تولید سالانه ۱۸۵ هزار تن پلاستیک در کشور
دبیر اجرایی ستاد برگزاری محیط زیست به مناسبت هفته محیط زیست با اشاره به سهم آلودگیهای پلاستیکی در محیط زیست به تشریح برنامههای کاهش مصرف پلاستیک پرداخت.
به گزارش
خبرگزاری صداوسیما، رادیو
گفتگو در
برنامه
روزنه با آقای
دکتر نقی لو دبیر اجرایی ستاد برگزاری محیط زیست گفتگویی داشته که به شرح ذیل می باشد:
سوال: آقای دکتر مسئله استفاده نکردن از پلاستیک و کاهش آلودگیهای پلاستیکی که دنیا را در برگرفته نکته خیلی مهمی است. چگونه این موضوع مطرح شده به عنوان شعار روز جهانی محیط زیست و این که چه برنامههایی ما در این هفته در کشور ما داریم؟
نقی لو: همانطور که استحضار دارید سال ۱۹۷۲ میلادی ۵ ژوئن به عنوان روز جهانی محیط زیست نامگذاری شده است. هدف از نامگذاری این روز هم این بوده که جلب مشارکت مردم و مسئولین بوده است موضوع توانمندسازی اهداف بوده، بحث بینش عمومی بوده و بحث ترویج مشارکتهای همه ملتها برای حفاظت از کره زمین بوده است.
هر سال روز جهانی محیط زیست یک شعاری محور قرار میگیرد و با توجه به موضوعات آلودگی و پسماند که وجود دارد امسال شعاری که حول محور آن دارد در دنیا اقدام میشود و ۱۳۰ کشور هم برنامه عمل دارند موضوع ممنوعیت توزیع و کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی است، ما در دستورالعمل، کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی را در سال ۱۴۰۱ مصوب کردیم و برای ۵ وزارتخانه نقشآفرین شد. وزارت کشور، وزارت صمت، جهاد کشاورزی، صدا و سیما و سازمان استاندارد.
نکتهای که وجود دارد در هفته محیط زیست که شما اشاره کردید از ۱۶ تا ۲۲ خرداد است رویدادهای زیادی پیش بینی شده است، مثلاً ۱۰۱ پروژه را داریم که در ۱۹ استان افتتاح خواهد شد. ۷ کلینیک رادیولوژی حیات وحش داریم، تقدیر از محیط بانان نمونه هم داریم. اما موضوعی که شما به آن عنایت دارید ما سالانه ۱۸۵ هزار تن پلاستیک در کشور تولید میکنیم و نیاز هم است که تولید شود. اما نکتهای که وجود دارد این که کیسههای پلاستیکی مقرون به صرفه نیستند در فرآیند پسماند و باعث آلودگیهای بیشتر میشود و این نوع مدل پلاستیکها که دیر تجدید پذیرترین مواد هستند.
سوال: ظرفهای یکبار مصرف هم همینطور؟
نقی لو: بله نکتهای که وجود دارد حتی توصیه میشود ظرفهای پلاستیکی یا سفرههای یکبار مصرف که دوستان طبیعت گرد متاسفانه استفاده میکنند و توصیه ما این است که در طبیعت جز ردپایی از انسان نماند، متاسفانه پلاستیکهایی که وجود دارد باید سعی کنند از ظروفی که پایه گیاهی داشته باشند برای طبیعت گردی استفاده کنند.
ما روزانه ۲۰ میلیون تن تولید پسماند عادی داریم که از این ۷۰ درصد آن تر و ۳۰ درصد آن خشک است این ۳۰ درصد اگر ما تلاش کنیم فرهنگ مردم فرهنگی شود که کیسههای پلاستیکی در این ۳۰ درصد خشک کمتر دیده شود باعث میشود که زیستکره و محیط زیست ما کمتر آلودگی داشته داشته باشد.
سوال: آنچه که به چشم دیدم در میادین تره بار بالای سر صندوقدار کاغذ زده اند و نوشته اگر خودتان زنبیل آورده باشید یا کیسه پارچهای آورده باشید و استفاده نکنید ما ۵۰ تومان به شما تخفیف میدهیم. بیش از این من ندیدم به خصوص در سوپر مارکتها و فروشگاههای بزرگ شما کوچکترین کالایی که میخرید میگذارند در یک کیسه پلاستیکی که من بارها تقاضا کردم کیسه نمیخواهم و در کیف میگذارم یا این که چند کالا را میشود در یک کیسه گذاشت، خیلی واقعا کیسه پلاستیکی در کشور ما استفاده میشود.
نقی لو: من عرض کردم ما در آبان ۱۴۰۱ تازه دستورالعمل کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی را داریم که شما اشاره کردید، در نانواییها اگر عنایت داشته باشید از ساکهای پارچه توصیه میشود و بالاخره ما راه طولانی داریم، تغییر فرهنگ و تغییر ذائقه یک مقدار زمان بر است یا در فروشگاههای بزرگی که وجود دارد در صندوق، کیسههای پارچهای وجود دارد و با یک مبلغ خیلی ناچیز خریداری میشود.
نکتهای که وجود دارد در بحث همین دستورالعمل یک ردپای هوشیاری رسانه دیده شده و شما اهالی رسانه که صاحب تجربه و اهل فن هستید باید کمک کنید که مردم ما آن رویکردی که شما میگویید را داشته باشند.
سوال: بله و من میبینم که همچنان شما اشاره فرمودید که این روند فرهنگسازی طولانی است، درست است که طولانی است، ولی باید تلاش بیشتری در آن بشود که مسیر را کوتاهتر کرد. الان خیلی از کشورها برای مصارف یکبار مصرف از قاشق چنگالهای چوبی استفاده میکنند، از فنجانهای گِلی استفاده میکنند یا نهایتاً از کاغذی استفاده میکنند. بشقابهای یکبار مصرف شان پایه گیاهی دارد یا کاغذی است واقعا تاسف آور است که این قدر در کشور ما پلاستیک مصرف میشود.
نقی لو: این قدر تلخ صحبت نکنیم، شرکتهای دانش بنیان خوبی الان آمدند و ظروف پلاستیکی دوست دار محیط زیست تولید میکنند و حمایت از آنها در سازمان محیط زیست نهادینه شده است.
عنایت داشته باشید که ما جزو آن معدود کشورهایی هستیم که در قانون اساسی اش موضوع محیط زیست به روشنی اشاره شده و به آن با عنوان وظیفه همگانی تاکید شده است یعنی موضوع محیط زیست یک موضوع کاملا فرابخشی است و همه باید دست به دست یکدیگر دهیم که یک طبیعت پایدار و خوب و زیبایی داشته باشیم.
سوال: ما چقدر در این زمینه فرهنگسازی داریم کار میکنیم؟ من فکر میکنم خیلی کم است یعنی آنقدر که به موضوعات دیگر میپردازیم به مسئله محیط زیست کمتر میپردازیم و خیلی جای کار دارد.
نقی لو: در هفته محیط زیست، پیوست رسانهای هفته محیط زیست همین سندی است که سال ۱۴۰۱ مصوب شده یعنی ما ظرف همین هفت، هشت ماه روی این سند داریم فرهنگسازی میکنیم، تولید محتوا میکنیم، در بین مردم حضور پیدا میکنیم که این موضوع تبیین شود.
بالاخره یک سال از تصویب این دستورالعمل در هیئت دولت نگذشته و اجازه دهید که فرصت اقدامات شایسته تری داشته باشیم. نکتهای را بگویم، مواد اولیه پلاستیک در دنیا نفت خام است، هر چقدر ما مصرف پلاستیکمان و کیسههای پلاستیکی مان کاهش پیدا کند، ما در واقع داریم نفت بیشتری برای آیندگان مان ذخیره میکنیم یعنی دوستان وقتی میخواهند کالایی بخرند بگویند من به عنوان شهروند استفاده نکنم، به فرزند خودم خدمت میکنم برای عدم استفاده از نفت خام کشور.
سوال: الان خیلیها هستند که کسب و کارشان در مورد ظروف یکبار مصرف پلاستیکی است و خیلی هم رونق دارد. اما خوب است که اینها ساماندهی و هدایت شوند، با محصولات دیگر آشنا شوند وقتی با آنها صحبت کنیم میگویند آنها گران هستند و اینها ارزانتر هستند، یک مقدار همکاری بین بخشی باشد که آنها هم بتوانند بودجه شان را هماهنگ کنند تا مشتری وقتی وارد مغازه میشود ببیند فقط محصولات با پایه گیاهی است آن را خریداری میکند.
نقی لو: حق با شما است. انشالله دوستدارانی که در وزارت صمت هستند بستههای تشویقی برای حمایت از کالای دانش بنیان داشته باشند این فرمایش درست است بالاخره ما باید یک عرضه کم بهایی در حوزه دانشبنیان داشته باشیم که مردم به راحتی بتوانند از این کالاهای دوست دار محیط زیست که تجدید پذیر هستند استفاده کنند.
سوال: درست است که محققین ما زحمت میکشند، ظروفی با پایه گیاهی و از فناوری استفاده میکنند که به طبیعت صدمه نخورد، ولی وقتی مردم میخواهند آن وسیله را نیاز دارند میروند بازار و مغازه و آن چیزی که در مغازه است را خریداری میکنند.
نقی لو: یک نکته جالبی هم به شما بگویم الان یک شرکت دانش بنیان اپلیکیشنی تولید کرده که این شرکت تخصصش گرفتن پسماند خشک است، یعنی پسماند خشکی که از شما درب منزل تحویل میگیرد در مقابل آن بها پرداخت میکند، خودتان میدانید که موضوع پسماند به آن میگویند طلای کثیف.
سوال: این الان در کشور ما است؟
نقی لو: بله من، ولی نمیتوانم نام تجاری آن را بگویم.
سوال: نام نبرید، مردم خودشان پیدا میکنند، مردم دنیا قوطیهای پلاستیکی شان از هر جنسی را میبرند و بابت آن پول میگیرند و خوب است این در کشور ما هم اتفاق بیفتد.
نقی لو: بله شما در منزل میتوانید با همان برنامه، پسماند خشک را تحویل آن شرکت بدهید.