درباره یک جامعه معقول ، دولت – ملت صحبت نمی کنیم، به همین دلیل در موقع رفتارها، رفتارشناسی اینها در زمان جنگ هم باید با این رویکرد ببینیم که اینها صهیونیست ها متاسفانه خوی وحشی گری و جنایت علیه بشریت در اکثریت آنها وجود دارد و نتانیاهو بر همین خوی دارد بهره برداری می کند.
سوال: یک سوال پایانی دارم در حد یک دقیقه دیروز تحول جدیدی توی جنگ داشتیم ، اعلام شد که بین نیروهای آمریکایی و یمنی در بابل المندب درگیری به وجود آمده است ، یمنی ها می خواستند کشتی که به سمت سرزمین های اشغالی می رفته است را برای دفاع از فلسطین توقیف بکنند از آن طرف آمریکایی ها مداخله کردند . حدود 10 نفر نیروهای یمنی به شهادت رسیدند و باز مقاومت عراق هم دیشب شلیک موشک داشته است هم به جولان اشغالی که نزدیک با سوریه است و هم به منطقه ایلات که همان بندر معروف است . فکر می کنید که با این اتفاق های جدید چقدر ممکن است در ادامه شاهد گسترده تر شدن جنگ باشیم ؟
آجرلو: واقعیت امر به نظر می رسد که تقریبا نزدیک سه ماه اخیر همواره دلایل متعددی برای گسترش جنگ وجود داشته است ولی به نظر می رسد آمریکایی ها زیاد تحملی برای گسترش جنگ ندارند ، چرا ؟ جون گسترش جنگ به معنای ضربه پذیری بیشتر نیروهای آمریکایی است و این در فضای قبل از انتخابات عملا اتفاق نمی افتد. به نظر من می آید که به سمت مدیریت تحولات پیش می روند و به نوعی این اتفاقات مقاومت هم نشان داده است که در این زمینه ابتکار عمل را در دست دارد و اگر چه هزینه می دهد ولی راهبردها و تاکتیک های خودش را در این زمینه ادامه خواهد داد.
تنش در صربستان بعد از انتخابات پارلمانی
سوال: چند روزی است که صربستان بعد از انتخابات پارلمانی دچار تنش شده است ، برخی افراد این تنش ها را ناشی از تخلفات انتخاباتی و برخی دیگر آن را ناشی از تلاش غرب برای یک کودتای مخملی دیگر در شرق اروپا می دانند در این باره با نادر نوربخش کارشناس مسایل اروپا گفتگو کردم که پاسخ به این پرسش بدهیم؟
نوربخش کارشناس مسایل اروپا: روز هفدهم دسامبر یعنی حدود دو هفته پیش ما شاهد برگزاری یک انتخابات پارلمانی زودهنگام در صربستان بودیم . براساس نتایج حزب اس ان اس حزب حاکم که یک حزب راست گرای میانه هست و حدود یک دهه هست که قدرت را در اختیار دارد موفق شد با کسب چهل و هفت درصد آرا در جایگاه نخست قرار بگیرد . از آن هنگام اعتراضاتی شکل گرفته است و تظاهراتی در شهرهای مختلف رخ داده است که معترضان معتقد هستند که انتخابات ، انتخابات سالمی نبوده است و در آن تقلب صورت گرفته است . کشورهای غربی هم از موضع احزاب اپوزیسیون حمایت کردند و این انتخابات را زیرسوال بردند . نکته ای که باید توجه داشت این است که یکی از محورهای این اعتراضات خود شهر بلگراد هست، که حدود یک چهارم جمعیت صربستان را به خودش اختصاص می دهد و معترضان معتقدند که حداقل در این شهر در واقع اطمینان دارند که احزاب اپوزیسیون پیروز بودند و لذا این نتایج را زیرسوال می برند. نکته ای وجود دارد این است که در خود شهر بلگراد در واقع رقابت بسیار نزدیک بوده است بین حزب حاکم و احزاب اپوزیسیون از طرفی هم باید توجه داشته باشیم که در فضای دو قطبی شده اروپای شرقی که تحت تاثیر تقابل بین روسیه و ناتو هست در اوکراین شرایط می تواند خیلی سریع به ایجاد بحران های جدیدی منجر بشود. خصوصا این که صربستان از نظر تاریخی هم پتانسیل در واقع ایجاد این بحران ها را داشته است . خود صربستان از نظر ژئوپلیتیکی در حال حاضر دارای یک تنش با کوزوو هست . همان طور که اطلاع دارید کوزوو از سال دو هزار و هشت به صورت یک جانبه از صربستان اعلام جدایی کرد. کشورهای غربی اغلب این استقلال را به رسمیت شمردند و وجود یک تعداد صرب تبار داخل خود خاک کوزوو هم همواره یکی از علل شکل گیری تنش های مختلف بوده است در طول این سال ها. باید توجه داشت که کشورهای غربی و اتحادیه اروپا از موضع احزاب اپوزیسیون حمایت کردند در مقابل روسیه از موضع آقای وچیک حزب حاکم حمایت کرده است و به نوعی این دو قطبی که در داخل شکل گرفته است به خارج از مرزها هم کشیده شده است . بنابراین این پتانسیل وجود دارد که بحران هایی که در انتخابات و رویدادهای سیاسی مختلف در کشورهای اروپای شرقی رخ می دهد به سرعت مبدل بشود به یک بحران بزرگ تر که در واقع جای پای قدرت های بزرگ تر را به آن کشورها باز بکند.