گمرک جمهوری اسلامی ایران در گزارشی اعلام کرد که این سازمان اقدامات متعددی را برای جلوگیری از توقف غیرضرور کالا در انبار‌ها و اماکن گمرکی و ترخیص به موقع محمـولات دارویی و اقلام پزشکی انجام می‌دهد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، گمرک جمهوری اسلامی ایران در پاسخ به اظهارات مطرح شده در خصوص کاهش ذخایر استراتژیک دارویی، مجموعه اقدامات به عمل آمده توسط گمرک برای جلوگیری از توقف غیرضرور کالا در انبار‌ها و اماکن گمرکی و ترخیص به موقع محمـولات دارویی و اقلام پزشکی در زمینه آمار دارو و تجهیزات و ملزومات پزشکی ترخیص شده ظرف ۶ ماه گذشته را تشریح کرد.
مطابق آمار استخراج شده از سامانه جامع امور گمرکی، در سال ۱۴۰۱ میزان ۵۲۱ میلیون و ۱۱۹ هزار و ۸۷۶ کیلوگرم مواد اولیه دارویی به ارزش ۲ میلیارد و ۱۹۶ میلیون و ۷۴۸ هزار و ۶۹۴ دلار طی ۱۶ هزار و ۲۰۶ فقره اظهارنامه وارد و ترخیص شده است و طی یک ماهه فروردین سال ۱۴۰۲ میزان ۲۸ میلیون و ۳۴۵ هزار و ۱۴۳ کیلوگرم مواد اولیه دارویی به ارزش ۹۸ میلیون و ۴۶۶ هزار و ۱۲۶ دلار طی ۸۲۳ فقره اظهارنامه وارد و ترخیص شده است.
همچنین در سال ۱۴۰۱ میزان ۲۱ میلیون و ۸۱۶ هزار و ۹۶۰ کیلوگرم دارو به ارزش یک میلیارد و ۵۰۹ میلیون و ۴۹۲ هزار و ۸۷۲ دلار طی ۵ هزار و ۱۶۸ فقره اظهارنامه وارد و ترخیص شده است و طی یک‌ماهه فروردین سال ۱۴۰۲ میزان ۳ میلیون و ۲۳۸ هزار و ۳۹۹ کیلوگرم دارو به ارزش ۴۸ میلیون و ۵۰۳ هزار و ۱۵۱ دلار طی ۲۳۰ فقره اظهارنامه وارد و ترخیص شده است.
در تاریخ ۱۴۰۲/۲/۱۸ نیز تعداد ۱۱۷ فقره محموله مواد اولیه دارویی به وزن ۴ میلیون و ۸۹ هزار و ۶۴۳ کیلوگرم و به ارزش ۱۴ میلیون و ۴۰۱ هزار و ۳۹ دلار طی اظهارنامه‌های فروردین سال ۱۴۰۲ در جریان انجام تشریفات گمرکی و تعداد ۱۰۹ فقره محموله مواد اولیه دارویی به وزن ۴۳۳ هزار و ۷۵۹ کیلوگرم و به ارزش ۱۳ میلیون و ۳۳۷ هزار و ۳۲۴ دلار طی اظهارنامه‌های سال ۱۴۰۱ در جریان انجام تشریفات گمرکی بوده است.
همچنین در تاریخ ۱۳۰۲/۲/۱۸ تعداد ۵۰ فقره محموله دارو به وزن ۳۵ هزار و ۲۳۰ کیلوگرم و به ارزش ۶ میلیون و ۲۳ هزار و ۵۲۵ دلار طی اظهارنامه‌های فروردین سال ۱۴۰۲ در جریان انجام تشریفات گمرکی و تعداد ۱۰۱ فقره محموله دارو به وزن ۹۱ هزار و ۱۲۲ کیلوگرم و به ارزش ۵۳ میلیون و ۲۸۵ هزار و ۴۸۹ دلار ملی اظهارنامه‌های سال ۱۴۰۱ در جریان انجام تشریفات گمرکی بوده است.
اعمال تخفیفات مالیاتی دارو و مواد اولیه
همچنین به موجب جزء ۱۵ بند الف ماده ۹ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال ۱۴۰۰ واردات دارو و واکسن (انسانی و دامی)، لوازم مصرفی درمانی و لوازم توانبخشی فاقد تولید مشابه داخلی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف است و در صورت کمبود تولید داخلی نسبت به نیاز بازار مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده با نرخ ۳ درصد (۳ درصد) است.
همچنین به موجب «قانون معافیت واردات مواد اولیه دارویی، شیر خشک و تجهیزات پزشکی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده» واردات مواد اولیه دارویی، مواد اولیه شیرخشک اطفال، موارد مصرفی در حوزه پزشکی و توانبخشی شامل لوازم کار، مواد اولیه و قطعات ساخت و یدکی تجهیزات فاقد مشابه تولید داخل، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف و در صورت کمبود تولید داخلی نسبت به نیاز بازار مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده با نرخ ۲ درصد است کـه مراتب طی بخشنامه‌ای در تاریخ ۱۴۰۱/۱۱/۱۸ به گمرکات اجرایی ابلاغ شده است.
ترخیص دارو و مواد اولیه دارویی با حداقل اسناد
در اجرای مصوبه ستاد مقابله با تحریم شورای عالی امنیت ملی نیز، ترخیص محموله‌های دارویی اعم از مواد اولیه دارو‌های ساخته شده، تجهیزات و ملزومات پزشکی و لوازم و قطعات یدکی آن‌ها با تعهد و مسئولیت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با کپی یا حداقل اسناد مجاز است و اعتبار مصوبه تا پایان آبان ماه سال ۱۴۰۲ است.
حمل یکسره دارو و تجهیزات پزشکی
همچنین با توجه به بند «د» ماده ۱ قانون امور گمرکی و تبصره ۱ ماده ۲۴ قانون مذکور، گمرک ایران نسبت به ترخیص به صورت حمل یکسره دارو‌های فاسدشدنی که نیاز به نگهداری در شرایط محیطی و دمایی خاص را دارند، اقدام میکند.
در صورت تعلق حقوق ورودی و مالیات بر ارزش افزوده به دارو‌های وارداتی و مشکلات نقدینگی صاحبان کالا برای پرداخت وجوه متعلقه نیز، گمرک ایران نسبت به ترخیص درصدی از کالا بدون پرداخت وجوه متعلقه و نگهداری بخش باقیمانده به عنوان وثیقه پرداخت وجوه متعلقه بخش ترخیص شده، بر اساس جزء ۲ بند «ت» ماده ۳۸ قانون رفع موانع تولید رقابت‌پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب سال ۱۳۹۴ و نیز بر اساس ماده ۳ آیین‌نامه اجرایی جزء ۳ ماده ۱۲ قانون الحاق موادی به قانون تنظیم‌بخشی از مقررات مالی دولت و تصویب نامه مورخ ۱۳۸۷/۱/۱۰ اقدام میکند که مراتب طی دو بخشنامه به گمرکات اجرایی ابلاغ شده است.
ترخیص موارد فوری اقلام اضطراری
بر اساس ماده ۴۲ قانون امور گمرکی، در موارد استثناء و مورد نیاز فوری دارو و مواد اولیه دارویی، با تعهد بالاترین مقام وزارتخانه یا موسسه دولتی، گمرک ایران با صدور حکم نسبت به ترخیص و خروج کالا از گمرک اقدام میکند تا متقاضی ظرف هفت روز اداری نسبت به انجام تشریفات کامل گمرکی اقدام کند.
همچنین مشکلات رسوب دارو و مواد اولیه دارویی در انبار‌ها و اماکن گمرکی شامل «محدودیت‌های ارزی ناشی از تحریم‌ها در تأمین و انتقال به موقع ارز مورد نیاز برای خرید دارو و مواد اولیه دارویی و تجهیزات پزشکی»، «عدم صدور به موقع کد رهگیری بانک»، «زمانبر بودن فرآیند اصلاح ثبت سفارش»، «کمبود نقدینگی واحد‌های تولیدی و بازرگانی»، عدم ثبات مقررات و تغییرات مکرر مأخذ و مبنای محاسبه و دریافت حقوق ورودی و مالیات بر ارزش افزوده» و «عدم اجرای مصوبات پنجاه و چهارمین نشست هیات مقررات‌زدایی و بهبود محیط کسب و کار مبنی بر صدور مجوز‌های ترخیص حداکثر ظرف مدت ۷ روز کاری» است.
بر اساس این گزارش حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی یازدهم اردیبهشت ماه اعلام کرده بود که ذخیره استراتژیک دارویی بسیار پایین است.