از دیابت چه می‌دانیم؟

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز فارس، اگر از یک دیابتی بپرسید تعریف دیابت چیست احتمالا جوابش این است که «بالا بودن قند خون»؛ این جواب تقریبا تعریف درستی از بیماری دیابت است، اما سوال اصلی این است که چرا در دیابت، قند خون مان بالا می‌رود؟ و جوابش این است که در دیابت، سوخت و ساز قند در بدن دچار اختلال می‌شود.

 واقعیت این است که هر غذایی که ما میخوریم، برای اینکه توسط سلول‌های بدن مان مصرف شود، باید تبدیل به قند شود و مهمترین ابزار بدن برای کنترل این قند، غده‌ای است که در مجاورت معده قرار گرفته؛ غده‌ای به نام لوزالمعده یا پانکراس.

 

این غده ترشح هورمون انسولین قند خون را پایین می‌آورد؛ یعنی هر وقت مغز ما توسط گیرنده‌های خودش متوجه افزایش میزان قندخون شود، فرمان ترشح انسولین را به پانکراس اعلام می‌کند و با ورود انسولین به خون، ظرف مدت کوتاهی قندخون ما کاهش می‌یابد و به مقدار طبیعی می‌رسد. دیابت دقیقا یعنی اختلال در همین چرخه طبیعی.

 

 

سازمان جهانی بهداشت در دسته بندی این بیماری، ۳ نوع دیابت را مشخص کرده است: دیابت نوع یک، نوع دو و حاملگی.

 

دیابت نوع یک: مبتلایان به دیابت نوع یک، مشکل شان این است که لوزالمعده شان توانایی تولید انسولین را ندارد. علائم این نوع دیابت معممولا در کودکی بروز می‌کند که شامل خستگی، پر ادراری، پر نوشی، گرسنگی ناگهانی، کاهش وزن، تشنگی زیاد، تاری دید و خستگی است.

 

دیابت نوع دو: علت اصلی بروز دیابت نوع دو، کاهش اثر انسولین است؛ یعنی یا انسولین کار خودش را به درستی انجام نمی‌دهد و یا سلول‌ها به انسولین، مقاوم شده اند و یا مقدار ترشح انسولین کاهش پیدا کرده و یا اصلا مقدار انسولین در خون طبیعی است، اما مقدار قندخون افزایش زیادی پیدا کرده است. در بیشتر اوقات، ترکیبی از این دلایل باعث ایحاد دیابت نوع دو می‌شود. این نوع دیابت در بین افراد چاق بیشتر دیده می‌شود و درصد شیوع آن در زنان بیشتر از مردان است.

 

دیابت حاملگی: این نوع دیابت، همانطور که از اسمش پیداست، مختص دوران بارداری زنان است، ولی مشکل اینجاست که ۵ تا ۱۰ درصد از این زنان، بعد از زایمان شان به دیابت نوع نوع دو مبتلا می‌شوند. این دیابت به دلیل تغییر شرایط طبیعی بدن در اثر بارداری به وجود می‌آید و معمولا سابقه خانوادگی در ابتلا به آن نقش دارد.

 

اگر نتوانید دیابت خودتان را کنترل کنید، کم کم سر و کله عوارض آن یکی یکی پیدا می‌شود. چشم، قلب، کلیه و انگشتان پا حساس‌ترین و مهمترین اعضایی از بدن هستند که درگیر عوارض دیابت می‌شوند. شبکیه چشم پر از مویرگ‌های باریک خونی است که با پیشرفت دیابت، مسدود می‌شوند و مویرگ‌های جدیدی جای آن‌ها را می‌گیرد و این اتفاق آنقدر تکرار می‌شود که در شبکیه چشم، جا برای سلول‌های بینایی تنگ می‌شود و ذره ذره دید بیمار، تار و محو شده و در نهایت، بیمار نابینا می‌شود.

 

کلیه هم مثل چشم، آرام آرام مویرگ هایش از بین می‌روند و کم کم کارکردش مختل می‌شود. آسیب مویرگ‌های قلب هم زمینه سکته قلبی بیمار را فراهم می‌کند. عروث و اعصاب حساس انتهای اندام‌ها نیز به همین منوال آسیب می‌بینند و نوک انگشتان پا حسش را از دست می‌دهد و به راحتی زخمی و عفونی می‌شود.

 

دیابت همچنین ممکن است منجر به اختلال در کارکرد مری، تنبلی معده، اختلال در عملکرد کبد و کیسه صفرا و بروز نقایصی در کارکرد روده بزرگ و روده کوچک هم بشود، اما عوارض و مشکلات دیابت فقط همین‌ها نیست. هیپوگلسیمی و کتواسیدوز دیابتی دو وضعیتی هستند که در اولی، پایین آمدن شدید و ناگهانی قندخون و در دومی، بالارفتن شدید و ناگهانی آن باعث می‌شود بیمار به اغما برود و اگر درمان مناسبی دریافت نکند، جانش را از دست بدهد.