کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: مهمترین و جدی‌ترین مسئله امام برای رفع محرومیت، اختصاص زمین رایگان برای همه و مخصوصا محرومان بود.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری صداوسیما در میز اقتصاد ۱۴ خرداد به موضوع توجه ویژه امام به خانه دار شدن مردم با حضور آقای حجت الاسلام والمسلمین رضا عزت زمانی معاون فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی و آقای جهانبخش کارشناس مسکن و شهرسازی از استادیوی مرکز اصفهان بررسی شد
متن گفتگو به این شرح است:
عزت زمانی: تسلیت عرض می‌کنم سالگرد ارتحال حضرت امام را و البته ایام گرامیداشت مقام و منزلت و اندیشه‌های امام را، امام اگرچه جسمش دربین ما نیست، اما انقلاب او به مثابه روح بلندش در کالبد زمان دمیده شده و امروز افتخار داریم زیرسایه انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی این نهال غرس شده به دست امام زیست کنیم و زندگی کنیم و از اندیشه‌های او حرف بزنیم.
مجری: ما قرار است در برنامه میز اقتصاد امروز به همین نگاه امام و حوزه اندیشه‌های ایشان در حوزه مسکن و آنچه که ایشان توی این حوزه به آن توجه ویژه داشتند و در ابتدا هم عرض کردم که با فرمانی که دادند سه سازمان مختلف را ایشان تشکیل دادند به آن بپردازیم و در همین رابطه با حضرت عالی و سه مهمانمان قرار است گفتگو بکنیم. امام (ره) نگاه ویژه‌ای داشتند به محرومان جامعه اصلا علت اصلی وجودی و وجوبی انقلاب اسلامی هم همین نگاه بود یعنی توجه ویژه ایشان به محرمان این نگاه را در حوزه مسکن محرومان که عرض کردم که حساب ۱۰۰ تشکیل دادند فرمان تشکیل بنیاد مسکن را دادند و سایر نهاد‌های این مجموعه را از کدام اندیشه امام شما بیشتر بهش فکر می‌کنید می‌شود اشاره کرد و نشات می‌گیرد نگاه حضرت امام به مساله مسکن محرومان؟
عزت زمانی: انقلاب اسلامی یک حرکت و یک اتفاق عظیمی به دست حضرت روح الله و یک انقلاب فرهنگی به معنای واقعی اگرچه بروز و ظهورش در عرصه‌های سیاسی جلوه بیشتری دارد، اما امام مبتنی بر اندیشه اسلام ناب که همان اسلام پیوند بین دین و دنیاست، پیوند بین آسمان و زمین، پیوند بین دین و پیشرفت، براساس این حقیقت امام پیوند بین توحید و زندگی و زیست مردم، همه این‌ها را امام با هم روی زمین در قالب حکومت اسلامی محقق کرد قبل از امام خیلی‌ها از توحید از اعتقادات از اسلام حرف زدند و امروز هم هستند کسانی که فارغ از حکومت اسلامی و فارغ از این ظرفیت‌های مختلفی که اسلام عزیز برای عرصه‌های مختلف زیست انسان دارد از اسلام دم می‌زند که گاهی به تحجر می‌انجامد، دنیا هم طرفداران خودش را دارد و عرصه‌های مختلفی در دنیا از حل مسائل اقتصادی و روی زمین بدون اتصال به آسمان و بدون وحی و بدون حقیقت اسلام ناب شکل گرفته آن چیزی که امروز شاید به تفکری با عنوان روشنفکری و تجددگرایی دیده می‌شود. امام هنرش این بود پیوند زدن این دو با هم اصلی‌ترین و حقیقی‌ترین حرکت امام بود خب موضوعات مختلفی را توی این موضوع مباحثه کرد، اما به دلیل توجه به این نگاه تبیینی شما که من می‌خواهم تشکر بکنم از صدا و سیما و عزیزانی که از این منظر از منظر اسلام از منظر مکتبی که امام براساس آن قیام کرد، از نگاه حوزه‌های علمیه که متولی ساخت حقیقت دانش و معرفت، این حرکت عظیم امام در اسلام ناب هستند که خاستگاه انقلاب اسلامی است می‌پردازم یکی از این موضوعات اصلی موضوع مسکن است خوب فرمودید کمتر از سه ماه از پیروزی انقلاب اسلامی و کمتر از ده روز از تثبیت جمهوری اسلامی به انتخاب مردم در یک فرآیند کاملا مردم سالارانه امام دستوری صادر می‌کند و این دستور مستقیما به مساله مسکن بر می‌گردد و مگر مسکن چه ویژگی ایی دارد مگر مسکن چه اثری در آن بحبوحه عظیم و پرفراز و نشیب اتفاقات دوران اول انقلاب که ما دشمن خارجی را داریم که ما مسائل متعدد سیاسی، امنیتی داریم امام رو این نقطه و با تمرکز به این نقطه وارد یک هماورد، وارد یک دعوت، وارد یک فراخوان می‌شود این جملات را از امام ببینید توی این عنوان "در رژیم منفور پهلوی مساله مسکن یکی از مصیبت بارترین مشکلات اجتماعی مردم ما بود بسیاری از مردم در اسارت تهیه یک قطعه زمین و داشتن یک لانه بودند"، می‌خواهم تعابیر را از امام ببینید و "چه بسا تمام عمرشان را زیربار بانک‌ها و سودجویان و غارتگران به سر می‌بردند تا بتوانند پناهگاهی را برای خودشان و فرزندانشان دست و پا کنند قشر عظیمی از مستضعفان جامعه هم به کلی از داشتن خانه محروم بودند و دست به گریبان این مصیبت‌ها، نظام اسلام چنین ظلم و تبعیضی را تحمل نخواهد کرد " این از حداقل حقوق فرد است که باید مسکن داشته باشند این را بیان فرمودند مشکل زمین باید حل شود و همه بندگان محروم خدا باید از این موهبت الهی استفاده کنند همه مردم باید خانه داشته باشند بعد فرمودند حسابی را بنده باز کردم بعد فرمودند همه کسانی که زمین وسیع در اختیار دارند از مردم، و بعد فرمودند بنیاد مستضعفین بعد فرمودند دولت باید بیاید کمک کند، می‌دانید این دستور امام انقلابی در مالکیت ایجاد کرد آن چیزی که ما در یک نظام تبیینی و امیدوارکننده نمی‌توانیم و نگفتیم با مردم.
مجری: و نکته جالبش، می‌خواهم داخل پرانتز فرمایش تان فراموش نشود آن لبیکی بود که مردم به فرمایش حضرت امام دادند.
عزت زمانی: فیلم‌ها و تصاویری که شما از آن روز نگاه کنید.
مجری: من همین را می‌خواهم عرض کنم یک گزارشی را همکاران من بعد از عرایضم پخش می‌کنند و این گزارش یک نکته خیلی جالب دارد که مردم به فرمان حضرت امام لبیک گفتند و آمدند پای کار و صف کشیدند. آقای عزت زمانی به وضوح مشاهده کردیم تصاویر تاریخی خودش بیانگر یک واقعیت است که مردم آمدند و به این فرمان حضرت امام لبیک گفتند و آن همچنان لبیکی که در صف ایستادند تا بتوانند کمک بکنند چه کمک مادی، چه کمک در قالب زمین، چه اتفاقی می‌افتد که مردم این طور پشت یک فرمانی با عنوان فرمان تاریخی حضرت امام می‌ایستند و حمایت می‌کنند؟
عزت زمانی: عرض کردم قیام امام یک قیام ذهنی و یک دلی و فرهنگی مبتنی بر اسلام ناب است وقتی امام با آن حقیقت اشاره می‌کند وقتی به جامعیت اسلام و حقیقت اسلام در ارتباط با اتصال با مردم که حقیقت درونی و ذاتی و فطری مردم هست همان حرفی که حضرت آقا در گام دوم دارند مردم لبیک می‌گویند یک حرف این جا یک دستور، یک فرمایش از امام تبدیل می‌شود گاهی قانون‌ها هم می‌دانید قانون هم قانون متعالی احیای موات، زمین‌های موات را داشتیم بعد از این که متاسفانه بعد‌ها به دلیل جنگ و بعضی مسائل به فراموشی سپرده شده تو آن انقلاب مالکیت یک اتفاق بزرگی افتاد که امروز در شرایطی که ما قرار گرفتیم یک موانعی به وجود آمده موانعی که مانع شده از تحقق اش، می‌دانید که بعضی قوانین بین المللی مثل آن قانون هبیتات که برنامه جهانی مسکن هست برای سازمان ملل متحد بخش یازدهم سند بیست سی این‌ها می‌دانید مواردی است که متصل به آن‌ها قانون نظام مهندسی ما مقررات ۲۲ گانه ساختمان و حتی تاریخ و دانش معماری که از پهلوی به این ور تغییر کرد موانعی شد برای این که این حرف امام تحققش کامل و جامع نشود.
مجری: این نکته برای من جای سوال است می‌خواهم از جنابعالی هم بپرسم که امام در همان اوایل انقلاب حتی قبل از ۱۲ فروردین سال ۵۸ می‌توانستند خیلی فرمان‌های دیگری را صادر بکنند، در حوزه اقتصاد چه می‌شود که حضرت امام می‌آیند تو حوزه مسکن علاوه بر این که هم فرمان صادر می‌کنند سه تا سازمان سازمان بنیاد مسکن، سازمان زمین شهری، حساب ۱۰۰ امام این فرمان و این خواسته امام از کجا نشات می‌گیرد که توجه ویژه می‌کنند به مسکن محرومان مخصوصا در جایی که می‌توانستند به سایر ابعاد اقتصادی اشاره بکنند؟
عزت زمانی: به اعتقاد ما مسکن یک سکونتگاه نیست فقط یک چاردیواری برای استراحت شبانه نیست همان چیزی که هم اکنون در دنیا به آن به عنوان سکونتگاه‌ها اسم می‌برند بعضی‌ها هم دیدم در کشور از ساختمان‌های ۲۵ متری و امثال این‌ها حرف می‌زنند، مسکن از اسلام ناب محل تحقق رشد و تعالی انسان و ایجاد بستری برای ارتباطات انسانی است ارتباط صحیح انسان برای تربیت فرزند، ارتباط صحیح انسان برای رشد و تعالی روحی و معنوی اش، وقتی شما شروط و حقیقت واقعی اسلام را در مساله مسکن در نظر نگیرید مشکلات عدیده‌ای را دچار می‌شوید که امروز مثلا در مدل آپارتمان نشینی به آن گرفتاریم. امام بر این پایه مسکن را می‌آید پایه تحقق همه آن چیز‌هایی که اسلام می‌تواند برای انسان در نظر گرفته، برای رشد و تعالی او در مسکن ببینید لذا می‌شود مهمترین و جدی‌ترین مساله امام برای رفع محرومیت که همه بیایند زمین رایگان در اختیارشان قرار بگیرد برای محرومان در اولویت و ما امروز اعلام می‌کنیم برای همه مردم که من پیشنهاداتم را مشخصاً عرض خواهم کرد آن چیزی که اسلام مبتنی بر آن امام قیام کرده و براساس آن مساله مسکن را ملاک قرار داده دو تا مساله است ما در فقه دو تا حرف در روایت عدیده مان که متاسفانه در بعضی جا‌ها این روایات را فراموش کردیم یا این روایات را به آن عمل نمی‌کنیم به دو موضوع جدی می‌پردازیم اولا مفاهیم پایه‌ای ساختمان چیست؟ چه چیز‌هایی در ساختمان باید مورد توجه قرار بگیرد دوم باید موضوعات اصلی ساختمان را مورد باز تعریف قرار بدهیم. مهندسان ما، اندیشمندان ما که این‌ها مبتنی بر دانش دینی مبتنی بر فقه اسلامی که امام براساس فقه اعلام کرد.
مجری: یعنی معماری مبتنی بر دانش اسلام و معماری ایرانی اسلامی
عزت زمانی: همه این‌ها مبتنی بر دانشش تولید شده، همه آن‌ها مبتنی بر روایات ائمه علیهم السلام راهکار به ما نشان داده شده و ما به دلایل مختلفی که امروز نمی‌خواهم از این منظر تبیینی بپردازم به اشکالات و فرآیند اشتباهی که ما در طول این مسیر در نظام کارشناسی، همه حرف جدی امام با نظام کارشناسی حوزه مسکن است آن حرف امام امروز به وضوح به خصوص در دولتی که امروز معتقدیم اراده کرده تا حرف امام را محقق بکند و نظام کارشناسی که می‌تواند این امر را روی زمین بگذارد می‌توانیم در واقع گفتگو‌هایی کنیم در مورد فرآیند تحقق این امر.
مجری: آقای جهانبخش خدمت شما سلام عرض می‌کنم آقای عزت زمانی اشاره کردند به اندیشه‌های حضرت امام در همان اوایل انقلاب و حدود سه ماه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، اما همین اندیشه‌ها را در وصیت نامه حضرت امام هم شاهد هستیم که ایشان تاکید بسیار زیادی دارند بر خانه دار شدن اقشار ضعیف جامعه، چرا ایشان اینقدر به این موضوع تاکید داشتند از نگاه جنابعالی؟
جهانبخش: همانطور که فرمودید موضوع مسکن موضوعی بوده که از ابتدا تا انتها مورد توجه حضرت امام بوده این اولین نهاد سازندگی که کمتر از دو ماه بعد از پیروزی انقلاب تاسیس می‌شود ۲۱ فروردین ۵۸ بحثش، بحث مسکن و زمین هست و همین طور توی بیانات مقام معظم رهبری هم این را داریم، من هم اکنون بیانات ایشان در سال ۷۰ را می‌خواهیم، اگر بخواهیم به مسائل نظام جمهوری اسلامی با یک اولویت بندی نگاه کنیم شاید بشود گفت که مساله زمین و حل صحیح آن در ردیف اول قرار می‌گیرد به فرمانی زمین مساله یک جمهوری اسلامی است، رهبری این را سال ۷۰ می‌فرمایند. خب ببینید انقلاب ما که یک انقلاب معماری شهرسازی نبوده چرا باید مسکن اولین نهاد سازندگی اش باشد، چرا باید زمین مساله یکش باشد حالا یا می‌فرمایند انحصار زمین مساله یک است یا در ردیف یک کنار مسائل دیگر است به هر حال مساله ردیف اول ماست چرا این اتفاق می‌افتد برای این که بتوانیم این را خوب فهم بکنیم و یک موقع در راستای این که می‌خواهیم به این منویات عمل کنیم نیاییم خلاف حرکت بکنیم عملا بعد برگردانیم این را به نقشه راهی که توی کلان انقلاب ترسیم می‌شود. خب یک بیانی را مقام معظم رهبری دارند توی بیانات خودشان که می‌فرمایند که ما نقشه راه داریم برای نظام، نقشه راهمان هم همان اصول امام بزرگوار ماست و بعد وقتی که اصول را بیان می‌کنند به اصول اقتصادی که می‌رسند می‌فرمایند که مفاهیمی مثل خودکفایی، مثل عدالت، دفاع از طبقات محروم و مبارزه با فرهنگ ظالمانه سرمایه داری، اما احترام به مالکیت یعنی چی یعنی مساله ما نه فقط مساله زمین و مسکن و حتی نه فقط مساله اقتصادی یعنی انقلاب ما، انقلاب اقتصادی نبوده بلکه از آن بالاتر است تو شروع بیانیه یا پیام حساب ۱۰۰ امام می‌گویند بیایید دست به دست هم بدهیم تا ریشه فقر و استضعفاف را برکنیم یعنی وقتی به مقوله زمین و مسکن هم می‌پردازند آن را به عنوان ابزاری برای سلطه سرمایه داری بر همه جوامع می‌بینند دوباره می‌آیند در خود بیانیه اشاره می‌کنند چه بسا تمام عمرشان را زیربار بانک‌ها و سودجویان بودند یعنی زیربار بودن مهم می‌شود دوباره هم اکنون یک جای دیگر سال آخرین نیمه شعبان عمرشان یک پیامی دارند می‌گویند مسائل اقتصادی و مادی اگر لحظه‌ای مسئولان را از وظیفه‌ای که بر عهده دارند منصرف کنند خطری بزرگ و خیانتی سهمگین را به دنبال دارد پس همه مساله ما شد حل مسکن.
مجری: من سوالی که از جناب عزت زمانی پرسیدم از حضرتعالی هم بپرسم علیرغمی که حضرت امام می‌توانستند در همان روز‌ها و ماه‌های ابتدایی انقلاب اسلامی ایران فرمان‌ها و دستور‌های مختلفی را در حوزه اقتصاد فعلا تو حوزه اقتصاد موضوع گفتگویمان هست صادر بکنند، اما آمدند و نگاه ویژه و خیلی دقیقی به موضوع مسکن داشتند چرا حضرت امام در میان این همه موضوعات و مسائل و مشکلات اقتصادی سال ۵۷ و ۵۸ آمدند روی مسکن دست گذاشتند؟
جهانبخش: ببینید همین را داشتم خدمت تان عرض می‌کردم خود امام می‌گویند اگر همه همت مسئولان ما بشود مسائل اقتصادی منجمله مسکن، خطری بزرگ و خیانتی سهمگین است خب سوال می‌شود پس چرا خود ایشان یا چرا مقام معظم رهبری مساله یک را زمین و مسکن اعلام می‌کند این به این خاطر است که آن رسالت اصلی که دنبال می‌کنند نفی سلطه سرمایه داری است وقتی زمین و مسکن می‌شود ابزار سلطه سرمایه داری از این منظر می‌خواهند آن را مشکل را حل بکنند حالا اگر ما آمدیم مشکل بی خانه بودن قشر عظیمی از مملکت مان را حل کردیم، ولی مثلا با اجاره داری حرفهای یعنی یک سرمایه دار را گذاشتیم آن بالا آن بیاید مالک این‌ها بشود مثلا چند میلیون نفر مستاجر آن بشوند ما آمدیم از نظر آماری مشکل مسکن را حل کردیم، ولی از نظر واقعی آن را از راهی که امام ترسیم کرده دورتر کردیم، آن خطری است که داریم با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم همین طور تو مساله زمین، زمین مهمترین ثروت طبیعی هر کشور است این را می‌شود ابزار بی عدالتی کرد، ابزار سرمایه داری کرد، می‌شود ابزار عدالت کرد ابزاری که بتوانند خانه ها، خانواده‌ها بتوانند خودشان روی پایشان بایستند ما هم اکنون متاسفانه تو این زمینه هم فاصله زیادی داریم از بیانات امام و رهبری ما امکانات کشور را به سرمایه دار می‌دهیم خلاف آن چیزی که امام گفته بود بعد انتظار داریم که مثلا فرض کنیم که بگویم سواحل جنوب یا هرجایی که امکان هست مردم بروند بعد آن جا انتظار داریم که مردم بروند اجیر آن بشوند به تعبیر آقای جوادی آملی یعنی توسعه تکاثری اجیر بودن شغل نیست این‌ها باید رو پای خودشان بایستند، این‌ها نباید بیگار باشند. امام دوباره در مرداد ۹۶ وقتی پیام حج را می‌دهند این را به ما تذکر می‌دهند می‌گویند که ثروتمندان هرگز به خاطر تمکن مالی خود نباید در حکومت و حکمرانان و اداره کنندگان کشور اسلامی نفوذ کنند و مال و ثروت خود را بهانه فخر فروشی قرار دهند بعد یک نکته عجیبی می‌گویند، می‌گویند بزرگترین عامل تعاون و دخالت دادن مردم در امور و گرایش آنان به اخلاق کریمه و ارزش‌های متعالی چیه؟ می‌خواهند همه بروند سمت ارزش‌های متعالی، می‌گویند بزرگترین عاملش این است که امکانات کشور را به ثروتمند ندید اگر ثروتمند بالا قرار گرفت مردم اخلاق سرمایه داری پیدا می‌کنند پس یکی از وجوه توجه امام به مقوله زمین و مقوله مسکن این است که این دو تا خیلی راحت می‌توانند ابزار سرمایه داری بشوند و ولایت سرمایه دار و سرپرستی سرمایه دار را بر جامعه ایجاد بکنند و دیگر آن موقع نمی‌شود اخلاق متعالی و ارزش‌ها و تعاون را در جامعه پیاده کرد.
مجری: بخشی از پیام حضرت امام به ملت ایران با موضوع افتتاح حساب ۱۰۰ به منظور خانه سازی برای مستضعفان در تاریخ ۲۱ فروردین ۱۳۵۸ بود که با هم دیدیم و شنیدیم آقای عزت زمانی یک نکته‌ای که شما توی صحبت هایشان در خلال فرمایشات تان هم به آن اشاره کردید که فرمودید پیشنهاداتی را برای موضوع مسکن محرومان خواهیم داشت می‌خواهم در قالب سوال از حضرتعالی بپرسم که در دهه‌های اخیر اندیشه‌های امام چقدر در حوزه مسکن عملیاتی شده و نقاط ضعف و قوت این حوزه به نظر حضرت عالی کجا بوده؟
عزت زمانی: یک کسی آمد خدمت پیغمبر (ص) و گله کردن از کوچک بودن محیط زندگی اش، پیامبر فرمودند با صدای بلند در خانه خدا برو و از او دار واسعه بخواه بعد در جای دیگری فرمود این دار واسعه خانه بزرگ یکی از افتخارات یک مرد است اگر قرار باشد افتخاری داشته باشد ما ساختمان و خانه را و مسکن را که می‌گویم یعنی مبتنی بر اسلام تفکر اسلام محل و محیط ایجاد ارتباطات درست انسانی می‌دانیم، انسانی که می‌خواهد به درون کشور به پیشرفت کشور به مبارزه با نظام سلطه به دستیابی و اتصال به امت اسلامی فکر بکند ما به عنوان دولت اسلامی موظفیم نسبت‌ها را برقرار کنیم در طول زمان‌های گذشته با همه تلاش‌ها و مجاهدت‌هایی که در حوزه مسکن شکل گرفته عرض کردم انقلاب اسلامی یکی از حوزه‌های انقلاب و تحولش انقلاب در مالکیت است امروز شما جوانی را پیدا نمی‌کنید که برای شروع زندگی اش حاضر باشد در کنار پدر و مادرش در یک خانه زندگی کند حتما به یک خانه مستقل فکر می‌کند ولو به صورت استیجاری، سابق بر این اینگونه نبود این تحقق این باور که آغاز یک حرکت است انقلاب مالکیت است، اما امروز در چه وضعیتی هستیم بیش از قریب به ۳۰ تا ۳۵ درصد از مردم کشور ما خانه ملکی ندارند حدود ۱۰ درصد از این‌ها هم البته با قالب‌های دیگری مثل خانه‌های وقفی، مثل خانه‌های سازمانی و امثال این‌ها یا در کنار ملکیت‌های دیگری که وجود دارد توانستند مشکل مسکن را حل کنند، اما از این ۲۴ میلیون خانواده‌ای که در کشور وجود دارد یک جمع کثیری فرض کنید ۱۰ میلیون خانواده، هفت میلیون خانواده همین مقدار داریم که خانه ندارند براساس همان دستوری که امام در آغاز انقلاب اولین دستور جدی و کلیدی خودش ارائه کرد مبتنی بر احکام اسلام، تحقق این دار واسعه را امام داد یا خانه وسیع را امام داد ما یک پیشنهاد مشخص دادیم به دولت خدمتگزاری که روز اولی که جناب آقای رئیسی بنده به یک شخص فرهنگی اینجا هستم و به عنوان یک شخص فرهنگی دارم به این منظر نگاه می‌کنم روزی که وعده چهار میلیون مسکن را داد امید و آرزوی همه ما‌ها این بود که برای تحقق اهداف فرهنگی عظیمی که ما در دنیای اسلام بلکه در بین همه انسان‌ها داریم این تحقق پیدا کند ما چه چیزی کم داریم در کشور، در کشوری که کمتر از دو درصد وسعتش تحت ساخت و ساز قرار گرفته چه چیزی کم داریم که برای واگذاری زمین مستقیم به مردم مانع باشیم جز اراده مسئول پس دستور اول امام رایگان شدن زمین است پیشنهاد مشخص داریم جناب آقای رئیسی، جناب آقای وزیر مسکن و شهرسازی، جناب آقای بذرپاش که شما را جوان تحول خواهی می‌دانیم بیایید به این ۱۰ میلیون خانواده زمین رایگان تعلق بگیرد چه اشکالی دارد چه مانع جدی وجود دارد اگر یک وقتی تو ذهن ما باشد که جریان سرمایه داری که برادر عزیزمان گفتند مانع بشوند برای این که در شهر‌هایی بدون دلیل مسکن بشود مایه سوداگری، پس پیشنهاد اول را مشخص است اگر می‌خواهیم مساله حل بشود، دوم چه چیزی مانع داریم از تصویب قانون و امثال این‌ها که مالیات‌ها و هزینه‌های عمومی و جاری که برای ساخت مسکن وجود دارد از هزینه‌های نظام مهندسی تا مالیات‌های متعددی که دستگاه‌های اداره کننده کشور می‌توانند حذف کنند و این در اختیار مردم قرار بگیرد با شهردار تهران چند وقت پیش گفتگو می‌کردیم در تهران تفکر خوبی دارد، این مساله را حذف می‌کند این خیلی قیمت دارد، دولت اراده کند این کار را بکند، سوم، اسلام عزیز، اسلام ناب، اسلام امام (ره) حرفهای دقیق و عمیقی هزاران روایت و هزاران دستورالعمل در دسته بندی‌های مختلفی برای مساله خانه وجود دارد اسلام برای مصالح ساختمانی حرف دارد، برای طراحی و نقشه کشی در ساختمان حرف دارد، برای دکوراسیون حرف دارد، برای حیاط خانه و ظرفیت‌هایی که حیاط خانه دارد حرف دارد، جانمایی زمین‌ها کجا باشد، اسلام دستور مستقیم دارد برای مشخصات فنی از اشراف و ارتفاع و همه این‌ها اسلام عزیز حرف دارد، اگر دولت اسلامی اراده کرد مهندسان، کارشناسان، مدیران، حوزه‌های علمیه و فرزندان این ملت و فرزندان امام خمینی حرف دارند پیشنهاد داریم جلسات مباحثه و گفتگو با آموزش‌های دقیقی می‌تواند تو این حوزه شکل بگیرد برای این که ما بتوانیم مسیر را در چارچوب اسلام عزیز و در چارچوب فرمان امام انشالله برای رفع مشکلات پیش ببریم.
مجری: آقای جهانبخش جناب عزت زمانی یک سری پیشنهادات داشتند که حالا علاوه بر این که برشمردند نقاط ضعف را و یکسری پیشنهاداتی دادند شما هم به عنوان کارشناس مسکن می‌خواستم ببینم که از منظر نگاه امام و این که چقدر تحقق پیدا کرده اندیشه‌های امام در این حوزه چه پیشنهاد و چه دغدغه‌هایی می‌توانید برای دولتی می‌توانید داشته باشد که امروز دارد خدمت می‌کند به مردم در این حوزه؟
جهانبخش: ما دو تا خط قرمز داریم باید مواظب باشیم به آن خط قرمز مبتلا نشویم خط قرمز اول احتکار زمین است که معمولا احتکار دولتی انجام می‌شود یعنی مردم از امکان بهره مندی از زمین محروم می‌شوند و همین طور حکومت از درآمد زمین محکوم می‌شود خب زمین منبع اصلی درآمد‌ها در طول تاریخ بوده در حکومت‌ها مثلا ساسانیان بگیرید مثلا حکومت حضرت امیر، حضرت امیر وقتی مالک را به مصر می‌فرستند می‌گویند همه مردم جیره خوار خراج و خراج دهندگان هستند پس این را باید مواظب باشیم به عنوان منبع درآمد اصلی حکومت به عنوان منشاء تجدید قوای ملت است، منشاء درآمد می‌تواند برای خانواده‌ها باشد نباید این را احتکار کنیم، خط دوم هم زمین خواری است یعنی ما باید هم با زمین خواری مبارزه کنیم که اتفاقا احتکار نامناسب زمین منشاء تبدیل زمین به کالای سوداگری می‌شود زمینه زمین خواری را فراهم می‌کند برای این که به این دوتا مرتکب نشویم باید ما مبارزه ساختاری بکنیم با زمین خواری نه مبارزه موردی، مبارزه ساختاری یکیش این است که وضع مالیات بکنیم بر زمین داران بزرگ، امام قبل از انقلاب هم فرمودند در اسلام قوانینی هست که اجازه نمی‌دهد یک نفر مالک همه زمین‌ها یا زمین‌های بزرگ بشود، این مالیات به عنوان مثال ال وی تی، مالیات بر زمین اگر اخذ بشود یک نفر نمی‌آید زمین‌های بزرگ چند ده هزاری را تصاحب بکند و بعد مردم از یک خانه حداقلی هم محروم باشند پس از این طرف باید احتکار زمین نکنیم از آن طرف جلوی زمین خواری را با شیوه ساختاری منجمله مالیات بر ارزش زمین بگیریم و این وسط می‌شود احیای معضلات زمین، برای احیای معضلات زمین هم ظرفیت کافی داریم یعنی از لحاظ فیزیکی کشوری هستیم بسیار مساعد، ما برای این که به همه خانواده‌ها زمین هزارمتری بدهیم فقط دو درصد از کشور لازم است و ۱۵ درصد از کشور طبق اسناد آمایش سرزمین در اولویت توسعه قرار دارد اولویت یک و دو و سه جمعش می‌شود ۱۵ درصد، ۱۵ درصد از کشور که همچنان هم حداقلی است یعنی می‌شود توسعه داد می‌شود یک میلیارد نفر با خانه‌های وسیع حیاط دار، یعنی از نظر فیزیکی مشکلی نداریم برای زندگی آرام امن می‌توانیم بستر را فراهم کنیم به شرط این که آن سازوکار مدیریت غلطی که از دهه ۱۳۴۰ بود را کنار بگذاریم و وارد احیای منضبط زمین بشویم.
مجری: جمع بندی حضرتعالی را بشنویم
عزت زمانی: مردم عزیزمان دقیقترین، ویژه‌ترین و اصلی‌ترین امیدی که می‌شود به آن‌ها بخشید و امروز مورد تاکید مقام معظم رهبری در دیدار ۱۴ خرداد ایشان بود این است که کمک بکنیم دولت اراده بکند مساله مسکن مردم که با چارچوب‌هایی که اسلام ناب و مبتنی بر اندیشه امام حل بکند می‌تواند بزرگترین وسیله برای امیدآفرینی بین مردم باشد، شما مشکل مسکن مردم را حل بکنید بیش از ۸۰ درصد مساله اقتصادی مردم را حل کردید ضمن این که دستورات اسلام به ما چارچوب‌هایی را داده یک خانه هزارمتری می‌تواند مشکل اقتصادی را حل کند مشکل ازدواج را حل کند، مشکل روحی روانی را حل کند، مشکل اعتقادی و ایمان مردم را حل بکند مسکن کلیدی‌ترین مساله امروز مردم است و انشاالله دولت اراده بکند و ما هم در حوزه‌های علمیه و مجموعه فرهنگی آماده کمک همه جانبه به دولت عزیز هستیم.