با مراقبت‌های دﻳﺎﺑﺖ در ﺳﺎﻟﻤﻨﺪان بیشتر آشنا شویم

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز فارس،اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻤﻨﺪی ﻛﻪ در ﻣﻌﺮض اﺑﺘﻼ به دﻳﺎﺑﺖ و ﻳﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ دﻳﺎﺑﺖ ﻗﺒﻠی ﻫﺴﺘﻨﺪ، اغلب به ﻋﻼﺋﻢ ﻛﻼﺳﻴک دﻳﺎﺑـﺖ مبتلا نیستند. در واﻗـﻊ ﺑـﻪ دﻟﻴـﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻓﻴﺰﻳﻮﻟﻮژﻳﻜی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺳﻦ، ﺑﻌﻀی از ﻋﻼﺋـﻢ دﻳﺎﺑـﺖ ﻣﺨﻔـی ﻣﺎﻧﺪه و ﻳﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ آن‌ها ﻣﺸﻜﻞ ﻣی ﺷﻮد. از ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﻛﻼﺳﻴک دﻳﺎﺑﺖ ﺗﺸﻨﮕی ﻣﻜﺮر، اﻓﺰاﻳﺶ ﺣﺠﻢ و ﺗﻜـﺮر ادرار و ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻫﺶ وزن با وجود ﭘﺮﺧﻮری است. اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻤﻨﺪ اغلب دﭼﺎر اﻳﻦ ﻋﻼﺋﻢ ﻧﻤی ﺷﻮﻧﺪ، اﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑیﺣﺎل و ﻣـﺮﻳﺾ اﺣـﻮال ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻳﺎ ﺑﺎ وﺟﻮد اﺷﺘﻬﺎی ﻃﺒﻴﻌی، وزﻧﺸﺎن ﺑﻪ ﺗﺪرﻳﺞ ﻛﻢ ﺷﻮد. از اﻳﻦ رو ﺑﻬﺘﺮ اﺳﺖ اﻧﺠﺎم آزﻣﺎﻳﺶ ﺧﻮن برای ﺑﺮرﺳی ﻣﻘﺪار ﻗﻨﺪﺧﻮن، ﺟﺰﺋی از ﻣﻌﺎﻳﻨه‌های ﻣﻌﻤﻮل اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻤﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ.

دﻳﺎﺑﺖ ﻳک ﺑﻴﻤﺎری ﻣﺰﻣﻦ و ﺟﺪی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﻣﺮاﻗﺒـﺖ و ﻧﻈـﺎرت ﻣﺪاوم برای ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻗﻨﺪ ﺧﻮن و ﭘﻴشﮔﻴﺮی از ﺑﺮوز ﻋﻮارض ﻧﺎﺷـی از ﻗﻨﺪﺧﻮن ﺑﺎﻻ دارد.

ﻫﺮﮔﺰ ﻓﺮاﻣﻮش ﻧﺸﻮد ﻛﻪ دﻳﺎﺑﺖ ﻳک ﺑﻴﻤﺎری ﺑﺴﻴﺎر ﺟﺪی اﺳـﺖ و ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن اﺻﻄﻼﺣﺎﺗی ﻣﺎﻧﻨـﺪ» دﻳـﺎﺑﺘﻢ ﺧﻔﻴـﻒ اﺳـﺖ «و ﻳـﺎ «ﻗﻨﺪم ﻛﻤی ﺑﺎﻻﺳﺖ «و ﻳﺎ» ﻗﻨﺪ ﻋﺼﺒی دارم «اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺖ.

مراقبت‌های کلی دیابت در سالمندان

هر فرد سالمند همیشه باید نوشته‌ای حاوی اطلاعات مربوط به بیماری یا بیماری‌های فعلی، قبلی و اعمال جراحی انجام شده، دارو‌هایی که در حال حاضر مصرف می‌کند و دارو‌هایی را که به آن‌ها حساسیت دارد همراه داشته باشد. با توجه به اینکه افراد مسن اغلب به پزشکان متعددی مراجعه می‌کنند، ضروری است که این نوشته را به تمام پزشکان به ویژه در زمان مراجعه به دلیل فوریت‌های پزشکی ارائه دهند. در ضمن قید کنند که مبتلا به دیابت هستند.

کنترل عوارض ناشی از دیابت در سالمندان مشکل‌تر از سایر گروه‌های سنی است. از این رو باید از سالمندان مراقبت خاص و از بروز این عوارض جلوگیری شود.

با توجه به اینکه ممکن است سکته قلبی در مبتلایان به دیابت با درد زیادی همراه نباشد و حتی گاهی بدون درد باشد، لازم است سالمند مبتلا به دیابت که عوامل زمینه ساز بروز سکته قلبی نظیر چربی خون بالا را نیز دارد، به طور مرتب تحت نظر متخصص قلب و عروق باشد و از انجام فعالیت‌های بدنی سنگین و ورزش‌های طولانی مدت بپرهیزد.
تمیز نگه داشتن تمام قسمت‌های بدن بسیار مهم است، زیرا میکروب می‌تواند از راه ترک‌های کوچک پوست به داخل بدن راه یافته و عفونت جدی ایجاد کند. پوست افراد سالمند اغلب خشک است و پس از شست و شو خشک‌تر هم می‌شود. در این شرایط می‌توان پس از استحمام و شست و شو با یک کرم ملایم و یا روغن مخصوص آن را چرب کرد.
یبوست می‌تواند یکی از نشانه‌های افزایش قندخون باشد، زیرا افزایش ادرار ناشی از بالا رفتن قندخون، موجب کم آبی بدن و جذب مایعات از روده‌ها و سفت شدن مدفوع می‌شود. با نوشیدن مایعات فراوان و کنترل قندخون می‌توان مشکل یبوست را حل کرد.
عفونت‌های مجاری ادراری در زنان مسن مبتلا به دیابت شایع است. بوی ناخوشایند و تند ادرار نشانه‌ای از وجود عفونت است. در این موارد لازم است بیمار برای بررسی دقیق‌تر به پزشک مراجعه کند. اندازه گیری مرتب قندخون و ثبت آن ضروری است. آزمایش قندخون ناشتا بهترین راهنما برای دانستن وضعیت قندخون است. برای انجام این کار از گلوکومتر می‌توان استفاده کرد.
در بخش دوم این مطلب، به مراقبت از اندام‌های مختلف بدن سالمندان در برابر بیماری دیابت می‌پردازیم.

دکتر «کوثر خادمیان» مدیرگروه سلامت جمعیت، خانواده و مدارس معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز