محققان اخیرا روشی را کشف کردهاند که در آن، گلبولهای قرمز با گلبولهای سفید خون به نام ماکروفاژها، برای کاهش التهاب و تشکیل رسوبات چربی بر روی دیواره شریانها تعامل دارند.
راه اصلی رساندن اکسیژن از ریهها به بافتهای بدن توسط گلبولهای قرمز خون (RBCs) است. این سلولها به طور طبیعی ذراتی به نام وزیکولهای خارج سلولی (RBCEVs) را در طول پیری سلولی، برخی بیماریها و همچنین در پاسخ به عوامل استرس زای محیطی تولید میکنند. RBCEV با پاکسازی مولکولهای خطرناک از گلبولهای قرمز محافظت میکند، روی سلولهای ایمنی تأثیر میگذارد و در فرآیند التهابی نقش دارد.
آترواسکلروز که به معنای تجمع چربی ها، کلسترول و سایر مواد در داخل و روی دیواره شریانهاست، یک بیماری شایع میباشد که میتواند منجر به حمله قلبی، سکته مغزی، آنوریسم یا لخته شدن خون شود. ماکروفاژها یا همان گلبولهای سفید خون که به عنوان اولین پاسخدهندههای سیستم ایمنی در نظر گرفته میشوند، با بلع و انباشته شدن لیپیدها، نقش اصلی را در تصلب شرایین ایفا میکنند و آنها را به سلولهای فومی تبدیل میکنند که به رشد پلاکهای شریانهای چربی کمک میکنند و آنها را حفظ میکنند.
پژوهش جدیدی که توسط محققان دانشگاه ملی سنگاپور انجام شد، تعامل بین RBCEV و ماکروفاژها را به امید کشف راهی برای توقف تصلب شرایین بررسی کرد.
ماکروفاژها اغلب سلولهای در حال مرگ را با شناسایی یک لیپید به نام فسفاتیدیل سرین (PS) روی غشای سلولی خود میبلعند. از آنجایی که RBCEVها دارای مقدار زیادی PS بر روی غشای خود هستند، محققان آزمایش کردند تا ببینند که آیا واسطه جذب RBCEV توسط ماکروفاژها است یا خیر. آنها فهمیدند که جذب RBCEV توسط ماکروفاژها بسیار کارآمد است، اما زمانی که گیرندههای PS روی ماکروفاژها مسدود میشوند، جذب به میزان قابل توجهی کاهش مییابد.
به دنبال جذب RBCEV، ماکروفاژها میزان پروتئینهای پیش التهابی را کاهش دادند و میزان بالاتری از آنزیمی را تولید کردند که از سلولها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت میکند که اغلب در بیماریهای التهابی و قلبی عروقی دیده میشود. نکته مهم این است که RBCEVها ماکروفاژها را در برابر تبدیل به سلولهای فوم مقاوم کردند.
یافتههای این مطالعه نشان میدهد که RBCEVها در کاهش شرایط مرتبط با التهاب بیش از حد و درمان تصلب شرایین کاربرد موثری دارند، بهویژه با توجه به اینکه RBCEVها میتوانند مهندسی شده و با دارو بارگیری شوند.
این مطالعه در مجله Extracellular Vesicles منتشر شد.