آیین رونمایی از تمبرملی جشنواره کنس دشو درشهرستان آمل به عنوان یکی از آیین‌های محلی وسنتی که درمیان مردم شهر‌های مرکزی مازندران سابقه کهن وتاریخی دارد، درمسیر احیا دوباره قرار گرفت.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مازندران، آیین رونمایی ازتمبرملی جشنواره کنس دشو چهارشنبه شب با حضور مسئولان اداره کل پست مازندران ومدیران دستگاه‌های اجرایی واهالی فرهنگ وهنر وشهروندان آملی برگزار واز تمبرویژه این جشنواره نیز به نام شهرستان آمل رونمایی شد.
رییس اداره فرهنگ وارشاد اسلامی شهرستان آمل، رونمایی از تمبر ملی جشنواره " کنس دشو" به عنوان آیینی سنتی ومحلی دراین شهرستان را به عنوان تنها سند رسمی زبان مازندرانی از پیدایش آن تاکنون در اسناد دولتی وملی کشور خبر داد.
رضا کسب ور افزود: مهمترین دلیل برای رونمایی از تمبرملی جشنواره کنس دشو، تبدیل زبان مازندرانی وسنددارکردن آن بوده که خوشبختانه با وجود قدمت بیش از چندهزار ساله زبان وگویش مازندرانی تاکنون سند رسمی که مربوط به دولت باشد، به زبان مازندرانی وجود ندارد.
توسعه کشت درخت ازگیل درآمل**
مدیرجهادکشاورزی شهرستان آمل دراین خصوص با بیان اینکه بیشترین سطح درختان جنگلی ازگیل وحشی یا کنس درمحدوده ارتفاعات جنگلی بخش‌های امامزاده عبدالله و لاریجان این شهرستان با مساحت تقریبی ۱۰۰ هکتار را شامل می‌شود، گفت: فصل برداشت این میوه جنگلی از اواخر مهر آغاز تا اویل فصل زمستان نیز ادامه دارد.
مهرداد فولاد افزود: درسال‌های اخیر با اصلاح رقم‌های ازگیل، سطح کشت این میوه نیز توسعه یافته و استقبال خوبی هم ازاین بخش شده است.
وی یادآورشد، برداشت این محصول درفصل پاییز در دهه‌های گذشته توسط بومیان روستاها، با برگزاری جشن وآیین‌های خاص ازجمله " کنس دشو" همراه بوده که متاسفانه بابی توجهی‌های صورت گرفته رو به فراموشی رفته است.
مدیرجهادکشاورزی آمل گفت، که با همکاری این مدیریت واداره فرهنگ وارشاد اسلامی آمل، قدم‌های ارزشمندی درراستای احیای خرده فرهنگ‌های مرتبط با بخش کشاورزی درسطح این شهرستان درحال برداشتن است.
یادآور می شود، کنس پزان و کنس دشو که روزگاری در کنار طعم شیرین، ترش و ملس میوه ان، میان مردم بومی و خانواده‌های مازندرانی وحدت و هم صدایی را به کام می‌آورد، امروز به موازات زندگی مدرن، تنها کهن سالان این مراسم را اجرا می‌کنند.
اجرای موسیقی محلی، خواندن شعر‌های مازندرانی، همخوانی گروه‌های موسیقی استانی و سخنرانی برخی چهره‌های فرهنگی و اجتماعی در باره اهمیت حفظ و احیای خرده فرهنگ‌های رایج در روستا‌های مازندران، از برنامه‌های این جشنواره بود.
در جشنواره آیینی " کنس دشو"، مراحل عملی چگونگی تهیه رب و دیگر فرآورده‌های ازگیل که هم تازه خوری وبه عنوان چاشنی غذا مصرف می‌شود، درحاشیه این جشنواره برای بازدید حاضران به نمایش گذاشته شد.
در این جشنواره همچنین، توسط یکی از فعالان بومی دهستان چلاو آمل، فرایند تهیه وپخت " دشو" به نمایش درآمد.
دراین فرایند، میوه ازگیل که ازمیوه‌های جنگلی محسوب می‌شود، پس از برداشت، برای شست و شو در داخل تشت بزرگی قرار داده و پس از جداکردن شاخ و برگ و تمیز کردن کامل، آن را به همراه مقداری آب روی حرارت آتش قرار داده تا کاملا پخته یا به زبان محلی پتکا شده و برای تسریع در عمل آوری آن به تناوب چندین بار با کفگیر هم زده تا همه قسمت‌های آن بطور کامل بپزد.
بعد از این مرحله ازگیل پخته شده داخل کیسه‌ای قرار گرفته و با ضربه زدن به آن و جداکردن دانه و پوست، آب حاصل از آن را درون ظرف دیگری ریخته و پس از حرارت دوباره و تغییر رنگ آن به شکل قهوه ای، رب ازگیل یا کنس دشو، از آن به دست می‌آید.
کنس در زبان محلی مازندرانی نام گونه میوه جنگلی بوده که نام فارسی آن ازگیل جنگلی یا ازگیل وحشی و هم خانواده با سیب، گلابی، به، زالزالک و گلابی وحشی است.
میوه ازگیل بسیار سخت و اسیدی است و تا زمانی که خوب رسیده نشود قابل خوردن نبوده و گوشت آن پس از رسیدن از رنگ سفید به قهوه‌ای تغییر کرده، نرم وشیرین می‌شود.
رب کنس یا ازگیل در تهیه انواع غذا‌های محلی مانند آش ترش و گرناآش، فسنجان، پخت نوعی ته چین مرغ محلی، مرغ ترش و نیز تهیه نوعی نان پیازی استفاده می‌شود.
میوه ازگیل سرشار از ویتامین‌های سی و بی، اسیدسیتریک و اسیدمالک بوده و برای آرامش و تقویت اعصاب، درمان عفونت روده بزرگ مفید و در درمان زخم دهان و تورم مخاط گلو موثر است. همچنین از برگ آن برای درمان زخم‌های پوستی به ویژه سالک استفاده می‌شود.