بعد از کودتای آمریکایی - انگلیسی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ آمریکا و شاه دیگر نمیخواستند تجربه اتحاد ملی علیه سلطنت تکرار شود، به پیشنهاد آمریکاییها قرار شد سرویس جاسوسی برای مقابله با حرکتهای انقلابی تأسیس شود.
به گزارش گروه سلام خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما، هسته اولیه این سازمان در فرمانداری نظامی تهران شکل گرفت و روز یازدهم مهر ماه ۱۳۳۵ خبر آن در مطبوعات به چاپ رسید.
چندی بعد لایحه تشکیل آن که سازمان اطلاعات و امنیت کشور نامیده میشد توسط دولت تهیه و به مجلس سنا فرستاده شد.
شاه در قسمتی از کتاب پاسخ به تاریخ درباره تشکیل ساواک میگوید: «ایجاد ساواک به منظور مبارزه با فعالیتهای براندازای داخلی و خارجی علیه استقلال و تمامیت ارضی ایران بود.»
مسئولیت بنیانگذاری ساواک در سال ۱۳۳۲ به سپبهد تیمور بختیار تفویض شد. وی در این کار از سیا کمک خواست. تعداد زیادی از کارمندان ساواک برای طی دورههای آموزشی به آمریکا رفتند و در اداره مرکزی سیا به کارآموزی پرداختند.
اولین توافق همکاری مشترک بین ساواک و موساد در زمینه جاسوسی از کشورهای عربی و در درجه اول مصر و سوریه بود به همین منظور ایران با ایجاد پایگاههای جاسوسی رژیم صهیونیسیتی در غرب ایران موافقت و موساد سه پایگاه اطلاعاتی امنیتی در استانهای خوزستان، ایلام و کردستان تأسیس کرد.
بعد از آن تلاش موساد برای پرورش نیروهای ساواک نیز متمرکز شد. نیروهای پرورش یافته توسط موساد و سیا به جان نیروهای انقلابی افتادند و زندانهای شاه مملو از نیروهایی بود که به جرم آزادیخواهی زندانی میشدند.
از زمانی که با دستور مستقیم شاه کمیته مشترک ضد خرابکاری تشکیل شد تمام بازجوییهای افراد سیاسی در این کمیته صورت میگرفت و از آن به بعد کمیته مشترک به مخوفترین شکنجه گاه ساواک تبدیل شد.