یونان در سالهای اخیر به دروازه مرگ سیاستهای ضد مهاجرتی اروپا تبدیل شده و یکی از مرگبارترین مناطق جهان برای پناهجویان و مهاجران محسوب میشود.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما به نقل از میزان؛ اروپا از اوایل دهه ۲۰۱۰ با موج مهاجرتی مواجه شده که نتیجه سیاستهای جنگ طلبانه و زیاده خواهانه قاره سبز در نقاط مختلف جهان است؛ در واقع کشورهای اروپایی شاهد بازگشت بومرنگ جنگ افروزی خود در سراسر جهان در قالب سیل مهاجران به سمت این قاره هستند.
در اوایل سال جاری، برخی از کشورهای اروپایی به همراه اتحادیه اروپا تلاشهایی را برای سختتر کردن مرزها جهت کاهش جریان مداوم مهاجران انجام دادند؛ در نتیجه، این سیاستهای سختگیرانهتر، گذرگاههای مرگبار مهاجرتی ایجاد شد که باعث ایجاد شبکه قاچاق گستردهتر در سراسر دریای مدیترانه شده است.
از این منظر یونان را باید دروازه مرگ مهاجرت به اروپا است؛ این کشور به عنوان یکی از کشورهای مرز شرقی اروپا بیش از دیگر کشورهای اروپایی سیاستهای ضد مهاجرتی خود را خصمانه و غیرانسانی کرده است.
ناپدید شدن مهاجران در جزایر یونان
به گزارش «میدل ایست آی»، سیاستهای ضد مهاجرتی یونان از جمله سیاست به عقب راندن مهاجران و پناهجویان سبب شده تا بسیاری از این افراد ناچار به فرار به قلمروهای ناشناخته یعنی جزایر یونان شوند.
فعالان حقوق بشری میگویند که این روند از سال ۲۰۲۰ تاکنون سبب ناپدید شدن و مرگ شماری از پناهجویان و مهاجران شده است؛ هرچند به دلیل محدودیتهای موجود برای فعالیت گروههای حقوق بشری و امدادی عملا بسیاری از این موارد بدون سند باقی میمانند.
یکی از ۳۲ پناهجویی که در ژوئن ۲۰۲۲ از ترس بازداشت توسط پلیس یونان به یکی از جزایر این کشور فرار کردند، میگوید که پلیس پس از بی توجهی کامل به درخواست کمک پناهجویان گرفتار در جزیره مذکور، فقط برای برای جمع آوری اجساد به آن جا رفت.
به گفته وی، پلیس در پاسخ به درخواستش مبنی بر رساندن آب و غذا برای افراد گرفتار در جزیره مدام تکرار میکرد که آنها در اروپا امن هستند.
پلیس یونان در ادامه این پناهجو را پس از بازداشت، در قایقی که فقط یک جلیقه نجات در آن قرار داشت، در آبهای میان ترکیه و یونان رها کرد.
دو نفر از داوطلبان امداد رسانی به پناهجویان گرفتار در مرز یونان از سال ۲۰۲۰ شروع به جمع آوری اسناد در این زمینه کرده اند، اما آنها ضمن این که توانایی محدودی برای کمک کردن دارند، در معرض خطر پیامدهای جرم انگاری فعالیت سازمانهای امدادی از سوی یونان نیز قرار دارند.
به گفته یکی از این دو داوطلب، سرکوب فعالیتهای بشردوستانه و امدادی از سوی مقامهای یونانی سبب شده که خلا مسئولیت پذیری در جزایر یونان به وجود بیاید و سرنوشت بسیاری از ناپدید شدگان در جزایر یونان نامشخص باقی بماند.
وی گفت: روایتهای زیادی از پناهجویان و مهاجرانی که به دست پلیس یونان بازداشت میشوند، وجود دارد؛ آنها در بازداشت نه دسترسی به تماس تلفنی دارند و نه وکیل؛ برخی از پناهجویان در بیمارستانهای روانی حبس میشوند.
داوطلب حقوق بشری دیگر نیز گفت: سیاست عقب راندن مهاجران ارتباط مستقیمی با افزایش شمار پناهجوها و مهاجران ناپدید شده دارد.
به گفته وی، پناهجویانی که فرار به جزایر ناشناخته یونان را انتخاب میکنند، پیشتر مورد سرقت، ضرب و شتم و حتی تجاوز جنسی قرار گرفته اند.
این فعال حقوق بشری که در سال ۲۰۲۰ از سوی دادستان یونانی به قاچاق انسان متهم شد، میگوید که سازمانهای حقوق بشری حاضر به همکاری با من نیستند؛ آنها میگویند که من از نظر مقامهای یونانی یک جنایتکار هستم.
سازمان «پزشکان بدون مرز» در ماه مه سال جاری شمار پناهجویان ناپدید شده در جزیره «لسبوس» یونان را ۹۴۰ نفر تخمین زد؛ با وجود این فعالان حقوق بشری، آمار واقعی را بسیار بیشتر از این میدانند.
مرگ صدها مهاجر در سواحل یونان
به گزارش «theowp»، بحث و جدلهای زیادی در مورد ماهیت و عملکرد گارد ساحلی یونان در ارتباط با اقدامهای آنان در مواجهه با قایقهای پناهجویان وجود دارد.
در حالی که برخی از گزارشها نشان دهنده نقش اقدامهای گارد ساحلی یونان در غرق شدن قایقهای مهاجران و پناهجویان هستند، این موضوع تایید شده است که گارد ساحلی یونان از سال ۲۰۲۰ تاکنون رشته عملیاتهای عقب راندن قایقهای حامل پناهجویان و مهاجران به سمت ایتالیا و دیگر مقاصد را اجرا کرده است.
عملیات عقب راندن قایقهای مهاجران و پناهجویان نه تنها نقض اصول اولیه بشردوستانه بلکه نقض قوانین اتحادیه اروپا و قوانین بین المللی است.
فاجعههای مربوط به غرق شدن قایقهای مهاجران و پناهجویان در سواحل یونان و تلفات جانی متعاقب آن، تراژدیهای قابل اجتناب هستند.
با محدود شدن روزافزون سیاستهای مرزی و ضد مهاجرتی اروپا، شبکههای قاچاق و سفرهای ناامن مهاجران به ایتالیا و دیگر نقاط اروپا احتمالا افزایش مییابد؛ پیامدهای تلفات انسانی بسیار جدی است و فجایع اخیر در سواحل یونان ممکن است نقطه آغاز افزایش حوادث دریایی برای پناهجویانی باشد که سعی در رسیدن به اروپا دارند.
گرسنگی دادن به مهاجران و پناهجویان؛ سیاست رسمی یونان
به گزارش «ریلایف وب»، موسسه حقوق بشری «یورو مِد» اخیرا با انتشار بیانیهای هشدار داد که دولت یونان با اتخاذ سیاستهای مهاجرتی غیر انسانی خود به بحران گرسنگی را برای پناهجویان محروم و به رسمیت شناختهشده دامن میزند و هزاران نفر را از دسترسی به غذا و دیگر وسایل اولیه زندگی محروم میکند.
در نتیجه اتخاذ این سیاست، وضعیت برای پناهجویانی که درخواست پناهندگیشان رد شده از جمله آنهایی که به دلیل غیر قابل قبول عبور از کشور امن ثالث ترکیه رد شده اند، وخیمتر شده است؛ با توجه به این واقعیت که ترکیه از مارس ۲۰۲۰ هیچ پذیرش مجددی را قبول نکرده است، این پناهجویان در بلاتکلیفی قانونی فاقد دسترسی به وضعیت قانونی در یونان قرار گرفته اند.
از آن جا که این افراد به دلیل رد درخواست پناهجویی از کمکهای دولتی محروم شده شده اند و بدون داشتن مدرک قادر به کار کردن هم نیستند، ممانعت از دسترسی آنان به آب و غذا آنها را عملا در معرض مخاطرات جدی از جمله جذب گروههای جنایتکار شدن قرار داده است.
این نخستین بار نیست که تعداد زیادی از مهاجران، پناهجویان و پناهندگان با ناامنی غذایی وحشتناک در یونان مواجه میشوند؛ تا نوامبر ۲۰۲۱، بحران گرسنگی ۶۰ درصد از ساکنان اردوگاههای واقع در قلمرو اصلی یونان را تحت تاثیر قرار داده بود.
در دسامبر ۲۰۲۲، به دنبال بسته شدن اردوگاه «الیوناس»، بسیاری از مراکز پذیرش بیش از حد شلوغ شدند و در نتیجه مشکلات جدی نه تنها بر اسکان بلکه دسترسی به غذا و آب نیز تاثیر گذاشت؛ بیش از هزار نفر از ساکنان اردوگاه «ریتسونا» ماهها غذا دریافت نکردند، چه آنهایی که از پناهندگی محروم شدند و چه آنهایی که به عنوان پناهنده شناخته شدند؛ این در حالیست که توافقنامههایی به مبلغ تقریبا نیم میلیارد یورو برای تغذیه آنها امضا شده بود.
یونان سالهاست که به تدریج از کیفیت و کمیت شرایط پذیرش پناهجویان خود کاسته است؛ دهها هزار پناهنده در طول هفت سال گذشته توسط برنامه ESTIA که ابتدا توسط کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل و سپس توسط دولت یونان از سال ۲۰۲۰ مدیریت شد، حمایت شدند، اما به گفته وزیر سابق مهاجرت یونان، این برنامه ماموریت خود را به پایان رسانده است.
کمبود غذا میتواند پیامدهای سلامتی شدیدی داشته باشد، به ویژه برای رشد جسمی و ذهنی کودکان و بزرگسالان جوان، سلامت باروری زنان باردار و نیازهای غذایی خاص افراد بیمار و مسن، اما سوءتغذیه برای همه خطرناک است، زیرا پیامدهای طولانی مدت آن شامل آسیبهای روحی و جسمی، ایجاد بیماریهای مزمن، تضعیف سیستم ایمنی و مسائل مربوط به سلامت باروری است.
محقق حقوقی «یورو مِد» گفت: شکست اروپا در پاسخگویی انسانی به وضعیت اسفبار مهاجران و پناهجویان به وضوح بر شرایط زندگی آنها در این قاره تاثیر گذاشته است و یونان نمونه بارز آن است؛ مشکل این نیست که غذای کافی در اطراف وجود ندارد، بلکه این است که یونان آگاهانه دسترسی به غذای موجود را برای این افراد حذف و به طرد اجتماعی و تبعیض عیله آنها کمک میکند؛ همه این اقدامها فقط به دلایل سیاسی از جمله دلسرد کردن مهاجران از ورود به یونان صورت میگیرد.