معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در برنامه ميز اقتصاد گفت: متناسب سازی حقوق همه بازنشستگان لشگری و كشوری نيازمند محاسبات دقیق است و دستكم ۷۰۰ تا ۸۰۰ همت منابع مالی نياز دارد تا حقوق یک بازنشسته را به ۹۰ درصد حقوق یک شاغل برسانیم که همین اکنون دارد بازنشسته میشود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه میز اقتصاد با موضوع « متناسب سازی حقوق بازنشستگان» میزبان آقای علیرضا عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون کار و رفاه اجتماعی، آقای جعفر قادری عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی و آقای خندان عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی بود.
مقدمه مجری : در خبرها داشتیم که وزیر کار گفته بود اگر مجلس مشخص کند که دقیقاً منابع متناسبسازی حقوق بازنشستگان چیست و کجا است و چگونه باید این منابع تأمین شود و صندوقها بتوانند از پس آن برآیند ما تابعیت و تبعیت میکنیم و این کار را صندوقها انجام خواهند داد.
در میز اقتصاد امروز میخواهیم به همین بپردازیم ببینیم این متناسبسازی حقوق بازنشستگان چقدر بودجه میخواهد و محل تأمین این بودجهای که داریم راجع به آن صحبت میکنیم کجاست؟
(پخش گزارش)
سوال: آقای قادری بفرمایید در خصوص این که اساساً متناسبسازی حقوق بازنشستگان چگونه قرار است انجام شود یک توضیح خیلی مختصری بفرمایید؟
قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی: آن چیزی که در مجلس شورای اسلامی مصوب شد این است که ما در سه گام سه ساله به صورت ۴۰ درصد، ۳۰ درصد و ۳۰ درصد متوسط دریافتی بازنشستگان را به ۹۰ درصد متوسط دریافتی مستمر مشمول کشور شاغلان برسانیم و همین طور که اشاره کردم این کار نه در یک سال امکان پذیر است و نه طولانی شدن آن میتواند مطالبه و خواست بازنشستگان را مرتفع کند. بنابراین با بررسیهایی که انجام شد در مجلس جمع بندی این بود که ما اگر این را در سه گام ۴۰، ۳۰، ۳۰ بتوانیم این تغییرات را در حقوق بازنشستگان داشته باشیم که یک بخشی از این عقب افتادگیهای حقوق بازنشستگان را ترمیم کنیم، میتواند یک رضایت نسبی را ایجاد کند.همان طور که در گزارش شما اشاره شد در طول سالهای گذشته متأسفانه ما تورمهای بالای ۴۰ - ۵۰ درصدی که داشتیم، میزان افزایشی که در حقوق شاغلان و بازنشستگان داشتیم این باعث شده که قدرت خرید شاغلان و بازنشستگان کاهش پیدا کند. حالا به عناوینی دولت سعی کرده که یک بخشی را جبران کند، ولی این جبرانها نتوانسته این شکاف و فاصله را پر کند و آن چیزی هم که اکنون دولت به عنوان پیشنهاد برای افزایش حقوق در سال آینده برای شاغلان و برای بازنشستگان آورده نمیتواند این تورم چندین ساله را جبران کند. البته بحثهایی مطرح است که سقف معافیتهای مالیاتی را یک مقدار بتوانند افزایش بدهند و در کنار آن هم تسهیلاتی مانند تسهیلات تأمین زمین حمایتهای تسهیلاتی برای حل مشکل مسکنشاغلان یا بازنشستگان بتوانند اعمال کنند یا بخشی از خدمات بهداشتی، درمانییا بیمههای تکمیلی که در مجلس هم کارهایی شد و حداقل یک اشتباه نکنم سه یا پنج دهک اول درآمدی را اینجا از پرداختهای فرانشیز بیمارستانی معاف کردند و در بحث بیمه تکمیلی هم ۳ دهک و بازنشستگان را معاف کردند.
سوال: شما یک پیش بینی و یک حساب و کتابی داشتید از این که هر کدام از این متناسب سازیهایی که مجلس عنوان کرده، صحبت شده در الحاقات آمده، کشوری، لشکری، تأمیناجتماعی، چقدر بار مالی ایجاد خواهد کرد؟
قادری عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی: محاسبه بار مالی صندوقی مثل صندوق تأمیناجتماعی با توجه به این که مشاغل سخت و زیان آور و موارد دیگری که وجود دارد کار سختی است و تا به حال من هم ندیدم جایی که یک برآورد دقیقی از بار مالی که بر صندوق تأمیناجتماعی بار میشود را عنوان کنم، ولی صندوق بازنشستگی کشوری آن چیزی که یکی از خبرنگاران به نقل از مسئولان دولتی اعلام کرد، خبرگزاری ایرنا بود که طی مصاحبهای میخواست نظر من را بگیرد، اعلام کرده که دولت اعلام کرده حدود ۳۰۰ همت بار مالی جدید به بودجه اضافه میکند.
سوال: حالا اینها به کنار، خود مجلس بررسی نداشته برای هیچ کدام شان، نه تأمیناجتماعی، نه کشوری لشکری؟
قادری عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی: متأسفانه اتفاقی که در بعضی از جاها افتاد اطلاعات دقیقی به ما ندادند و ما همین مصوبهای که داشتیم در عین حالی که جناب آقای قالیباف اشاره کردند که من با رئیس سازمان برنامه و بودجه کردم و با هماهنگی آقایان این کار انجام شده، البته دولت هم گفتند ما هم با کلیت آن موافق نیستیم و اگر هم موافق باشیم این را باید در ۵ گام در طول برنامه انجام شود، ولی آن چیزی که نهایتاً مجلس به آن رسید این است که ۵ سال یک زمان طولانی است و باید این کار در طول ۳ سال انجام شود و بعد در روز رأی گیری هم تا آنجا که حضور ذهن دارم دولت هم نظر مخالف داد.
آقای عسگریان شما بفرمایید، شما چطور شما محاسبه دارید از این تغییری که ایجاد شده این چیزی که در برنامه آمده در این سه سالی که باید این اتفاق برای کشوری و لشکری، برای تأمیناجتماعی، چقدر بار مالی بر دوش دولت خواهد گذاشت؟
عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: ما روی چه موضوعاتی توافق داریم، همه، صندوقها، مجلس، دولت، ما که در این جلسه هستیم این است که متناسبسازی باید انجام شود. به خاطر این شرایط تورمی که ما با آن مواجه هستیم. نموداری که شما پخش کردید جزو اهداف دولت است از آن ۲۰۰ همتی که شما فرمایش کردید ۱۱۰ - ۱۱۵ همت آن در سال ۱۴۰۰ پرداخت شده است و پرداخت آن هم پرداخت خیلی خوبی بوده است یعنی در سطح بالا بوده است، پس این اعتقاد وجود دارد. قطعاً همه ما اعتقاد داریم که صندوقها باید پایدار باشد، کسی هست که به این موضوع فکر نکرده باشد، چون صندوقها بین نسلی هستند، سرمایه مردم هستند، باید از آنها صیانت شود و ما نباید با تصمیماتی به این صندوقها آسیب وارد شود این دو تا توافق کلی است. سوال صندوقها از همه ما این است، صندوقها میپرسند ما که مخالف نیستیم ما متناسبسازی را انجام میدهیم، فقط شما به ما بگویید منابعاش را از کجا تأمین کنیم؟ به آنها میگوییم پس این مستند برای چیست؟ میگوییم مستند بر قانون اساسی است، اصل ۷۵ قانون اساسی میگوید هر درآمد و هزینهای که منبعاش دیده نشود خودبخود باید کنار برود چه در لایحه، چه در طرح، اینجا شروع میکنند به تحلیل کردند. من فقط دو تا از تحلیلها را خدمتتان عرض میکنم. سازمان تأمیناجتماعی اگر بخواهد برای حداقل مزدها را در نظر نگیرد ۱۵۰ همت و اگر بخواهد برای همه خانوادهاش آن متناسبسازی را انجام بدهد ۲۴۹ همت منابع نیاز دارد تا سال سوم، آن سالی که صندوق را میپرسند این را میگویند ما که راضی هستیم شما فقط بگویید که منابعاش را از کجا تأمین کنیم. صندوق بازنشستگی کشوری میگوید اگر من همانطور که شما توضیح دادید و توضیحات خیلی خوب و دقیق بود یعنی ریتم داد به جلسه ما را جلسه را حرکت داد. میپرسند گفتید کسورات مستمر یعنی من حق شاغل، تفاوت و تطبیق را در نظر بگیرم به علاوه سختی کار، به علاوه ایثارگری و فوقالعاده شغل، دو تا آیتم دیگر را در نظر نمیگیریم قانون این را میگوید اگر این نباشد فشاری به من وارد نمیشود، چون این دو تا بودند حقوقها را آوردند بالا به علاوه متناسب سازی ۱۴۰۰ به اینها اضافه شد اکنون حقوق بازنشسته به جز این دو تا حکم تقریباً با شاغلان فعلی برابر است با ۹۰ درصدش برابر است چه بسا از ۹۰ درصد هم بیشتر شود. اگر رتبه بندی را اضافه کنیم به علاوه فوقالعاده ویژه اینجا ۲۹۴ همت منابع نیاز داریم که حقوق یک بازنشسته را که در سنوات گذشته است به ۹۰ درصد حقوق یک شاغل برسانیم که همین اکنون دارد بازنشسته میشود.
سوال: اگر آن فوق العاده شغل و رتبه بندی را ببینیم؟
عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: این فقط در مورد صندوق بازنشستگی کشوری که کارمندان دولت هستند. حالا میرویم سر صندوق روستائیان و عشایر. اکنون اهالی صندوق یعنی در واقع مدیران صندوق میگویند ما صندوقی هستیم که اگر این متناسب سازی را بخواهیم اجرا کنیم ظرف ۸ سال، چرا میگویند ۸ سال؟ این میتواند خیلی جذاب بشود، میگویند ظرف ۸ سال ما به نقطه سر به سری میرسیم، ۷۴ همت منابع نیازداریم که ظرف سه سال حدود نزدیک به ۴۰ - ۴۵ همت ظرف همین سه سال است یعنی این ۴۰ درصد، ۳۰ درصد ۳۰ درصدی که میخواهیم این سه سال آتی اضافه کنیم حدود ۴۰ و خوردهای شود به هشت سال یعنی به ۱۴۰۸ برسانیم آن را ۷۴ همت میخواهیم، اگر دیون دولت را هم دیونی که معوق است به صندوق پرداخت نشده است میشود ۱۰۰ همت. اینیعنی چه؟ یکی از پایدارترین صندوقهای ما در سطح کشور که جوان است صندوق روستائیان و عشایر است این صندوق برآورد کرده دیده که به مدت ۳۵ سال میتواند پایداری اش را تعریف کند، ۳۵ سال. اکنون به ما میگوید اگر این اتفاق بیافتد صندوق میگوید، من حداکثر میتوانم تا ۱۴۰۸ بروم از آنجا میرسم به نقطه سر به سرییعنی دولت باید من را در بودجه سنواتی خودش ببیند.
سوال: یعنی عملاً باری میشود بر روی دوش دولت؟
عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: حالا برمیگردیم سر نقطه اول. نقطه اول ما چیست؟ همه موافقند.
سوال: همه اینهایی که فرمودید شد ۶۴۳ همت.
عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی:اگر صندوق لشکری را اضافه کنیم که خودشان بحث مفصلی دارد به نظر من یک برنامه جداگانهای میخواهد و آن ۱۳ - ۱۴ صندوق متوسط و کوچک را در نظر بگیریم بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ همت منابع ما نیاز داریم. همه صندوقها یعنی ۱۹ صندوقی که در سطح کشور هستند و سه تای آنها صندوق بزرگی هستند. ما صندوقهای بزرگ مان تأمیناجتماعی هستند، ۴ تای آنها لشکری است، کشوری است و روستائیان و عشایر مابقی صندوقهای متوسط به پایین هستند. این را میگوییم حدود ۸۰۰ همت ما نیاز داریم. اگر منابع اش تأمین شود حتماً موافق اند.
سوال: پس یعنی با این تفسیری که شما فرمودید از نظر شما این ۸۰۰ هزار میلیارد تومان اکنون خیلی دقیق دیده نشده که دولت و صندوقها بتوانند تأمین کنند و این متناسبسازی را انجام بدهند؟
عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: این صندوقها کاری که انجام میدهند خیلی راحت متن قانون را جلوی خود میگذارند، بند به بند آن را تحلیل میکنند و آن را هم تراز میکنند با آن منابع مادی خودشان. میگویند هر بندی چه بار مالی داشته باشد برآوردش میکنند و این برآورد را، چون سیاست تنظیمی صندوقها براساس منابع مالی شان است، اصلاً پایداری صندوق یعنی منابع مالی، هر صندوقی که میگوید من ۳۰ سال پایدار هستم شما از او میپرسید چقدر منابع میخواهید که ۳۰ سال پایدار باشید؟ به شما میگوید شما اگر ۴۰۰ همت اگر به من بدهید من ۳۰ سال پایدارم، بازنشسته میدهم، حقوق شان را افزایش میدهم، با تعادل میروند جلو. با هر قانونی اینها محاسبات شان تغییر میکند. اکنون به شما میگوید اگر قرار است من سالم حرکت کنم به سال سوم برسم در کل نزدیک ۸۰۰ همت میخواهم بعضی از صندوقها میگویند اگر ما این طرح را اجرا کنیم به سال هفتم یعنی سال ۱۴۰۸ یعنی ۵ سال دیگر، آخر سال هستیم دیگر. ۵ سال دیگر اصلاً ما با هم به نقطه سر به سری میرسم، قرار بود ۳۸ سال دیگر، ۳۵ سال دیگر به نقطه سر به سری برسم این باری را به من تحمیل میکند، چون در توان من نیست و من هم باید پرداختش کنم برمی گردم به نقطه. اینیک نوع پیری زودرس است یعنی اگر شما میخواهیدیک صندوق را در عمرش قبل از این که اتفاق بیافتد ببینید چه وقت پیر شد و چرا پیر شد و چرا اینقدر زود پیر شد یکی از دلایلش امکان دارد همین قوانین و مقررات باشد.
مجری: آقای خندان شما نظرتان چی هست حالا به عنوان اینکه نه دولتی هستید و نه مجلسی هستید شما از بیرون چگونه دارید میسنجید این را مدلهای مشابه بین المللی اگر نگاه کرده باشید چگونه است چگونه فعالیت میکنند دولت چقدر باید کمکشان بکند صندوقها مثلاً شاید اصلاً دولت را کمک بکنند در بعضی از کشورها چگونه است؟
عباس خندان عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی: اجازه بدهید من هم یک بحث زیربناییتر در واقع شروع کنم بحثی که بحث متناسب سازی اگر دقت کرده باشید هر چند سالی در کشور ما دارد تکرار میشود هر بار دو سال، سه سال، باز دوباره یک متناسب سازی میکنیم بعد از چند سال دوباره این مطالبهی عمومی شکل میگیرد که ما بخواهیم دوباره متناسب سازی کنیمیک نوع ریشهای بحث کنیم که چرا این متناسب سازیهیک بار در کشور انجام بشود و همه از آن راضی باشند و تمام بشود چرا این اتفاق نمیافتد؟ از این جهت میخواهم بگویم، چون که یک سری اصول دارد که ایناصوله دیدهنمی شود ببینید در همهی دنیا خب همه واقف هستند که مستمریهای بازنشستگی باید کفاف معیشت زندگی را بدهد خب در همه دنیا هم مستمریها وقتی مشخص میشود تحت عنوان پِنشِنایندِکسی، پنشن ایندِکسیشِن این را انجام میدهند تعدیل میکنند مبلغ مستمری را، ولی چرا در ایران انجام هر چند سال دوباره این مطالبهی عمومی شکل میگیرد به خاطر اینکه یک سری اصول دارد که اینها رعایت نمی شوند این اصول چیه؟ ببینید من خوشحالم از این جهت که هم نمایندهی محترم و هم دولت نماینده دولت به این اذعان کردند که واقعاً بحث حقوقهای بازنشستگی بازنشستگان عزیز ما واقعاً کفایت هزینه زندگی شان را نمیدهد و قاعدتاً این متناسب سازیه باید شکل بگیرد، اما مشکل کجاست؟ ببینید از نظر من در سیستم بازنشستگی ما دو تا مشکل وجود دارد که باعث میشود این نیاز به متناسب سازی همیشه وجود داشته باشد این دو تا مشکل چی هست؟؛ اول این است که ما زمانی که فردی بازنشسته میشود میخواهیم مستمریاش را برقرار کنیم مشخص کنیم میآییم میانگین میگیریم از حقوق دو سال آخرش خب، به عنوان مثال این زمانی که تورم وجود دارد خیلی خودش را نشان میدهد مثلاً فرض کنید من سال گذشته ۱۰ میلیون تومان حقوقم بوده، امسال حالا رتبه بندی شده یا فرض کنید که دولت حداقل دستمزدها را برده بالا یا به خاطر تورم من ۷۰ درصد آمده روی حقوقم خب، این ۱۰ میلیون من میشود ۱۷ میلیون، درسته است، خب، طبق فرمول بازنشستگی، ما چه کار میکنیم ما میآییم بین ۱۰ میلیون و ۱۷ میلیونیک متوسط میگیریم یک میانگین میگیریم میشود ۱۳ میلیون مثلاً، خب، همین جا بین حقوق بازنشسته که ۱۳ میلیونبرای او برقرار میشود با حقوق شاغل که ۱۷ میلیون هست همین جا یک شکاف ایجاد میشود اینکهبازنشستگان ما هر چند سال تقاضایشان این است که متناسب سازی بشود خیلی وقتها میخواهند این شکاف بین شاغل و بازنشسته را کم کنند که این شکاف گفتند ازای جهت یکی از آن به این دلیل است که ایجاد میشود یک دلیل دیگر این است که خب ما میدانید که هیئت وزیرانهر سال با یک نرخی میآید مستمریها را تعدیل میکند، ولی همواره این نرخ تعدیل مستمریها کمتر از نرخ تورم بود یعنی مثلاً هزینههای معیشت ۷۰ درصد میرود بالا مستمری هایبازنشستگان و همچنین حقوق شاغلین، اینها با یک نرخ کمتر، مثلاً ۲۰ درصد میرود بالا خب، همین باعث میشد که یک شکافی هم نه فقط با حقوق شاغلین با هزینههای معیشت ایجاد بشود خب، اینجاست که ما این دو تا اصل را رعایتنمی کنیم باعث میشود هم بین حقوق بازنشسته و شاغل شکاف ایجاد بشود و هم تأمین حقوق مثلاً بازنشستگان خب با هزینههای معیشت نشود تأمین شود، اما نکتهی اصلی این است که همهی اینها به خاطر تورم است همان شکاف اول و همان شکاف دومه به خاطر تورم است اینجاست که من میخواهم بگویم که ما هر کاری میخواهیم انجام بدهیم هیچ کس بحثی ندارد دعوایی ندارد که مثلاً بازنشستهها نباید حقوقشان زیاد بشود ولی عواقبش را باید بدانیم اگر یک سری اصولی رعایت نشود چی میشود؟ خب، اگر عذر میخواهم یک جمله بگویم و بحثم را تمام کنم؛ این محاسبات بیمهای همانطور که گفتم انجام نشده هیچ کس نمی داند که این متناسب سازی چه باری ایجاد میکند روی صندوقها الآن به من گفتند که محاسبه مشخصی وجود ندارد از این جهت این هم میخواهم بگویم که اگر هم محاسبهای وجود داشته باشد صرفاً یک محاسبهی کوتاه مدت است صندوقهای بازنشستگی یک روند بلند مدتی دارند باید بار مالی شان در بلند مدت، اگر این بار مالیه پیش بینی نشود تأمین نشود منابعش منجر میشود به کسری بودجه، کسری بودجه منجر میشود به نقدینگی، چاپ پول و این منجر میشود به تورم و اینتورمه همان ریشهی مشکلاتی بود که ما الآن اینجا نشستیم به همین خاطر است که ما هر دو سه سال دوباره اینجا باید بنشینیم تا سه سال آینده هم من و شما و آقای دکتر عسکری باید دوباره بنشینیم و در این مورد صحبت کنیم.
مجری: آقای قادری یک نکتهی دیگری که مطرح میشود الآن هم راجع به آن صحبت کردیم یکی از آن این است که برای تأمین اجتماعی ها، به نظر میرسد که بیشتر کمک میشود به آنهایی که دارند حداکثری دریافت میکنند تا آنهایی که دارند حداقلی دریافت میکنند، از طرفی توی بازنشستگیهای کشوری و لشکری، کشوری مثلاً حالا صحبتش را کردیم اگر ما رتبه بندی را حذف بکنیم فوق العاده شغل را هم حذف بکنیم آنچنان خیلیتوفیرینمی کند برای بازنشستهها این را چگونه پاسخ میدهید؟
قادری عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در ارتباط تصویری از استودیوی شیراز با این برنامه: نگاه کنید این مصوبهای که از تصویب مجلس گذشته است تفاوتی عملاً بین حقوقهای بالا و پایین ندارد و دقیقاًشغلهای هم تراز را ملاک عمل قرار داده است یعنی الآن در بحث بازنشستگان یعنی افرادی که مثلاً میخواهند ملاک عمل قرار بگیرند دقیقاً شغل هم تراز یک کسی که در حقیقت شغل هم ترازش را الآن فرد اگر شاغل باشد بازنشستهی هم ترازش دقیقاً باید این دریافتیاش معادل ۹۰ درصد باشد درست است بعضی از حالا کارهایی که انجام شده مثل رتبه بندی اینها یک تفاوتی ایجاد کرده و این هم مورد اعتراض بازنشستهها هستش میگویند اگر من یک سال مثلاً دیرتر بازنشسته شده بودم و مشمول رتبه بندی میشدم این مشکل برای من پیشنمی آمد این هم باید به نوعی دیده بشود اینکه حالا صرفاً ما برای شاغلین به اصطلاح یک امتیازات و فوق العاده شغل و بحث هم ترازی برای معلمان ایجاد کردیم، ولی آن فرد بازنشسته خودش را مقایسه میکند با فرد شاغلی که دقیقاً چه از نظر مدرکی، از نظر سابقهی کار چندان تفاوتی ندارد فقط تفاوتش در این است که به هر حال این فرد به خاطر اینکه دیرتر بازنشسته شده مشمول طرح رتبه بندی معلمان شده یا فوق العاده شغل به او تعلق گرفته، ولی به آن تعلق نگرفته، اینها مسائل و موضوعاتی است که باید به نوعی توسط دولت دیده بشود، چون اگر این موارد را نبینیم باز هم این اعتراضات به قوت خودش باقی است و میتواند مشکلاتی را ایجاد بکند من فکر میکنم که به هر حال آقای دکتر عسکری اشاره کردند حجم منابع مالی که مورد نیاز است حالا اگر در طول در حقیقت سه سال این منابع باشد قابل قبول است، چون ما در حقیقت این در حقیقت هم ترازی را در طول یک سال نمیخواهیم انجام بدهیم و این کار میخواهد در طول سه سال انجام بشود حالا آن عدد و رقمی که دوستان در خبرگزاری ایرنا به من دادند میگفتند این ۳۰۰ همت مربوط به این ۴۰ درصد سال اول..
مجری: خیلی نمی شود به نظرم ملاک عمل ما باشد.
قادری: خب این اطلاعات را از دولت گرفته بود من اگر واقعاً این چیزی که آقای دکتر عسگری اشاره کردند ۴ همت برای صندوق بازنشستگی کشوری برای طول سه سال باشد من فکر کنم که عدد، عدد قابل قبولی است در مقایسه با بودجهی ۲۴۰۰ همتی سال آینده عدد درشتی نیست و دولت به راحتی میتواند کار را انجام بدهد.
مجری: البته کلش را ببینیم دیگه گفتند ۸۰۰ همت سرجمعش. چون ما فقط راجع به کشوریها صحبت نمیکنیم
قادری: خب حالا لشکری را شما آن چیزی که بر عهده دولت است کشوری و لشکری بر عهده دولت است و صندوق بیمه ی روستاییان و عشایر هم عددش عدد خیلی زیادی نیست تأمین اجتماعی میخواهد از منابع خودش برداشت بکند بنابراین باری رو دوش دولت نیست درست است، ولی واقعیت قضیه این است که ما در طول سالهای گذشته این.
مجری: منابع تأمین اجتماعی هم که تأمین اجتماعی گفت منابعش را میخواهم مثلاً از دیون ما بدهیم صحبتی که آقای وزیرکار داشتند تأمین اجتماعی هم به نوعی دولت باید در نظر بگیریم دیگه.
قادری: نه دولت فقط میتواند دیونش را به تأمین اجتماعی پرداخت کند در قبال به اصطلاح همسازی دولت کمکی به آن نمیکند فقط آن مطالبه دوستان ما در تأمین اجتماعی این است که دیون دولت به ما پرداخت بشود ما از محل پرداخت دیون میتوانیم....
مجری: آقای خندان شما در خصوص این نکتهای که مطرح میشود که ما داریم بیشتر حداکثر داریم کمک میکنیم نقطه نظری دارید؟
خندان: بله این را هم خدمتتان عرض کنم که ببینید در راستای همان صحبت های قبلیم اگر بحث این هست که هزینه ی معیشت افزایش پیدا کرده و ما میخواهیم تعدیلی انجام بدهیم تا اینجا منطقی است قاعدتاًیعنی درک میشود، اما این را باید باز نگاه کنیم اگر بخواهد اتفاقی بیفتد باز همان اصول بیمهای باید رعایت بشود افراد بر اساس سنوات بر اساس سوابقشان بر اساس دستمزدی که داشتند بر اساس کاری که کردند بر اساس حق بیمهای که پرداختند مستحق دریافتیک سرییک حقوق بازنشستگی میشوند اگر میخواهد این حقوقها تعدیل بشود همه یجوانبشباید دیده بشود این طور نباید باشد که یک گروه افزایش مثلاً مشمول حالش بشود یک گروه دیگر نه یایکی کمتر یکی بیشتر همانطور که گفتم مثلاً فرض کنید اگر اینها دیده نشود اتفاقات این بحث مطالبهی عمومییا اعتراضات تمامی ندارد الآن مثلاً میگویند دکتر افزایش پیداکرد پرستار نه، معلم افزایش پیدا کرد هیئت علمی مثلاً نه یا مثلاً فرض کنید بازنشسته آره افزایش پیدا کرد شاغل نه، خب اینکه ما بنشینیم در یک کمیسیونی در یک گروهی همهی جوانب را نمیتوانیم در نظر بگیریم ما باید این اصول را رعایت کنیم از این جهت.
مجری: آقای عسگریان شما بفرمایید که به هر حال الآن به نظر میرسد که دولت با این عدد ۸۰۰ همت یک خورده برای صندوق هایش خیلی مثل اینکه مطلوب نیست اگر شما پیشنهاد دیگری داریدراهکار بهتری دارید که هم معیشت بازنشستهها دیده بشود و هم توان تأمین بودجه اش برای دولت وجود داشته باشد برای کشوری و لشکریها و برای تأمین اجتماعی، صندوق روستاییان و عشایر چه خواهد بود؟
علیرضا عسگریان: این الآن که ما رو متناسب سازی هستیم نه همسان سازی؟
مجری: بله متناسب سازی.
علیرضا عسگریان معاون رفاه و امور اقتصادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی: در مورد متناسب سازی دولت سه صندوق را پوشش میدهد به صورت مستقیم؛ لشکری، عسکری، روستاییان و عشایر حالا یک صندوق کوچکی هم به اسم فولاد هم هست آن را هم پوشش میدهد مابقی صندوقها چی؟ همانطور که آقای قادری فرمایش کردند از منابع خودشان باید این کار را بکنند، کدام منابع؟! صندوقها الآن میگویند که ما چقدر میارزیم؟ به عنوان مثال، تأمین اجتماعی الآن میگوید که قیمت من چقدر است؟ مهمترین تیکهاش که بزرگترین تیکه اقتصادیاش است شصتا استشصتا الآن میگویدیک قسمت بزرگ من رو تابلوی بورس است که شفافِ شفاف است یک قسمت هم شرکتها کنترلیم است که میتواند قیمت روز به آن بزنم من ۲۵۰ همت میارزمیعنی ظرف سه سال همه اش را میبلعد یعنی اگر من صندوق میگوید که خب من همه یمنابعم را ظرف سه سال از دست میدهم بله فرمایش کردند که دیون پرداخت بشود اگر دیون دولت پرداخت بشود صندوق از مشکلات فعلیاش عبور میکند مشکلات مضاعف را میگوید من نمیتوانم پوشش بدهم، اینجایک بحث کلی مطرح میشود آیا ما میتوانیم یک فرمول ثابت را برای همهی صندوق ها، صندوقهایی که خرج و دخلشان با خودشان است منابعشان را خودشان باید تأمین کنند آیا میتوانیم یک فرمول سادهای را برای همه شان اعلام بکنیم؟! اینجا بود که آن توقفگاه را تعریف کردم گفتم فرض کنید اصلاً صندوق منابعش را دولت میخواهد بدهد مثل روستاییان و عشایر، قبل از اینکه متناسب سازی مطرح بشود محاسبات بیمه اش را انجام داده بود محاسبات بیمه اییعنی همه عوامل تأثیرگذار را دیده بود گفته بود من ۳۵ سال پایدارم، چقدر؟ چرا؟ چون منابع دارم این منابع را من میتوانم به گونهای مصرف بکنم که تا ۳۵ سالگی بروم، الآن میگوید که اگر من این قانون را اجرا بکنم قانون مربوط به روستاییان و عشایر که یک بند جداگانه است.
مجری: خب پیشنهاد شما چه خواهد بود؟
عسگریان: من پیشنهادم این است که اول اینکه محاسبات دقیق انجام بشود، چون همین الآن در این جلسه دیدید محاسبات را ما انجام دادیم، اما دوستمان که هر کسی در این زمینه فکر میکند ذی مدخل است محاسباتی را انجام بدهد که به یک گفتمان واحد برسیم. خواهش میکنم توجه کنید دولت یک وجهی از پرداخت را باید تقبل بکند در بودجه اش بگذارد و در مقابل در قبال این وجه
مجری: آیا با پولی که پرداخت کردن تناقض دارد دیگه، این تناقض ایجاد می شود که اگر این ها رعایت نشود دیگه درست است؟
عسگریان: بله، اگر قرار است دولت پرداخت بکند که قاعدتاً صندوق هم باید پرداخت بکند اگر قرار است صندوق ها پرداخت بکنند دولت هم باید پرداخت بکند چون بازنشستگان خودشان را در فضای کشورییک طیف کامل می دانند که به هم متصلند حقوق و پرداختشان مخصوصاً در اینشرایط خاص تورمی، اینجاست که بایستی بین این دو تا پرداخت تعادل ایجاد بشود.
مجری: چگونه این اتفاق می افتد؟
عسگریان: سازمان برنامه بنشیند یک کلیتی را برآورد بکند با صندوق ها کلیت را بالا و پایین بکنند با مجلس بنشینند آگاهانه بدانند که اگر قرار است سقفی پرداخت بکنند قانون باید چگونه باشد، اگر قرار است کفی پرداخت بکنند قانون چگونه باشد، این را منطبق بکنند به منابع موجود.
مجری: این قانونی که الآن هست به حداکثری ها دارد کمک می کند یاحداقلی ها؟
عسگریان: در مورد تأمین اجتماعیها به حداکثری، این یک طیفی است که از حداقل بیشتر میگیرند یعنی میدانید حداکثری را در تأمین اجتماعی کسی محسوب میشود حداکثری منظورم این است که ۳۰ سال بیمه پردازیاش را انجام داده باشد من که ۳۰ سال بیمه پردازیاش را انجام داده باشم امکان ندارد کمتر از ۸ و ۳۰۰ بگیرم قطعاً نزدیک ۱۰ میلیون میگیرم خب آن میگوید چی میگوید که کسانی را که مشمول کسانی میشود که ۳۰ سال تمام پرداختی داشته باشند اگر کسی زیر ۳۰ سال داشته باشد چی؟ ما ۲ میلیون و ۶۶۰ هزار نفر، ۲ میلیون و ۶۴۰ هزار نفر بازنشسته داریم که اینها زیر این مبلغ میگیرند همانطور که فرمایش کردند سنواتشان هم مختلف است شما فرمایش کردید ۱۰ روز دارند، ۱۵ روز دارند، ۱۱ روز دارند، شامل آنها نمیشود و اگر قرار است این قرار به صورت کلی شکل بگیرد که تأمین اجتماعی با همه یسناریو این را بسته است.
مجری: خب اینها حق بیمه کمتری هم پرداخت کرده اند طبیعتاً دیگه.
عسگریان: بله این باید بر اساس سنواتشان باشد اگر عدالتی است باید بر اساس سنواتشان باشد.
مجری: پس نتیجه این شد که یک جلسه ی مشترکی بین وزارت رفاه به علاوه ی صندوق هایش، مجلس و سازمان برنامه و بودجه مجدداً تشکیل بشود تا ببینیم چه اتفاقی خواهد افتاد.