با آغاز شمارش معکوس برای برگزاری دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه این سوال مطرح است که چه کسی سکان ریاست جمهوری این کشور را در دست خواهد گرفت؟
علل کشیده شدن انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم
به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ پس از اعلام نتایج انتخابات همزمان پارلمانی و جمهوری ترکیه که در تاریخ ۲۴ اردیبهشت ماه برگزار شد، شورای عالی انتخابات این کشور به دلیل کسب نشدن حد نصاب ۵۰ درصد به اضافه یک رای توسط هیچ یک از سه نامزد حاضر اعلام کرد که «رجب طیب اردوغان» نامزد ائتلاف جمهور و «کمال قلیچداراوغلو» نامزد ائتلاف ملت به دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه راه یافته‌اند.
براساس نتایج اعلام شده، اردوغان با کسب بیش از ۲۷ میلیون و ۸۸ هزار رای معادل ۴۹.۵ درصد آراء و کمال قلیچداراوغلو با کسب بیش از ۲۴ میلیون و ۵۶۸ هزار رای معادل ۴۴.۸۹ درصد به دور دوم راه یافتند و سینان اوغان نامزد سوم این رقابت نیز حدود ۲ میلیون و ۸۲۹ هزار رای معادل ۵.۱۷ درصد آرای این رقابت را کسب کرد.
در دور اول انتخابات که به طور همزمان انتخابات ریاست جمهوری و انتخابات پارلمانی برگزار شد، از میان حدود ۶۰ میلیون و ۷۲۲ هزار نفر واجد شرایط رای دادن که برای حضور در پای صندوق‌های رای ثبت نام کرده بود، حدود ۵۳ میلیون و ۹۹۴ هزار نفر در انتخابات رای دادند.
براساس نتیجه قطعی اعلام شده، در این دور انتخابات، ۵۲ میلیون و ۹۷۳ هزار رای صحیح شمارش شده و حدود یک میلیون و ۲۱ هزار رای نیز نامعتبر و باطله بوده است.
بر اساس نتیجه قطعی و رسمی اعلام شده، آرای «محرم اینجه» دیگر نامزد این انتخابات که از ادامه رقابت انصراف داده بود، در مجموع ۲۳۵ هزار و ۷۸۳ رأی، معادل ۰.۴۳ درصد آرای صحیح را کسب کرد.
شورای عالی انتخابات ترکیه، میزان مشارکت در انتخابات همزمان ریاست جمهوری و پارلمانی این کشور را ۸۸.۹۲ درصد اعلام کرد.
این برای نخستین بار در تاریخ ترکیه است که انتخابات ریاست جمهوری به دور دوم کشیده شده است.
در فاصله دو انتخابات چه اتفاقی روی داد؟
دو رهبر اصلی ائتلاف آتا، تنها ۳ روز مانده به انتخابات، صف خود را تغییر دادند. یکی از آن‌ها به اردوغان پیوست و دیگری از ائتلاف کلیچدار اوغلو حمایت کرد.
سنان اوغان ملی‌گرای افراطی که در دور اول انتخابات ریاست جمهوری ترکیه با کسب ۵.۲ درصد آرا در جایگاه سوم قرار گرفت، پیشتر و به طور رسمی از رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری این کشور برای دور دوم انتخابات حمایت کرد.
نتیجه دور اول انتخابات نه تنها اردوغان و قلیچداراغلو را از دست یافتن به ۵۰٪ آراء و رسیدن به مقام ریاست جمهوری بازداشت بلکه موجب برآمدن چهره‌ای به نام سنان اوغان در سیاست ترکیه شد.
سینان اوغان با کسب ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار رای، به شدت ذوق زده شد و در مصاحبه با نیویورک تایمز گفت: «حالا من سیاستمداری هستم که در ترکیه، بیش از هر رهبر دیگری در کانون توجه قرار گرفته ام».
وی خود را به عنوان نماینده برحق ترک‌های ملی گرا معرفی کرده و از هواداران خود خواسته، به اردوغان رای دهند.
درمقابل «اومیت اوزداغ»، رئیس حزب «ظفر» حمایت خود را از قلیچداراوغلو در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه اعلام کرد.
اوزداغ اعلام کرد: «من با جناب نوعمان کورتولموش معاون رهبر حزب عدالت و توسعه دیدار کردم. از او خواستم تا سیاست اردوغان درباره آوارگان سوری را برایم توضیح دهد. راستش را بخواهید حرف واضحی نزد. اما دیدم که جناب قلیچدار اوغلو در این مورد سیاست و برنامه روشنی دارد؛ بنابراین ما کاری به اوغان بیگ نداریم و در انتخابات، از جناب قلیچدار اوغلو حمایت می‌کنیم".
همچنین صلاح‌الدین دمیرتاش، رهبر برجسته کرد که در حصر است، روز جمعه با ارسال پیامی در توییتر، از کرد‌ها خواست به قلیچداراوغلو رأی بدهند.
حزب چپ‌گرای سبز که از کرد‌ها تشکیل شده است، در انتخابات پارلمانی ترکیه که حدود ۱۰ روز پیش برگزار شد، ۶۲ کرسی به دست آورد.
شانس دیگر قلیچداراوغلو برای پیروزی در انتخابات فردا جلب آرای کسانی است که هنوز گزینه موردنظر خود را انتخاب نکرده‌اند. طبق نظرسنجی المانیتور - پرمیس حدود ۱۵ درصد از مردم ترکیه هنوز تصمیمشان را نگرفته‌اند، اما دیگر نظرسنجی‌ها حدود هشت درصد آرا را به این افراد اختصاص دادند.
شانس پیروزی کدام نامزد بیشتر است؟
رجب طیب اردوغان در حالی به استقبال دور دوم انتخابات ریاست جمهوری روز یکشنبه می‌رود که با کسب ۴۹.۵ درصد آرا در دور اول انتخابات ترکیه، در جایگاه بهتری نسبت به رقیب خود کمال قلیچداراوغلو با ۴۴.۹٪ قرار دارد.
اردوغان در اکثر نظرسنجی‌ها از قلیچداراوغلو جلوتر است. آخرین نظرسنجی که توسط بنیاد تحقیقات ترکیه انجام شد و روزنامه «حریت» آن را منتشر کرد، نشان می‌دهد که «رجب طیب اردوغان»، رئیس‌جمهور ترکیه با کسب ۵۳.۷ درصد آرا در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری این کشور پیروز خواهد شد.
مؤسسه «کندا» نیز با ارائه پیش‌بینی مشابه اعلام کرده که ۵۳.۴ درصد از مردم ترکیه از اردوغان و ۴۶.۶ درصد از آنان از قلیچداراوغلو حمایت خواهند کرد. اما طبق نظرسنجی مؤسسه «ساروس» اردوغان در چهار درصد از رقیبش جلوتر است.
روزنامه آمریکایی «واشنگتن‌پست» نیز با ارائه گزارشی تحلیلی درباره احتمال پیروزی اردوغان نوشت: طی رقابت‌های دور اول انتخابات پارلمانی و ریاست‌جمهور ترکیه، در شش استانی که بیشترین تلفات زمین لرزه این کشور به ثبت رسید، اردوغان به عنوان رئیس جمهور ترکیه و رهبر ائتلاف «مردم» توانست به طور میانگین ۶۳ درصد آراء را به دست آورد. این نشان می‌دهد که زلزله ترکیه، جایگاه اردوغان را تکان نداده است.
پایگاه خبری «میدل‌ایست‌آی» نیز در گزارشی با ارائه تحلیلی مقایسه‌ای از میزان آراء کسب‌شده توسط اردوغان در انتخابات دور اول ریاست جمهوری با دوره قبلی در سال ۲۰۱۸، نوشت که او برای دور دوم در وضعیت خوبی قرار دارد. براساس هفت نظرسنجی انجام‌شده توسط حزب عدالت و توسعه در ماه گذشته، نتایج نشان داده که اردوغان با اختلاف دو تا سه درصدی نسبت به رقیبش برتری دارد.
بر این اساس می‌توان گفت که شانس پیروزی اردوغان در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری بسیار بالاست و اگر اتفاق غیرمنتظره‌ای بخصوص از سوی افراد مردد روی ندهد وی سکان ریاست جمهوری را حفظ خواهد کرد و وارد سومین دهه قدرت خود خواهد شد. احمد کاظم زاده