افراد مبتلا به دیابت، مستعد ابتلا به بیماری دهان، دندان و لثه هستند، به طوری که آمار‌ها نشان می‌دهد بیماری لثه در افراد مبتلا به دیابت سه برابر افراد سالم است.
۷۰ درصد مبتلایان به دیابت در سن بالای ۴۰ سال به عفونت ریشه دندان‌ها و عفونت مزمن لثه مبتلا می‌شوند؛ به دلیل اینکه بیماری دیابت می‌تواند مقاومت نسوج اطراف دندان (لثه و استخوان) را نسبت به فعالیت‌های میکروبی کاهش دهد و این مسئله به دلیل اختلال در پاسخ‌های سلول‌های دفاعی بدن است.
البته تغییرات خود بافت‌های نرم و استخوانی اطراف دندان هم در ایجاد زمینه مساعد موثر است؛ در ایجاد بیماری‌های دهانی و دندانی در دیابت علاوه بر خود دیابت، تحریکات موضعی نقش حساس و ویژه‌ای دارد؛ منظور از تحریکات موضعی، وجود پلاک‌های دندانی است که مجموعه‌ای از خرده‌های مواد غذایی، ترکیبات بزاقی و به ویژه میکروب‌های داخل دهان است.
اگر این پلاک‌های دندانی روزانه از روی دندان‌ها و لثه‌ها برداشته نشود، بعد از مدتی به علت رسوب تدریجی مواد معدنی روی آنها، سخت‌تر می‌شود، به طوری که حالت سنگی پیدا کرده و دیگر با مسواک قابل برداشتن نیست که به آن جرم دندانی گفته می‌شود.
این جرم‌ها در هنگام مسواک کردن یا غذا خوردن باعث زخمی شدن و خونریزی لثه و تجمع میکروب در پلاک‌ها شده و به دنبال آن ترشح مواد سمی در اثر میکروب‌ها باعث آسیب‌های جدی‌تر می‌شود.
از جمله علائمی که می‌توان در دهان مبتلایان به دیابت مشاهده کرد، ترک گوشه لب‌ها در اثر کاهش ترشح بزاق و خشکی دهان، قرمزی شدید مخاط دهان، احساس سوزش است.
همچنین تشخیص زود هنگام التهاب بافت لثه امری بسیار مهم است؛ اگر چه التهاب لثه یکی از عوارض شناخته شده بیماری دیابت است، اما افراد مبتلا به دیابت که بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنند، در معرض افزایش خطر ابتلا به این نوع التهاب دهانی نیستند.
از آنجایی که دیابت سال‌ها قبل از تشخیص در بیمار وجود دارد، دندانپزشکان نیز می‌توانند علائم کلینیکی هشدار دهنده دیابت را در بیماران تشخیص دهند و برای پیشگیری و درمان به متخصص ارجاع دهند.
دکتر «شکوه مهربان کار»، مسوول واحد سلامت دهان و دندان مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز