چهارمین شهید محراب، آیت‌الله اشرفی اصفهانی پس از چندین سوء قصد نافرجام توسط منافقین، سرانجام در تاریخ ۲۳ شهریور سال ۶۱ در محراب نماز جمعه کرمانشاه غرق در خون شد.
تولد شهید محراب
شهید محراب، آیت اللّه عطاءاللّه اشرفی اصفهانی در سال ۱۲۸۱ هجری شمسی در «خمینی شهر» اصفهان و در خانواده‌ای روحانی و مذهبی، دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی را در زادگاه خود به پایان رساند. سپس در نوجوانی، برای ادامه‌ی تحصیل، راهی اصفهان شد و نزدیک به ده سال از محضر استادان بنام حوزه‌ی علمیه‌ی اصفهان بهره جست. وی دوران طلبگی خود را با نهایت عسرت و مشقت اقتصادی گذراند و در مدتی که در حوزه اصفهان بودند هر هفته فاصله میان اصفهان تا خمینی شهر را که ۱۲ کیلومتر بود، طی می‌کرد.
ایشان در توصیف شرایط تحصیلاتش در اصفهان می‌گوید:ر زمانی در حجره‌ای با سه نفر دیگر در مدرسه نوریه اصفهان زندگی می‌کردیم. بسیاری از روز‌ها نه چای داشتیم نه نفت و نه قند. برای مطالعه در شب از نور چراغ نفتی توالت‌های مدرسه استفاده می‌کردم. در روز‌های جمعه به یکی از مساجد دور افتاده اصفهان می‌رفتم و از صبح تا عصر درآن مسجد درس‌های یک هفته را دوره می‌کردم. در مدت دوازده ساعتی که آنجا مطالعه می‌کردم، غذای من فقط مقداری دانه ذرت برشته بود. شهید والامقام آیت اللّه اشرفی اصفهانی در بیست سالگی برای ادامه‌ی تحصیل و رسیدن به مقام‌های عالی علمی و معنوی، ره سپار شهر مقدس قم شد تا آینه‌ای گردد پاک و با صفا برای آیندگان.
تحصیلات عالی در حوزه
شهید محراب، آیت اللّه اشرفی اصفهانی برای کسب مقام علمی و معنوی، از شهر اصفهان به حوزه‌ی علمیه‌ی قم هجرت کرد و در آن جا، از محضر آیات ومراجع عالی قدر، بهره‌های فراوان برد. وی مدت دوازده سال در درس مرجع عالی قدر، حضرت آیت اللّه بروجردی (ره) حضور می‌یافت و همه‌ی دروس آن مرجع والامقام را می‌نوشت. شور و شعف ایشان در تحصیل و تحمل سختی‌های زندگی، وصف ناپذیر است. ایشان با اراده‌ای آهنین و با تلاش و کوشش‌های بسیار، در چهل سالگی به درجه‌ی عظیم اجتهاد نایل آمد و ستاره‌ای روشن گر در آسمان تبلیغ دین و فقاهت گردید.
هجرت برای تبلیغ دین
شهید محراب، آیت اللّه اشرفی اصفهانی پس از گذراندن تحصیلات عالیه در حوزه‌ی علمیه‌ی قم و بهره گیری از محضر مراجع بزرگی، چون آیت اللّه حجت (ره) و آیت اللّه العظمی بروجردی (ره) و رسیدن به درجه‌ی عظیم اجتهاد، بنابر دستور مرجع بزرگ جهان شیعه؛ حضرت آیت اللّه العظمی بروجردی (ره) به استان باختران هجرت کرد این درحالی بود که رژیم طاغوت به روحانیان و سخنرانی‌های آنان، بسیار حساس بود، ولی این شهید والامقام با شجاعت فراوان، مسایل سیاسی روز را برای آگاهی مردم بازگو می‌کرد. به همین دلیل، بار‌ها مورد آزار و اذیت نیرو‌های رژیم منحوس پهلوی قرار گرفت.
از ۱۹ دی سال ۵۶ تا پیروزی انقلاب اسلامی
پس از قیام خونین ۱۵ خرداد سال ۴۲، ملت رنج دیده‌ی ایران در زیر چکمه‌ی استبداد طاغوت، چون انبار باروتی، آماده‌ی انفجار بود. با چاپ مقاله‌ای توهین آمیز درباره‌ی امام خمینی (ره)، در ۱۹ دی سال ۵۶، مرحله‌ی تازه‌ای از قیام مردم آغاز شد. شهید محراب، آیت اللّه اشرفی اصفهانی در این حرکت توفنده مانند دیگر روحانیان، نقش بسزایی داشت. ایشان با برگزاری مراسم بزرگداشت شهدای ۱۹ دی و نیز برگزاری مراسم بزرگداشت شهادت آیت اللّه سیدمصطفی خمینی (ره) و ایراد سخنرانی‌های روشن گر، مردم غیور باختران را برای انقلاب بزرگ اسلامی آماده می‌کرد.
پس از پیروزی انقلاب در سنگر نماز جمعه
یکی از عوامل مهمی که در ثبات و تداوم انقلاب اسلامی، نقش ارزنده‌ای داشت نماز سیاسی ـ عبادی جمعه بود. شهید محراب، آیت اللّه اشرفی اصفهانی از جمله رادمردانی است که به فرمان امام خمینی (ره) به امامت نماز جمعه‌ی باختران منصوب شد، تا این بار در صحنه‌ی حفظ و پاسداری از نظام مقدس، اسلامی تلاش و جان فشانی کند.
با اوج گیری انقلاب اسلامی ایران به رهبری حضرت امام خمینی (ره) حرکت‌های وسیعی را در کرمانشاه پایه گذاری کرد. عمده‌ترین مراسم که تا آن روز سابقه نداشت در واقع جرقه‌ای بود در جهت شعله‌ور شدن یک آتش عظیم در این منطقه، مجلس بزرگداشت شهادت آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی بود که بنا به دعوت و اطلاعیه شهید اشرفی اصفهانی در مسجد آیت‌الله بروجردی منعقد شد. در مجلس سخنرانی‌های پر هیجان و انقلابی مطرح شد و ساواک با و جود بسیج تمام نیرو وقوای خود برای دستگیری و کارشکنی در مراسم موفق نشد و سخنرانان به طور مخفیانه از شهر خارج شدند.
خدمات شهید:
۱- تاسیس حوزه علمیه امام خمینی در باختران و اداره این حوزه با بیش از ۶۰ نفر طلاب.
۲- بازسازی مدرسه مرحوم آیت الله بروجردی.
۳- توسعه کتابخانه مدرسه مرحوم آیت الله بروجردی که قریب دو هزارجلد به کتاب‌های آن اضافه نمودند.
۴- تاسیس حوزه علمیه جهت خواهران، که پس از شهادت ایشان به نام حوزه علمیه شهید محراب نامگذاری شد.
۵- ایجاد وحدت کامل بین روحانیت شیعه و سنی که از بزرگترین خدمات آن شهید است که در طول تصدی مسئولیت بعنوان امام جمعه در این رابطه سمینار‌های متعددی در شهر‌های مختلف بویژه با حضور برادران اهل سنت تشکیل داد که اثرات بسیار مطلوبی داشته است.
۶- بازسازی مسجد جامع باختران که از برکت نماز جمعه این مسجد بازسازی کامل شده است.
۷- افتتاح شماره حساب‌های متعدد به نام مهاجرین جنگی و جبهه جنگ و بازسازی مناطق جنگی و همچنین کمک به سیل زدگان خوزستان و زلزله کرمان و طبس که تمام وجوه این شماره حساب‌ها جمع آوری و برای نجات برادران و خواهران آسیب دیده و برادران رزمنده صرف شده است.
شهید محراب و جنگ تحمیلی
استکبار جهانی به سرکردگی امریکا که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، منافع خود را در خطر جدی می‌دید، به توطئه‌های داخلی و محاصره‌ی اقتصادی دست زد. هنگامی که این نیرنگ‌ها ناکام ماند، توطئه‌ی جنگ تحمیلی را برای شکست نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، اجرا کرد. در چنین شرایطی، دمیدن روح شهادت طلبی در میان رزمندگان و دل گرم کردن آنان برای مقابله با دشمن بعثی، بسیار با اهمیت بود. شهید محراب، آیت اللّه اشرفی اصفهانی از جمله عالمان وارسته و مجاهدین در راه حق است که با حضور خود در میدان‌های نبرد و ایراد سخنرانی‌های شورانگیز، روح مقاومت و شهادت را در کالبد جوانان غیور میهن اسلامی می‌دمید و با این اعمال معنوی به آن عزیزان، دل گرمی می‌داد.
شهید محراب، دائماً با حضور در جبهه‌ها به دیدار رزمندگان می‌شتافت و مقید بود که برای آنان سخنرانی کند؛ و با یکایک رزمندگان مصافحه می‌کرد و با آنان به گفتگو می‌نشست و می‌فرمود: "وقتی به جبهه می‌روم تا مدتی روحیه ام قوی می‌شود. "
علی رغم کهولت سن مسافت‌های طولانی و راه‌های صعب‌العبور را به عشق دیدار دلاور مردان جبهه توحید، با وسایل نقلیه نظامی در شرایط دشوار می‌پیمود. بار‌ها در جبهه‌های ایلام، قصر شیرین و پادگان ابوذر، گیلان غرب، نوسود، بستان، آبادان، خرمشهر، سومار حضور یافت و با سخنرانی‌های دلنشین، به سپاهان اسلام روحیه بخشید. پس از آزادی قصر شیرین به آن شهر سفر کرد و با خواندن دو رکعت نماز شکر در مسجد این شهر، سپاسگزاری خود را به درگاه خداوند به جای آورد.
وجود آن روحانی جلیل القدر در مناطق عملیاتی سبب دلگرمی رزمندگان و باعث شور و شوق بسیار در آن‌ها می‌گردید. یک بار پس از عزیمت به منطقه جنوب، عازم شهر آزاد شده بستان گردید و زیر بمباران وحشیانه دشمن وارد شهر شد و از آنجا عازم آبادان شد. هنگام آغاز عملیات فتح‌المبین در دوم فروردین ۱۳۶۱، در قرارگاه حضور یافت و پیشنهاد کرد عملیات به نام حضرت زهرا سلام الله علی‌ها نامگذاری شود.
در دومین سفر خود به خوزستان پس از آزادی خرمشهر، عازم اهواز شد و مردم این شهر نماز شکر را به امامت ایشان به جای آوردند. بعداز ظهر همان روز علیرغم مخالفت فرماندهان، وی و امام جمعه اهواز عازم منطقه خرمشهر شد و پس از ورود به شهر، به مسجد جامع در جمع رزمندگان حضور یافت و فرمود: "امروز یکی از روز‌های مهم اسلامی و یوم‌الله است و از جمله آرزو‌های من فتح خرمشهر بود که بحمدالله من زنده ماندم و این روز را دیدم. "
در شب جمعه هشتم مهر ۱۳۶۱ در منطقه غرب، عملیات مسلم بن‌عقیل با حضور شهید و تنی چند از مقامات کشوری و لشکری آغاز شد. ایشان در آن شب حال عجیبی داشت و یک لحظه آرام نداشت و تا صبح به دعا و مناجات مشغول بود و لحظه‌ای هم به استراحت نپرداخت. نزدیکی‌های صبح بود که یک گلوله توپ در نزدیکی چادر ایشان منفجر شد.
فرماندهان جهت ترک آن محل اصرار کردند، اما ایشان نپذیرفت و گفت:"من از این محل نمی‌روم و آماده هرگونه مسئله‌ای هستم، زیرا خون من رنگین‌تر و جان من عزیزتر از این عزیزان رزمنده نیست. من باید تا پایان عملیات اینجا باشم. " سرانجام شهید محلاتی، عبا و عمامه ایشان را برداشت و بر سر و دوش ایشان گذاشت و عصا را به دستش داده و او را عازم کرمانشاه کرد.
در پشت جبهه هم فعالیت‌های چشگیری داشت که از جمله آن‌ها افتتاح حسابی در بانک برای جمع‌آوری کمک‌های نقدی به جبهه‌ها بود. حساب دیگری نیز جهت کمک به مهاجران جنگ افتتاح کردند. حساب دیگری نیز جهت بازسازی منطقه گیلان غرب که به استان کرمانشاه محول شده بود، اختصاص دادند.
نقش شهید محراب در وحدت بین تشیع و تسنن
دشمن جهان خوار و استکبار جهانی همیشه درتلاش بوده است تا بین امت‌های اسلامی، تفرقه افکند نمید و از انسجام و وحدت آنان جلوگیری کند؛ اما بیداری عالمان دینی ما، همیشه توطئه‌های آنان را نقش بر آب کرده است. شهید محراب، آیت اللّه شرفی اصفهانی از همان بیدار دلان و مجاهدانی است که درباره‌ی وحدت بین شیعه و سنی، رنج‌های فراوانی را متحمل شد. او با انجام مسافرت‌های متعدد به شهر‌های پاوه، جوانرود و روانسر و تشکیل سمینار‌های بی شمار مرکب از ائمه‌ی جمعه سنی و شیعه در استان باختران، در خنثی کردن توطئه‌های تفرقه افکنان داخلی و خارجی، سهم بسزایی داشت.
تاج زرّین شهادت در محراب عبادت
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و شکست امریکا، این جنایت کار غارتگر آرام ننشست و برای ضربه زدن به انقلاب اسلامی، چهره‌های بزرگ انقلاب را یکی پس از دیگری ترور کرد. آیت اللّه اشرفی اصفهانی که یکی از یاران دیرینه‌ی امام و از شخصیت‌های شناخته شده و مورد توجه مراجع و حوزه‌های علمیه بود، در پیشبرد انقلاب نیز نقش بسزایی داشت. از این رو، استکبار جهانی و مزدوران داخلی آن‌ها و منافقان از خدا بی خبر، کینه‌ی او را به دل داشتند. آیت الله اشرفی سرانجام پس از دو بار ترور ناکام، در مهرماه سال ۱۳۶۱، به آرزوی دیرینه‌ی خود؛ یعنی شهادت در راه خدا نایل شد و مانند مولایش، امام علی علیه السلام در محراب نماز، تاج زریّن شهادت را بر سر نهاد.
پیش بینی عجیب شهید در مورد شهادت خود
ویدئویی مربوط به آیت الله اشرفی اصفهانی می باشد که گفته می شود ۱۵ روز قبل از شهادت ایشان ظبط شده و ایشان در آن از خدا می‌خواهند که چهارمین شهید محراب باشند.
چرا شهید محراب دو مزار دارد؟
حجت‌الاسلام مهدی اشرفی‌اصفهانی فرزند آیت‌الله اشرفی‌اصفهانی درباره وجود دو قبر منتسب به این شهید، اینگونه روایت می کند: این دو قبر دلیلی خاصی دارد چرا که حضرت امام خمینی (ره) بعد از شهید محراب اعلام کردند که، چون وی در کرمانشاه به شهادت رسیده در همانجا به خاک سپرده شود این در حالی است که شهید اشرفی‌اصفهانی پیش از این وصیت کرده بود که او را در کنار شهدای دفاع مقدس در تخت فولاد اصفهان به خاک بسپارند که البته همین طور هم شد. اما بعد از خاکسپاری و پس از چند روز لباس‌های خون‌آلود ایشان که بخشی از بدنش هم درون آن وجود داشت به من دادند که پس از سوال از بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، ایشان فرمودند که آن‌ها را در کرمانشاه به خاک بسپارید.
چندجمله از پیام امام خمینی (ره) به مناسبت شهادت شهید محراب
«چه سعادت مندند آنان که عمری را در خدمت به اسلام و مسلمین بگذرانند و در آخر عمر فانی به فیض عظیمی که دل باختگان به لقاءاللّه آرزو می‌کنند، نایل آیند. چه سعادت‌مند و پیروزند آنان که در نشیب و فراز‌ها و پست و بلندی‌های حیات خویش به دام‌های شیطانی و وسوسه‌های نفسانی نیافتادند، آخرین حجاب بین محبوب و خود را با محاسن غرقه به خون، خرق نموده، به قرارگاه مجاهدین فی سبیل اللّه راه یافتند. چه سعادت‌مند و خوش بخت اند آنان که به دنیا و زخارف آن، پشت پا زدند و عمری را به زهد و تقوا گذراندند و آخرین درجات سعادت را در محراب عبادت و در اقامه‌ی جمعه با دست یکی از منافقین و منحرفین شقی فائض و به والاترین شهید محراب که به دست جنایت کاران اشقی الاشقیاء به ملاء اعلا شتافت، محلق شدند».
شهید آیت اللّه اشرفی اصفهانی در کلام امام خمینی (ره)
«مرحوم شهید بزرگوار حاج آقا عطاءاللّه اشرفی اصفهانی را در این مدت طولانی به صفای نفس و آرامش روح و اطمینان قلب و خالی بودن از هوا‌های نفسانی و ترک هوا و اطاعت امر مولا و جامعیت علم مفید و عمل صالح می‌شناسم».
زهد و تقوای شهید محراب، آیت اللّه اشرفی اصفهانی
شهید محراب، آیت اللّه اشرفی اصفهانی، در شمار عالمان وارسته‌ای است که پس از سال‌ها تلاش در تحصیل علوم اهل بیت علیهم السلام، مجاهدت نفس، آراسته شدن به اخلاق انسانی، دوری از زخارف پست دنیا و شب زنده داری، در راه ارشاد و تبلیغ دین، گام نهاد. وی تا آخرین لحظه‌ی زندگی از این فریضه‌ی عظیم، دست برنداشت و سرانجام در محراب عبادت و با بدنی پاره پاره به دیدار معبود شتافت.