یلدای اصفهانیها با آداب و رسوم متنوع برگزار میشود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، مرکز اصفهان؛ نصف جهان یکی از شهرهایی است که آداب و رسوم متنوعی دارد یلدا در اصفهان رنگ و بوی دیگری دارد.
این آداب رسوم شامل جمع شدن خانوادهها در منزل بزرگترها، خواندن حافظ و شاهنامه، داستان، خوردن خوراکیهای خوشمزه و میوههای فصل و بردن عیدی برای نوعروسان است.
چله بزرگه و چله کوچیکه
اصفهانیهای قدیم، زمستان را به دو بخش چله و چلهکوچیکه تقسیم میکردند که زمان چله از اول دی تا بهمن و چله کوچیکه از دهم تا سی ام بهمن بود؛ آنها دو شب را به عنوان شب چله با آیینهای مخصوص برپا میکردند و با سفرهای با عنوان “ سفره شب چله ” این شب را ارج میگذاشتند.
یکی از خوراکیهای شب یلدا «چلسمه» است. در زمان قدیم چلسمه به آجیل و تنقلاتی مثل گندم، شادونه و … گفته میشد. همچنین میوههای فصل مثل خرمالو و انار از جمله میوههای همیشه موجود در این سفره رنگین بوده است.
انگور، خوشمزه این شب
در گذشته مردم اصفهان برای شب یلدا، انگور را در فصلش خریداری میکردند و آن را در پارچهای میپیچیدند. سپس، این پارچه را در زیرزمین خانههایشان نگه میداشتند تا انگورها در طول سال خراب نشوند. در شب یلدا، انگورها را از پارچه در میآوردند و در کنار خانواده و دوستان میل میکردند.
برف و شیره انگور
در شب یلدا در اصفهان، اگر برف باریده باشد مخلوط برف و شیره انگور به عنوان خوراکی مخصوص این شب سرو میشود. این نوشیدنی خوشمزه و مقوی از ترکیب برف تازه با شیره انگور غلیظ تهیه میشود و طعمی بینظیر دارد. برف، خنکی و تازگی را به این خوراکی میبخشد و شیره انگور، طعم شیرین و دلچسبی به آن میدهد.
آش کدو حلوایی
آش کدو حلوایی اصفهان یکی از لذیذترین و محبوبترین آشهای این شهر است که در شب یلدا به عنوان یکی از نمادهای این شب طولانی و خاطرهانگیز بر سر سفرههای مردم اصفهان قرار میگیرد. این آش طعمی شیرین و لذیذ دارد و از مواد اولیهای همچون کدو حلوایی، بلغور گندم، لوبیا چیتی، سیر، پیاز، نمک، فلفل و زردچوبه تهیه میشود.
یکی دیگر از بخشهای این آیین در اصفهان که گذشته رایج بود پهن کردن لباسها و رختخوابها در هوای آزاد به خصوص در مقابل خورشید است که با این کار به «عمو چله» و «چله زری» خوشامدگویی میکردند.
هدیه بردن برای نوعروسان همراه با میوه و آجیل هم از دیگر رسوم شب چله است که به شکل سادهای انجام میشده است.
گِندی
یکی دیگر از غذاها و خوراکیهای سنتی اصفهان ویژه شب یلدا، گندی است. گندی، این غذای سنتی و محبوب اصفهان با یک آرد مخصوص تهیه میشود. این آرد از حبوباتی مانند عدس، ماش، انواع لوبیا و نخود به دست میآید و به آرد گندی معروف است. این غذا طعمی بسیار لذیذ دارد و با حضورش در سفره شب یلدا، این شب را به یاد ماندنیتر میکند.
کوفته
یکی از غذاها و خوراکیهای سنتی اصفهان ویژه شب یلدا، کوفته است. کوفته اصفهانی یکی از غذاهای سنتی و محبوب این شهر است که در شب یلدا نیز جایگاه ویژهای دارد. این غذای لذیذ و مقوی از گوشت چرخکرده، برنج، سبزیجات و ادویهجات تهیه میشود.
چرب و شیرین
چرب و شیرین، یکی از غذاهای سنتی و محبوب اصفهان است که در شب یلدا به عنوان یکی از غذاهای اصلی سرو میشود. این غذای خوشمزه با ترکیبی از آرد سبوسدار، تخم مرغ، شکر، کره، پودر نارگیل، پودر بادام، دارچین و زعفران تهیه میشود و آن را معمولا به صورت گرم و با نان تیلیت شده سرو میکنند. این غذا، غذای سنتی شهرضای اصفهان است که طعمی بسیار متفاوت و خوشمزه دارد و میتواند تکمیل کننده سفره شب یلدا باشد.
پلو ماهی
پلو ماهی یکی از غذاهای سنتی و خوشمزه ایرانی است که در شب یلدا در بسیاری از نقاط کشور سرو میشود. در اصفهان نیز این غذا از جایگاه ویژهای برخوردار است و یکی از غذاهای اصلی سفره شب یلدا در این شهر محسوب میشود. پلو ماهی علاوه بر طعم لذیذ، ارزش غذایی بالایی نیز دارد.
بردن شب چلهای برای نوعروسان
اصل سنت که همان بردن کادو و هدایای مخصوص شب یلدا از طرف خانواده داماد است. در قدیم خانواده داماد هدایای خود را به همراه آجیل، انار، هندوانه، کدو تنبل، کله قند، نقل و تنقلات دیگر روی سینی یا طبقهایی قرار داده و به زیباترین شکل ممکن تزیین میکردند، سپس داماد و اعضای خانواده اش طبقها را روی سر گذاشته و به خانه عروس میبردند.