تعزیه این هنر نمایشی ایرانی شاید یکی از برجستهترین آیینهای نمایشی در استان بوشهر است که به گواه تاریخ از قدمت بسیار زیادی برخوردار است.
این سند بیانگر قدمت تاریخچه تعزیه در استان بوشهر و پیشرو بودن بوشهر در این امر است. شکل اجرایی تعزیهی جزیره خارک که نیبور آن را به تفصیل ارائه کرده در حدی است که بدون تردید میتوان برای آن پیشینهای چندین و چند ساله قائل شد؛ بنابراین عمر تعزیه در استان بوشهر را میتوان پیش از این تاریخ (۱۷۶۵ م) حدس زد. شرح نیبور نشان دهندهی این مطلب است که این تعزیه مجلس "هفتاد و دو تن" بوده است. مجلسی که هنوز در نقاط تعزیه خیز کشور اجرا میشود.
از ویژگیهای مهم تعزیه در بوشهر گستردگی آن در سراسر استان و تنوع شیوههای اجرایی آن است که دراین زمینه بوشهر را به گنجینهای برای تحقیق در حوزه تعزیه تبدیل کرده است.
برخلاف دیگر نقاط کشور تعزیه در بوشهر در فضایی کاملا باز اجرا میشود و خبری از تکیه و تالارها و فضاهای محدود اجرایی برای تعزیه نیست.
استفاده از اسب و تبحر شبیه خوانان به اسب سواری در فضای باز اجرا از ویژگیهای مهم تعزیه در بوشهر است. البته معمولا میدانگاهی برای اجرای تعزیه در نظر گرفته میشد که در مرکز محلات قرار داشتند و منازل و خانهها نیز مشرف به آن بودند. ضمن اینکه نوع معماری بوشهر یعنی استفاده از ایوان ها، شناشیر، پنجرهها و پشت بامها موید این مطلب است.
اشغال بوشهر توسط انگلیسیها در جنگ بین الملل اول و ظلمهای فراوان آنها به بوشهریها باعث شد مردم شهر بوشهر در پوشش لباس یزیدیان از لباس و پوشش متداول انگلیسیها استفاده کنند. چنانکه نوع لباسها و کفشها و یراق لباسهای تعزیه گردانان بوشهری حاضر در لشکر یزید همان پوشش سربازان و افسران انگلیسی بوده است و این تعزیه بوشهر را با دیگر نقاط ایران متفاوت میکند.
از تعزیههای باسابقه در استان بوشهر میتوان به تعزیه بندرگاه و نیز منطقه درودگاه اشاره کرد.