رونمایی از موشک ابر فراصوت فتاح یک دستاورد کم نظیر در حوزه موشک های بالستیک جمهوری اسلامی ایران است که در رسانه ها و محافل نظامی جهان بازتاب گسترده ای داشت.
سوال: فراصوت فتاح یا هایپر سونیک چیست و چه دستاوردهایی را به ما میدهد؟
آقای بختیاری کارشناس مسائل دفاعی در استودیو گفتگوی ویژه خبری: هایپر سونیک در یک دسته بندی کلی ناظر بر مولفه سرعت یعنی بتوان چند برابر سرعت صوت پرتابی را به سمت هدف هدایت کنید، موشک هایپر سونیکی که امروز رونمایی شد اولین قدم ما نبود یعنی این شکل نبود که ما یک دفعه یک موشک هایپر سونیک بگذاریم وسط و بگوییم به یکباره به این موشک دست پیدا کردیم، ما پله پله متخصصین صنعت دفاعی راه را رفته اند، از زمانی که موشک شهاب ۳ تست شد ما به سرعتهای هایپر سونیک و بالای ماخ رسیده ایم، بعد از آن سجیل، خانواده فاتح مانند دزفول، خیبرشکن، ذوالقار، اینها سرعتهای هایپر سونیک را تست و به آن دست پیدا کرده اند و از اوایل دهه ۹۰ ما بعد از اینکه موشک عماد با سرجنگی هدایت پذیر رونمایی شد به توانایی کنترل و هدایت سرجنگی تا لحظه اصابت هم دست پیدا کردیم باز در خانواده فاتح که دقیقترین موشکهای ما هستند به کار گیری شد، در بحث موتورها موشکی که امروز رونمایی شد یکی از ویژگی هایش موتور سوخت جامد کروی شکل است که قبلا تستهای خیلی موفق با سرعتهای بالا داشته ایم، نکته جالب این است که از پلتفرمی برای این موشک استفاده کرده اند که ازخانواده فاتح است که از بهترین خانوادههای موشک ایران است هم به لحاظ دقت و کاربرد موشکهای تاکتیکی هستند، خیلیها منتظر بودند شکل دیگری از کلاهکها مانند گلایدر را ببییند که حتماً در آینده به آن دست پیدا خواهیم کرد، اما به این سمت رفتیم که در واقع یک اکسیری برای تبدیل مس به طلاست، یعنی ما میتوانیم در یک آینده نزدیک انبار پر موشکهای خانواده فاتح مانند خیبر شکن، دزفول، ذوالفقار به موشکهای با سرجنگی هایپر سونیکی که میتواند داخل و خارج از جو مانور پذیر با سرعت بسیار بالا به سمت هدف برود، این شاید بدترین خبر برای سامانههای سپر دفاعی موشکی آمریکاییها و رژیم صهیونیستی در منطقه باشد.
سوال: رونمایی از موشکی که با برشمردن از ویژگی هایش میرسیم به موفقیت و قدرت دفاعی و نظامی جمهوری اسلامی ایران، آن چیزی که امروز رونمایی شد چه پیامهای سیاسی دارد؟
آقای کیومرث یزدان پناه استاد دانشگاه در استودیو گفتگوی ویژه خبری: اتفاقی که امروز در کشورمان رخ داد و چند ماه قبل مسئولان مربوطه و موضوعی اعلام کرده بودند که ما در آیندهای نزدیک چنین رونمایی خواهیم داشت به نظر من در راستای سه مسئله کاملاً قابل ارزیابی است اولین مسئله عزم و اراده ایران برای ارتقاء فناوریهای خاصی است که تا به امروز در انحصار چند کشور دنیا بوده، این فناوری فقط در اختیار سه کشور ایالات متحده آمریکا، روسیه و چین که البته کره شمالی هم این فناوری را محدود دارد، الان جمهوری اسلامی ایران اگر کره شمالی راه هم حساب کنیم پنجمین قدرتی است که توانسته به فناوری دست پیدا کند، اعتقاد دارم موشک فتاح دستاورد فاتحان علم و فناوری است که گام به گام در راستای تثبیت موقعیت جهانی و منطقهای جمهوری اسلامی ایران قدم برمی دارند، وقتی شما یک دستاوردی را این چنین رونمایی میکنید خیلی طبیعی است که در بحث چانه زنیهای سیاسی در ابعاد مختلف تاثیرات مثبت میگذارد، یعنی وزن شما را افزایش میدهد، نظام جهانی امروز مبتنی بر همین مسائل است اجتناب ناپذیر هم است امروزه بالغ بر ۳۲ تا ۳۷ درصد اقتصاد دنیا اقتصاد نظامی پایه است، یعنی این دستاوردها فقط برای کارکردهای نظامی، دفاعی و امنیتی نیست و فقط برای هدف قرار دادن دشمن نیست، درست است اولویت اول است، اما ما میتوانیم فردا بازارهای را در اختیار بگیریم، در راستای پروتکلهای رایج و شناخته شده جهانی که کسی هم این را انکار نمیکند، فروش سلاح به هر نقطه از دنیا به منزله مشارکت در جنگ علیه یک کشور علیه کشور دیگری نیست، در همه جای دنیا مرسوم است و ما هم باید سهمی داشته باشیم، وقتی شما این سهم را به دست میآورید و یک پشتوانه برای خود ایجاد میکنید، طبیعتاً سه مسئله را همزمان پیش میبرد یک اینکه تهدیدات را خنثی میکند دوم اینکه مشخص میکند که کشوری مانند ایران دیگر تک بعدی به مسئله قدرت ملی و اثر گذاری بین المللی خود اصلا فکر نمیکند، اینکه ما تک محصول پایه باشیم متکی به نفت باشیم، تک محصول پایه باشیم و متکی به نفت و قدرت نظامی باشیم خیر این دستاوردها نشان میدهد که ما به صورت ترکیبی داریم ارکان اصلی تشکیل دهنده قدرت ملی را بر پایه رکن اصلی که علم و فناوری است پله پله ارتقاء میدهیم، این هم یک شبه به دست نیامده بر اثر دستیابی به نسلهای مختلف از پایههای مختلف به اینجا رسیده ایم و اینجا هم متوقف نخواهیم شد، اتفاقاً موشک هایپر سونیک که امروز رونمایی و با موفقیت هم تست شد شاید در واقع افکار عمومی و نظام بین الملل به آن پی ببرد یعنی حتماً وجههای پنهانی هم خواهد داشت که جزو دستاوردهای ممتازمان است، این میتواند مقدمهای باشد که جمهوری اسلامی ایرا ن را برای آینده نزدیک نسبت به تقویت ابزارهایی که کشور ما را به قدرت غیر متعارف متصل میکند به آن نزدیک کند، در منطقهای قرار گرفته ایم که اژدهای هفت سر پیرامون را در برگرفته، ۴۹ پایگاه نظامی قدرتهای فرامنطقهای که همه مداخله گران مزاحم هستند، ما نمیتوانیم این را نادیده بگیریم و به سادگی از کنارش عبور کنیم یا حوزه ژئوپولوتیک استعمار و حوزه ژئوپولوتیک سلطه که همچنان تلاش دارد منطقه راهبردی خلیج فارس و جنوب غرب اسیا را تحت سلطه خود داشته باشد، بنابراین ما به استقلال قدرت ژئوپولوتیک به واسطه همین دستاوردها نیاز داریم، اگر بتوانیم به خوبی بر روی این مسئله متمرکز شویم و سرعت دستیابی به تکونولوژیهای پیشرفتهتر و موثرتر را زیادتر کنیم حتماً در آینده میتوانیم به عنوان یک قدرت بازدارنده و قدرت صادر کننده این فناوری به دنیای پیرامونی مان نقش موثری را ایفا کنیم.
سوال: بپردازیم به بازتابها و واکنشها در جهان بین الملل نسبت به ان چیزی که امروز در جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک افتخار و دستاورد رونمایی شد.
خانم مریم معظمی گودرزی خبرنگار گروه بین الملل صدا و سیما؛ در ارتباط تصویری: پرتاب موشک فراصوت فتاح در سطح بین المللی بازتاب گستردهای داشته، جرازالم پست تیتر یک خودش را به این خبر اختصاص داد و نوشت موشک فتاح میتواند ظرف ۴۰۰ ثانیه یعنی ۶ دقیقه میتواند به سرزمینهای اشغالی اسرائیل برسد، تایم زاف ازرائیل هم به سرعت این موشک اشاره کرد که ۱۵ برابر سرعت صوت است، بسیاری از رسانههای جهان هم به بحث رادار گریزی موشک فراصوت فتاح پرداختند، خبرگزاری رویترز و پایگاه خبری گاردین نوشتند که فتاح ۱۴۰۰ کیلومتر برد دارد و قابلیت نفوذ به تمامی سپرهای دفاعی را دارد و میتواند آنها را هدف قرار دهد، العربی و الجزیره هم به شیوههای پرواز موشک فتاح پرداختند و نوشتند فتاح به دلیل قدرت مانور بسیار بالا و سرعت بالا میتواند مسیرهای پیچیدهای را پرواز کند و به سامانههای دفاع موشکی نفوذ کند در همین رابطه دیلی تلگراف هم نوشت موشک فراصوت فتاح ایران میتواند غرب و اسرائیل را به چالش بکشد، پایگاه خبری العربی الجدید نوشت موشک فتاح سوخت جامد دارد از مهمترین سامانههای پدافند هوایی میتواند عبور کند و میتواند این سامانهها را هدف قرار دهد، نشریه تایم و خبرگزاری آمریکایی اسوشیتدپرس به موشک فراصوت فتاح پرداختند و نوشتند میتواند با ۱۵ برابر صوت پرواز کند.
سوال: نکتهای که در بین خبرگزاریها و در خبرهای رسانههای مختلف جهان بود رونمایی از موشکی که تمام معادلات سامانههای پدافندی آمریکا و رژیم صهیونیستی را بر هم میزند و نگران کرده است.
بختیاری: ۶ روز قبل اسرائیل دیفنس یک یادداشتی نوشت قبل از اینکه موشک رونمایی شود تیتراش این است که میگوید ایران وارد باشگاه هایپر سونیک میشود و اسرائیل از این ماجرا عقب میماند، وقتی ما از عملیات موشکی صحبت میکنیم یعنی یک موشکی که شلیک میشود بتواند مقابله کند با سپردفاعی و همینطور سپردفاعی بتواند این موشک را هدف قرار دهد، راههای مختلفی برای مقابله با این سپرها است، تاکتیکهای مختلفی را به کار میگیرند، مثلا یکی شلیک انبوه است چیزی که ما در عملیات نبرد سیف القدس دو سال پیش فلسطینیها هم دیدیم که با شلیک انبوه سامانه گنبد آهنین را به چالش کشید به صورتی که حتی بعضی از این راکتها به تلاویو هم اصابت کرد، یکی بحث شلیک انبوه است ایران در کنار این تاکتیک از فناوری هم استفاده کرد، یعنی موشکی که رونمایی شد سرجنگی اش خودش یک موشک جداست یعنی یک موتور خیلی قدرتمندی دارد که دو تست خیلی خوب با سرعتهای خیلی بالا انجام داده است، کشوری در دنیا خیلی به ندرت پیدا میشود که بتواند با این سامانهها مقابله کند و وجود ندارد یعنی حداقل این موشک تضمین ۱۰ سالهای دارد که طول میکشد تا بخواهند برسند به فناوری که با این مقابله کنند ضمن اینکه در مدت ۱۰ سال هم ما پیشرفت میکنیم، سرجنگی گلایدری که عرض کردم که حالت قوهای دارد اگر مخاطب بخواهد ذهنش بیاورد شبیه به کاردک است که فناوری خیلی بالاتر است که حتما در اینده به این فناوری دست پیدا خواهیم کرد، الان هیچ سامانههای فعلا توان مقابله با موشک هایپر سونیک را ندارد ضمن اینکه برد آن ۱۴۰۰ کیلومتر است یعنی هر نقطهای از سرزمینهای اشغالی را بخواهد میتواند هدف قرار دهد، چون فاصله ما از مرزهای غربی با رژیم صهیونیستی چیزی حدود ۱۱۰۰ کیلومتر است، سرعت بالا و قابلیت مانور دهی در جو و بیرون جو همه اینها دست به دست میدهد که واقعاً آن سامانهها هیچ حرفی برای گفتن در برابر این موشک نخواهند داشت.
سوال: موشک فراصوت فتاح اگر کسی بخواهد به خاک جمهوری اسلامی ایران تجاوز کند، چه نیازهای عملیاتی ما را برآورده میکند؟
شادلو: نیاز عملیاتی اصلی ما سرکوب پدافندهای منطقهای است که با پیشرفت صنایع موشکی جمهوری اسلامی ایران کشوریهای غربی تلاش کردند که سپرهای موشکی را در اطراف مرزهای ایران مستقر کنند که از طریق آن در مقابل پاسخ به حملهای که به ایران انجام میشود و ایران حملات موشکی خود را انجام میدهد بتوانند مقابله کنند، فاتح یکی از بهترین خانوادههای موشکی جمهوری اسلامی ایران است و به اتفاق این موشک با سوخت جامد است یعنی اینکه این موشک سوخت گیری شده آماده بر روی لانچر در شهرهای زیرزمینی ما قرار میگیرد بلافاصله بعد از اینکه خدای نکرده اگر تجاوزی صورت گیرد احتیاج شود برای سرکوب پدافند و خط شکنی این موشک وارد عمل میشود و پدافند دشمن را از کار میاندازد و ان موقع هیچ سامانهای نمیتواند با یک موشک و کلاهک جنگی مانند موشک خرمشهر و سجیل ما مقابله کند که کلاهک یک تا یک و نیم تنی دارند، این کلاهکها باعث میشود که اهداف راهبردی ما در صورت تهدید علیه جمهوری اسلامی به راحتی منهدم کنند، سر جنگیهایی که با دقت به ماکت شبیه سازی دیمونا اصابت میکردند موشکهای کلاس فاتح بودند، موشک فتاح چقدر دقتش از اینها هم بیشتر است.
سوال: از موفقیت ها، دستاوردها و توان دفاعی جمهوری اسلامی عصبانی هستند و تحریمهای جدید اعمال کرده اند.
یزدان پناه: طبیعی است شاید آنها با توجه به شرایط سختی که برای کشورمان طی دهههای اخیر به وجود آوردند مخصوصا از سال ۹۰ به این سمت فکر نمیکردند که ایران زیر بار فشار تحریمها و سختیها بتواند به این دستاوردها برسد، وقتی ما میآییم پله به پله از روزنههای تحریمها را از آن عبور میکنیم و امروزه میآییم با سرعت مافوق صوت از آنها عبور میکنیم این یعنی تغییر موازنه یعنی اینکه احترام گذاشتن به ایرانی که با همه سختیها به جایی رسیده که کسی انتظارش را نمیکشد، وقتی موازنه رقابتی را در نظام معادلات جهانی با این فناوریهای نوین در مینوردیم خیلی طبیعی است تحریمهایی که امروز علیه ایران انجام داده و اشخاص و نهادهایی را که هدف قرار داده در ساخت این شرکت پشتیبانی میکردند و بسترهارا فراهم میکردند نشان دهنده عظمت این کار است، اعتقاد دارم این عظمت کار را فقط در سطح رژیمی مانند اسرائیل پایین نیاوریم سد گنبد اهنین سال هاست که لایه به لایه سوراخ شده و از آن عبور کردند، کاری که الان جمهوری اسلامی ایران در این شرایط به آن دسترسی پیدا کرده یعنی تغییر موازنه در رقابتهای جهانی یعنی دسترسی به فناوری که هیچ کس شاید انتظار نداشت و شاید فکر میکردن بلوفی بیش نیست، اما امروزه به این واقعیت نزدیک میشویم این نشان دهنده این است که ساختار متمرکز مطالعاتی، تحقیقاتی و فناوری نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به خوبی و به صورت پلکانی و با تقسیم وظایف در حوزههای مختلف اهداف خود را پیش میبرد، سپاه ارتش، نیروهای هوایی، زمینی ودریایی در حوزههای مختلف به موفقیت میرسد، بیاییم حالا که به این فناوری رسیدیم این را از طرف حالت تک بعدی کارکرد نظامی که اهمیتها و قابلیتها سرجای خودش است بازاریابی کنیم حتی به چالش بطلبیم قدرتهای مدعی که باورمان ندارند و بیاییم این تکنولوژی را در اختیارشان بگذاریم و سفارش بطلبیم، همان گونه که بسیاری از کشورهای دنیا سفارش اف ۱۱۶ یا اف ۱۶ رادار گریز آمریکا دارند، ما هم سفارش بپذیریم و به تولید انبوه برسانیم و بخشی از بازار جهانی را برای تعدیل موازنههای رقابتهای نظامی بر عهده بگیریم، سایت جهانی قدرت آتش که یک سایت معتبر جهانی است در گزارش سال ۲۰۲۳ خودش ۲۰ قدرت برتر نظامی جهان را معرفی میکند ایران جزو ۲۰ کشور است، ژاپن و کره جنوبی که ژاپن اساساً طبق معاهده ۱۹۵۱ از داشتن ارتش و پشتوانه نظامی منع شده، اما چطور کره جنوبی و ژاپن میآیند جزو قدرت ششم و هفتم برتر نظامی دنیا قرار میگیرند که نشان دهنده این است که قدرت نظامی به واسطه فناوری و تکنولوژیهای نوین و دستیابی به تجهیزات نوین جایگاه خود را پیدا کرده است، همان چین و کره جنوبی بخشی از بازارهای جهانی در حوزه تسلیحات نظامی بر عهده گرفتند ما هم بیاییم پایمان را از این حوزه فراتر بگذاریم و همین اینکه احساس نشود جمهوری اسلامی ایران فقط در مقابل تهدیدات به این سمت و سو حرکت میکند، کشوری که ما را تحریم میکند چه بسا که در آیندهای نزدیک تحت دست یابی ما به این فناوریهای ما احترام بگذارد.
سوال: روزی ما موشک نداشتیم و مردم میگفتند موشک جواب موشک، الان رسیده ایم به یک توانمندی که وارد هایپر سونیک میشویم و ویژگیهایی که برشمردیم.
بختیاری: جمهوری اسلامی برای پیشبرد دکترین دفاعی بازندارنده خودش دو بازوی اصلی تعریف کرده یکی بحث پهپادی و یکی بحث موشکی که هر دو از دل سالهای جنگ پایه گذاری شدند، زمانی ما واقعا حتی متخصصین ما موشک را از نزدیک هم ندیده بودند، اما بعد از چهار دهه به جایی میرسیم که امروز در لبه تکنولوژی در حال حرکت هستیم واقعا فناوری هایپر سونیک لبه تکنولوژی است، قبلا هم صهیونیستها راجب توانمندی موشکی ما اظهار نظرهایی داشتند امروز یک طیفی از موشکها را داریم که حداقل چهار عملیات برون مرزی مهم داشتند یکی پایگاه عین الاسد بود که زیر دید و رصد آمریکایی بود، یعنی بعد خود کارشناسان نظامی آمریکا هستند که به پایگاه میروند و دقت و تخریب موشکها را بررسی میکنند، ما اگر سه مولفه بعد، سرعت و قدرت را بخواهیم مدنظر قرار دهیم در بحث موشکی امروز توانمندی بیش از دو هزار کیلومتر به راحتی است، یعنی شما اگر موشک خرمشهر را ببینید که اخیرا رونمایی شد به راحتی با یک تغییر میتواند به چند برابر برد خودش دست پیدا کند، توانمندیها بسیار زیاد است هر چند خیلی از آنها گفته نمیشود تا برای روزی که نیاز باشد.