کارشناس مسائل خاورمیانه: محور مقاومت پس از عملیات طوفان الاقصی برای فشار بر رژیم صهیونیستی دست به ابتکار مهمی زد و با افزایش فشار اقتصادی به اسرائیل غافلگیریهای جدیدی برای رژیم اشغالگر داشت.
به گزارش خبرگزاری صدا وسیما شبکه خبر در برنامه جهان امروز موضوع اقتصاد رژیم صهیونیستی بعد از طوفان الاقصی را با آقای مختار حداد کارشناس مسائل منطقه
و آقای خوشایند کارشناس مسائل غرب آسیا بررسی کرده است.
سوال اول من این است که آیا مقاومت فلسطین یا به طور کلی مقاومت برای این فشار اقتصادی، برنامه داشت یا این نتیجهی طبیعی جنگ است؟
حداد: در حقیقت به نظر میرسد که مقاومت در این عملیات پس از عملیات طوفان الاقصی برنامه مشخصی داشت برای فشار بر رژیم صهیونیستی یعنی وقتی که رژیم صهیونیستی حملاتش را بر علیه نوار غزه شروع کرد در روز دوم مقاومت لبنان وارد شد، مقاومت عراق جبههی جدیدی را باز کرد برای فشار به آمریکاییها بعنوان شریک اصلی رژیم صهیونیستی در این جنایتها و این عملیات و در کنار آن شاهد بودیم یمنیها وارد میدان شدند، یمنیها در این عملیات و در این کار هماهنگ ما شاهد این بودیم که دست به یک ابتکار مهم زدند و مشخص بود که جبههی مقاومت محور مقاومت این بار و مانند بارهای گذشته غافلگیریهای جدیدی بر رژیم صهیونیستی داشت و این بار وارد حوزه اقتصادی شد از طریق کاری که یمنیها آغاز کردند.
منطقهی دریای سرخ منطقهی بسیار مهمی است برای صهیونیستها، برای تجارت رژیم صهیونیستی، آنها از کشورهای شرق آسیا واردات زیادی را دارند، مهمترین آبراه برای رسیدن به رژیم صهیونیستی به مناطق اشغالی به فلسطین اشغالی منطقهی دریای سرخ است و بندر ایلات و خلیج عقبه. حداد: برای همین یمنیها در یک اقدام بسیار راهبردی و هوشمندانه آن منطقه را برای صهیونیستها و حتی آمریکاییها ناامن کردند آمریکاییها آنجا به شکلی حضور داشتند برای این که مسیر را برای صهیونیستها امن کنند آنها طبیعتا احساس ناامنی میکنند نمیتوانند اقدامی انجام بدهند، چون یمنیها سیطره دارند بر منطقهی باب المندب و دریای سرخ و این مسیر الان برای صهیونیستها ناامن شده یعنی آن مسیر مهم و اصلی تجاری دریایی رژیم صهیونیستی برای انتقال کالا به جنوب فلسطین اشغالی و سپس ورود آن به بقیه مناطق اشغالی الان ناامن شده و عملا منطقهی بندر ایلات یا همان بندر ام الرشراش که صهیونیستها نام مناطق فلسطینی را هم عوض میکنند طی این سالها یعنی اقدامی که برای این که این فرهنگ و این سیاست خودشان را به شکلی ترویج بدهند حتی اسامی شهرها را عوض میکنند.
سوال: یعنی با واژه سازی هم اشغالگری میکنند.
حداد: بله و این یکی از برنامههای مشخص شان است حتی روستاها را هم اسامی شان را عوض کردند برای همین ما شاهد هستیم که الان این منطقهی ایلات و بندر ایلات که یک منطقهی بسیار مهم و استراتژیک بوده برای رژیم صهیونیستی یک بندر اساسی یا شاید میتوانیم بگوییم مهمترین بندر تجاری رژیم صهیونیستی بوده عملا الان خارج از فعالیت شده دیگر این بندر کارایی فعلا ندارد و حتی ما در آنجا شاهد هستیم الان شاهد رشد صد درصدی بیکاری هستیم به دلیل متوقف شدن فعالیتهای تجاری، این بندر از لحاظ استراتژیک بسیار مهم است یعنی صهیونیستها بسیار روی این بندر حساب میکردند آنجا منطقهی آزاد تجاری است اصلیترین بندر شان است، منطقهی توریستی شان بوده، در اولین روزهای جنگ بسیاری از صهیونیستها هنگامی که از شهرکها فرار کردند وارد این منطقه یعنی بندر ایلات شدند الان آنجا هم برای شان ناامن است، چون دومین اقدامی که یمنیها دارند انجام میدهند حمله به بندر ایلات است یعنی آنجا هم ناامن شده و افراد تقریبا آنجا هیچ فعالیتی ندارند و این موضوع بیکاری که الان ما در رژیم صهیونیستی شاهد هستیم تقریبا بسیاری از مناطق را عملا در بر گرفته و عملا جنوب مناطق اشغالی در فلسطین اشغالی و شمال مناطق اشغالی به دلیل عملیات مقاومت اسلامی در شمال فلسطین و مقاومت یمن در جنوب فلسطین و همچنین مقاومت در غزه که مناطق اطراف غزه و تا تل آویو را مورد هدف قرار میدهد عملا این مناطق را ناامن کرده، حالا این موضوع جزئیات زیادی دارد و ما اگر الان وارد بشویم مثلا موضوع بیکاری موضوع اساسی شده در حوزهی مشکلات اقتصادی که رژیم با آن الان دست و پنجه نرم میکند.
سوال: ما میخواهیم وارد این بشویم که رژیم صهیونیستی از چه حوزههای اقتصادی آسیب دیده، اما قبل از آن اجازه بدهید من اشاره کنم به یک موضوعی که روزنامهی گلوبز رژیم صهیونیستی درباره همین موضوع اشاره کرده و گفته، سردرگمی حاکم بر بخش کشتیرانی اسرائیل به صنایع حیاتی و فعالیتهای لجستیکی این رژیم ضربه میزند. شما هم گفتید که این ناشی از هماهنگی محور مقاومت بوده برای این تقسیم وظایف، به نظر شما این تقسیم وظیفهای که بین نیروهای مقاومت این هماهنگی که بوجود آمده سابقه داشت؟ یا این که اتفاق جدیدی است که میتوانیم بگوییم که در طوفان الاقصی خودش را نشان داده برای اولین بار؟
حداد: من یک نکتهای اضافه کنم در مورد بندر ایلات این که نیروی دریایی رژیم صهیونیستی هم تقریبا مهمترین مقر فعالیتش بندر ایلات بوده که آن هم عملا متوقف شده فعالیتش و نیروی دریایی رژیم صهیونیستی عملا آنجا تعطیل شده نیروی دریایی ارتش صهیونیستی.
اما درباره این هماهنگی، خب این هماهنگی همیشه بین محور مقاومت بوده یعنی اتاق عملیات مشترکی بوده با هم هماهنگی میکردند در عملیات سیف القدس ما شاهد اوج این هماهنگی در اتاق عملیات مشترک بودیم بخصوص بین گروههای فلسطینی و بقیه گروههای مقاومت، اما بله این اتفاق جدید بوده که بقیهی نیروها و گروههای محور مقاومت و کشورهای محور مقاومت به این شکل وارد عملیات میشوند یعنی در روز دوم من اشاره کردم حزب الله لبنان، مقاومت اسلامی وارد میشود مقاومت اسلامی در عراق وارد میشود و الان هم ما میبینیم مقاومت در یمن یا همان نیروهای مردمی و ارتش یمن با قدرت وارد شدند و دست به این عملیات مهم و استراتژیک زدند.
سوال: دربارهی ضربههایی که اقتصاد رژیم صهیونیستی خورده بیشتر گفتگو میکنیم، اما اقای وائل عواد روزنامه نگار در حیفا هم گفتگویی داشته با شبکه الغد مصر درباره وضعیت اقتصادی رژیم صهیونیستی که در رسانههای این رژیم هم سانسور میشود.آقای عواد به شاخصهایی اشاره کردند در رژیم صهیونیستی که آسیب دیده و سانسور هم میشود یعنی آنها در رسانه هایشان میگویند که هیچ مشکل اقتصادی بوجود نیامده با استناد به صحبتهای این خبرنگار، به نظر شما مثلا دربارهی یک منطقهای که یک کوریدور دریایی است و آسیبی که رژیم صهیونیستی دیده، از چه جنبههای دیگری این رژیم آسیب دید مثلا یک مقدمه شما گفتید درباره وضعیت اشتغال، این الان بعد از طوفان الاقصی به کجا رسیده و در چه حوزههای دیگری این رژیم آسیب دیده است؟
حداد: بله این اصلا در سانسور اخبار صهیونیستها ید طولایی دارند و معروفند سانسور قبل از انتشار و سانسور ارتش رژیم صهیونیستی یعنی میآید و قبل از انتشار مطالب رسانهها را بررسی میکند مانع انتشار میشود و ارتش مستقیما در این سانسور دخالت دارد و حالا به بهانههایی که مثلا منافع ملی رژیم صهیونیستی را مدنظر قرار میگیرند و همین رژیمی که میآید نخست وزیرش ادعا میکند من مهمترین دموکراسی منطقه هستم و به این شکل اخبار را سانسور میکنند برای حفظ روحیهی این صهیونیستهایی که الان ما شاهد مهاجرت معکوس هستیم تعداد بسیاری از صهیونیستها خارج شدند این خودش ایجاد مشکل میکند برای اقتصاد رژیم صهیونیستی بخصوص نیروی کارگر خارجی، این یکی از اولین مشکلاتی است که اینها دچار شدند.
سوال: این چقدر جدی است؟
حداد: یعنی شما ببینید الان تقریبا بسیاری از نیروهای کارگر خارج شدند از رژیم صهیونیستی، یعنی از مناطق اشغالی مثلا ما قبلا شاهد بودیم من به طور مثال همین تایلندیها را مثال بزنم نزدیک سی هزار تایلندی با وضعیت بسیار بدی، ولی به دلیل مشکلاتی که داشتند آنجا در رژیم صهیونیستی آمده بودند در مناطق اشغالی کار میکردند و الان گفته میشود بسیاری از اینها خارج شدند از مناطق اشغالی و برگشتند به کشورهایشان این جزو اولین مشکلاتی است که اینها با آن دست و پنجه نرم میکنند.
دو مسئله توریسم، اینها خیلی روی مسئله توریسم حساب ویژهای باز میکردند همین بندر ایلات یکی از مناطق توریستی مورد اتکای حوزهی فعالیت توریسمی در فلسطین اشغالی بوده و اسقلان هم همین طور و حتی تل آویو و بقیه مناطق الان عملا هیچ توریست خارجی وارد نمیشود یکی از آثار این مشکل کاهش پروازها است، کاهش درخواست سفر به مناطق اشغالی است و نتیجه اش این بوده که مثلا ۱۹ درصد سهام هواپیمایی الال سقوط کرده، در حوزه توریسم و این توریسم حوزههای مختلفی داشته و در تمامی حوزههای توریسم که حالا حوزههای معروفی هم بوده اینها عملا شاهد تعطیلی بودند و عملا فعالیت متوقف شده است. در حوزهی بیکاری، یعنی ما اگر بخواهیم وارد موضوع بیکاری بشویم این خودش یک موضوع بسیار مفصلی است، اما اگر بخواهیم این را خلاصه بگوییم شما نگاه کنید اینها نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر را دعوت کردند بعنوان نیروی احتیاط برای خدمت در ارتش صهیونیستی، اینها نیروی کار بودند، این افراد عملا از کارهایشان خارج شدند برای شرکتهای بیمه مشکل پیش آمده، چرا؟ چون اینها باید بیمه اینها را هنوز پرداخت بکنند و آن شرکتها و موسساتی که اینها کار میکردند باید حقوق اینها را پرداخت بکنند و اینها هیچ کاری برای آن شرکتها و موسسات انجام نمیدهند الان در ارتش هستند بعنوان نیروی احتیاط، و همچنین که بسیاری از صهیونیستها که در مناطق، من این را اشاره کردم، در شمال فلسطین اشغالی بودند و در جنوب فلسطین اشغالی و در مناطق اطراف نوار غزه بودند اینها الان بیکار شدند و از ترس جنگ فراری هستند این خودش یک معضل بسیار مهمی است.
در حوزهی ارزش پولی شکل واحد مالی رژیم موقت صهیونیستی است شما ببینید این سقوط کرده در این مدت، بانک مرکزی رژیم صهیونیستی تلاش کرده با تزریق ۳۰ میلیارد دلار در بازارهای مالی این مسئله را جبران کند و نتوانسته و در حال سقوط است. مثلا یکی از نکاتی که اشاره شد و کارشناسی که در این شبکه عربی صحبت میکردند اشاره کردند همان تولید ناخالص ملی برآورد شده که ۱۰ درصد تولید ناخالص ملی از بین برود، همین الان نزدیک ۶ میلیارد دلار این تولید ناخالص ملی صدمه دیده و برآورد میشود به ۵۰ میلیارد دلار برسد همین هزینه جنگ روزی بین ۲۵۰ تا ۲۶۰ میلیون دلار است اینها همه هزینههایی است که وارد این مشکلات اقتصادی رژیم صهیونیستی میشود و فشار میآورد به سیستم اقتصادی رژیم صهیونیستی اینها یک صادرات محدودی هم داشتند و این صادرات برخی به مناطق و کشورهای شرق آسیا بوده عملا این متوقف شده، چرا؟ به دلیل این که منطقهی باب المندب دریای سرخ و بندر ایلات اینها ناامن شده و اینها نمیتوانند فعالیت تجاری بکنند.
سوال: و هزینه حمل و نقل هم افزایش قابل توجهی داشته است .
حداد: هزینه حمل و نقل بسیار برایشان بالا میرود و عملا صرفه اقتصادی ندارد مثلا از مدیترانه یا از طریق هوایی بخواهند این کالاها را برسانند.
سوال:اقای خوشایند درباره ضربههای اقتصادی که رژیم صهیونیستی خورده اشاره کردند به کاهش ارزش پول ملی این رژیم، بیکاری آسیبی که صنعت توریسم خورده و بحث صادرات، از نظر شما چطور رژیم صهیونیستی به لحاظ اقتصادی الان بعد از طوفان الاقصی تحت فشار هست؟
خوشایند: همانطور که کارشناسان محترم اشاره کردند یکی از ابعاد بسیار مهمی که در جنگ اخیر غزه شاهد آن هستیم آسیبها و پیامدهای اقتصادی در داخل سرزمینهای اشغالی هست، بخصوص آسیبهایی که در هفتههای اخیر از ناحیهی انصارالله یمن وارد این رژیم شده ببینید انصارالله یمن یکی از ارکان بسیار مهم جبهه مقاومت اسلامی به شمار میرود که نقش تعیین کننده و راهبردی در تحولات مربوط به جنگ غزه پیدا کرده، ورود انصارالله به جنگ غزه که از قاطعیت و صراحت بیشتری برخوردار است و هدف قرار دادن اسرائیل و توقیف کشتیهای تجاری و سایر کشتیهایی که تحت پرچم و مالکیت این رژیم در دریا تردد میکنند به یکی از ابعاد بسیار مهم این جنگ تبدیل شده و ضربات اقتصادی بعضا جبران ناپذیری به این رژیم وارد کرده در همین چند هفته اخیر نیز چند کشتی صهیونیستی و نفتکش را در دریا توقیف کردند یا مورد هدف قرار دادند که در نوع خود اقدامات بی سابقه و مهمی ارزیابی میشود، در این جا در رابطه با بحثی که مطرح فرمودید شاید مهم باشد اشاره کنم که اسرائیل با وجود جمعیت کمتر از ۱۰ میلیون نفری واردات بسیار گستردهای به مبلغ حدود ۹۲ میلیارد دلار دارد که این رقم نشان دهنده وابستگی شدید این رژیم به واردات کالا از کشورهای خارجی است، حدود ۴۰ درصد این واردات از آسیا تامین میشود که بخش زیادی از آن هم مربوط به کشورهای شرق و جنوب آسیا بوده و بخش دیگر مربوط به شمال آسیا مانند ترکیه است.
۴۰ درصد دیگر هم از اروپا و ۲۰ درصدباقیمانده هم از قارهی آمریکای شمالی و جنوبی تامین میشود. زمانی که میگوییم ۴۰ درصد یعنی معادل ۳۰ میلیارد دلار از واردات اسرائیل از کشورهای آسیایی و عمدتا از جنوب و شرق آسیا تامین میشود یعنی شامل مسیر مواصلاتی شامل اقیانوس هند، خلیج فارس، خلیج عدن، تنگه باب المندب، دریای سرخ و در نهایت بندر ایلات اسرائیل است در این جا مسئلهی بسیار خطرناکی که برای اسرائیل وجود دارد و این است که این مسیر راهبردی هم اکنون تحت کنترل یمن و انصارالله قرار دارد که میتواند ضربات سختی به اقتصاد و تجارت و مسیرهای واردات کالا به اسرائیل وارد کند.
سوال: آقای خوشایند شمابه این اشاره کردید که یکی از اصلیترین ضربهها را محور مقاومت در حوزهی کاری که ارتش یمن انجام داد به رژیم صهیونیستی وارد کرد فکر میکنید که این روند اگر ادامه پیدا کند در یک ماه گذشته تا نمیدانم چه بازه زمانی را میشود در نظر گرفت بتواند رژیم صهیونیستی با این فشار ادامه بدهد، چقدر میتواند؟
خوشایند: من قبل از این که به سوال شما پاسخ بدهم به این پیامدهایی که ورود یمن به تحولات اخیر فلسطین داشته بخصوص درحوزه اقتصادی یک اشاره کوتاهی داشته باشم. اقدامات اخیر نیروهای مسلح یمن علیه اسرائیل به ویژه تهدید منافع اقتصادی این رژیم اقتصاد اسرائیل را همانطور که اشاره کردم با آسیبها و پیامدهای مهمی مواجه کرده بعنوان مثال قیمت حمل و نقل هر کانتینر از چین به بندرش را حدود ۱۵ درصد افزایش یافته، علاوه بر این ترافیک دریایی در بنادر تحت کنترل اسرائیل شاهد تاخیرهای بیشتر از حد معمول شده و بسیاری از کشتیهای اسرائیلی مجبور شده اند به جای عبور از دریای سرخ از مسیر طولانی قاره آفریقا حرکت کنند که این مسئله هم هزینههای زنجیرهی تامین و کشتیرانی اسرائیل را به طور قابل توجه و بعضا چند برابر افزایش داده، کشتیهای دیگر اسرائیلی نیز به طور کلی یا جزئی شروع به تقویت تیمهای امنیتی خود کردند که این موضوع نیز باعث افزایش هزینهها شده، نکته مهمی که وجود دارد این است که تلاشهای اسرائیل برای جلوگیری از اقدامات ضد صهیونیستی یمنیها در دریا هم تاکنون بی نتیجه مانده و جواب نداده، ظاهرا اسرائیل اخیرا از نیروهای ائتلاف بین المللی ضد دزدی دریایی در منطقه برای مقابله با تهدیدهای دریایی یمنیها کمک خواسته که این نیروها نیز تاکنون هیچ مداخلهای در برابر انصاراله انجام نداده و اعلام کردند که اصلا این موضوع به آنها ارتباطی ندارد و یک درگیری سیاسی است.
بهرحال اقدامات نیروهای مسلح یمن و انصاراله منجر به آسیبها و تغییرات مهمی در اقتصاد اسرائیل شده به طوری که وزارت اقتصاد این رژیم در یک طرح اضطراری و موقتی در همین روزهای گذشته در حال جایگزین کردن تجارت هوایی به جای تجارت دریایی است که بعید است که بزودی جواب بدهد چرا که در حال حاضر حمل و نقل هوایی تنها یک درصد از کل حرکت تجارت خارجی اسرائیل را تشکیل میدهد و ۹۹ درصد دیگر توسط کشتیهای دریایی انجام میشود در واقع بخش کشتیرانی شریان حیاتی اسرائیل به شمار میرود. اسرائیل بواسطهی چالشهای متعددی که در حوزه ژئوپلیتیک با لبنان، سوریه و نوار غزه و اردن دارد، از طریق زمین از هیچ ارتباط تجاری با محیط پیرامونی خودش برخوردار نیست و نمیتواند روی مسیرهای زمینی جهت تسهیل مبادلات تجاری حساب باز کند.
سوال: همین بحث دریا میتواند باعث بشود فشار نیروهای مقاومت در دریا که رژیم صهیونیستی این جنگ را نتواند بیشتر از این ادامه بدهد به دلیل فشار اقتصادی؟
خوشایند: بحث جنگ در غزه بالاخره ابعاد مهمی دارد که یکی از ابعاد اصلی آن همان بحث اقتصاد است، اقتصاد داخل اسرائیل است من در بحثی هم که مطرح شد اشاره کردم که حدود ۴۰ درصد تجارت خارجی اسرائیل که از مسیر دریا انجام میشود الان در تیررس موشکهای انصاراله قرار دارد و قطعا این وضعیت اگر ادامه پیدا کند و انصاراله به اقداماتی که علیه منافع اقتصادی، مراکز اقتصادی در حوزهی دریا، کشتیهای تجاری و نفتکشهایی که اقدام به انتقال انرژی و کالا به اسرائیل میکنند این اقدامات علیه این مراکز و منافع را ادامه بدهد این قطعا در هفتههای آینده در صحنه تحولات میدانی یمن و در جنگ غزه هم آثار و پیامدهای خودش را نشان میدهد.
سوال:آقای حداد آقای خوشایند بحث اقتصاد را مولفهای تاثیرگذار بر پایان جنگ میدانند از نظر شما، چون خیلی از رسانهها و خیلی از کارشناسان هم به این معتقدند حتی رسانههای وابسته به آمریکا و غرب که میگویند هر چقدر به لحاظ نظامی یا هر تحول میدانی دیگری رژیم بتواند جنگ را ادامه بدهد به لحاظ اقتصادی دستش باز نیست که این عملیات را ادامه بدهد. عملیاتی که علیه غزه است.
حداد: این خط قرمز بوده همیشه برای صهیونیستها، نکته حساسی بوده موضوع اقتصاد، حتی ما در نبردهای گذشته بین نیروهای مقاومت و صهیونیستها شاهد بودیم که وقتی که احساس میکردند اقتصاد دارد آسیب میبیند اینها عقب نشینی میکردند و الان هم واقعا وضعیت بسیار بدی دارند یعنی مثلا کسری بودجه ماه پیش به ۶ میلیارد دلار رسیده بود الان رسیده به ۱۰ میلیارد دلار، رژیم صهیونیستی دولت صهیونیستی الان دچار یک مشکل بزرگی شده این که بدهیهای داخلی اش به ۳۰۰ میلیارد دلار رسیده مثلا در یک بخش مسکن اینها قرضهایی میدادند بانک هایشان و عملا دیگر نمیتوانند این قرضها را بدهند و بسیاری از این مشکلات اینها وقتی کنار هم قرار میگیرد یک بحران عظیم اقتصادی را برایشان ایجاد میکند و عملا زنگ خطر آن را ما داریم میشنویم و میبینیم و اینها واقعا وارد این بحران شدند، یعنی مثلا همین نیروی کاری که الان مطرح شد و ما درسوالهای قبلی به آن اشاره کردیم بیش از ۱۶ درصد از نیروی کارشان اینها خارجیها بودند اینها عملا خارج شدند یعنی الان در رژیم حضور ندارند نزدیک ۱۲۰ هزا رنفر از فلسطینیها وارد مناطق ۴۸ میشدند وارد مناطق داخل میشدند و آنجا کار میکردند اینها الان تقریبا به هیچکدام شان مشغول به کار نیستند یا تعداد بسیار کمی شان مشغول به کار هستند وقتی الان نیروی کاری نیست عملا تولیدی نیست، اینها در حوزههای فناوری تولیداتی داشتند که یک بخش مهمی از صادرات شان را تشکیل میداده، عملا اینها الان در این حوزهها نیروی کاری ندارند که تولیدی برایشان داشته باشد. رژیم واقعا در حوزههای اقتصادی دچار مشکل شده یعنی اگر ما تمام این مولفهها اگر بخواهیم اشاره کنیم اینها دهها موضوع است که میتوانیم به آن اشاره کنیم و هر کدام خودش یک تفاسیری دارد، ولی وقتی ما همه اینها را کنار هم قرار میدهیم میبینیم که رژیم خودش را وارد یک باتلاق بزرگ در حوزه اقتصادی کرده که اقتصاد رژیم را وارد یک بحرانی کرده و حتی اگر الان هم جنگ تمام شود این بحران به این راحتی قابل حل نیست و نمیتوانند این زخمی را که در حوزه اقتصادی خوردند ترمیم و معالجه کنند.
سوال: تحریم ملتها، تحریم دولتها، دو موضوعی که رژیم صهیونیستی با آن مواجه هست آقای خوشایند بعضیها معتقدند رژیم صهیونیستی چندان تولید کننده نیست و خودش وارد کننده است و تحریم کالاهایش معنی ندارد برخی معتقدند سهامداران بزرگی از شرکتهای تولیدی جهان صهیونیست هستند که حامی رژیم صهیونیستی هستند درباره این دو گزاره میخواهم از شما بپرسم ایا تحریم ملتها که درگزارش هم به آن اشاره شد با توجه به این مسائل میتواند تاثیرگذار باشد بر آینده اقتصادی رژیم صهیونیستی؟
خوشایند: نکته اولی که به ذهن من میرسد این است که بحث این که اسرائیل یک رژیم یک بازیگری است در منطقه که اقتصاد آن از طریق صادرات تامین میشود یا واردات، این آمارها متفاوت است، ولی آن چیزی که به ذهن من میرسد و در آمارها هم وجود دارد این است که حدود ۹۲ میلیارد دلار واردات دارد، این نکته اول.
البته رژیم صهیونیستی هم به شکل مستقیم و هم به واسطهی شرکتهایی که در کشورهای خارجی دارد در خود منطقه در کشورهای عربی، در کشورهای اروپایی و در آمریکا دارد بعنوان یک رژیم تولید کننده هم محسوب میشود. نکته بعدی در خصوص تحریم ما دو تا مسئله داریم یکی بحث دولتها است ما در همین تقریبا دو ماهی که از جنگ غزه میگذرد و با وجود صحبتهایی که حتی مقام معظم رهبری هم در این رابطه داشتند و بعنوان یکی از راه حلهای اساسی برای توقف جنگ این را مطرح کردند که روند اقتصاد اسرائیل مورد تحریم واقع بشود به ویژه از طرف کشورهای منطقه اسلامی و عربی، متاسفانه ما حرکتهای خاصی در این زمینه چه در منطقه و چه در سطح روابط بین الملل از سوی دولتها ندیدیم، ولی در بحث ملتها با توجه به این که در همین هفتههای اخیر هم روند اعتراضات ضد جنگ در غرب در کشورهای غربی، اروپا و آمریکا روندتصاعدی داشته بنابراین این یک فرصت بسیار مهمی برای تحریم کالاهای اسرائیل در کشورهای غربی، کشورهای اروپایی، آمریکا و حتی در کشورهای منطقه محسوب میشود و میتواند آثار و پیامدهای خودش را در تحولات میدانی و در جنگ غزه هم نشان بدهد بنابراین در مواجهه با بحث دولتها، حکومتها وملتها عمدتا تمرکزی که در رابطه با تحریم است باید روی ملتها قرار بگیرد و کارهایی هم که قرار است انجام بشود از طریق ملتها و مردم در کشورهای مختلف به ویژه کشورهایی که روابط اقتصادی با اسرائیل دارند مورد توجه قرار بگیرد.
سوال: آقای حداد، آقای خوشایند بیشتر تحریم ملتها را تاثیرگذار میدانند، چون عملا تحریم دولتها را ما نداشتیم آن طور که باید مثلا تحریم انرژی را، از نظر شما کدام موثرتر است و چقدر میتواند بر آینده این جنگ تاثیرگذار باشد؟
حداد: اینها هر دو در کنار هم تاثیر خواهد گذاشت یعنی هر دو در جای خود اینها تاثیرات بسیاری دارند به دلیل این که ما شاهد این هستیم که صهیونیستها سالها است که میروند خارج از مناطق اشغالی سرمایه گذاری میکنند کارتلهای اقتصادی تشکیل میدهند و شرکتهای متعددی را تشکیل دادند و یا این که میروند در شرکتهای قدرتمند سهام میخرند سهامداری میکنند و حتی میبینیم دربرخی موارد عمدهی سهام آن شرکتها را میخرند.
سوال: پس این که میگویند رژیم صهیونیستی چندان تولید کننده نیست که بشود با تحریم ملتها به آن فشار آورد شما مردود میدانید ؟
حداد: در داخل بله شاید خودشان تولید بسیاری نداشته باشند، ولی من یک نمونه کوچکی را مثال بزنم اینها در حوزهی کشاورزی عملا زیاد قدرتمند نیستند در داخل مناطق اشغالی، ولی ما میبینیم در برخی کشورهای آفریقایی رفتند حضور پیدا کردند و تولیدات کشاورزی دارند یا با شرکتهایی که در این حوزه فعال هستند به دلیل مثلا آن حاصلخیزی خاک و آن آب و هوای خوب برخی از این کشور رفتند سرمایه گذاری کردند. این جنبش تحریم رژیم صهیونیستی که سالهاست دارد راهپیمایی برگزار میکند و مردم را دعوت میکند حضور داشته است و این نقطه را مورد هدف قرار میدهد این سرمایه گذاریهای بیرونی رژیم صهیونیستی، در این جا ما شاهد هستیم که در این نبرد این به اوج خودش رسیده من یک نمونه را بگویم تجربه خودم است اخیرا در یکی از کشورهای عربی منطقه من شاهد بودم همین مکدونالد و استارباکس اینها خالی از مشتری بودند در مغازهها مردم مثلا میخواستند بروند نوشیدنی بخرند نوشیدنی میخریدند که مثلا تولید یک کشور عربی باشد و یک برندی باشد که اصلا جزو آن محصولاتی نباشد که الان مورد تحریم است و این به شدت از سوی مردم هم مورد استقبال قرار گرفت.
سوال: حتی در شبکههای اجتماعی من دیدم که فهرستی استخراج شده که درکدام شرکتها و کالاهای آمریکایی سهامداران صهیونیست هستند یا غیر آمریکایی که اگر سهامدار صهیونیست وجود دارد در تولید آن کالا و در آن کارخانه، کالاهای آن کارخانه تحریم شود شاید به ساخت اسرائیل فقط توجه نکنند و بحث سهامدارها هم مطرح باشد.
حداد: بله این نکته هست و ما آن را شاهد بودیم و این کار را به جایی رسانده در همین کشورهایی که الان مردم استقبال کردند از تحریم کالای صهیونیستی مثلا یک کالایی که قبلا اینها با فخر مثلا میگفتند این تولید این برند، چون معروف است در دنیا مثلا این شامپوی مثلا موی سر به طور مثال، مثلا این گرانقیمت است گرانتر از کالای تولید آن کشور است مشابه آن الان به جایی رسیده که با ۷۰ درصد، ۶۰ درصد تخفیف آن را داخل فروشگاه میفروختند و التماس میکردند که اگر این را ۶ تا بخرید دو تا هم اضافه میدهند این نشان دهنده این است که این شرکتها بخاطر این تحریمها دارند آسیب میبینند، ولی این چطوری کامل میشود؟ اگر تحریم دولتها هم صورت بگیرد، رژیم صهیونیستی عمدهی انرژی اش را وارد میکند میگویند بالای ۹۰-۹۵ درصد وارد کننده محصولات مرتبط با انرژی است یعنی نفت و گاز است. در این بین برخی کشورهای منطقه به رژیم صهیونیستی نفت و گاز میفروشند بیشترین واردات نفتش از قزاقستان است و جمهوری آذربایجان یا دراین حوزه هم ترکیه هم حضور دارد. اگر الان این کشورها قطع کنند تولید خودشان را و بخش صادرات خودشان را به رژیم صهیونیستی، رژیم صهیونیستی دچار مشکل بزرگی میشود شاید بعضیها بگویند که خب اینها ممکن است اقتصاد ملی شان آسیب ببیند، چون حساب باز کردند روی این صادرات قطعا این اتفاق نمیافتد اولا این کشورهایی که من نام بردم اینها خودشان عضو سازمانهای اقتصادی مهمی هستند در منطقه و الان انرژی مشتری خودش را دارد یعنی اگر الان این ۶ میلیون بشکه را قزاقستان صادر نکند به رژیم صهیونیستی کشورهای دیگری هستند که نقد این را از قزاقستان میخرند، ولی متاسفانه اینها یکسری حساب و کتابهای سیاسی دارند به دلیل آن حساب و کتابهای سیاسی به دلیل آن فشارهای آمریکا و آن همکاریهایی که با آمریکا و رژیم صهیونیستی دارند حاضر نمیشوند از این موضوع عقب نشینی کنند.
سوال: به نظر شما چرا کشورهایی مثل ترکیه، قزاقستان یا جمهوری آذربایجان که آقای حداد به آن اشاره کردند تا الان دست نبردند روی گزینهی تحریم رژیم صهیونیستی؟
خوشایند: من در رابطه با صحبتهای جناب آقای حداد آن اعتقادی که دارم بله درست است این که تحریم دولتها در کنار تحریم ملتها اثر بیشتری دارد یک گزاره صحیح است و روی این موضوع هم بحثی نیست، ولی من همچنان اعتقادم بر این است با توجه به وضعیتی که ما در دو ماه گذشته دیدیم از ناحیهی دولتها دولتهایی که در منطقه هستند و روابط اقتصادی با اسرائیل دارند یا دولتهای غربی، اروپایی و آمریکا اعتقاد من همچنان این است که تحریم ملتها فعلا در شرایط فعلی یک اولویت اصلی است و این تحریم میتواند توسط دولتها اقتصاد اسرائیل را مختل کند، البته ملتها هم در داخل میتوانند روی دولتها فشار واردکنند و دولتها را به سمت تحریم اقتصادی اسرائیل سوق بدهند.
در رابطه با این که چرا برخی از دولتها مانند دولت ترکیه یا دولت آذربایجان یا سایر دولتهایی که به ویژه در حوزه انرژی و صادرات نفت و گاز با رژیم صهیونیستی رابطه دارند تاکنون زیر بار تحریم نرفتند باز به همان نکاتی بر میگردد که آقای حداد هم اشاره کردند، یکی بحث ملاحظات اقتصاد داخلی هست، اینها قراردادهایی است که در حوزهی فروش نفت با اسرائیل دارند قراردادهایی هست که زمانهای مشخصی برای آنها تعریف شده و بعضا پول آن را پیشاپیش دریافت کرده اند.
بحث بعدی فشارهایی هست که توسط آمریکاییها روی این دولتها وارد شده که این روابط را حفظ کنند، ولی باز با وجود تمام این مسائل و موضوعات، تمام مسائلی که در حوزه تحریم اقتصادی و آسیب اقتصادی به اسرائیل مطرح میشود، من همچنان اعتقادم بر اقداماتی است که در منطقه و توسط گروههای مقاومت میتواند اثرگذار باشد، به ویژه اقداماتی که و روندی که انصاراله یمن شروع کرده است در شرایطی که دریای سرخ و تنگهی باب المندب به واسطهی مجاورت با سواحل یمن برای کشتیهای اسرائیلی که حدود ۴۰ درصد اقتصاد اسرائیل را تامین میکنند ناامن شده، اقتصاد اسرائیل با یک شوک و بحران جدی همین الان روبرو شده که قطعا در هفتههای آینده، آثار و پیامدها و نتایج آن را هم در فضای داخلی اسرائیل بیشتر خواهیم دید و هم در تحولات جنگ غزه شاهد نتایج آن خواهیم بود.
نکته آخری که به ذهن من میرسد این است که نا امن شدن مسیرهای دریایی، تنگه باب المندب، دریای سرخ و کانال سوئز بعنوان یکی از مسیرهای اصلی مبادلات تجاری کشورهای اروپایی توسط یمن و در واکنش به جنگ غزه صرفا معطوف به اسرائیل نبوده و اهداف کلانتر و اهداف راهبردی تری را هم در بر میگیرد. انصاراله یمن با اقدام اخیر خود در تهدید منافع اقتصادی در دریا نه تنها تهدیدی جدی و معتبر را علیه اسرائیل عرضه کرده بلکه به کشورهای اروپایی و آمریکا این پیام را رسانده که آنها هم به واسطهی ادامه حمایتهای خود از موضع اسرائیل باید در عرصهی اقتصاد هزینهی خود را پرداخت کنند.
سوال: آقای حداد یکی از مسائلی که در واقع دولتهای حامی رژیم صهیونیستی با آن مواجه هستند چیزی هست که در این مصاحبه دیدیم که چرا بودجه کشور ما باید هزینه بشود برای کشتار کودکان و زنان، اشاره میکنند به تعداد قربانیانی که در این جنگ بوده و میگویند ما نمیخواهیم بودجه ما صرف نسل کشی بشود، به نظر شما دولتهای حامی رژیم صهیونیستی با این فشار افکار عمومی چقدر میتوانند ادامه بدهند؟
حداد: طبیعتا این دولتهای حامی رژیم صهیونیستی مثلا همین دولت انگلستان، این اصلا باعث بوجود آمدن این وضعیت شد و تشکیل این رژیم نامشروع.
سوال: ولی الان این قدر فشار افکار عمومی تاثیرگذار بوده که ما تغییر در موضع گیری مقامات رسمی کشورها را داریم میبینیم.
حداد: بله، ما راهپیماییها تظاهراتهایی که در این مدت دیدیم این سابقه نداشته به این شکل، یعنی شما نگاه کنیدکشورهایی در آنها تظاهرات اتفاق افتاده بر علیه رژیم صهیونیستی که اینها اصلا سابقه نداشته همچنین تظاهراتهایی در حمایت از ملت فلسطین در آنجا اتفاق بیفتد، مثل کره جنوبی، مثل ژاپن، مثلا شما در نبردهای قبلی آیا شنیدید که ژاپن تظاهراتهایی برپا کرده؟ خیر، ولی الان در روزهای اول شاید این تظاهراتها آن تاثیر را نداشت، یعنی این رژیمها ادامه میدادند، رژیمهای غربی حمایت از رژیم صهیونیستی را و میگفتند ما از رژیم حمایت میکنیم، رژیم باید این جنگ را انجام بدهد، ولی الان مثمرثمر بودن این تظاهراتها را میبینیم، یکی همین مواضعی است که شما فرمودید مواضع دولتها، مواضع دولتها حاکی از عقب نشینی آنها است یعنی صحبتهای فکر کنم دو روز گذشته رئیس جمهور فرانسه یکی از صحبتهای عجیبی بود که شاید از رئیس جمهور فرانسه طی این مدت ما میشنیدیم یعنی درخواست میکرد که به شکلی پایان پیدا کند این دلیلش آن فشار افکار عمومی است، ما در این جا میتوانیم بگوییم که فشار افکار عمومی و حضور مردم در این کشورها در صحنه فشار آورد به این کشورهای غربی که حداقل کمی عقب نشینی کنند، حداقل کمی مواضع شان را اصلاح بکنند، حتی در آمریکا، ما الان شاهد هستیم تظاهراتها و اعتراضات حتی به داخل جلسات کشیده شده، در داخل جلسات کنگره، آن کمیته هایش میآیند اعتراض میکنند چند وقت پیش دیدیم بایدن در حالی که صحبت میکرد چند نفر از معترضین آمدند به او و رفتارش اعتراض کردند، در حمایت از رژیم صهیونیستی و مواضعی که گرفته، اینها قطعا موثر است ما نمیتوانیم بگوییم اینها اصلا موثر نیست، ولی ادامه این تظاهراتها و ادامه این تحریمهای مردمی قطعا فشار بیشتری هم به رژیم صهیونیستی وارد میکند، از طریق این که آن رژیمهایی که حامی رژیم صهیونیستی هستند از مواضع شان عقب نشینی میکنند یا مجبورند کمی چهره خودشان را اصلاح بکنند، چون همین کشورهای غربی مدعی حقوق بشرند، ولی بار دیگر اثبات کردند این فقط یک ادعا بوده الان این تصاویری که از غزه ما میبینیم و این در کنارشان حمایتهای این کشورهای مدعی از رژیم صهیونیستی است، این حقیقت آنها را یک بار دیگر به دنیا نشان نمیدهد که اینها فقط ادعاهای دروغینی است؟ قطعا اینها الان تلاش میکنند این چهره را اصلاح کنند.
یک بخش دیگر هم دراین موضوع است بخش سازمانهای بین المللی که برخی شان مدعی هستند ما سازمانهای غیر دولتی هستیم، اینها ها هم در این نبرد نشان دادند که اینها سازمانهایی هستند که برای این رژیمهای غربی و برای رژیم صهیونیستی کار میکنند مثل دیده بان حقوق بشر که در امور همه کشورها دخالت میکند، ادعا میکند یک سازمان مستقل است، ولی اخیرا گزارشهایی که منتشر کرده آمده روایت صهیونیستها را ترویج داده است.
سوال: میتوانم این طور جمع بندی کنم که اول فشار مقاومت و بعد فشار ملتها و نهایتا تاثیرگذاری آنها بر دولتها میتواند مولفهای باشد که سرنوشت جنگ را تغییر بدهد و به سرعت تنزل رژیم صهیونیستی و فروپاشی آن تاثیرگذار د