معاون صنایع عمومی وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه رشد اقتصادی کشور از بهار ۱۴۰۱ صعودی بوده است، گفت: این رشد در فصل بهار امسال به شش و دو دهم درصد رسیده است.
متن کامل این برنامه به شرح زیر است:
مجری: یکی از موضوعاتی که شاید مطرح باشد این است که آیا طبق آن پیش بینیها و برآوردهایی که میشد طی سال جاری یعنی طی نزدیک هفت ماه گذشته وضعیت رشد در حوزه صنعت ما پیشرفت داشته یا نه؟
آقای محمدمهدی برادران؛ معاون صنایع عمومی وزارت صنعت، معدن و تجارت: چون سؤال شما؛ سؤال خیلی مهمی است، اما اجازه دهید اگر ما میخواهیم شش ماهه را بررسی کنیم، یک بررسی جامع تری در سالهای قبل داشته باشیم، بعد قضاوت کنیم درباره عملکرد شش ماهه. ما هم در سند چشم انداز کشور و هم در برنامههای پنج ساله، رشد اقتصادی کشور را هشت درصد پیش بینی کردیم، اما متأسفانه در یک مقطع طولانی در دهه گذشته ما نه تنها به این عدد دست پیدا نکردیم بلکه قریب به صفر بوده، یعنی سالانه علیرغم این که جمعیت مان و انتظارات افزایش پیدا کرده و به نوعی نیاز به توسعه در کشور بوده، اما میزان رشد اقتصادی کشور؛ رشدی نداشته و سالها این به نوعی پاسخگو نبوده است.
سؤال: یعنی در واقع دهه ۹۰؛ دههای بود که رشد ما صفر بوده؟
آقای برادران: بله، آمار این را نشان میدهد. ما در سال ۱۴۰۰ و در سال ۱۴۰۱ رشد بالای چهار درصد را در کشور...
سؤال: آن نمودارها و جداول هم آماده است، هر موقع بخواهید...
آقای برادران: شما در همین نمودار هم اگر ملاحظه کنید میبینید و نشان میدهد که رشد کشور از بهار ۱۴۰۱ صعودی بوده تا بهار ۱۴۰۲ که آمارش منتشر شده توسط بانک مرکزی به شش و دو دهم درصد رشد کرده است. به عبارت دیگر ما در فصل بهار به شش و دو دهم رشد اقتصادی کشور دست پیدا کردیم، در سالهای قبل هم در مجموع به طور متوسط بالای چهار درصد رشد داشتیم، اما عرض کردم این نسبت به هدف هنوز عقب است. سهم صنعت که در کنار سایر بخشها مثل بخش کشاورزی، خدمات؛ سهم تعیین کنندهای دارد، ما در سال ۱۴۰۰ به عدد سه و سه دهم درصد رسیدیم، در سال ۱۴۰۱ به عدد ۹ و نیم درصد رسیدیم که این نشان میدهد صنعت رشد خوبی داشته امسال هم ما در بهار به عدد چهار و دو دهم رسیدیم که این هم قابل توجه است با توجه به این که ما در بهار سال قبل به عدد دو درصد رسیده بودیم، باز نشان دهنده رشد است. اگر بخواهیم یک مقدار دقیقتر شویم، این رشد هم مستمر بوده، نشان دهنده پایداری است و هم در حوزههای مختلف، ما تفکیک کردیم مثلاً در سال ۱۴۰۱ که آمارهایش منتشر شده در چه حوزههایی که در حوزه صنایع عمومی است و بیش از ۳۵ هزار...
سؤال: صنایع عمومی به صورت مشخص چه؟
آقای برادران: قبلاً کسی که عهده دار مسئولیت من میشد، همزمان مسئولیت خودرو هم داشت، شاید عمده وقتش را مجبور میشد به ایران خودرو و سایپا اختصاص دهد. در ساختار جدید وزارتخانه؛ تفکیک شد یعنی صنعت خودرو در حوزه صنایع حمل و نقل و حوزه صنایع عمومی، سایر صنایع؛ بدون خودرو و بدون خود ماشین آلات.
سؤال: حتی صنایع سنگین مثل...
آقای برادران: آن حوزه ماشین آلات تفکیک شد، حوزه خودرو تفکیک شد تا ما بتوانیم به آن حوزه که بیشتر مردم مورد توجه قرار میدهند، مثلاً الآن آمار ما نشان میدهد در حوزه منسوجات ۱۷ و سه دهم درصد ما رشد داشتیم.
مجری: گزارشی همکارانم در حوزه منسوجات تهیه کردند، زیرا که یکی از شاخصهای اصلی که در حوزه صنعت وجود دارد این است که تولید مواد اولیه چطور است. این گزارش را میبینیم بعد راجع به این موضوع صحبت میکنیم؛ چون به زندگی روزمره مردم ارتباط زیادی دارد.
(پخش این گزارش)
سؤال: با توجه به این که حوزه نساجی هم اشتغال زا است و هم تأمین کننده بخش زیادی از نیازهای داخلی بر عهده آن گذاشته شده، الآن وضعیت مان چطور است؟
آقای برادران: اگر اجازه دهید من آماری که شما خواستید در شش ماهه هم من اشاره کنم بعد آمار نساجی را تکمیل کنم. ما درحوزههای مختلف این رشد را داریم یعنی در صنایع نساجی عرض کردم ۱۷ و سه دهم ما سال قبل رشد داشتیم، در حوزه محصولات چوبی؛ ۱۶ و ۹ دهم درصد رشد داشتیم. در حوزه کاغذ ۱۴ و یک دهم درصد رشد داشتیم، در همین حوزه نساجی در حوزه الیاف اکریلیک ما کارخانهای داریم که بزرگترین تولید کننده الیاف اکریلیک است، به صورت نیمه تعطیل بود، ۱۴۰۰؛ هزار و ۳۰۰ تن به نوعی تولید داشت، ۱۴۰۱ به پنج برابر رسید.
سؤال: در کدام شهرستان؟
آقای برادران: پلی اکریل اصفهان، سهامی عام است و میتواند صنعت مادر ما باشد و سالها ما به صورت وارد کننده صد درصد محصولات اکریلیک برای تولید مثلاً فرش ماشینی یا حوزههای مختلف تبدیل شده بودیم. در سال ۱۴۰۱ پنج برابر شد؛ یعنی به هشت هزار تن، امسال من آمار شش ماهه را که گرفتم به شش هزار و صد تن یعنی ۷۹ درصد نسبت به مدت مشابه باز رشد ما داشتیم. در حوزههای دیگر هم مثلاً در شش ماهه امسال لوازم خانگی ۱۶ درصد رشد داشته، ماشین ظرفشویی که یکی از محصولاتی است که بیشتر الآن مورد توجه قرار گرفته، ما قبلاً خطوط تولید نداشتیم؛ خطوط تولیدی در همین دو ساله افتتاح شد، ۶۷ درصد نسبت به شش ماهه سال قبل رشد داشته، در کولر گازی ما ۲۱ درصد رشد داشتیم، در همین حوزه منسوج نبافته که مواد اولیه پوشک بچه است باعث شده که نه تنها آن نابسامانی که قبل از سالهای قبل از دولت بود و کمبودهایی را شاهد بودیم چه در حوزه ماسک، چه در حوزه پوشک نباشد.
مجری: و بسیار برای کشور گران تمام شد.
آقای برادران: بله؛ مورد نقد رهبر معظم انقلاب قرار گرفت که فرمودند این پشتش احتمالاً یک سوداگر یا یک مفسد اقتصادی نیست، یک کسی است که میخواهد خرابکاری کند مردم ناراحت شوند برای این که مثلاً در تهران یک واحد پوشک کم شود. ما الآن به وفور میبینید که از ۷۰ هزار تن در ۱۴۰۰ به ۸۰ هزار تن در ۱۴۰۱ رسیدیم. یعنی ۲۱ درصد ما رشد تولید در پوشک بچه داشتیم. در همین شش ماهه هم باز دو مرتبه ما ۱۵ درصد این رشد را ادامه دادیم. در حوزه کاغذ تحریر که یکی از مسائلی بود که بسیار مردم حساس بودند که در زمینه کتابهای مدرسه است ما از ۱۸ هزار تن به ۴۱ هزار تن در سال ۱۴۰۱ رسیدیم، یعنی ۷۹ درصد رشد داشتیم. در شش ماهه ۱۴۰۲ (نسبت) به ۱۴۰۱ هم باز ۲۹ درصد رشد است. من اینها را عرض میکنم مصادیق زیاد است و مردم خودشان از نزدیک دارند میبینند که واحدهای مختلف دارد احیاء میشود، تولید دارد بالا میرود. من میخواهم مداد را اشاره کنم. ما ۸۸ میلیون عدد مداد تولید داشتیم به ۹۹ میلیون عدد رسید؛ ۱۲ درصد رشد داشت؛ در همین مدت و در حوزه صنایع غذایی هم از هفت هزار و ۷۰۰ هزار تن به هشت هزار و ۴۰۰ هزار تن رسید که این هم ۹ و ۹ دهم در شش ماهه نسبت به شش ماهه مشابه رشد داشتیم. در مورد بحث نساجی، ما چالشهای مختلفی داریم؛ یک چالش این بود که شما اگر ملاحظه بفرمایید دولت در سالهای قبل مکلف شده بود که یک برنامه راهبردی و صنعت آماده کند، یک دورنمایی برای صنعت نساجی آماده کند، در سال ۱۴۰۰ در تیر ماه که رئیس جمهور فعلی هم مشخص شده بودند آن سند بعد از پنج سال رونمایی شد و تماماً قرمز بود و وضع موجود را با رنگ قرمز مشخص کرده بود. تمام اجزا نشان داد قرمز بود و توصیه کرده بودند که آن صنعت میتواند مثلاً ادامه بدهد، عمدتاً با رشد خیلی حداقلی، الآن میبینیم که این به صورت رشد افزایشی است. فقط اشاره کنم در حوزه سرمایه گذاری؛ ۳۹ درصد در سال ۱۴۰۱ واردات ماشین آلات نساجی بیشتر شده، این نشان میدهد که...
مجری:، چون بسیاری از ماشین آلات نساجی ظاهراً یا قدیمی بود یا فرسوده در یک مقطعی.
آقای برادران: در همین آماری که مردم ملاحظه میکنند؛ ما در حوزههای مختلف مثلاً جز حوزه دارو که در سال ۱۴۰۱ (نسبت) به ۱۴۰۲ افتی را شاید داشتیم، در همه حوزهها شما ملاحظه میکنید که ما رشدهای قابل توجهی داشتیم، آن هم تدابیری شده در این شش ماهه اصلاح شده و امیدوارکننده است این روند. در حوزه پوشاک ما سرمایه گذاری نیاز داریم برای بازسازی ماشین آلات، بیشترین اشتغالی که الآن ایجاد شده در دو سال اخیر، در همین حوزه بوده، روند رشد صنعتی و رشد اشتغال کشور تجلی اش در حوزه صنایع نساجی کشور بوده، این گزارشی هم که شما پخش کردید، وزیر صنعت، معدن و تجارت در نمایشگاه صنایع نساجی و پوشاک و چرم و کفش حضور داشتند که بازدید بیش از شش ساعته داشتند و بعد هم یک جلسه کاری بلافاصله ظرف سه چهار روز تشکیل شد، نکاتی را دنبال کردند، اشاره کردند که این صنعت اول ماست و به مراتب ما اهمیت بیشتری از صنعت خودرو برای آن قائل هستیم و این، چون هم اشتغال سازی بالا دارد، هم یک صنعت مادر و مردمی است و نکات دیگر که در همین شش ماهه ۱۴۰۲ (نسبت) به ۱۴۰۱ هم باز ما ۳۳ درصد رشد داشتیم.
اینها نکات خوبی است. مردم اینها را میشنوند خوشحال و امیدوار میشوند، گرچه ممکن است این روند تا آن ایده آل و جبران آن سالهایی که ما به این سمت رشد نرفتیم هنوز فاصله داشته باشد و نیاز است صبر بیشتری داشته باشند. البته هم دشمن بیرونی ناراحت میشود از این که ما اشتغال مان دارد رشد میکند، تولیدمان دارد رشد میکند، عمق تولید دارد رشد میکند، کیفیت دارد بالا میرود و این محصول صبر مردم، هدایت مقام معظم رهبری و جدیت ریاست جمهوری و همت همه جامعه کارگری و جامعه کارفرمایی است، یعنی همه در این آماری که عرض کردم نقش دارند و ما کمترین نقش را فقط در باب نظاره گر این کار و کسی که باید و وظیفه دارد آمار این کار را اجرا کند، اما شما شاهد این هستید که برخی اوقات همین آماری که من اشاره کردم که آمار رسمی مرکز آمار است، آمار رسمی بانک مرکزی است، توسط بعضی رسانههای داخلی نه تنها مورد نقد علمی قرار نمیگیرد بلکه مورد هجمه تبلیغاتی و رسانهای قرار میگیرد گویی که مثلاً از رشد کشور یک افراد خاصی ناراحت هستند و این واقعاً پذیرفتنی نیست. هر ایرانی که به اشتغال و آینده ایران فکر میکند باید خوشحال باشد که ما داریم این مسیر را طی میکنیم و اینها آمارهای رسمی و واقعیتهای بیرونی است. مصادیق این رشد را هم میتوانید شما مثلاً در رشد همین اشتغال که اشاره کردم ببینید. امسال در تابستان آمار رسمی که باز اعلام میشود، یعنی تمام اشتغالهایی که بازنشسته میشوند، جایگزین شدند، همه افرادی که اگر فوت کردند فرد جدید آمده، مازاد بر این ما اشتغالی که ایجاد شده یک درصد نسبت به سال قبل در تابستان بیشتر بوده یا نرخ بیکاری از هشت و ۹، به هفت و ۹ رسیده، این کمترین نرخ بیکاری است که در سالهای اخیر کشور تجربه میکند و این نوید خوبی است که ما یعنی آثار این رشد تولید را در اشتغال پایدار شاهد هستیم و امیدوارکننده است و به نظرم از استمرار این میتواند به شرایط ایده آل در سبد خانوار هم برسد.
سؤال: در برخی از سالها ما معضلی داشتیم برای تأمین مواد اولیه که به ویژه از حوزه پتروشیمیها بود، الآن این برطرف شده؟
آقای برادران: مجموعه شرکتهای ملی پتروشیمی ایران که در حوزه وزارت نفت مستقر هستند، افرادی هستند بسیار با نگاه حمایت از تولید ملی و بارها حتی اولویت را به جای این که مثلاً محصولی را بخواهند صادر شود، دادند به تولید داخلی و برای ما محرز است که دلسوزی ای که همکاران ما آقای دکتر شاه میرزایی در آن مجموعه و همکارانشان دارند، از ما در حوزه صنعت شاید بیشتر به نفع صنعت است. اما مکانیزم و ساز و کاری که منتقل میشود علیرغم این که رشد پیدا کرده الآن مواد اولیه، پتروشیمی و حتی مشترکاً یک طرح تسهیلات اعتباری که به صنایع داده شده که این هم عدد قابل توجهی قریب به ۷۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات اعتباری داده شده که خریداری که میکنند با تسهیلاتی باشد، اما این آمار که من اشاره کردم بدون مواد اولیه ممکن نمیشود، یعنی وقتی ما میگوییم مثلاً یک محصول رشد کرد حتماً مواد اولیه اش بوده که این رشد صورت گرفته و جایی هم که نبوده؛ مواد اولیه داخلی نداشتیم، ما به سمت واردات مواد اولیه رفتیم و برخی از انحصارهایی را که سالهای قبل شکل گرفته بود شکستیم. اما ساز و کارهایی در کشور است اگر فرصت داشتیم این را یک توضیح بدهم، مردم مطلع باشند که این گونه هم نیست که ما خیلی راحت بتوانیم این ساز و کارها را رفع کنیم، مثلاً در حوزه بورس کالا ما همیشه شاهد این هستیم که یک مقدار مقاومت هست در حوزه این که ما بتوانیم مواد اولیه را به صورت مناسب به مصرف کننده نهایی بدون مهندسی بازاربرسانیم.
گرچه ما مخالف بورس کالا نیستیم، یک ابزار خوب برای حاکمیت است، عامل شفافیت است، عامل توزیع میتواند باشد و خودش میتواند ضد رانت باشد، مثلاً در گذشته، در یک مصداق خاص من اشاره کنم؛ بعضی از ساز و کارهایی را ایجاد کرده بودند که ظاهر این است که شما در بورس کالا عرضه میکنید، اما به یک تولید کننده یا یک جریان بهتر است بگوییم، نباید بگوییم، یک جریان مافیایی سالها یک گرید مثلاً در همین مواد پتروشیمی را به صورت انحصاری عرضه میکردند که مثلاً در یک سال بیش از ۱۵۰ میلیارد تومان ما به التفاوت داشته با سایر عرضه کنندگان در همان حوزه و یک رانت ایجاد شده بوده، حالا رفع این ایجاد این رانت، زمان میبرد، برخیها هستند که مقاومت میکنند که دو مرتبه آن انحصارشان را حفظ کنند یا شما شاهد این هستید که بعضی وقتها ابزاری که باید خودش ایجاد رقابت کند در یک مقاطعی منجر به نوعی ایجاد انحصار یا مهندسی بازار در یک مقاطعی شده، ما با کلیت بورس موافقیم، اما به شرط این که موجب رقابت شود، مثلاً خاطرتان اگر باشد این قدر قیمتها بر اساس بازار هیجانی دلار در سال گذشته رقم خورد که مورد نقد مقام معظم رهبری قرار گرفت که برخی از قیمت گذاریها حتی توسط شرکتهای دولتی یا شبه دولتی عرضه شان در بورس کالا به نوعی بر مبنای دلار تلگرامی صورت میگیرد و این دلار تلگرامی هم که دشمن تعیین میکند نه حالا بگوییم یک فرد در تلگرام تعیین میکند، این ماحصل آن الآن مشخص است یعنی همان شب من که میهمان افطار مقام معظم رهبری بودیم، بعد از آن جلسه من با وزیر اقتصاد تماس گرفتم گفتم حضرت آقا فرمودند تولید کنندگانی که تولید را بالا بردند تقدیر کنید، اما مجموع شرکتهای شبه دولتی که از محل گران فروشی به نوعی سود دارند، اینها را ما تذکر بدهیم و همه شرکتها بدانند که باید همراستا با اهداف مردم و اهداف سال و اهداف کشور دنبال کنند.
سؤال: الآن ما در زمینه تأمین مواد اولیه منسوجات، حالا پتروشیمی که فرمودید وضعیت خوب شده، به خاطر هماهنگی که بین هم مدیرعامل صنایع پتروشیمی و هم صمت در سایر حوزهها چه؟ وضعیت خوب است؟
آقای برادران: مثلاً ما در حوزههای مختلفی که الآن هست، حالا این طور نیست که مسائل پتروشیمی تماماً حل شده باشد، عمدتاً باید علاوه بر این که نفع صنایع بالادست چه محصولات فولادی، فلزی و مس در حوزههای مختلف، چه محصولات پتروشیمی که صنایع بالادست ما محسوب میشوند، وقتی رعایت میشود باید منفعت صنایع پایین دست هم رعایت شود. این صنایع پایین دست الزام دارند که به صورت هفتگی خرید کنند، اگر خرید نکنند خط تولیدشان متوقف میشود در هر صورت، پس مجبورند که نسبت به قیمتها خیلی بعضی وقتها خودشان هم رقابت کنند، اما عملکرد سال نشان میدهد که ما سودی که باید در صنایع پایین دست داشته باشد، عمدتاً در صنایع بالادست متمرکز شده، مثلاً یک شرکت خاصی که به نوعی از شرکتهای بورسی هم هست؛ ۹۰ هزار میلیارد تومان فروش داشته، ۵۰ هزار میلیارد تومان سود داشته، این نشانگر این است که خیلی آن ضوابط قیمت گذاری را رعایت نکرده بعد آمده از ابزار بورس کالا برای قانونی کردن رفتار خود استفاده کرده، این قطعاً بار تورمی برای کشور دارد. قطعاً زنجیره پایین دست را تضعیف میکند، بعد مردم مثلاً شما فرض کنید که وزیر وزارت مسکن میخواهد وعده رئیس جمهور را برای حل مشکل مسکن حل کند، دچار افزایش قیمت در یک حوزه میشود یا وزیر صنعت میخواهد در حوزه خودرو وعدهای داده در تنظیم قیمت خودرو حل کند یا در حوزه وسایل خانگی ما وعدههایی به مردم دادیم که بتوانیم کیفیت را ارتقاء دهیم، میبینیم که افزایش قیمتهای بالایی در این حوزهها رقم میخورد در مواداولیه که این به صنایع پایین دست که عرض کردم بیش از ۳۵ هزار واحد است فشار میآورد، هم در مدیریتشان، هم در سرمایه در گردش شان، هم این که اگر این موارد رفع شود یا موارد مشابهی که در حوزه تأمین انرژی یا مسائل دیگر است رفع شود ما رشد بالاتری هم میتوانیم در حوزه تولید تجربه کنیم.
سؤال: یکی از مواد اولیه در حوزه نساجی و منسوجات؛ موضوع مربوط به پنبه است، الآن وضعیت تولید داخل مان چقدر است؟ از خارج چقدر وارد میکنیم و اصلاً کلاً وضعیت مان در حوزه تأمین پنبه؟
آقای برادران: قبلاً پنبه ۵۰، ۵۰ بود، یعنی ۵۰ درصد ما نیاز داخلی را از بخش کشاورزی داخلی تأمین میکردیم، ۵۰ درصد از واردات تأمین میکردیم، الآن براورد ما این است که نیاز به محصولات پنبهای و واردات پنبه بیش از یعنی ۶۰ به ۴۰ شده یعنی ما باید ۶۰ درصد نیازمان را از خارج از کشور تأمین کنیم.
سؤال: چرا؟
آقای برادران: حالا یک بحث مربوط به حوزه کشاورزی است؛ کشت است که باید این افزایش پیدا کند متناسب با نیاز جامعه، یک مقدار هم بحث مشکلات فصلی، آب و هوایی و ... است که باید دنبال شود و در حوزه کشت قراردادی یا مسائل مختلف که در حوزه همکاران در وزارت کشاورزی است. البته ما در این حوزه اگر با توجه به خطوط جدیدی که در ریسندگی فعال شده، به این سمت میرویم که دیگر ما فقط وارد کننده نخ نباشیم و عمده نیازمان را از خود پنبه تأمین کنیم و امیدوار هستیم به مرور نیاز پنبه داخلی هم افزایش پیدا کند که این حوزه هم بتوانیم پوشش دهیم و داریم تلاش میکنیم با ایجاد محدودیتهای وارداتی در حوزه نخ و حوزه پارچه؛ بیشتر تلاش کنیم که رشدی که در حوزه اشتغال نخ ریسیهای جدیدی که در کشور رشد کرده را به صورت پایدار دنبال کنیم و این منجر به رشد زنجیرهای ان شاء الله خواهد شد.
سؤال: راهبرد وزارت صمت برای افزایش تولید پوشاک و ایجاد ارزش افزوده در داخل کشور چیست؟
آقای برادران: حوزه پوشاک؛ حوزه وسیعی است و عمدتاً بخش های مختلفی دارد؛ یعنی از حوزه پنبه یا الیاف مصنوعی یا حوزه های مختلف، حوزه ریسندگی، بافندگی، چاپ، تکمیل، حوزه به نوعی دوخت، پوشاک یا نام و نشان سازی تجاری که مؤثر است در این حوزه، حوزه های متنوعی است که بعضی وقت ها در این زنجیره؛ ۸۰۰ درصد رشد ارزش افزوده خلق می شود و ما باید تعجب کنیم که اگر بتوانیم به جای این که محصول نهایی را وارد کنیم، ما عمدتاً ممنوعیت داریم در واردات محصولات نهایی در حوزه پوشاک و مسائل مختلف، به مرور ما الآن پوشاکِ محصول نهایی را ممنوع کردیم، امیدواریم که به شرایطی برسیم که پارچه، نخ و غیره را خودمان تأمین کنیم، به پایداری برسیم، فقط در حوزه مواد اولیه چه اکریلیک چه حوزه پنبه که نیاز داریم، مواد خامش را بخواهیم وارد کنیم و بعد بتوانیم این زنجیره را تکمیل کنیم. این رشد اشتغالی که عرض کردم به صورت تصاعدی است و سهم بخش صنعت هم بیش از هشت میلیون و 400 هزار نفر است یک درصد عمده ای اش در حوزه نساجی است و اشتغالی که ایجاد کرده، به عبارت دیگر الآن ما برای اولین بار سهم مان از اشتغال کشور به عدد 34 درصد در حوزه بخش صنعت رسیده، یعنی از هر سه نفر شاغل در کشور؛ یک نفر در حوزه بخش صنعت است، البته سهم وزارت صمت بیشتر است یعنی رتبه اول را دارد، من فقط در حوزه و بخش صنعت را می گویم چون حوزه خدمات هم که 50 درصد اشتغال کشور را دنبال می کند، درصد عمده ای اش را همکاران ما در وزارت صنعت، معدن و تجارت دنبال می کنند در حوزه تجارت و کسب و کارهای داخلی اما در حوزه صنعت ما خوشحالیم که این روند افزایش سهم مان در حوزه اشتغال به 34 درصد، تابستان امسال محقق شد. براورد، تجربه و بدنه کارشناسی ما هم اذعان می کند که همیشه باز رشد ما در پاییز بیشتر از تابستان و بهار خواهد بود و امیدواریم که ما رکورد مجددی را در اشتغال صنعتی کشور در پاییز ان شاء الله بزنیم.
سؤال: یکی دیگر از حوزه هایی که بسیار با زندگی عادی مردم به ویژه کسانی که اهل تحصیل هستند مرتبط است؛ بحث نوشت افزار است، در حوزه تأمین مواد اولیه برای نوشت افزار، وضعیت مان چطور است؟
آقای برادران: من یک نمودار دیگری دارم همین جای بحث اشاره کنم که از این حوزه منفک شویم که مردم یک نقدی به ما می کنند می گویند اگر این اوضاع که شما می گویید در حوزه تولید خوب هست، اشتغال هم خوب است، چرا در حوزه تورم به نوعی، الآن یک نمودار داریم؛ می خواستم بگویم تورم بخش های مختلفی در آن نقش دارند؛ حوزه مسکن است، حمل و نقل، محصولات دامی و کشاورزی و حوزه های مختلف هستند. این نموداری که الآن شما در تصویر می بینید، نموداری است که مرکز آمار ایران تهیه کرده که نشان می دهد در تابستان 1400 ما رشد تورم فصلی مان در بخش صنعت؛ بیش از 80 درصد بوده، در بهار 1402 به 27 درصد رسیده، البته این 27 درصد هم قابل دفاع نیست، یعنی ما از این که الآن یک تورم 27 درصدی در حوزه صنعت است...
سؤال: طبعاًَ این باید کاهش پیدا کند.
آقای برادران: این قابل دفاع نیست، اما شاید نسبت به سایر بخش ها ما توانستیم با همراهی جامعه صنعتی، با ایجاد رقابت و افزایش تولید چون خود مقام معظم رهبری اشاره کردند، رئیس جمهور هم اشاره کردند که درد؛ تورم است، درمان؛ تولید است و از رشد تولید ما می توانیم مهار تورم کنیم. این نمودار به خوبی دارد این را نشان می دهد که دائماً علیرغم این که ما رشد در مواد اولیه داشتیم در بورس کالا که البته ما معتقدیم که می تواند آن مدیریت شود به نفع جامعه، مردم و تولید و همه سود نرود در سبد شرکت های بزرگ اما باز هم شما این روندی که مشاهده می کنید، روند؛ روند نزولی بوده، البته ایده آل نیست باید این امیدوار هستیم باز هم این روند کاهشی را داشته باشد، سیاست های خوبی که در حوزه بانک مرکزی، وزارت اقتصاد برای تبادل بهتر با وزارت امورخارجه و تبادل بهتر با جهان دارد دنبال می شود این کمک می کند که ما روند رو به رشد تولیدمان را همراه با صادرات و همراه با کاهش قیمت تمام شده دنبال کنیم که این هم خبر. اما در مورد بحث نوشت افزار که شما اشاره کردید، یکی از صنایعی است که واقعاً مردم روی آن حساس هستند. مردم دوست دارند که با خودکار و مدادی بنویسند و از کتاب هایی استفاده کنند که تولید داخلی است، امسال ما موفق شدیم اولین سالی بود که کتاب های مدرسه را به صورت صد درصد با کاغذ داخلی تولید کنیم. حالا شما چون سؤال کردید در مورد کارخانه، من پلی اکریل اصفهان را گفتم، اجازه دهید از یک کارخانه دیگر هم که باز یکی از کارخانه های نامی کشور است، باز این هم یکی از سرمایه های کشور است؛ چوب و کاغذ مازندران یاد کنم که این کارخانه هم باز در سال های قبل به صورت تعطیل و نیمه تعطیل بود و الآن ما این آماری که داریم در تولید کاغذ؛ مرهون فعال سازی این...
(پخش گزارشی درباره تولید کاغذ)
سؤال: به نظر می رسد یکی از موادی است که برای پیشرفت کشور به ویژه در حوزه آموزش حالت راهبردی دارد، وزارت صمت برای این که به نقطه مطلوب تأمین کاغذ برسد، چه برنامه ای در دستور کار دارد؟
آقای برادران: در حوزه کاغذ ما بهره من هستیم از حمایت شخص رئیس جمهور، در همه حوزه ها شخص رئیس جمهور ورود دارند و پیگیری می کنند اما چون یکی از وعده های انتخاباتی رئیس جمهور هم بوده، به صورت خاص این کار را دنبال می کنند. معاون اول کارگروه کاغذ را خودشان هدایت می کنند و همچنین همراهی خوبی مجموعه وزارت آموزش و پرورش و وزارت ارشاد با ما دارند. در دو سال قبل مطرح شد که برای واردات کاغذ کتاب های درسی نیاز به این میزان ارز است در هیأت دولت، آن جا مطرح شد به جای این که ما ارز را بدهیم که آموزش و پرورش کاغذ بیاورد بیاییم ما ریال بدهیم که یک کارخانه ما احیاء و فعال شود، همراهی خوب وزارت آموزش و پرورش باعث شد که این مجموعه که الآن ملاحظه کردید به عنوان چوب و کاغذ مازندران واقعاً در سال اول پنج برابر یعنی قریب 500 درصد رشد تولید داشته باشد و این مسأله حتی یکی از این تولیدکنندگان عمده که در این فیلم هم بود به من گفت که خود ما هم باور نداشتیم که این وعده خودکفایی کاغذ عملی شود، الآن ما در کتاب های درسی عملی شده، ان شاء الله در برگه های A4 هم تا پایان سال آینده این کار را ما نهایی خواهیم کرد و به این سمت خواهیم رفت. در حوزه انتشارات هم باز استقبال خوبی مجموعه انتشاراتی با محوریت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از مجموعه کاغذهای داخلی داشتند و این را هم برای کتاب یک فخر می دانند که از محصولات داخلی باشد تا این که از محصولات کاغذهای وارداتی. این حوزه کاغذ بود، چون لوازم التحریر را پرسیدید؛ اعم از دفتر، کتاب، مداد، تراش، پاکن و حوزه های مختلف شاملش می شود، این جا من باز جا دارد صراحتاً عرض کنم جدا از حمایت های مردمی، رهبر معظم انقلاب از جریان تولید ملی نوشت افزار ایرانی سال هاست دارند حمایت می کنند، بیش از سه بار پیام در این صنعت دادند. از این صنعت؛ به عنوان صنعت افتخار آفرین یاد کردند. در این نمایشگاه گذشته صنعت نوشت افزار که دو ماه یا سه ماه قبل افتتاح شد، در افتتاحیه اش پیامی دادند که این قدرتی که دارید دنبال می کنید، فعالیت تان در تولید نوشت افزار؛ خطاب به تولید کنندگان نوشت افزار، با شدت ادامه بدهید و خداقوتی گفتند و حتی سه مرحمتی هم در قالب انگشتر هدیه برای سه تولید کننده برتر لوازم التحریر ارسال کردند.
مردم را هم شما امسال دیدید بدون هیچ کمبودی در اول مهر اجازه دهید همین جا چون یاد این خاطره فیلم شهید رجایی می افتم که آمدند در صدا و سیما در اول مهر به عنوان وزیر آموزش و پرورش گفتند که شرایط کشور شرایطی است که ما دفتر نداریم، آن زمان ما دانش آموز بودیم، در سمت راست شما فارسی بنویسید، در سمت چپ دفتر ریاضی بنویسید تا واحدهای تولیدی ما بتوانند تولید کنند، سه ماه دیگر چهار ماه دیگر دفتر که تمام شد دفتر دیگر؛ دو دفتر برندارید در یک دفتر. این مردم این سختی ها را تحمل کردند، امروز به شرایطی رسیدند که ما اول سال شما دیدید که برای سلیقه های مختلف، تنوع تولید در نمایشگاه های مختلف عرضه شد و بسیار هم مورد اقبال قرار گرفت با اِلمان ها و شخصیت های دانشمندان ایرانی، اماکن ایرانی، تمثال مبارک شهید سلیمانی بیشترین باز اقبال را در حوزه دانش آموزی داشت، بعضی از نوشت افزارهای مختلف و این روند الحمدلله رو به رشد است. من در حوزه مداد اشاره کردم که ما رشد قابل توجهی از 88 میلیون عدد به 99 میلیون عدد تولید داشتیم و نه تنها ما الآن تولید و بازار داخلی را در اول مدارس تأمین کردیم بلکه مجموع تولید کنندگان برتر این صنعت به دنبال این هستند که استانداردهای اروپایی را اخذ کردند، استانداردهای کشورهای منطقه را اخذ کردند و به سمت صادرات محصولات مختلف هم رفتند و این همین طور که اشاره کردیم به تعبیر مقام معظم رهبری به عنوان یک صنعت افتخارآفرین از آن یاد شده و امیدواریم این روند بیش از این هم دنبال شود و مورد عنایت شخص وزیر صنعت، معدن و تجارت هم قرار گرفته و راهکارهای تکمیلی هم در این حوزه ارائه شده است.
سؤال: در صحبت هایتان فرمودید که عرضه مواد اولیه در بورس، گاهی اوقات در برخی از سال ها با سودگری تؤامان بوده و این برای رشد اقتصادی کشور بسیار مضر است، وزارت صمت برای مقابله با این موضوع چه کرده؟
آقای برادران: این هم در حوزه عادلانه نیست؛ یعنی مثلاً برای برخی از مجموعه ها چه وقتی انحصار به نفع تولید کننده بالادست می شود برای آن، یا بعضی وقت ها می آیند بین یک تعداد افرادی که مثلاً در حوزه منسوج یک تعداد بیش از 40 واحد می دهند، یک واحد مثلاً سهمیه خاص می گرفت، اینها هم عادلانه نیست، همه به نوعی این تولید را ناپایدار می کند، شرایط هم می برد به سمت این که بعضی وقت ها انحصار در حوزه مواد اولیه منجر به انحصار در عرضه کالا شود، بازارسازی شود، با کمبود کالا مواجه شود کشور، ما حساس هستیم که باید وفور کالاد در همه بازارها باشد. سال های قبل از این گزارش ها خود صدا و سیما زیاد پخش می کرد، مشکل کمبود پوشک، مشکل کمبود شوینده، مشکل کمبود لوازم التحریر، فکر می کنم دیگر این سال ها کمتر شده و در این گزارشات صدا و سیما واقعاً مردم هم می بینند که وفور محصولات مختلف در حوزه های صنعتی، این محصول این است که ما باید ایجاد رقابت کنیم و آن سوداگری هایی که ساز و کارهای ناسالمی که ایجاد کرده بودند، مردم چون شما اشاره کردید به بورس کالا، باورشان این است که بورس کالا یک شرکت و مجموعه دولتی استف نه این یک شرکت خصوصی است که سهامدارانش هم در خودش ممکن است سهیم باشند و به این خاطر باید ساز و کارهای نظارتی بیشتری از سمت دولت اعمال شود که دنبال این هم هستیم که ما بعضی ساز و کارها را اصلاح کنیم به نفع تولید، مصالح عمومی مردم و امیدوارم در این کار موفق باشیم، البته یک مقاومت هایی هم در برخی از حوزه هایی که قبلاً بهره مند بودند در این حوزه ها، ممکن است در عمل ما شاهدش باشیم اما در مجموع ابزار خوبی است برای ایجاد رقابت اگر ما از آن درست استفاده کنیم و مهندسی اش نکنیم با بعضی از مقاطع یا به بهانه های تلاطم مثلاً تلاطم دلار را به تولید ملی مرتبط نکنیم یا مسائل مختلفی که خود شما و مردم شاهد بودند.
سؤال: یکی از مؤلفه های اصلی در افزایش تولید، بحث ماشین آلات است که در برخی از حوزه ها ممکن است ماشین آلات قدیمی و بعضاً فرسوده باشد، برخی از کارخانجات ممکن است با فناوری های نوین فاصله داشته باشد، ما الآن وضعیت مان در این حوزه چطور است؟
آقای برادران: یکی از تلاش های ما در حوزه وزارت صنعت، معدن و تجارت، بحث بازسازی صنایع است، این همراهی مجموعه های مختلف را می خواهد خصوصاً در حوزه تأمین به نوعی سرمایه، آن سرمایه ثابت و بعد هم سرمایه در گردش، نظام بانکی در این حوزه یک مقدار عملکرد موفقی ندارد و متأسفانه به جای این که اولویتش را به تولید اختصاص دهد، به سمت منافع کوتاه مدت یا کارهای مختلف می رود که البته رویکرد جدیدی بانک مرکزی به سمت اصلاح این حوزه است و این که بانک ها بروند آن نقش خود را در فرایند اصلی که کمک به زنجیره تولید کشور است ایفا کنند و از آن کارهایی که بنگاه داری ها و حواشی که در سال های قبل ایجاد شده بود در نظام بانکی کشور دوری کنند و خود موضوع فساد هم یکی از عناصرش به این بر می گردد، یعنی شما عمده فسادهایی که در کشور در سال های قبل رصد می کنید می بینید که یک رشته اش به سمت تجارت انحصاری، یک رشته اش به سمت تسهیلات اعتباری است.
سؤال: این جدول و نمودار نشان می دهد که وضعیت...؟
آقای برادران: بله، این در حوزه معاونت صنایع عمومی ما همگام با سایر حوزه ها، می دانید در کشور تلاش دولت این بوده که با ایجاد ستاد احیای واحدهای تعطیل و نیمه تعطیل، حجم واحدهای فعال را بالا ببرد، بیش از 31 درصد این واحدها در حوزه های مربوط به حوزه صنایع عمومی بودند، یعنی در حوزه نساجی، در حوزه صنایع غذایی و در حوزه سلولزی و سایر صنایع که این از ابتدای دولت تا کنون این رشد در حوزه صنایع صورت گرفته که دو هزار 954 واحد در حوزه صنایع صنعتی کشور فعال شده که بیش از 31 درصد آن در حوزه صنایع عمومی بوده است. این جدا از واحدهایی است که ما علاوه بر واحدهایی که نیمه تعطیل بودند؛ فعال شدند، تعداد دو هزار و 531 پروانه جدید بهره برداری هم ما از ابتدای دولت تا الآن صادر کردیم که عمدتاً این در حوزه صنایع عمومی من اشاره کردم، در حوزه صنایع سلولزی در 1400؛ چهارصد و 69 واحد، 1401؛ هزار 359 واحد، صنایع غذایی همین طور؛ 377 و 326 و در حوزه منسوجات که محل سؤال شما بود؛ 557 واحد و در 1400 و 1401؛ 306 واحد جدید به ظرفیت کشور در حوزه صنایعی که دارای پروانه بهره برداری هستند و افتتاح شدند اضافه شده که مجموع این دو هزار و 531 پروانه جدیدی که از ابتدای دولت در حوزه صنایع عمومی به علاوه آن درصدی که احیا شدند؛ توانسته این رشد تولیدی که عرض کردم و رشد اشتغال را رقم بزند و امیدواریم این روند به این گونه ادامه پیدا کند. یکی همین نکته ای که شما اشاره کردید؛ ما باید در حوزه ماشین آلات تسهیلات بیشتری را مهیا کنیم. در قانون به این برنامه...
سؤال: این پروانه است ظاهراً نموداری که برای صدور پروانه...؟
آقای برادران: بله؛ این نمودار برای صدور پروانه جدید بهره برداری ما دو هزار و 531، این مثلاً شامل خطوط جدید خط تلویزیون و یخچال هایی که به نام یخچال های همدر ما می گوییم؛ ساید معروف است یا مثلاً اجاق رومیزی یا مایکرو ویو یا ماشین ظرفشویی.
سؤال: الآن وضعیت تولید لوازم خانگی چیست؟ چون بالأخره کشور به صورت مستمر به آنها نیاز دارد.
آقای برادران: خاطرتان هست ابتدای دولت ما هم کسری داشتیم؛ یعنی بعضی چیزها را تولید نمی کردیم، وارداتش هم ممنوع شده بود؛ مثلاً همین ظرفشویی، همین مایکرو ویو، همین یخچال ساید بای ساید؛ در بازار هم نبود، حتی برخی از افراد منتقد می گفتند حتی این نوبتی هم شده، باید ثبت نام هم کنید و غیره. مقام معظم رهبری هم در یک نقدی که داشتند باز در همان ماه های اول گفتند که این حمایت از تولیدی که ما می گوییم مشمول شرکت هایی که قیمت را دو برابر کردند مصداقاً هم اشاره کردند به خودرو و لوازم خانگی و بقیه نمی شود یعنی ما رشد تولید که می گوییم مشمول کسانی است که منافع مردم را مثلاً رعایت نکردند یا دو برابر کردند قیمت ها را نمی شود. حالا آن فضا را شما ببینید و این فضایی که بیش از دو سال و اندی که در خدمت شما هستیم، ما الآن هم رشد تولید داریم، هم تنوع محصول داریم، هم بالا رفتن ضمانت کالا داریم، تعویض کالا عمده واحدهای ما یک ماهه بدون قید و شرط تعویض می کنند. قبلاً 18 ماه به نوعی خدمات پس از فروش در حوزه گارانتی بود، الآن به 24 ماه رسیده، خدمات پس از فروش در حوزه...، هم باز افزایش پیدا کرده، این مواردی است که تنوع محصول و وفور محصول شما الآن در صدا و سیما یا در حوزه همین تابلوی تحولاتی شهر نگاه می کنید یک رقابتی است که دعوت به خرید می کنند حتی به اقساط بالا، نشان می دهد که تولید به حد کافی در کشور است و رقابت به سمت کیفیت رفته، رقابت به سمت رضایت مشتری رفته و ما هم رصد کردیم و مطالبه کردیم، البته چون من اشاره کردم در ابتدای دوره مورد نقد رهبری قرار گرفته بودند سخنرانی ای ایشان داشتند در چند ماه قبل فرمودند که این کالای تولید داخلی را حمایت کنید مثل حوزه لوازم خانگی را مورد عنایتشان قرار دادند حمایت محصولات خوبی است اما فرمودند که هنوز خودرو آن انتظار ما را رعایت نکرده که دوستان ما در حوزه خودرو هم مستحضر هستید اقدامات خوبی را انجام می دهند که ان شاء الله این نکته هم به نفع مردم دنبال شود.
یکی از نکاتی که باید دنبال کنیم این ماحصل یک اراده جمعی مردم است، یعنی وقتی ما دعوت می کنیم از این که کالای قاچاق مردم استفاده نکنند، کالای تقلبی استفاده نکنند، خود رسانه ملی به عنوان یک موضوع پر اهمیت به آن ضریب می دهد، موضوع شناسه کالا گسترده می شود، بعد ما می رویم بیشترین رشد را در همین حوزه هایی که رسانه ملی هم آمد پای کار، اطلاع رسانی شد، مردم همراهی کردند؛ بیشترین رشد را تولید در همین حوزه ها مثل حوزه قطعات یدکی خودرو، حوزه لوازم خانگی که اصرار کردیم در این حوزه، البته باید راهکارهایی برای برخی از کالای قاچاقی که هنوز در حوزه ته لنجی دارد به صورت نیمه قانونی وارد کشور می شود تدبیر کرد که فکر می کنم در ماه های آینده اخباری هم در این حوزه به مردم مخابره خواهد شد.
سؤال: یکی دیگر از موضوعاتی که نیاز کشور است؛ موضوع اسباب بازی است و تولید اسباب بازی در کشور بر اساس فرهنگ بومی، سنتی و بحث هایی که در داخل کشور مطرح است.
(پخش گزارشی درباره تولید اسباب بازی)
سؤال: دو نکته؛ یک اینکه وضعیت مان در حوزه اسباب بازی چیست و دوم این که وضعیت مان در حوزه صادرات؟
آقای برادران: اقدامات خوبی قبلاً شده بود، ما تلاش کردیم اینها را صنعتی کنیم، قبلاً حوزه وزارت صنعت، معدن و تجارت؛ این حوزه خیلی ورود جدی نداشت، الحمدلله از زمانی که یک حوزه ای به نام صنایع خلاق شکل گرفته از ذیل حوزه معاونت صنایع عمومی، ما توانستیم در حوزه های مختلف، در حوزه صنایع ورزشی مثلاً ما در توپ ورزشی؛ 65 درصد رشد را در 1401 (نسبت) به 1400 تجربه کنیم، در خود اسباب بازی 21 درصد رشد و این در شش ماهه اول سال نسبت به مدت مشابه هم تکرار شده. ما حجم زیادی ارز را به صورت قاچاق می رفت؛ یعنی طبق آمار ستاد مبارزه با کالای قاچاق، 555 میلیون دلار در سه سال قبل ما ارز کالای قاچاق اسباب بازی ما داشتیم، این الآن به نصف کاهش پیدا کرده، امیدوارم این... ضمن این که ما به سمت صنایع به نوعی...
سؤال: در مورد صادرات خیلی کوتاه بفرمایید.
آقای برادران: فردا روز ملی صادرات است، من از جامعه صادرکنندگان تشکر می کنم؛ تجار محترم. یک نکته ظریفی است که ان شاء الله فردا به آن می پردازیم؛ این است که ما نسبت صادرات مان در شش ماهه امسال نسبت به سال قبل در حوزه صنایع عمومی؛ 10 درصد رشد داشته، این نشان دهنده این است که برخی از صادرات مواد خام مثلاً در حوزه مواد پتروشیمی در جهان کاهش پیدا کرده و ما رشد کمی در صادرات داشتیم به سمتی رفتیم که آن مواد پتروشیمی با سیاست گذاری درست تبدیل به مثلاً اسباب بازی و صادر شود و اگر ما چهار درصد کاهش صادرات در حوزه پتروشیمی داشتیم، 10 درصد در حوزه صنایع عمومی شاهد افزایش صادرات بودیم.