آزادسازی واردات خودرو از آن دسته مسائلی است که از سال ۱۳۹۷ تاکنون بین مجلس، دولت و بازار خودرو در حال رفت و آمد بود. در نهایت ۱۶ خردادماه ۱۴۰۱، رئیس مجلس شورای اسلامی قانون واردات خودرو را برای مدت ۵ سال، جهت اجرا به دولت ابلاغ کرد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، پس از گذشت چندماه از ابلاغ قانون واردات خودرو، روز ۳ شهریورماه، جزئیات مصوبه واردات خودرو توسط هیئت وزیران تصویب شد و معاون اول رئیس جمهور مصوبه نهایی را به کلیه سازمان‌ها شامل وزارت صمت، وزارت کشور، وزارت اقتصاد، بانک مرکزی و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد ابلاغ کرد. جزئیات این آیین‌نامه به شرح زیر است:
• واردات ماشین تنها برای خودرو‌های پایین‌تر از ۲۰ هزار یورو (فوب) مجاز است. البته اولویت با خودرو‌های کمتر از ۱۰ هزار یورو (فوب) است.
• تخلیه خودرو بدون ثبت سفارش و تخصیص ارز ممنوع است.
• ارزش گمرکی بر اساس ماده ۱۴ قانون امور گمرگی محاسبه می‌شود.
• خودرو‌های وارداتی تنها در بورس کالا عرضه می‌شوند.
• کارگروهی با مسئولیت وزارت صمت و عضویت وزارت اقتصاد و سازمان برنامه و بودجه موظف است نرخ سود بازرگانی خودرو‌های وارداتی را بر حسب ارزش تعیین کند. نرخ سود که مابه‌التفاوت قیمت پایه با قیمت پایانی در بورس کالا است، باید عادلانه باشد.
• کارگاه مذکور می‌تواند سود بازرگانی علی‌الحساب در زمان ترخیص و همچنین سود بازرگانی قطعی در زمان فروش را تعیین کند.
• وزارت صمت باید با هدف توسعه تولید خودرو‌های اقتصادی (حداکثر ۱۰ هزار یورو)، مشوق‌های سرمایه‌گذاری و تولید را پیش‌بینی کند. همچنین وزارت صمت باید اقدامات مورد نیاز برای هدایت بخشی از واردات به سمت تولید و افزایش تولیدات داخلی را در دستور کار قرار دهد. برنامه تولیدات داخلی واردکنندگان موضوع این بند، باید توسط وزارت صمت تایید شود.
• واردات خودرو‌های سواری به صورت سرمایه‌گذاری خارجی (با تأیید سازمان سرمایه‌گذاری خارجی) تنها برای استفاده در شبکه حمل‌ونقل عمومی مجاز است.
• خودرو‌های وارداتی در مناطق آزاد تجاری – صنعتی تنها منحصر به خودرو‌های هیبریدی یا برقی است. راه‌اندازی و سرمایه‌گذاری ایستگاه‌های شارژ با واردکنندگان خودرو است.
• سقف منابع ارزی برای واردات خودرو به جز سرمایه‌گذاری خارجی، حداکثر معادل یک میلیارد یورو است.
• منابع ارزی مورد نیاز از محل صادرات، رمز دارایی سرمایه‌گذاری خارجی (با تایید سازمان سرمایه‌گذاری خارجی) و دیگر منابع مورد تایید بانک مرکزی تامین می‌شود.
• وزارت صمت با همکاری بانک مرکزی دستور‌العمل اجرایی این مصوبه، مانند چگونگی تامین و تخصیص ارز، مشخصات فنی، خدمات پس از فروش، انتقال فناوری و تعیین صلاحیت‌های فنی و حرفه‌ای واردکنندگان را تدوین و ابلاغ می‌کند.
• وزارت صمت باید هر ۳ ماه یک بار، گزارش اجرای این تصویب‌نامه را به ستاد هماهنگی اقتصادی دولت ارائه کند.
واردات خودرو صفر
ورود خودرو‌های وارداتی صفر از بهار سال ۱۴۰۱ به کشور قانونی شد، اما ورود این خودرو‌ها به کشور ماه‌ها به طول انجامید. اما در این ماه‌ها جزئیات بسیاری درباره انواع و چگونگی واردات این خودرو‌ها مشخص شد.
جزئیات گارانتی خودرو‌های وارداتی
مدیرکل دفتر خدمات فنی مهندسی وزارت صمت، درباره خدمات پس از فروش خودرو‌های وارداتی گفت:
• واردکنندگان خودرو باید برای خودرو‌های وارداتی خدمات پس از فروش ارائه و برای آن باید تضامین مالی و تعهدی ارائه کنند.
• فرآیند ارائه تضامین مالی و تعهدی ذکر شده از طریق سامانه جامع گارانتی و تایید سازمان ملی استاندارد صورت می‌گیرد.
• شرکت‌های واردکننده باید زیرساخت‌های ارائه خدمات پس از فروش را متناسب با حجم واردات فراهم کنند.
• شرکت‌های واردکننده خودرو می‌توانند خودشان شرکت خدمات پس از فروش را دایر کنند یا با شخص یا شرکتی که توان انجام آن را دارد، قرارداد الزام‌آور منعقد کنند.
• هر خودروی وارداتی شناسه رهگیری خاصی دارد و برای هر شناسه رهگیری، یک شناسانامه گارانتی صادر می‌شود.
واردات خودرو کارکرده
واردات خودرو‌های کارکرده چندین بار توسط افراد مختلف مطرح شد، اما هر بار با مخالفت عده‌ای مواجه می‌شد. اما با آزادسازی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، بار دیگر ورود خودرو‌های کارکرده خارجی به کشور مورد توجه قرار گرفت. بعد از کشمکش‌های فراوان، سرانجام در بهار ۱۴۰۲، مجلس با لایحه واردات خودرو کارکرده موافقت کرد تا شاید با این روش، بازار پر تلاطم خودرو در کشور کمی آرام شود.
ابلاغ لایحه واردات خودرو کارکرده تا پایان تیر
علی جدی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس، درباره لایحه واردات خودور‌های کارکرده گفت:
• این لایحه روز ۲۸ خردادماه ۱۴۰۲ در مجلس تصویب شد و برای تایید نهایی به شورای نگهبان رفت.
• شورای نگهبان بعد از ۱۰ روز، نتیجه را اعلام می‌کند.
• فرآیند نهایی شدن این لایحه حدودا یک ماه زمان می‌برد و تا پایان تیرماه برای اجرا به دولت ابلاغ خواهد شد.
تصویب کلیات لایحه واردات خودرو کارکرده
کلیات لایحه دو فوریتی الحاق موادی به قانون ساماندهی صنعت خودرو که شامل واردات خودرو‌های کارکرده است، روز دوشنبه، ۲۲ خردادماه ۱۴۰۲ با اکثریت آرا به تصویب نمایندگان مجلس رسید.
جزئیات لایحه واردات خودرو کارکرده. نمایندگان مجلس تصویب کردند:
• وزارت صمت می‌تواند برای ثبت سفارش انواع خودرو‌های کشنده، کامیون، اتوبوس، مینی‌بوس، ون و سواری با عمر کمتر از ۵ سال اقدام کند.
• این کار با تایید و تشخیص سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای (کاربری بین شهری) و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری کشور (کاربری شهری) انجام می‌شود.
• هدف از این مصوبه، توسعه حمل و نقل عمومی، تنظیم بازار، کاهش مصرف سوخت، آلودگی‌هوا و سوانح جاده‌ای است.
تسهیل واردات خودرو‌های کارکرده
امید قالیباف، سخنگوی وزارت صمت گفت:
• در لایحه پیشنهادی دولت برای واردات خودرو‌های کارکرده، انتقال فناوری و داشتن نمایندگی رسمی برای خودرو کارکرده حذف شده است.
• در این لایحه، تاکید شده که استفاده از استاندارد‌های کشور مبداء برای خودرو‌های وارداتی کارکرده با تایید سازمان ملی استاندارد و سازمان محیط زیست، امکان‌پذیر باشد.
• امیدواریم این لایحه تا یک ماه آینده، عملیاتی شود.
تعرفه واردات خودرو
تعرفه واردات خودرو از آن دسته مواردی است که هرساله و با توجه به حقوق ورودی کالا به کشور (بر اساس بودجه همان سال) تعیین می‌شود.
با توجه به تصویب تعرفه ورودی کالا به کشور در سال ۱۴۰۰، به صورت کلی اعلام شد. با این حال، اما در بند چهارم تعرفه‌های ورودی خودرو، حقوق ورودی خودرو‌های سواری حداقل به میزان هشتاد و شش درصد (۸۶%) ارزش گمرکی آن اعلام شد.
این درحالی است که از سال ۱۳۹۷ واردات خودرو به کشور بسته شده است و در حال حاضر فقط چند شرکت خودروساز، تعدادی خودرو چینی را به کشور وارد می‌کنند.
اعلام حقوق ورودی خودرو‌های سواری (۱۴۰۲)
هیأت وزیران، ۲۱ خردادماه ۱۴۰۲، تعرفه واردات خودرو‌های سواری را اعلام کرد.
شرح تعرفه / نوع خودرو حقوق ورودی
خودرو سواری با حجم موتور تا ۱۰۰۰ سی‌سی جرقه‌ای – احتراقی – بنزینی ۲۰
خودرو سواری با حجم موتور ۱۰۰۱ تا ۱۵۰۰ سی‌سی جرقه‌ای – احتراقی – بنزینی ۷۰
خودرو سواری با حجم موتور ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی جرقه‌ای – احتراقی – بنزینی ۹۵
خودرو سواری با حجم موتور ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ سی‌سی جرقه‌ای – احتراقی – بنزینی ۱۳۵
خودرو سواری با حجم موتور ۲۵۰۱ تا ۳۰۰۰ سی‌سی جرقه‌ای – احتراقی – بنزینی ۱۶۵
خودرو سواری با حجم موتور بیش از ۳۰۰۰ سی‌سی جرقه‌ای – احتراقی – بنزینی ۱۷۵
خودرو سواری با حجم موتور تا ۱۵۰۰ سی‌سی دیزل یا نیمه دیزل ۷۰
خودرو سواری با حجم موتور ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی دیزل یا نیمه دیزل ۹۵
خودرو سواری با حجم موتور ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ سی‌سی دیزل یا نیمه دیزل ۱۳۵
خودرو سواری با حجم موتور ۲۵۰۱ تا ۳۰۰۰ سی‌سی دیزل یا نیمه دیزل ۱۶۵
خودرو سواری با حجم موتور بیش از ۳۰۰۰ سی‌سی دیزل یا نیمه دیزل ۱۷۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی ۱۵۰۰ سی‌سی و کمتر (بنزین/ هیبرید) ۱۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی (بنزین/ هیبرید) ۲۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ سی‌سی (بنزین/ هیبرید) ۵۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی (بنزین/ هیبرید) ۱۴۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی ۱۵۰۰ سی‌سی و کمتر (دیزل / هیبرید) ۱۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی (دیزل / هیبرید) ۲۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ سی‌سی (دیزل / هیبرید) ۵۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی (دیزل/ هیبرید) ۱۴۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی ۱۵۰۰ سی‌سی و کمتر (بنزین / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۱۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی (بنزین / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۱۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ سی‌سی (بنزین / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۴۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز جرقه‌ای احتراقی بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی (بنزین / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۱۳۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی ۱۵۰۰ سی‌سی و کمتر (دیزل / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۱۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی ۱۵۰۱ تا ۲۰۰۰ سی‌سی (دیزل / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۱۵
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی ۲۰۰۱ تا ۲۵۰۰ سی‌سی (دیزل / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۴۰
خودرو سواری با حجم موتور پیستونی درونسوز تراکمی احتراقی بیش از ۲۵۰۰ سی‌سی (دیزل / هیبرید) (قابل شارژ با منبع خارجی) ۱۳۵
سایر وسایل نقلیه تنها با موتور برقی برای نیروی محرکه ۱۵
سایر وسایل نقلیه ۱۳۵