فعالیت واحدهای آجرپزی با یک پنجم ظرفیت
رئیس اتحادیه صنف فخاران (تولیدکنندگان آجر) استان تهران گفت: در حال حاضر، ۳۲۵ واحد صنفی پخت آجر در استان تهران، وجود دارد، اما ۳۰ تا ۴۰ کارخانه فعال است که آنها هم با یک پنجم ظرفیت فعالیت میکنند و بقیه در فکر تغییر کاربری هستند.
آقای کریم لَلَوی در نشست کارشناسی تحریریه صنعت
خبرگزاری صدا و سیما با موضوع " بررسی وضع تولید آجر و چالشهای پیش روی این صنعت " با اشاره به تولید انواع آجر مانند آجر نما، آجر قزاقی، آجر نسوز، آجر سفال تیغهای و ... افزود: عمده مواد اولیه ساخت آجر، خاک رس و برای تولید آجر نسوز, سنگ نسوز و مواد "بال کِلِی" است که همه از داخل تامین میشود.
وی با اشاره به اینکه در گذشته از آجر نسوز بیشتر در ساخت شومینه و کوره استفاده میشد گفت: امروزه به دلیل استحکام، کیفیت و تنوع رنگ، بیشتر در نماهای ساختمان استفاده میشود.
للوی بابیان اینکه ساخت انواع آجر مشمول استاندارد اجباری است گفت: آجرهای با کیفیت خوب باید دارای خواص فیزیکی و شیمیایی باشند. آجرهایی که برای مصارف ساختمانی مورد استفاده قرار میگیرند، باید ویژگیهای خوبی را نشان دهند؛ در غیر این صورت ایمنی و قابلیت استفاده در سازه و نما به خطر میافتد؛ کیفیت آجر ممکن است بسته به مواد اولیه مورد استفاده و همچنین در فرایند تولید آن متفاوت باشد.
رئیس اتحادیه صنف فخاران استان تهران اضافه کرد: در این صنعت بعضی قطعات ماشین آلات مانند انواع کِنتاکتور، بی مِتال، بلبرینگ و تسمه، واردات میشود و مابقی تجهیزات در داخل کشور تولید میشود.
للوی گفت: هم اکنون ۹۷ درصد انواع آجر و مواد ویژه نسوز در داخل تولید و مازاد تولید هم به کشورهای حوزه خلیج فارس صادر میشود؛ ۳ درصد از مواد نسوزی که تولید آنها در داخل صرفه اقتصادی ندارد و عمدتا مربوط به صنعت شیشهسازی است، وارد میشود.
وی به تغییر فناوریهای ساخت مسکن و مصالح اشاره کرد و گفت: در حال حاضر بلوکهای سیمانی یا تیغههای لیکا، سیپورِکس و هبلِکس در ساخت و ساز ساختمانی استفاده میشود.
للوی اضافه کرد: بلوکهای هبلکس، به بلوکهای سبک گفته میشود که در ساخت آنها از سیمان، ماسه، پودر آلومینیوم، سیلیس و موارد مشابه استفاده و در فرایند ساخت نیز هوادهی میشوند ضمن اینکه بلوکهای سفید سیپورکس تاحد زیادی مانند بلوکهای هبلکس هستند که برای ساخت این محصولات هم از سیمان، ماسه، پودر سیلیس، آب و ترکیبات معدنی دیگر استفاده میشود.
وی گفت: بنا بر اعلام سازمان نظام مهندسی ساختمان، از آجرهای فشاری در ساختمانها استفاده نمیشود و فقط از تیغه سفالی استفاده میشود، استفاده از آجر فشاری در روستاها، دامداریها و مکانهایی که از نظر سازمان نظام مهندسی مشکلی نداشته باشد کاربرد دارد.
للوی گفت: ماشین آلات مورد نیاز کارخانههای آجر پذیری در مشهد، اصفهان و تبریز همه ساخت داخل هستند و تاحدودی قابل مقایسه با ماشین آلات کارخانههای خارجی نظیر هِندلِه و بون ژوانی ایتالیا است ضمن اینکه به لحاظ قیمتی، ارزانتر از نمونههای مشابه خارجی است.
رئیس اتحادیه صنف فخاران استان تهران گفت: مواد نسوز به عنوان یک صنعت راهبردی و پرکاربرد، در صنایع بزرگی مانند فولاد، مس، آلومینیوم، سیمان، پتروشیمی، شیشهسازی و به طور کلی صنایعی که با دماهای بالا سر و کار دارند، استفاده میشود بنابراین، دولت باید از این صنعت و تولیدکنندگان مواد نسوز حمایت کند تا به بخش تولید و صنعت کشور لطمه وارد نشود.
للوی مشکل افزایش نرخ گاز بها و قطعی آن را از مشکلات عمده این صنف برشمرد و افزود: طبق مصوبه مجلس و قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، وزارت نفت به شرکت ملی گاز ابلاغ کرد تا مبنای نرخ گاز کارخانجات آجر ۱۰ درصد نرخ خوراک پتروشیمی باشد؟!
للوی با انتقاد از چنین تصمیمی ادامه داد: صنف فخاران کالای خود را به ریال به دست مشتری داخلی میرساند در حالیکه شرکتهای پتروشیمی با نرخ دلار محصولات خود را صادر میکنند و ارزآوری خوبی دارد به نظر این گونه محاسبات پتروشیمی ناعدالتی برای این صنف است و مجلس و دولت باید از این صنف بیشتر حمایت کنند.
وی ادامه داد: پس از تصویب این قانون، نرخ هر متر مکعب گاز از ۱۰۰ تومان به حدود ۸۰۰ تومان افزایش یافت که با پیگیریهای متعدد به رقم حدود ۱۵۰ تومان رسید، اما دوباره بر اساس بودجه سال ۱۴۰۲، از ۲۱ خرداد امسال، بهاء گاز مصرفی کارخانههای آجر پزی به ۶۰۰ تومان افزایش یافت که با پیگیریهای اتحادیه، به ۵۰۰ تومان تقلیل یافت که باز هم افزایش حدود ۳ برابری داشته است.
وی ادامه داد: مشکل اساسی این صنعت، انرژی برق و گاز است؛ دولت میتواند با اعطای یارانه انرژی، به بهبود وضع تولیدکنندگان این صنعت کمک کند و دوباره کارخانههای نیمه فعال به راه بیفتد؛ صنفی که میتواند اشتغالزایی قابل توجهی داشته باشد.
وی گفت: آجر مشمول قیمت گذاری دستوری نیست و قیمت را اتحادیهها تعیین میکنند ضمن اینکه چند سالی است که صنعت ساختمان راکد شده و صنف فخاران ضرر بسیاری را متحمل شده است.
وی افزود: کارخانههای آجرپزی استان تهران هم اکنون در شهریار، جاده ساوه، یافت آباد، اسماعیل آباد، شمش آباد، محمود آباد، قرچک، پاکدشت و ورامین مستقر هستند که تحت پوشش اتحادیه صنف فخاران هستند ضمن اینکه به دلیل استفاده از گاز طبیعی، هیچ آلایندگی ندارند.
للوی گفت: هر زمان که در بخش گاز خانگی کمبودی احساس شود بدون هماهنگی و اطلاع قبلی، گاز کارخانههای آجر پزی قطع و باعث متضرر شدن چند صد میلیون تومانی فعالان این صنعت میشوند.
وی افزود: طبق اعلام شرکت ملی گاز، ۴ هزار و ۱۰۰ کارخانه آجرپزی در کشور فعال است که به طور متوسط ۲۰ نفر در کارخانههای کوچک و ۷۰ نفر در کارخانههای بزرگ فعالیت میکنند که به طور میانگین این صنعت برای ۱۵ هزار نفر اشتغالزایی دارد.
رئیس اتحادیه صنف فخاران استان تهران در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه چرا نام فخار برای این صنف انتخاب شده است گفت: واژه فخار برگرفته از آیه ۱۴ سوره الرحمن (خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ صَلْصَالٍ کَالْفَخَّارِ (انسان را از گلی خشکیده مانند سفال آفرید) گرفته شده است.