تا قبل از دهه ۱۸۷۰ تنها یک آسمانخراش در آمریکا پیدا میشد. ساختمان بیمه در شیکاگو، اولین ساختمان بلند جهان با ۱۰ طبقه بود. اکنون مجموع آسمانخراشهای اروپا از آسمانخراشهای نیویورک کمتر است. علتش چیست؟
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، بیشتر آسمانخراشهای اروپا در ۵ شهر متمرکز شده اند. اما مجموع آسمانخراشهای همه این شهرها هم کمتر از ساختمانهای سر به فلک کشیده نیویورک هستند. برای اینکه یک ساختمان به عنوان یک آسمانخراش مدرن در نظر گرفته شود، باید حدود ۱۵۰ متر ارتفاع داشته باشد، یعنی باید حداقل ۴۰ تا ۵۰ طبقه داشته باشد.
اگر قبل از دهه ۱۸۷۰ به آمریکا سفر کرده بودید، تنها یک آسمانخراش پیدا میکردید. ساختمان بیمه در شیکاگو، اولین ساختمان بلند جهان با ۱۰ طبقه بود.
چرا در اروپا آسمانخراشهای زیادی وجود ندارد؟
آمریکای شمالی به دلیل پرجمعیت شدن شهرها شروع به ساخت ساختمانهای بلند و بیشتر کرد، چراکه هر قطعه زمین خیلی با ارزش بود. خط افق نیویورک به قدری مشهور است که حتی اگر تا به حال به این شهر نرفته باشید، احتمالا آن را خواهید شناخت.
برای پاریس هم همین طور است. اما آیا میتوانید تصور کنید که برج ایفل توسط آسمانخراشها احاطه شود؟ اگر این اتفاق بیافتد افق معروف پاریس با دورنمایی از برج ایفل، از بین میرود.
اما منطقه لا دِفانس (La Défense)، جایی است که آسمانخراشهای پاریس در آن ساخته شده اند. به این ترتیب، این آسمانخراشها با مناظر رمانتیک و توریستی شهر تداخلی ندارند.
در لندن، اوضاع به شکل دیگری مدیریت میشود، درنتیجه برخی از آسمانخراشها در این شهر، شکلهای غیرمعمولی دارند. یکی از این بناها آسمانخراش گرکین (Gherkin) به معنی خیار ترشی است. آسمانخراش جالب توجه دیگر، شارد (Shard) نام دارد که معنای یک قطعه سرامیک، فلز، شیشه یا سنگ شکسته که معمولاً دارای لبههای تیز است. یک مورد دیگر هم هست، ساختمان لیدنهال با نام مستعار چیزگریتر (Cheesegrater) به معنی پنیر رنده شده است.
چرا در اروپا آسمانخراشهای زیادی وجود ندارد؟
دلیل ظاهر این آسمانخراشها به این شکل، که الهام بخش نامهای مستعارشان شده است، کلیسای جامع سنت پل است. هدف طراحی این آسمانخراشها این بود که نمای قابل رویت این کلیسای تاریخی را پنهان نکنند. بنابراین، برای خراب نکردن خط افق لندن، اجازه ندارید ساختمانهایی بسازید که این آثار تاریخی را مسدود کند.
زمانی که آمریکا شروع به ساخت اولین آسمانخراشهای خود کرد، بیشتر شهرهای اروپایی وجود داشتند. به همین دلیل فضای زیادی برای احداث ساختمانهای غول پیکر وجود نداشت. بسیاری از شهرهای دیگر اروپا مانند لیسبون نمیخواهند آسمانخراشها میراث فرهنگی آنها را خراب کنند. آلمان را در نظر بگیرید. بیشتر آسمانخراشهای آلمان در فرانکفورت قرار دارند.
در شهرهای دیگر، آنها ترجیح میدهند ساختمانهایی را که در حال حاضر پابرجا هستند، حفظ کرده و بازسازی کنند. اگرچه حتی اگر برلین میخواست آسمانخراشی را در خود جای دهد، به هیچ وجه قادر به انجام این کار نبود. خاک این منطقه اجازه این کار را نمیداد. ساخت یک پی برای یک ساختمان بسیار بلند در برلین هزینه زیادی میبرد، چراکه خاک آنجا خیلی شنی و نرم است.
اما اگر تمام میراث فرهنگی را نادیده بگیرید و باز هم تصمیم بگیرید یک شهر اروپایی مانند پراگ را با آسمانخراشها پر کنید چه میشود؟ اول، شما باید بسیاری از بناهایی که در حال حاضر وجود دارند را خراب کنید. همین کار باعث میشود که جمعیت خشمگینی از مردم شکایت کنند که شهری که میشناسند و دوست دارند از بین رفته است.
در اغلب موارد، مقامات شهر نمیخواهند که ساختمانهای جدید، ظاهر تاریخی شهر آنها را تغییر دهند. حتی ممکن است برخی از شهرهای بزرگ اروپا از الگوی فرانسه پیروی کنند و منطقهای جداگانه را فقط برای آسمانخراشها انتخاب کنند.
چرا باد آسمانخراشها را خراب نمیکند؟
ساختار آسمانخراش ها، از پایه تا بالاترین نقطه ساختمان، به این سوال پاسخ میدهد. برج خلیفه را در نظر بگیرید. خاکی که این برج در آن ساخته شده ایده آل نیست. بنابراین، در زیر پی بتنی ۱۱۰،۰۰۰ تنی این سازه عظیم، ۱۹۲ شمع وجود دارد که تا عمق بیش از ۵۰ متر، در زمین فرو رفته اند. به لطف اصطکاک بین بتن و خاک، این شمعها اصلا حرکت نمیکنند و یک پی محکم ایجاد میکنند.
اما بیشتر آسمانخراشها همچنان روی سنگ بستر ساخته میشوند و اغلب اسکلت آنها از فولاد ساخته شده است. اگر به یک آسمانخراش بدون ساختار خارجی آن نگاه کنید، تنها چیزی که میبینید تیرهای فولادی است.
هرچه ساختمان بلندتر باشد، باد بیشتر بر آن تاثیر میگذارد. تجهیز برجها در برابر باد، یکی از بزرگترین چالشهایی است که سازندگان باید با آن دست و پنجه نرم کنند. بیشتر آسمانخراشها ساختاری شبیه آونگ درون خود دارند که مقداری از نیروی باد را جذب میکند.
ساختاری آونگ مانند که به آن میراگر جرمی تنظیم شونده میگویند. این مکانیزم به عنوان یک ضد وزن عمل میکند. وقتی باد به شدن بر یک آسمانخراش برخورد میکند، این میراگر جرمی تنظیم شونده است که به جای ساختمان حرکت میکند.
برخی از ساختمانهای بلند به این آونگ نیازی ندارند، برای مثال شارد با کمک شکل نواری خود باد را از خود عبور میدهد و برج شانگهای از چرخش ۱۲۰ درجهای خود برای این کار استفاده میکند. هر دو آسمانخراش ساختارهای فوق العاده هوشمندی دارند. به همین دلیل وقتی باد به آنها میخورد، زیاد تکان نمیخورند. شارد به هیچ وجه یک میراگر جرمی تنظیم شونده ندارد و میراگر جرمی تنظیم شونده برج شانگهای نیز تنها به عنوان یک جاذبه توریستی عمل میکند.
قبل از اینکه طراحی یک ساختمان نهایی شود، معمولا تحت آزمایش تونل باد قرار میگیرد.
پدیدهای وجود دارد که باعث شکل گیری باد شدیدی در نزدیکی آسمانخراشها میشود. در حقیقت وقتی باد شدیدی به یک ساختمان بلند برخورد میکند، به سمت بالا، اطراف ساختمان و به سمت پایین و کشیده میشود. به همین دلیل است که اگر در یک روز طوفانی از کنار یک ساختمان بسیار بلند عبور میکنید، ممکن است در حرکت از میان بادی شدید دچار مشکل شوید. اگر چندین آسمانخراش چهارگوش در کنار یکدیگر ساخته شوند، باد را به خیابانها هدایت میکنند. این امر میتواند طوفانهای کوچکی ایجاد کند
مطالعه ای، ۱۰۰ ساختمان بلند را بررسی کرد که در شرف تخریب توسط صاحبانشان بودند. مشخص شد که بیشتر آنها میانگین طول عمرشان تنها ۴۲ سال بوده است. اما برخی از آسمانخراشها میتوانند مدت زمان بیشتری دوام بیاورند. برای مثال ساختمان تمپل کورت در نیویورک تا به امروز پابرجاست. اگرچه این ساختمان با ارتفاع ۱۵۰ متر، کمی کوتاهتر از بقیه سازههای این شهر است. اما در طول عمر خود بیش از ۱۰۰ بهار را دیده است.
چرا در اروپا آسمانخراشهای زیادی وجود ندارد؟
اولین چیزی که به محض شنیدن تخریب یک برج به ذهنتان میرسد، گرد و غبار، آوار و صدای کر کننده است. اما همه چیز انقدر وحشتناک نیست، در حقیقت، آسمانخراشها را ذره ذره، تخریب میکنند. این فرآیند از بالا شروع میشود و تا پایین ادامه مییابد و سازههای عظیم به آرامی جلوی چشمان شما ناپدید میشودند.
منبع: روزیاتو