اسلام شناسان، مهندسان رایانه و الکترونیک، کشیشان، متخصان الهیات و کارشناسان سیاسی، در نشستی در لندن دیدگاههای خود را درباره ابعاد استفاده از هوش مصنوعی و تاثیر ان بر زندگی اجتماعی تبیین کردند.
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ از لندن، در این نشست یک روزه که در اندیشکده ابرار در لندن برگزار شد، کارشناسان موضوعاتی همچون اثر هوش مصنوعی بر بشریت، نگرانی از جایگزینی هوش مصنوعی به جای انسان، منافع، زیانها و خطرهای هوش مصنوعی برای جامعه بشری و چگونگی تعامل دینداران با هوش مصنوعی، از جمله وضعیت اخلاق، آزادی و معنویت در دوران فناوریهای نوین را بررسی کردند.
در این نشست دکتر ایو پول (Eve Poole) مدیرعامل بنیاد کارنگی (Carnegie) برای دانشگاههای اسکاتلند، کشیش دکتر ندیم نثار (Nadim Nassar) (Awareness Foundation) و دکتر علی پویا درباره هوش مصنوعی، آینده این فناوری و تعامل دینداران با فناوریهای نوین سخن گفتند.
دکتر تیم بول (Tim Bull) کشیش انگلیسی و مدیر اسقف نشین شهر سنت البانز (Diocese of St Albans) گفت هوش مصنوعی پرسشهای فراوانی به همره دارد مثلا سازمانی موسوم به "خیزش عمومی" (Common Crawl) با هوش مصنوعی میتواند همه متون یک دین را گرد آورد و در اختیار پیروان آن دین قرار دهد، اما آیا این کار، با توجه به تنوع برداشتها از متون دینی، درست است؟ وی در پایان نتیجه گرفت هوش مصنوعی هیچگاه نمیتواند به ویژگیهای خدادادی انسان، همچون خلاقیت، توانایی عبادت، همدردی و فراگیری، دست یابد، زیرا هوش مصنوعی، فقط به حقایقی که بتوان آن را اندازه گرفت متکی است بنابراین همه دانش را در بر نمیگیرد. به عبارتی رویکرد هوش مصنوعی، ساینتیستیک (scientistic) است و نه ساینتیفیک (scientific) و مقایسه آن با هوش انسانی، مقایسه گل مصنوعی با گل واقعی است.
در ادامه نشست در اندیشکده ابرار در لندن، دکتر فرانتیسک استک (Frantisek Stech)، استاد دانشکده الهیات پروتستان در دانشگاه چارلز در شهر پراگ کشور جمهوری چک (Charles University) به صورت کنفرانس ویدئویی، درباره اهمیت هوش مصنوعی سخن گفت و تاکید کرد هوش مصنوعی، تاکنون فقط از انسان تقلید میکرد، اما اکنون انسان شروع به تقلید از هوش مصنوعی و رایانه کرده است و این موضوع، برای دینداران از جمله مسیحیان چالش برانگیز شده است، زیرا براساس قواعد مسیحیت، مسیحیان باید از حضرت عیسی (ع) تقلید کنند. وی افزود هوش مصنوعی، برای مسیحیان، یک تهدید نیست بلکه فرصتی است که باید از آن با دقت استفاده کرد. دکتر استک افزود، چون هوش مصنوعی آینده بشر را مبهم کرده است، موجب ترس و نگرانی ما میشود. به گفته این استاد دانشگاه چارلز در شهر پراگ، اگرچه هوش مصنوعی میتواند برای انتخابات دموکراتیک، خطر ایجاد کند، چون بر آگاهی و بصیرت انسان میافزاید، امید آفرین نیز است، اما آینده این فناوری، در دستان مهندسانی است که به آن برنامه میدهند.
آنگاه دکتر آمینه اینلوز (amina inloes)، استاد آمریکایی کالج اسلامی لندن و شیعه شناس درباره ضرورت استقبال پیروان ادیان الهی از هوش مصنوعی و موارد احتیاطی در کاربرد هوش مصنوعی سخن گفت و افزود مطابق آموزه قران، همه چیز در جهان، در تسبیح خداوند است و هوش مصنوعی نیز نمیتواند خارج از اراده خداوند، اقدام کند. وی افزود نگرانیهای جاری درباره هوش مصنوعی، به علت ناآشنایی با ابعاد این پدیده است و این فناوری، سدی بر سر راه تعالی و معنویت انسانها نخواهد بود.
سپس دکتر ماریوس دوروبانتو (Marius Dorobantu)، پژوهشگر دانشکده دین و الهیات دانشگاه ورایه (Vrije) در شهر آمستردام هلند، درباره تعریف هوش مصنوعی، محسنات و مضرات آن، اهمیت دین در هوش مصنوعی، تفاوتهای انسان و هوش مصنوعی سخن گفت. وی افزود هوش مصنوعی چه بتواند رایانهها را کاملا هوشمند سازد و چه در این راه ناکام بماند، هیچ خطری برای انسان دیندار نخواهد داشت. دکتر لیث کوبه (Laith Kubba) مدیر بنیاد آموزش قران (Quran Education Foundation) نیز گفت انسان به عنوان خلیفه خداوند خالق بر زمین، قدرت سازندگی دارد و چت جی پی تی (ChatGPT) هم کارافزار ساخته انسان است وجای نگرانی ندارد.
وی افزود اگرچه هوش مصنوعی نیز همچون انرژی هستهای و رخنه بیولوژیک ممکن است تهدیدهایی پدید آورد، بر آن هم باید مقرراتی وضع کرد.
این اسلام شناس افزود از آنجایی که از منظر اسلامی، در هر خلقتی، هدفی موجود است، هوش مصنوعی نیز میتواند برای اهدافی همچون درک قران و شناسایی بهتر دین، مفید باشد و در مسیر نیایش انسان و دستیابی به تعالی، اثر مثبت داشته باشد.
اظهارات:
۱ – دکتر سعید الشهابی - مدیر اندیشکده ابرار لندن
۲ – دکتر عمران پنجوانی - استاد دانشگاه در انگلیس
۳ - دکتر فرانتیسک استک - استاد دانشگاه چارلز شهر پراگ