جزیره لامپدوزا در ایتالیا به کانون مرگ پناهجویانی تبدیل شده که از مسیر دریای مدیترانه خود را به دروازه‌های اروپا می‌رسانند.
روایتی از حادثه مرگبار ۲۰۱۳ در لامپدوزا
«جیووانا بندیتو»، یکی از کارکنان نهاد‌های بشردوستانه حامی پناهجویان با یادآوری این حادثه مرگبار می‌گوید: من در آن زمان در زمینه فعالیت‌های بشردوستانه در رم کار می‌کردم و از اینکه اتفاق غم‌انگیزی در نزدیکی خانه من رخ داد وحشت داشتم، من داستان‌هایی از همکاران درباره غواصانی شنیدم که قربانیان را یکی پس از دیگری در طول چندین روز از آب خارج می‌کردند و آن‌ها را در بندر به صف می‌کردند، از دیدن تصاویر تابوت‌های مرتب شده در یک انبار بسیار ناراحت شدم، چند تابوت سفید کوچک که اجساد کودکان در آن‌ها قرار داشتند در ردیف جلو گذاشته شده بودند.
۱۰ سال از این فاجعه می‌گذرد و خاطرات وحشتناک آن هنوز در جزیره لامپدوزا وجود دارد، متأسفانه اقدامات کافی برای جلوگیری از تکرار چنین حوادث مرگباری انجام نشده است.
از سال ۲۰۱۴ تاکنون بیش از ۲۸ هزار نفر در دریای مدیترانه کشته یا مفقود شده‌اند که بیش از هزار و ۱۰۰ نفر از آن‌ها کودک هستند.
«بندیتو» می‌گوید: در تمام سال‌هایی که برای سازمان‌های بشردوستانه کار می‌کردم، هرگز جزیره لامپدوزا را به این شکل ندیده بودم؛ امکاناتی که برای پذیرایی از تازه‌واردان ایجاد شده بود، غرق در صف مردان، زنان و کودکان بود که برخی از آن‌ها مجبور شدند در خیابان بخوابند، پناهجویان پس از گذراندن روز‌ها بدون خوردن غذا در جستجوی آب و غذا در داخل شهر سرگردان شدند.
این نیروی امدادی گفت: هر فردی که از راه می‌رسید داستانی داشت که با فداکاری و مقاومت مشخص می‌شد؛ بسیاری بدون هیچ چیز آمدند، اغلب تنها یک کیسه پلاستیکی با یک شیء از عزیزان یا خاکی از سرزمین خود حمل می‌کردند، کودکانی بودند که خشونت را تجربه کرده بودند و مادرانی بودند که از تجاوز جان سالم به در برده بودند، افرادی بودند که عزیزانشان را در راه از دست داده بودند.
«بندیتو» یادآور شد: در میان درد و رنج مردمی که با قایق وارد لامپدوزا می‌شدند، یک داستان انسانیت برایم برجسته بود؛ یک جوان ۱۸ ساله از غرب آفریقا به تازگی با یک کودک ۳ ساله وارد شده بود، آن‌ها خویشاوند نبودند و او کودک را در بیابان پیدا کرده بود و از او در طول سفر خطرناکشان در دریای مدیترانه محافظت می‌کرد؛ کودک تحت مراقبت‌های مناسب قرار دارد، اما نام، ملیت و سن دقیق او ناشناخته است، متأسفانه او در میان تعداد فزاینده‌ای از کودکان خردسال است که بهتنهایی وارد اروپا می‌شوند.
جان باختن ۴ هزار ۵۰۰ پناهجو در سال ۲۰۲۳
به گفته وزارت کشور ایتالیا، امسال بیش از ۱۳۳ هزار مهاجر از جمله بیش از ۱۱ هزار و ۶۰۰ کودک بدون همراه در سراسر ایتالیا مستقر شده‌اند؛ به‌طور نگران کننده‌ای، کودکان حتی ۶ ساله، به تنهایی و بدون خانواده، بیش از ۲ درصد از این ورودی‌ها را تشکیل می‌دهند که این رقم افزایش ۱۰ برابری نسبت به سال‌های گذشته را نشان می‌دهد.
در عین حال، کودکان همچنان در تلاش برای عبور از مدیترانه جان خود را از دست می‌دهند؛ از آغاز سال جاری میلادی، بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ نفر، از جمله بسیاری از کودکان، هنگام تلاش برای سفر خطرناک از طریق دریا به اروپا، جان خود را از دست داده یا ناپدید شده‌اند.
«بندیتو» در بخش دیگری گفت: در لامپدوزا، با ۲ مادر آشنا شدم که گفتند به تازگی فرزندان کوچک خود، یک نوزاد تازه متولد شده و یک نوزاد ۵ ماهه را در دریا از دست داده‌اند؛ روایت دلخراش آن‌ها من را به یاد داستان دیگری انداخت که اکنون بیش از ۷ سال است در ذهنم مانده است: کودکی که از یک کشتی غرق شده جان سالم به در برد، زیرا مادرش او را اندکی قبل از غرق شدن به مردی تحویل داد.
هر کودکی باید محافظت و از مراقبت و آموزش مناسب برخوردار شود؛ هرکسی که از سختی فرار می‌کند باید بتواند پناه و امید پیدا کند.
سیاست‌های ثابت اروپا و بی توجهی به فاجعه مرگ پناهجویان
یک دهه پس از فاجعه ۲۰۱۳ لامپدوزا، هنوز تغییرات اساسی و اقدامات پیشگیرانه در اتحادیه اروپا روی نداده است که بتواند نجات جان پناهجویان را تضمین کند.
هنوز به یک مکانیسم هماهنگ جستجو و نجات اروپایی و مسیر‌های امن و منظم نیاز است که به اپناهجویان اجازه دهد به اروپا برسند.
اکنون زمان همبستگی و اقدام هماهنگ فرا رسیده است؛ مسئولیت حفاظت و پذیرایی از افرادی که به دنبال پناهجویی هستند، یک مسئولیت جمعی است و اروپا باید برای اطمینان از ایمنی و رفاه آن‌ها در ززمینه یک اقدام واحد تلاش کند.