ستاد حقوق بشر با انتشار بیست‌ودومین بولتن «برخی اقدامات قابل‌توجه در جمهوری اسلامی ایران در بخش حقوق بشر و شهروندی» مهم‌ترین اقدام‌های قضایی انجام شده در این زمینه را تشریح کرد.
هدف از انتشار این بولتن که بیست‌ودومین شماره آن از اول فروردین ماه الی ۳۱ خردادماه ۱۴۰۲ منتشر شده، گردآوری اهم تازه‌ترین اخبار و دستاورد‌های قضایی است که در این شماره اقدام‌ها و آمار‌های ذکر شده در خصوص عدم اجرای مجازات قصاص از طریق جلب رضایت اولیای دم، صلح و سازش در نتیجه تلاش‌های شورای حل اختلاف، آزادی از زندان با کمک‌های خیرین و تلاش ستاد دیه، مرخصی و آزادی با استفاده از نهاد‌های ارفاقی، بازدید از زندان‌ها و نظارت بر حقوق زندانیان و مراجعان دستگاه قضایی و تسهیل دادرسی الکترونیک و آموزش، حرفه‌آموزی و اشتغال زندانیان و حمایت از خانواده آنها، مورد توجه قرار گرفته است.
اهم اقدامات قابل‌توجه در حوزه قضایی (سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲) به شرح زیر هستند.
عدم اجرای مجازات قصاص از طریق جلب رضایت اولیای دم
اخذ رضایت از اولیای دم و عدم اجرای مجازات قصاص برای ۱۰۰ نفر از محکومان به قصاص در سراسر کشور در سه ماهه نخست ۱۴۰۲ سال که ۹ نفر از آنها از محکومین کم‌تر از ۱۸ سال بودند؛ لازم به ذکر است پرونده ۶۷ نفر از محکومان ذکر شده با تلاش شعب حل اختلاف ختم به صلح و سازش و عدم اجرای مجازات قصاص شده است.
صلح و سازش در نتیجه تلاش‌های شورای حل اختلاف
صلح و سازش در ۴۰/۱۸ درصد از پرونده‌های مختومه قابل‌صلح در شعب حل اختلاف سراسر کشور در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ آزادی ۷ هزار و ۴۸۶ نفر از زندانیان در نتیجه تلاش شعب شورای حل اختلاف مستقر در زندان و صلح‌یاران سراسر کشور و در نتیجه ایجاد صلح و سازش در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ جلوگیری از ورود هزار و ۹۰۲ نفر از جلب‌شدگان به زندان با تلاش شورا‌های حل اختلاف سراسر کشور در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲.
آزادی از زندان با کمک‌های خیرین و تلاش ستاد دیه
آزادی ۳ هزار و ۵۸۵ زندانی جرایم غیرعمد در سه ماهه نخست ۱۴۰۲ از زندان‌های سراسر کشور با کمک ستاد دیه و خیرین با پرداخت بیش از ۹۱ هزار میلیارد ریال.
مرخصی و آزادی با استفاده از نهاد‌های ارفاقی
موافقت با عفو آزادی و تخفیف مجازات هزار و ۷۶۰ نفر از محکومین (هزار و ۶۸۰ مرد شامل ۱۸ نفر از اتباع خارجی و ۸۰ زن شامل ۲ نفر از اتباع خارجی) در سراسر کشور در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ که از این تعداد ۴۰۴ نفر از محکومین (۳۸۲ مرد و ۲۲ زن) مشمول عفو آزادی و هزار و ۳۵۶ نفر شامل تخفیف مجازات شدند.
آزادی ۱۲ هزار و ۶۹۴ زندانی در سراسر کشور با استفاده از ارفاقات قانونی و تسهیلات قضایی در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ صدور بیش از ۳۵ هزار و ۶ مورد مجازات‌های جایگزین حبس در سه ماهه نخست ۱۴۰۲ توسط قضات سراسر کشور؛ اعطای بیش از ۱۶۰ هزار و ۸۸۵ مورد مرخصی به زندانیان در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ آزادی ۳ هزار و ۶۶۵ نفر از زندانیان واجد شرایط سراسر کشور در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ با استفاده از پابند الکترونیکی.
بازدید از زندان‌ها و نظارت بر حقوق زندانیان و مراجعه کنندگان دستگاه قضایی و تسهیل دادرسی الکترونیک
انجام ملاقات و بررسی درخواست‌های ۵۵۰ هزار و ۶۳۸ نفر از مراجعان به دادگستری‌های سراسر کشور توسط روسای کل دادگستری‌ها، دادستان‌ها و دیگر مقام‌های قضایی و صدور دستورات لازم برای پیگیری آنها در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ رسیدگی به ۳ هزار و ۱۴۷ مورد از درخواست‌های مردمی از سوی قضات و مسئولان قضایی سراسر کشور با برپایی میز‌های خدمت در مساجد و مصلی‌ها در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ رسیدگی به ۳ هزار و ۷۶۳ مورد از درخواست‌های مردمی در جریان سفر‌های استانی ریاست قوه و دیگر مقام‌های قضایی به استان‌های کردستان، مازندران، البرز و تهران (شهرستان ورامین) در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ پاسخگویی به درخواست‌های ۱۴ هزار و ۱۴۷ نفر از مراجعان حضوری به اداره کل ارتباطات مردمی قوه قضائیه و ملاقات و رسیدگی به درخواست‌های ۲ هزار و ۵۴۳ نفر از آنها در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲ توسط مسئولان عالی قضایی از جمله معاون قضایی قوه قضائیه، رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، رئیس کل دادگستری استان تهران و معاونین ایشان.
انجام ۴۰ هزار و ۵۸۹ مورد بازدید از زندان‌ها توسط قضات در سراسر کشور در سه ماهه نخست ۱۴۰۲ و در نتیجه، ملاقات با بیش از ۱۰۰ هزار نفر از زندانیان و رسیدگی به درخواست‌های آنان و صدور دستورات مقتضی از جمله دستور اعطای مرخصی برای بیش از ۳۵ هزار نفر، دستور آزادی بیش از ۱۳ هزار و ۲۱۲ نفر، موافقت با بیش از ۷ هزار و ۹۰۰ مورد درخواست اشتغال، موافقت با اعمال ارفاقات قانونی برای بیش از ۱۱ هزار نفر از زندانیان؛ برگزاری ۴۷ هزار و ۷۲ فقره دادرسی الکترونیک برای زندانیان در محاکم حقوقی و قضایی سراسر کشور در ۲ ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ اخذ ۷۱۴ هزار و ۲۳ نوبت توسط مراجعان به‌صورت الکترونیکی و غیرحضوری و با مراجعه به سامانه نوبت‌دهی الکترونیکی جهت مراجعه به شعب و واحد‌های متمرکز اجرای احکام در سه ماهه نخست سال ۱۴۰۲؛ صدور ۵۹۹ هزار و ۸۵۲ فقره گواهی عدم سوءپیشینه برای متقاضیان به‌صورت غیرحضوری و با مراجعه به سامانه ثبت درخواست گواهی عدم سوءپیشینه در سه ماهه نخست ۱۴۰۲.
آموزش، حرفه‌آموزی و اشتغال زندانیان و حمایت از خانواده آنها
برگزاری دوره‌های آموزشی اشتغال و حرفه‌آموزی برای بیش از ۲۲ هزار نفر از زندانیان در سه ماهه نخست ۱۴۰۲؛ پوشش بیش از ۳۹ هزار خانواده زندانیان توسط انجمن‌های حمایت از زندانیان در سراسر کشور و ارائه خدمات حمایتی، درمانی و آموزشی به آنها با صرف بیش از ۵۸۶ میلیارد ریال هزینه؛ اشتغال بیش از ۴۷ هزار و ۸۷۲ نفر از زندانیان از جمله اشتغال ۱۳ هزار و ۷۵۱ نفر به‌صورت نشسته و در زندان، اشتغال ۱۷ هزار و ۸۰۴ نفر از آنان به‌صورت کارگاهی و اعزام به کار ۱۴ هزار و ۳۱۰ نفر دیگر در سه ماهه نخست ۱۴۰۲ و پرداخت دستمزد ماهیانه به آنها.