مصرف نوشیدنی‌های گرم خصوصا برای افراد سردمزاج باعث تعادل مزاجشان شده و مناسب و مفید است. همچنین افراد گرم‌مزاج هنگام مصرف نوشیدنی‌هایی با طبع گرم، باید با مصلح (تعدیل کننده طبع) آن را مصرف کنند.
اکثر دمنوش‌های گیاهی آرام‌بخش و نشاط آور هستند و موجب تسکین اعصاب و رفع استرس و افسردگی می‌گردند.
خاصیت دیگری که دارند این است که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و بدن را در مقابل عوامل بیماری‌زا مثل بیماری‌های شایع فصل نظیر سرماخوردگی و آنفولانزا مقاوم می‌کنند.
در این مقاله دمنوش‌های گیاهی با طبیعت گرم را به شما معرفی کنیم. شما باید دقت کنید بسته به شرایط مزاج خود آن‌ها را تطبیق دهید. امیدواریم از این لیست نوشیدنی‌های طبع گرم لذت ببرید.
بهترین نوشیدنی‌ها و دمنوش‌ها با طبع گرم
دمنوش زعفران
زعفران ادویه‌ای است که معمولا در اکثر مصارف خوراکی چه در آشپزی و چه در تهیه انواع نوشیدنی‌ها و… در صدر لیست قرار دارد.
زعفران دارای طبع گرم و خشک ویکی از نوشیدنی‌های گرم و شادی‌آور است. مصرف آن باعث رفع افسردگی و تسکین اعصاب میشود.
همچنین این گیاه دارویی دارای آنتی‌اکسیدان است که سیستم ایمنی بدن را تقویت و فرد را در مقابل بیماری‌ها مقاوم می‌کند.
از زعفران به‌صورت ترکیب با سایر گیاهان دارویی، دمنوش‌های مختلفی تهیه میشود، مانند:
دمنوش زعفران، هل و دارچین
دمنوش زعفران و هل
دمنوش زعفران و گلاب
دمنوش زعفران و زنجبیل
دمنوش زعفران و رازیانه
دمنوش زعفران و گل گاو زبان
دمنوش زعفران و عسل
خواص دمنوش زعفران
زعفران گران‌ترین ادویه دنیا هست و خواص بسیاری دارد که فقط به بخشی از آن‌ها در ادامه اشاره می‌کنیم. برای آشنایی کامل با خاصیت‌های این گیاه دارویی می‌توانید به مقاله خواص زعفران مراجعه کنید.
زعفران شادی‌بخش و آرام‌بخش است. برای آشنایی بیشتر با این خاصیت زعفران، می‌توانید مقاله خواص ضد افسردگی زعفران را بخوانید.
موجب کاهش استرس و اضطراب میشود.
زعفران موثر در درمان سوء‌هاضمه و اشتها آور است. باعث بهبود عملکرد دستگاه گوارش میشود.
زعفران با وجود ترکیبات کروستین چربی سوز است و باعث کاهش چربی و کلسترول خون میشود.
ضد اکسیدان و ضد انواع سرطان است.
زعفران ضدعفونی‌کننده، ضد باکتری، ضدویروس، ضد قارچ است.
موجب بهبود عملکرد دستگاه تنفسی و متسع‌کننده مجاری تنفسی هست.
زعفران کمک به درمان آسم، سیاه سرفه و سرفه‌های خشک می‌کند.
زعفران مانع بروز بیماری‌های قلبی و عروقی میشود.
ادرارآور هست و باعث پاک‌سازی مجاری ادراری و کلیوی میشود.
زعفران باعث کاهش فشارخون میشود.
زعفران باعث پاک‌سازی کبد و رفع اختلالات کبدی میشود.
زعفران باعث رفع التهابات بافت ملتحمه چشم و تقویت بینایی میشود.
زعفران محرک قوای جنسی بوده و نیروی جنسی را افزایش می‌دهد.
زعفران موجب شفافیت پوست و مو میشود.
دمنوش هل
هل سبز
هل، میوه‌ای کوچک دارای پوست تیره و کپسول مانند که دانه‌های ریز و خوشبوی هل در آن قرار دارند.
هل دارای انواع مختلف هل سبز، سفید و هل سیاه بوده که در بین ارقام آن هل سبز، به علت عطر و رایحه خوش آن معروف‌ترین است.
هل به‌عنوان ملکه ادویه جات محسوب میشود و از نظر طب سنتی دارای طبیعت گرم و خشک است. برای آشنایی با .
هل علاوه بر مصارف آشپزی که به‌عنوان یک ادویه و طعم‌دهنده استفاده میشود، یک گیاه دارویی است که سابقه طولانی در طب سنتی هند و چین دارد.
از هل سبز به‌صورت دمنوش می‌توان استفاده کرد که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:
دمنوش هل
دمنوش هل و زعفران
دمنوش چای و هل
دمنوش هل، دارچین و زعفران
خواص دمنوش هل
هل خواص فراوانی دارد و به همین دلیل همواره در طب سنتی شرق مورد استفاده قرار گرفته است.
در ادامه شما را با برخی از خواص این ادویه فوق‌العاده آشنا می‌کنیم.
بهبود عملکرد دستگاه گوارش: عصاره هل کمک به درمان اختلالات گوارشی ازجمله کنترل میزان ترشحات اسیدیته معده، رفع نفخ شکم، رفع حالت تهوع و بی حالی موثر و مفید است.
خاصیت آنتی‌اکسیدان: این ادویه از پیشگیری و بروز انواع سرطان، به‌ویژه سرطان روده بزرگ جلوگیری می‌کند.
نیروبخش و انرژی‌زا: دمنوش هل، گرما‌بخش و انرژی‌زاست. موجب تقویت روحیه گردیده و افسردگی و استرس را کاهش می‌دهد. انرژی ازدست‌رفته را بازیابی و به بدن نیرو و توان می‌بخشد.
سلامتی قلب و عروق:
هل حاوی فیبر و ریزمغذی‌هایی است که به کاهش میزان کلسترول و کاهش فشارخون کمک می‌کنند و این برای سلامتی قلب مهم هست.
ضدافسردگی:
هل خاصیت ضد استرس دارد. روغن و عصاره هل، یکی از روغن‌های اصلی رایحه‌درمانی محسوب میشود. از روغن عصاره هل علاوه بر کمک به درمان افسردگی برای ناراحتی‌های معدی و ریوی استفاده می‌کنند. رفع اختلالات ادراری: در طب سنتی از هل برای رفع عفونت‌ها و مشکلات ادراری مانند سوزاک و رفع التهابات مثانه استفاده میشود. هل همچنین برای درمان شب ادراری کودکان مفید است.
ضد میکروب: هل دارای خاصیت ضد میکروبی و ضد عفونت است و با عوامل بیماری‌زا مقابله کرده و بدن را پاک‌سازی می‌کند.
ضد آسم:
هل به درمان آسم و بازگشایی مجاری تنفسی کمک می‌کند سینوس‌ها را از ترشحات و خلط اضافی پاک می‌کند.
سم‌زدایی: هل خاصیت سم‌زدایی داشته، مواد مضر حاصل از متابولیسم که برای سلامتی زیان‌آور هستند را دفع می‌کند.
بهبود جریان گردش خون: در طب سنتی از طریق رایحه‌درمانی و کمک به درمان بیماری‌های آسم و برونشیت و آزادسازی مجاری تنفسی، جریان گردش خون را بهبود می‌بخشد.
درمان تهوع و گلودرد: در طب سنتی از هل به‌عنوان روشی برای درمان و تسکین تهوع و استفراغ استفاده میشود.
خوشبو نمودن دهان: مصرف هل باعث رفع بوی بد دهان میشود. از هل در صنعت آدامس سازی بدین منظور استفاده می‌کنند.
نکات مهم:
استفاده از دمنوش هل مانند سایر دمنوش‌ها در حد متعادل مفید برای سلامتی است.
زیاده‌روی در مصرف دمنوش هل برای افرادی که سنگ کیسه صفرا دارند، ممکن است باعث تشدید درد صفرا شود.
زیاده‌روی در مصرف هل ممکن است باعث تپش قلب گردد.
دمنوش زنجبیل
دمنوش زنجبیل با طبع گرم
زنجبیل گیاهی است داروئی که از گذشته‌های دور در طب سنتی برای تسکین و درمان بیماری‌ها مورداستفاده بوده و جایگاه ویژه‌ای دارد. زنجبیل دارای طبع گرم و خشک است.
دمنوش زنجبیل را می‌توانید از زنجبیل تازه یا زنجبیل خشک تهیه کنید.
برای تهیه دمنوش زنجبیل باید آن را خُرد کرده، در قوری بریزید و به آن آب جوش اضافه کنید.
قوری را به مدت ۱۵ الی ۲۰ دقیقه روی سماور بگذارید تا دم بکشد. دمنوش را با عسل شیرین کرده و میل کنید.
خواص دمنوش زنجبیل
تعادل بخشی به دمای بدن مخصوصا برای افراد سردمزاج
کمک به هضم و جذب مواد غذایی در دستگاه گوارش
کاهش و رفع علائم تهوع و استفراغ در دوران بارداری
پیشگیری و مبارزه با عوامل سرماخوردگی و آنفولانزا
ضد اکسیدان، ضدالتهاب و مبارزه با رادیکال‌های آزاد و کاهش استرس
مبارزه با چاقی و کاهش وزن
تقویت حافظه
افزایش فشارخون
کمک به درمان تب مالت
نکات مهم:
زنان باردار در دوران بارداری به‌ویژه در ماه‌های آخر، در مصرف زنجبیل احتیاط کنند.
خاصیت زنجبیل مبارزه با چاقی است؛ لذا بهتر هست افراد لاغر مصرف نکنند.
مبتلایان به بیماری هموفیلی از مصرف زنجبیل اجتناب کنند.
دمنوش دارچین
دارچین به‌عنوان ادویه در آشپزی و یک گیاه دارویی در طب سنتی کاربرد دارد. دارچین دارای طبع گرم و خشک است.
برای تهیه دمنوش دارچین از پودر یا چوب دارچین استفاده میشود، اما برای اینکه دمنوش رنگ روشن‌تری داشته و کدر نباشد بهتر است، دمنوش را با چوب دارچین تهیه کنید.
مقداری چوب خرد شده دارچین را در قوری بریزید و به آن آب جوش اضافه کرده و مانند چای دم کنید. درنهایت دمنوش را با عسل و نبات شیرین کرده و میل کنید.
خواص دمنوش دارچین
کاهش میزان قند خون
مفید برای قلب و عروق و کاهش میزان کلسترول خون
تقویت حافظه شده و جلوگیری از بروز آلزایمر و پارکینسون
ضد سرطان
ضد باکتری و پاک‌سازی دستگاه گوارش و کمک به هضم غذا
خاصیت چربی سوزی دارد و مناسب برای کاهش وزن و تناسب اندام است.
خوشبوکننده نفس
آرام‌بخش و مسکن اعصاب
رفع انسداد رگ‌ها شده و تسهیل گردش جریان خون
نکات لازم:
در مصرف دمنوش دارچین مانند سایر نوشیدنی‌ها تعادل را رعایت کنید.
زنان باردار و شیرده در مصرف دارچین احتیاط کنند.
در صورت بروز علائم آلرژی از مصرف دارچین خودداری کنید.
دمنوش اسطوخودوس
اسطوخودوس
این گیاه دارای طبع گرم و خشک است. اسطوخودوس یک گیاه دارویی است که اسانس آن دارای خاصیت مهارکنندگی روی باکتری‌های بیماری‌زا هست.
دمنوش اسطوخودوس از برگ‌ها و گل‌های تازه و یا خشک‌شده آن تهیه میشود. روش تهیه آن مثل سایر دمنوش‌هاست. مقداری برگ و جوانه را داخل قوری بریزید و مانند چای دم کنید.
دمنوش اسطوخودوس یک نوشیدنی خوب و دل‌چسب برای فصول سرد سال است.
خواص دمنوش اسطوخودوس
عطر و بوی اسطوخودوس خاصیت رایحه درمانی دارد. استشمام رایحه اسطوخودوس باعث شادی و نشاط و احساس آرامش فرد شده و موجب کاهش اضطراب و استرس میشود.
مصرف دمنوش اسطوخودوس باعث تسکین درد کرامپ‌های ناشی از قاعدگی میشود.
افزایش متابولیسم بدن و کمک به لاغری و کاهش وزن
پیشگیری و درمان سرماخوردگی
کاهش رفع التهابات دستگاه تنفسی
کاهش علائم سرطان؛ بر اساس اعلام انجمن ملی سرطان آمریکا، رایحه درمانی با اسطوخودوس، می‌تواند برخی علائم شیمی درمانی را کاهش دهد.
رایحه اسطوخودوس به درمان افسردگی و کاهش استرس کمک می‌کند.
درمان بی‌خوابی و کم‌خوابی و رفع اختلالات خواب
درمان و تسکین درد ناشی از سردرد‌های میگرنی
درمان زخم‌های دهان
پاک‌سازی کبد و بهبود عملکرد آن
تقویت عملکرد دستگاه گوارش
کاهش قند خون
تب‌بُر
ادرار را زیاد کرده و مجاری ادراری و کلیوی را پاک‌سازی می‌کند.
کاهش درد مفاصل
نکات مهم:
زیاده‌روی در مصرف دمنوش اسطوخودوس موجب کند شدن سیستم عصبی مرکزی میشود.
زنان باردار و شیرده در مصرف دمنوش احتیاط کنند.
افراد گرم‌مزاج اسطوخودوس را با مصلح آن مثل سکنجبین و کتیرا مصرف کنند.
مصرف دمنوش باید با دارو‌ها تداخل نداشته باشد.
در صورت بروز علائم آلرژیک از مصرف دمنوش خودداری کنید.
دمنوش‌های ترکیبی با طبع گرم
تا به اینجا انواع نوشیدنی و دمنوش‌های طبع گرم رو معرفی کردیم. در ادامه دمنوش گرمیجات یا دمنوش‌های ترکیبی با طبع گرم را خدمتتان معرفی می‌کنیم. این دمنوش‌ها برای گرمی بدن فوق‌العاده مفید هستند.
دمنوش زعفران، دارچین و هل
زعفران، دارچین و هل ۳ ادویه با طبع گرم هستند که همگی خواص فوق‌العاده‌ای برای بدن دارند. دمنوش ترکیبی که از این سه گیاه دارویی درست میشود یک دمنوش فوق‌العاده گرم و مفید است.
برای تهیه این دمنوش به مقداری هل پودر شده (حدود ۵ عدد)، یک قاشق غذاخوری دارچین و نیم گرم زعفران نیاز دارید. کافی است این سه ادویه را داخل قوری آب جوش بریزید و سپس آن را روی سماور بگذارید تا دم بکشد.
این دمنوش گرم و مفید به همین راحتی تهیه میشود و به سلامتی‌تان کمک می‌کند.
چای ماسالا
چای ماسالا یا ماسالا چای یک نوشیدنی گرم، خوش طعم و اصیل هندی است. به طور سنتی از پودر چای سیاه، ادویه جات، زنجبیل، شیر و شکر تهیه میشود. شما ممکن است این چای را در هر گوشه و کنار کشور و همچنین در اکثر خانواده‌ها پیدا کنید.
این چای در دنیای غرب نیز جای دارد. اما روش تهیه ماسالا با شیر به چه صورتی است؟
این چای از ترکیب شیر و ادویه جات تند هندی تهیه میشود.
با ترکیب کردن چای سیاه، ادویه جات گرم و زنجبیل دم کرده می‌توان یک چای ماسالا فوق العاده داشته باشیم.
این یکی از رایج‌ترین نوشیدنی‌های گرم روزانه است که توسط جمعیت زیادی در هند مصرف میشود.
طرز تهیه چای ماسالا
اگر می‌خواهید چای بسیار غلیظی داشته باشید، توصیه می‌کنم مواد را در شیر به تنهایی دم کنید و یا از نسبت آب و شیر ۱: ۲ استفاده کنید.
ترکیبات چای ماسالا
پودر چای سیاه: از پودر چای سیاه هندی برای دستیابی به طعم قوی برای طعم این چای استفاده میشود.
ادویه جات مخصوص: در این دستور از انیسون ستاره ای، هل، میخک، دارچین و دانه فلفل سیاه استفاده شده است.
زنجبیل: طعم گرم و خوبی به چای می‌دهد.
شیر: شیر بهترین طعم را به این چای سنتی می‌دهد.
شکر قهوه ای: در صورت تمایل می‌توانید از شکر و یا شیرین کننده‌های مورد علاقه خود استفاده کنید.
روش تهیه چای ماسالا
برای تهیه چای ماسالا می‌توانید از ترکیبات مورد نظر و علاقه خود استفاده کنید بعضی‌ها با اضافه کردن و کم کردن یک ادویه نیز می‌توانند این چای را به خوبی تهیه و میل کنند. حتی می‌توان آن را شیرین و یا بدون ترکیبات شیرین کننده میل کرد، پس دست شما در تهیه این چای کاملا باز است و می‌توانید ترکیبات دلخواه خود را داشته باشید.
طرز تهیه
ماسالا یا پودر ادویه: ادویه جات موردنظر خود را یا مخلوط کن به صورت پودر و یا به صورت درشت خرد کرده و کنار بگذارید.
پودر چای: به ظرف موردنظرتان که روی حرارت متوسط قرار دارد، ۱ فنجان آب و ۲ قاشق چایخوری پودر چای سیاه اضافه کنید. آن را به مدت ۳ تا ۵ دقیقه کنار بگذارید تا دم بکشد.
ادویه و زنجبیل: بعد از دم آوری چای نوبت به اضافه کردن پودر ادویه خرد شده و زنجبیل است.
شیر: بعد از اضافه کردن ادویه جات ۲ فنجان شیر، و در صورت تمایل کمی شکر قهوه‌ای را اضافه کنید و خوب مخلوط کنید. بگذارید مخلوط چای پف کند.
نکاتی بعد از دم آوری چای
بعد از اینکه چای با ترکیبات موردنظرتان آماده شد آن را از روی حرارت بردارید و در حدود یک دقیقه کنار بگذارید تا مواد و ادویه جات داخل آن کمی ته نشین شود، سپس مخلوط چای را با یک صافی تمیز فیلتر کنید و داخل فنجان بریزید. همچنین می‌توانید قبل از سرو چای را کف دار کنید.
در صورت اضافه نکردن شکر، می‌توانید به آن شکر قهوه‌ای یا سفید اضافه کنید، چون یک طعم سنتی به چای ماسالا می‌دهد، اما می‌توانید با عسل، شکر نارگیل و سایر شیرین کننده‌های دیگر آن را میل کنید.
آشنایی با چای‌های گرم توسط طبیب یارقلی
منابع: مجله باغ سبز، ایلنا