مکران منطقه زیبایی در جنوب شرقی ایران، با قدمتی به تاریخ ۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، منطقهای است که امروز روی ظرفیتهای اقتصادی آن بیش از گذشته برای توسعه اقتصادی کشور حساب میشود.
در اهمیت ساحل مکران همین بس که تنها بندر اقیانوسی ایران، یعنی چابهار، در دل آن واقع شده است، نام این خط ساحلی یعنی مکران در کتابهای تاریخی بسیار قدیمی هم آمده است و نام آن با تجارت و دریانوردی ایران گره خورده است.
خط ساحلی مکران در استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان قرار دارد.
ساحل درک، سواحل صخرهای بریس، کوههای مریخی، تپه گل افشان، بخش کوچکی از ظرفیتهای گردشگری مکران است، که هرکدامشان ویژگیهای جهانی دارد.
سواحل مکران جدای از جاذبههای گردشگری از اهمیت راهبردی و اقتصادی بسیاری نیز برخوردار است.
علاوه بر ظرفیتهای گردشگری، این منطقه برای ایران یک منطقه راهبردی و استراتژیک نیز به حساب میآید. اهمیت یافتن بندر چابهار در تاکیدات سالهای اخیر مقام معظم رهبری، دولتمردان و سیاستمداران و برنامه نویسان را بر آن داشته که توسعه این منطقه را در دستور کار خود قرار دهند.
مسیر راهگذر (کُریدور) چابهار به افغانستان و آسیای مرکزی و در مرحلههای بعدی به قفقاز تا سن پترزبورگ روسیه، اهمیت این بندر و توسعه منطقه مکران را برای دیگر کشورها نشان میدهد.
تصویب لایحه اساسنامه منطقه مکران در دولت کنونی یکی از اقدامات دولت برای توسعه مکران به حساب میآید.
دولت اخیرا و در هفدهم خرداد، اساسنامهای را به تصویب رسانده که مطابق آن تمام اختیارات لازم برای پیشرفت و توسعه منطقه، به سازمانی که برای توسعه مکران فعال میشود اعطا و تفویض شود. در این لایحه پیشنهاد شده تمام امکانات، دارایی ها، اموال و اختیارات دستگاههای اجرایی به همین سازمان واگذار شود.
محمد مخبر معاون اول رئیس جمهور از سواحل مکران به عنوان ظرفیتی بزرگ و پیشرانی کم نظیر برای توسعه اقتصادی کشور یاد میکند و میگوید: ظرفیتها و مزیتهای موجود در منطقه مکران بسیار منحصر به فرد است و این ظرفیتها از جمله دسترسی مستقیم به اقیانوس در هیچ یک از نقاط دیگر کشور به صورت یکجا وجود ندارد.
معاون اول رییس جمهور با تاکید بر اینکه سرمایه گذاری در سواحل مکران به لحاظ رویکردها و مبانی اقتصادی، سرمایه گذاری با بازدهی بالا محسوب میشود، گفته نباید توسعه سواحل مکران را صرفا با نگاه محرومیت زدایی دنبال کنیم چرا که سرمایه گذاری در این منطقه ۱۰۰ درصد اقتصادی است و از مزیتهایی منحصر بفرد برخوردار است.
یک عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس هم درباره اهمیت منطقه مکران معتقد است: با توسعه سواحل مکران مشکل اشتغال، رشد اقتصادی و کاهش تورم را میتوانیم حل کنیم، همچنین شرایط آب و هوایی و دشتهای این سواحل امکانات بسیار خوبی در اختیار ما قرار دهد که در حال حاضر بارگذاری درستی در آن صورت نگرفته است.
منطقه مکران دسترسی به آبهای اقیانوسی دارد که با توجه با اقلیم خشک و نیمه خشک کشور، توسعه سرمایه گذاری آبی در این منطقه میتواند نیازهای آبی صنعتی و مصارف داخل کشور را تامین کند.
متاثر از همین ظرفیتهای بکر و بی بدیل اقتصادی و دریایی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی، مکران را گنج پنهان اقتصادی کشور نامگذاری کرده است. ایشان از دهه هشتاد ضرورت سرمایه گذاری و فعال شدن ظرفیتهای این منطقه را در توسعه عمومی کشور به دولتمردان دورههای مختلف گوشزد فرمودند.
مسلما تحولات در این منطقه موجب جذب سرمایههای خارجی و خصوصی نیز میشود.
دبیر شورای توسعه سواحل مکران گفته: برای توسعه مکران به ۹ میلیارد دلار سرمایهگذاری در زیرساختها و ۳ سال زمان نیاز داریم.
بنا بر گفته سردار دهقان، در زمینه ترانزیت با احداث زیرساختها شامل تاسیسات ریلی، بندری و پارک لجستیک میتوانیم به توسعه ترانزیت در این منطقه کمک کنیم.
در حاضر راهآهن چابهار تا زاهدان به مسافت ۶۳۰ کیلومتر منقطع و در حال ساخت است و برای تکمیل خط کریدوری چابهار به سرخس ۲/۵ میلیارد دلار پول و ۲ سال زمان لازم است.
استفاده از ظرفیتها، جذب سرمایه و در نهایت ایجاد اشتغال و درآمد زایی برای کشور مهمترین دلایل برای توسعه منطقه مکران به حساب میآید.
گزارش: سمانه طهماسبی