دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره الزامات هفتگانه ایجاد شبکه حکمرانی شبکه‌ای نخبگانی در کشور گفت: در موضوع حکمرانی پژوهشی، ارائه نظریه علمی و تولید حرف نو، نمی‌تواند دستوری باشد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، حجت الاسلام عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: "تدوین سیاست‌های پژوهشی کلان کشور، نظریه پردازی، تنظیم گری حکمرانی، کاربست نیاز‌ها در کارآمدی اعضاء هیات علمی و پژوهشگران، آمایش سرزمینی و دانشگاه‌های ماموریت محور، تنظیم گری سازمان‌های اجرایی کشور با نهاد‌های آموزشی و پژوهشی کشور، سامانه شناسایی نخبگان، بانک نیاز‌ها و نظام موضوعات " از الزامات ایجاد حکمرانی شبکه‌ای نخبگانی" است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی امروز در جمع امیران، سرداران و اساتید دانشگاه عالی دفاع ملی افزود: در موضوع حکمرانی پژوهشی، الگوی درست حکمرانی شبکه‌ای نخبگانی است.
خسروپناه افزود: در موضوع حکمرانی پژوهشی، ارائه نظریه علمی و تولید حرف نو، نمی‌تواند دستوری باشد.
وی با اشاره به اینکه در موضوع حکمرانی شبکه‌ای نخبگانی، در سه بعد سیاستگذاری، تنظیم گری و تصدی گری نیاز به الزاماتی داریم گفت: یکی از این الزامات، تدوین سیاست‌های پژوهشی کلان کشور است که این موضوع در قالب نقشه جامع علمی کشور در شورای عالی انقلاب فرهنگی تدوین و ابلاغ شده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: با توجه به سرعت فراوان در تولید علم، باید هر ۵ سال، این سند بازنگری شود مثلا در سند موجود، فناوری کوانتومی یا موضوع هوش مصنوعی دیده نشده است.
خسروپناه گفت: بازنگری و تدوین نسخه نقشه جامع علمی کشور نیز با توجه به تغییراتی که در دوره جدید فعالیت فرهنگستان علوم انجام شده است، به این فرهنگستان با همکاری فرهنگستان علوم پزشکی واگذار شده که با نهایی شدن آن در چند ماه آینده، نیاز کشور به تدوین سیاست‌های کلان پژوهشی کشور برطرف می‌شود و این الزام تامین می‌شود.
وی با اشاره به اینکه بانک نیاز‌ها و نظام موضوعات پژوهشی الزام دوم برای ایجاد حکمرانی شبکه‌ای نخبگانی است، گفت: هم اکنون مقالات علمی و پایان نامه‌ها متنوع در دانشگا‌های مختلف کشور تدوین می‌شود.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: برای شناسایی برخی از نخبگان مثلاً در رشته‌های مانند کوانتوم، استان به استان مسافرت انجام شد تا نخبگان مرتبط شناسایی شوند و به میز کوانتوم در دبیرخانه شورا وصل شوند.
خسروپناه گفت: اگر نظام شناسایی نخبگانی داشته باشیم، خیلی از کار‌ها با سرعت بیشتری انجام می‌شود. البته انجام این موضوع به موسسه ISC واگذار شده و این موسسه سامانه دانا مخفف درگاه آشنایی با نخبگان و آینده سازان است که در شیراز فعالیت خود را آغاز کرده است.
وی کاربست نیاز‌ها در کارآمدی اعضاء هیات علمی و پژوهشگران را نیاز چهارم دانست و گفت: اگر نیاز‌ها نوشته است، اما صاحب نظران و نخبگان، برای رفع این نیاز‌ها اقدامی نکنند، صرفا این نیاز‌ها نوشته می‌شود، اما نخبگان کار دیگری را انجام می‌دهند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: این موضوع زمانی انجام می‌شود که آیین نامه روزآمد ناظر به نیاز‌ها داشته باشیم، پس باید در آیین نامه ارتقای اساتید نیز اصلاحات جدی انجام شود، از تجربه‌ها برخی از دانشگاه‌ها نیز برای این موضوع استفاده شده است.
خسروپناه افزود: دانشگا‌های ارتش، سپاه و وزارت علوم پیشنهاد بسیار خوبی رسیده است که اصول حاکم بر آیین نامه ارتقا تدوین شده است که با نهایی شدن این آیین نامه، این الزام چهارم هم نهایی خواهد شد. موضوع آمایش سرزمینی و دانشگاه‌های ماموریت محور نیز الزام پنجم است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی با اشاره به اینکه الان دانشگاه ها، جامع محور هستند و در همه موضوعات علوم پایه، علوم مهندسی، علوم انسانی ورود می‌کنند، گفت: در این آمایش سرزمینی ماموریت اصلی دانشگاه‌ها مشخص می‌شود، برخی از این دانشگاه‌ها باید تجمیع بشوند، الان با دانشگاه‌های متکثّر با امکانات و ظرفیت‌های متکثّر مواجه هستیم که بسیار ضعیف عمل می‌کنند. این‌ها اگر تجمیع شوند قوی می‌شوند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: گاهی در این موضوع مسئولان محلی مخالفت می‌کنند که این نیازمند عقلانیت است. دانشگاه‌ها باید تجمیع شوند و با توجه به آمایش سرزمینی، ماموریت محور شوند که این وظیفه به وزارت علوم سپرده شد تا انجام شود. البته همه این تغییرات، در نهایت برای تصویب به شورای عالی ارسال می‌شود.
خسروپناه گفت: الزام ششم که در حوزه تنظیم گری حکمرانی قابل توجه است تنظیم گری سازمان‌های اجرایی کشور با نهاد‌های آموزشی و پژوهشی کشور است.
وی افزود: به عنوان نمونه وزارت کشاورزی یک موسسه پژوهشی به عنوان موسسه تحقیق، آموزش و توسعه کشاورزی با دو هزار هیات علمی دارد و نیاز‌های پژوهشی وزارت خانه را انجام می‌دهد که انصافا هم کار‌های موثری انجام داده اند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت:، اما هم اکنون ما ده هزار هیات علمی کشاورزی در کشور داریم که یا در دانشگاه‌ها دولتی یا آزاد یا در مراکز پژوهشی کشاورزی فعالیت می‌کنند و تقریبا هیچ نسبتی میان این فعالیت‌های علمی این هزاران نفر با نیاز‌های پژوهشی وزارت جهاد کشاورزی یا حتی زمین کشاورزی چیست؟ تنظیم گری در این زمینه وجود ندارد. البته این موضوع هم در دستور کار شورای عالی قرار گرفته تا تصمیم گیری نهایی شود.
خسروپناه الزام هفتم را نظریه پردازی دانست و افزود: تاکنون حدود ۸ هزار کرسی نظریه پردازی ترویجی در کشور شکل گرفته است، اما فقط به حدود ۷۰ نظریه یا نوآوری منجر شده است.
وی همچنین گفت: بعد از مشخص شدن مبانی نظریه، نوبت به راهبرد تحقیق و سپس روش تحقیق و سپس نوبت به تکنیک‌های تحقیق می‌رسد، اما آنچه که الان در دانشگاه‌ها داریم، تکنیک‌های تحقیق و نه روش یا راهبرد تحقیق است.