تحقیقات جدید نشان میدهد که کمبود خواب به مغز آسیب میرساند و میتواند خطر ابتلا به اختلالات عصبی همانند آلزایمر را افزایش دهد.
پروتئینی به نام پلیوتروفین (PTN) میشود که به نوبه خود منجر به مرگ سلولهای عصبی در هیپوکامپ، منطقه مهم مغز برای یادگیری و حافظه، میشود.
این تیم تحقیقاتی چینی در مقالهای نوشتند: ما دریافتیم که پلیوتروفین با اختلال شناختی ناشی از کم خوابی مرتبط است. مطالعه اخیر ما نشان میدهد که سیگنال دهی با واسطه پلیوتروفین مکانیسم جدیدی است که به وسیله آن خواب از عملکرد شناختی محافظت میکند.
محققان به منظور ارزیابی تأثیر بیخوابی بر قابلیتهای شناختی موشها، مهارتهای حیوانات در هنگام حرکت در پیچ و خم و حافظه کوتاهمدت آنها هنگام تشخیص یک شی جدید را مورد آزمایش قرار دادند.
به گفته محققان و با تجزیه و تحلیل پروتئین ها، ۱۶۴ پروتئین در مغز موشهایی با بیخوابی در مقایسه با موشهای کنترل شده، به شیوه متفاوتی بیان میشوند محققان میگویند بسیاری از این پروتئینها با مسیرهایی در هیپوکامپ مرتبط هستند که با بیماریهای عصبی از جمله آلزایمر، پارکینسون و هانتینگتون در ارتباط است.
وقتی دانشمندان دادهها را مقایسه کردند، شاهد کاهش سطح یکی از پروتئینها یعنی پلیوتروفین بودند. همچنین در این بررسیها مشخص شد هنگامی که عملکرد خواب در موشهای بیخوابی بازسازی شد، بیان پلیوتروفین در هیپوکامپ افزایش یافت.
تجزیه و تحلیل کامل تغییرات ژنتیکی نشان داد که کاهش بیان پلیوتروفین در هیپوکامپ بر مسیر مرگ سلولی تأثیر میگذارد. افزون بر این، دانشمندان چینی میگوید برخی از مردم به دلیل تنوع در ژنهایشان، وقتی در معرض بی خوابی قرار میگیرند، بیشتر در معرض خطر مشکلات شناختی هستند.
این نتایج پلیوتروفین را به عنوان یک نشانگر زیستی برای مشکلات شناختی مرتبط با بی خوابی و کم خوابی نشان میدهد و مهر تاییدی میزند بر نقش محافظتی آن در خواب بر مغز.
شرح کامل این مطالعه در مجله Proteome Research منتشر شده است.