نایب رئیس هیئت مدیره اتحادیه تولید کنندگان و صادر کنندگان تجهیزات پزشکی ایران اعلام کرد: حدود ۹۰ درصد تجهیزات بیمارستانهای تازه تاسیس در داخل کشور تولید و فقط ۱۰ درصد آن وارد میشود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما محمدرضا کمپانی در برنامه پنجره اقتصاد رادیو اقتصاد، وضع تولید و صادرات تجهیزات پزشکی در کشورمان را بررسی کرد.
سوال: پیرامون این که ما چه توانمندیهایی در زمینهی تولید و صادرات تجهیزات پزشکی داریم، با ما گفتگو میکنید؟ در چه زمینههایی؟ چه محصولاتی را میتوانیم تولید کنیم؟
کمپانی: صنعت تجهیزات پزشکی تقریبا بعد از انقلاب اسلامی در کشور به وجود آمد و یک صنعت بسیار جوانی هست ما در دههی ۷۰ تقریبا بعد از اتمام جنگ تولید را به طور جدی شروع کردیم در داخل کشور، من حالا که در خدمت شما هستم حدود ۶۰ درصد در داخل کشور تولید داریم و بقیه وارد میشود.
سوال: این ۶۰ درصد کدام اقلام را بیشتر در بر میگیرد؟
کمپانی: بحث تجهیزاتی هست که در تجهیز بیمارستانها مورد استفاده قرار میگیرد که در آن حالت اگر ما بخواهیم نگاه کنیم در بخش تجهیزات، هر ساله حدود ده هزار تخت بیمارستانی در کشور دارد اضافه میشود و بیمارستانهای جدید تاسیس میشود که حدود ۹۰ درصد آن از تجهیزات داخل کشور استفاده میشود و ده درصد واردات داریم.
ملزومات به هرحال طیف گستردهای را در بر میگیرد و ما عمومیها را در کشور به خودکفایی رسیدیم و تولید میکنیم، عمومیها مثلا سرنگ و دستکش و ست سرم و بقیه مسائل، یکسری هم ما ملزومات تخصصی و فوق تخصصی داریم مثل ایمپلانتهای ارتوپدی مثلا برای پروتزهای ارتوپدی، وسیلهای در تروما مورد استفاده قرار میگیرد وسیلهای برای ستون فقرات و ... که بخش بزرگی از آن را ما در داخل، در تروما مثلا ما ۹۰ درصد در داخل کشور داریم آن را تولید میکنیم و به هر ترتیب در ملزومات در فوق تخصصیها ما یک کم عقب هستیم، یعنی مثلا بخشهایی هست مثلا مثل استند و بالنهای قلبی و ... یا شانتهای مغزی اینها تماما دارد وارد میشود، در بخش عمومی بنابراین در ملزومات ما به خودکفایی کامل رسیدیم در بخش تخصصی و فوق تخصصی ملزومات اعم از مصرفی و غیر مصرفی هم تا حدودی پیشرفتهایی داشتیم، ولی به هر ترتیب به نیمه راه هنوز نرسیدیم.
سوال: با توجه به این که میفرمایید پس از انقلاب اسلامی به این زمینه یعنی تولید اقلام یا تجهیزات پزشکی در کشور ما اقدام کردیم، این رشد ۶۰ درصدی رشد خوبی هست؟
کمپانی: بله، ما الان اگر کشورهای اطراف را بخواهیم نگاه بکنیم و حتی روسیه، که در شمال کشور قرار دارد یا کشورهای آسیای میانه، یا غرب و شرق آن را نگاه بکنیم، هیچ یک از این کشورها دارای یک چنین رکوردی نیستند، بنابراین مثلا در ترکیه شما به هیچ عنوان تولید کننده تجهیزات پزشکی به شکلی که در ایران وجود دارد نداریم، ولی در بخش مصرفی پیشرفتهای خوبی کردند که از ما جلوتر هستند، بنابراین حتی روسیه را شما نگاه میکنید در بخش تجهیزات به هیچ عنوان وضعیت ما را ندارند و عمدتا وارد کننده هستند، در ملزومات هم به همین ترتیب؛ به هر حال در منطقه ما کشوری هستیم که در حوزه تجهیزات پزشکی بسیار مطرح هستیم و در حقیقت میتوانم این را بگویم که در دورهی کرونا شما ملاحظه کردید که در بخش تجهیزات پزشکی حالا ماسک و دستگاههای تنفسی و مانیتورینگهای اعلام علائم حیاتی بیمار و پمپهای سرنگ و اکسیژن ساز و ... به هیچ عنوان کشور به مشکل برنخورد.
در صورتی که شما ملاحظه میکردید که در اطراف همه مشکل داشتند، حتی در اروپا مشکلات بسیار زیادی را داشتند که خوشبختانه با توجه به توجهاتی که در مخصوصا دو دهه گذشته به تجهیزات پزشکی شده مخصوصا در دهه ۸۰ ما توانستیم پیشرفت بسیار خوبی بکنیم و همان بحث این بود که اگر کالای تولید داخل اگر وجود داشته باشد به هیچ عنوان خرید خارجی مراکز دولتی نمیتوانستند انجام بدهند، آن یک سکوی پرتابی بود که در سال ۱۳۸۵ به وجود آمد و پیشرفت خوبی ما در آن زمان داشتیم که الان هم مدیون آن زمان هستیم.
سوال: البته در مورد کرونا ما اول یک مقدار غافلگیر شدیم، اما با توجه به توانایی که در کشورمان وجود داشت خیلی زود توانستیم خدا را شکر خودمان را جمع و جور کنیم، حالا به کجاها صادر میکنیم این اقلام پزشکی که در ایران تولید میکنیم؟
کمپانی: تولیدات داخل کشور یک سهم یک میلیارد دلاری را دارد که اگر ما میخواستیم اینها را وارد بکنیم حداقل ۲ الی ۲/۲ میلیارد دلار ما باید وارداتش را انجام میدادیم بنابراین ما یک ذخیره ۲/۲ میلیارد دلاری آنجا داریم و از طرف دیگر واردات ما چیزی حدود دو و نیم میلیارد تا دو و هفت میلیارد دلار است که به هرحال عمدتا ایمیجینگها هستند همین ملزومات تخصصی و فوق تخصصی قلبی و مغزی و ... که خدمت شما عرض کردم هستند اما در حوزهی صادرات ما طبیعتا پیشرفت داشتیم، ولی آن طوری که باید و شاید نبوده به دلایل مختلف.
سوال: به دلیل تحریمها بوده؟
کمپانی: تحریم یکی از دلایل بوده نیاز داخل کشور یکی دیگر از آنها بوده، به هر ترتیب ما حدودا الان چیزی حدود ۵۰ میلیون دلار ما اگر بخواهیم به طور خاص و غیر مستقیم در نظر بگیریم صادرات در حوزه پزشکی هست. با توجه به این که تجهیزات پزشکی یک کالایی هست که در دنیا به هر ترتیب با خیلی ملاحظه آنها را استفاده میکنند و خرید میکنند، این هست که ما عمدتا این کالا را در کشورهای مختلف با نمایندگان محلی که در آنجا شناسایی میکنیم و بعد خط تولید آن را بوجود میآورند به صورت آموزش و ارسال اجزا و قطعات ما این کار را انجام میدهیم و آنها بحث تولید و برندینگ و فروش آن را بر عهده میگیرند.
این یعنی این که در یک کشور آن صنعت ملی شان تحریک میشود و میآیند و کالاهایی که از ایران انتقال تکنولوژی قرار گرفته و در آنجا تولید شده، برندگذاری میشوند و بعنوان تولید داخل در داخل کشور شان به فروش میرسد، از این قبیل کالاها ما میتوانیم در کشور ترکیه ببینیم که ایران انتقال تکنولوژی و همکاریها را دارد، در کشور عراق، در کشور بلاروس، در کشور سوئد، مالزی و البته برزیل و به هر ترتیب روسیه هم یکی از کشورهایی است که ما داریم روی آن کار میکنیم که امیدوار هستیم که بتوانیم در آیندهای نزدیک همین روش را پیاده بکنیم و بتوانیم صادرات خوبی داشته باشیم.
سوال: این که میفرمایید تکنولوژی از ایران منتقل میشود، چون یکی از سوالهای من از شما همین بود یعنی تکنولوژی بومی هست در فرآیند تولید تجهیزات پزشکی؟ چون سوال من این بود که میخواستم بپرسم که ما تحت لیسانس کدام کشور داریم میسازیم و کدام استانداردها؟
کمپانی: ما تحت لیسانس هیچ کشوری تولید نمیکنیم این جا در حقیقت آن دانش به دست میآید تولید علم میشود و منجر به تولید و طراحی و ساخت یک وسیله پزشکی یا ملزومات یا تجهیزات خواهد شد.
سوال: باعث افتخار است و این خبر خیلی خوبی هست.
کمپانی: ما حدود ۵ میلیون مهندس در این کشور داریم، یکی از کشورهایی هستیم که تراز یک تا ۵ دنیا را دارا هستیم، مهندسانی که در این جا هستند طبیعتا حداقل اگر ده درصد شان جزو نخبگان باشند ما از یک جمعیت ۵۰۰ هزار نفری داریم در طراحی و ساخت بهره میبریم که این عدد بسیار عدد خوبی است و یکی از علتهای موفقیت ما در تجهیزات پزشکی همین جوانها و نخبگانی بودند که به یاری شرکتها در بخش تحقیق و توسعه شان آمدند و توانستند این کالاها را خلق کنند و دانش آن را به دست بیاورند و نهایتا تولید داشته باشیم.