تلسکوپ جیمز وب، نور ستارهها را در اطراف کهکشانهای اولیه با اختروشهای درخشان تشخیص میدهد؛ یافتههای جدیدی که برای درک تکامل کهکشانها و همچنین سیاهچالههای موجود در مرکز آنها حیاتی است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، یک گروه بینالمللی از ستارهشناسان از جمله ستارهشناسان مؤسسه «ماکس پلانک» موفق شدند کهکشانهای میزبان اختروشها را برای اولینبار در کیهان اولیه، زمانی که تنها ۱۰ درصد از سن کنونیاش عمر داشته است، رصد کنند. «اختروش» یک جرم فوقالعاده درخشان است که از یک سیاهچاله کلانجرم یا ابرسیاهچاله فعال انرژی میگیرد. اختروش، گازِ ستارهای را با سرعت بسیار زیادی مصرف میکند و باعث میشود که محیط اطراف آن، چنان درخشان باشد که از کهکشان خود بیشتر بدرخشد. از زمان کشف اختروشها در اواخر دهه ۱۹۵۰، دانشمندان تلاش کردند تا کهکشانهای میزبان آنها را بررسی کنند و سرانجام ستارهشناسان به لطف حساسیت عالی و دید دوربرد تلسکوپ فضایی جیمز وب، به این مهم دست یافتند. «نود یانکه» یکی از نویسندگان این مطالعه از مؤسسه نجوم «ماکس پلانک» در بیانیهای گفت: ۲۵ سال پیش برای ما شگفتانگیز بود که توانستیم کهکشانهای میزبان را از ۳ میلیارد سال پیش با استفاده از تلسکوپهای بزرگ زمینی رصد کنیم. تلسکوپ فضایی هابل به ما اجازه داد تا دوران اوج رشد سیاهچالهها را در ۱۰ میلیارد سال پیش کاوش کنیم و اکنون ما، جیمز وب را برای دیدن کهکشانهایی که اولین سیاهچالههای کلانجرم در آنها پدیدار شدهاند، در دسترس داریم. اختروشهای موردبحث با نامهای J ۲۲۳۶+۰۰۳۲ و J ۲۲۵۵+۰۲۵۱ برچسبگذاری شدند. آنها درخشانترین نیستند و به ستارهشناسان اجازه میدهند از جیمز وب برای نظارت بر کهکشانهای اطراف آنها نیز استفاده کنند. طبق بیانیه رسمی پژوهشگران، زمانی که پژوهشگران بهدقت درخشش اختروشها را حذف کردند، این کهکشانهای میزبان قابلمشاهده شدند. چیزی که دورترین نور ستاره از کهکشان میزبان یک اختروش را نشان داد. این اختروشها برای اولینبار در سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۷ با استفاده از تلسکوپ زمینی «سوبارو» که توسط رصدخانه ملی ژاپن در هاوایی اداره میشود، کشف شدند. قدمت نور این دو اختروش به زمانی برمیگردد که کیهان به ترتیب ۸۷۰ و ۸۸۰ میلیون سال سن داشت. بنا بر اعلام پایگاه «اینترستینگ اینجیرینگ» پژوهشگران توانستند جرم تقریبی کهکشانهای اولیه و همچنین سیاهچالههایی را که به اختروش نیرو میدادند، محاسبه کنند. جرم این کهکشانها به ترتیب معادل ۱۳۰ و ۳۰ میلیارد خورشید است این در حالی است که کهکشان راه شیری دارای جرمی حدود ۶۰ میلیارد خورشید است. بر اساس این بیانیه، جرم تخمین زده شده سیاهچالهها، ۱.۴ میلیارد و ۲۰۰ میلیون خورشید است. درحالیکه جرم سیاهچاله کهکشان راه شیری تقریباً معادل ۴ میلیون خورشید است. پژوهشگران این مطالعه میگویند، این یافتههای جدید نشان میدهد که اختروشهای اولیه و کهکشانهای میزبان آنها بسیار شبیه به کهکشانهای فعلی هستند. در این بیانیه آمده است: برای کهکشانهای مدرن، یک همبستگی مستقیم بین جرم ابرسیاهچاله کهکشان و کل جرم ستارههای کهکشان وجود دارد. درحالیکه اختروشهای اولیهای که ستارهشناسان مشاهده کردند، همین ارتباط را نشان میدهند. علاوه بر این، این پژوهش برای درک تکامل مشترک کهکشانها و سیاهچالهها حیاتی است و هسته کمک میکند راز تشکیل ابرسیاهچالهها در کیهان اولیه فاش شود. نتایج این مطالعه بهتازگی در مجله Nature منتشر شده است.