تقویت کریدور شمال به جنوب علاوه بر درآمدهای ترانزیتی و همچنین افزایش وجهه بینالمللی برای ایران، میتواند زمینههای گسترش همکاریهای تهران، مسکو و دهلینو را فراهم کند
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، اندیشکده دیپلماسی_اقتصادی در تحلیل روز به بررسی اقتصادی کریدور شمال _ جنوب پرداخته است. در این تحلیلآمده، موافقتنامه ساخت راهآهن رشت-آستارا که از آن به عنوان حلقه مفقوده کریدور شمال- جنوب یاد میشود اخیرا با سرمایه گذاری ۱.۶ میلیاردی روسیه به امضای مقامات تهران و مسکو رسید
راهآهن رشت-آستارا با طول ۱۶۲ کیلومتر تکمیل کننده کریدور شمال به جنوب از بندرعباس تا رشت و بعد از رشت تا آستارا است و با تکمیل آن، ایران از طریق آذربایجان به روسیه و شمال اروپا وصل میشود.
پیشینه توافق سهجانبه روسیه، هند و ایران برای ایجاد یک گذرگاه ترانزیتی شمال به جنوب به سال ۱۳۷۹ بازمیگردد، ولی کمبود زیرساختهای ریلی و بندری مانع از اجرای پایدار و گسترده آن بوده است. این مسیر نسبت به مسیری که از دریای سرخ به دریای سیاه میرسد، ۴۰ درصد کوتاهتر و ۳۰ درصد ارزانتر است.
به نظر میرسد تبعات تشدید تنش و درگیری در سواحل دریای سیاه ناشی از نبرد اوکراین، از جمله دلایلی باشد که انگیزه روسیه برای فعالسازی این مسیر را تقویت کرده است. به خصوص که هند نیز همراهی چندانی باتحریمهای_غرب علیه مسکو نداشته است.
در این تحلیل آمده، تقویت این کریدور در شرایط کنونی علاوه بر درآمدهای ترانزیتی و همچنین افزایش وجهه بینالمللی برای ایران، میتواند زمینههای گسترش همکاریهای تهران، مسکو و دهلینو را فراهم کند. این مسأله به خصوص در جلب نظر مساعد این دو کشور برای عضویت ایران در بریکس، میتواند مؤثر واقع شود.
ظرفیت ترانزیت کریدور شمال- جنوب ۳۰ میلیون تن در سال است، اما در حال حاضر ایران از ۲ میلیون تن این ظرفیت بهره میبرد، اگر ایران به هدف خود در تبدیل شدن به هاب منطقهای دست یابد، نیازی به خام فروشی مواد معدنی و نفتی نخواهد داشت و منافعی که از راه ترانزیت و گردشگری کسب میشود، کشور را از فروش مواد نفتی و معدنی خام بینیاز میکند.
از این کریدور سالانه حدود ۲۵۰ میلیارد دلار محصولات هندی و چینی و آسیای شرقی به مقصد اروپا تراتزیت خواهد شد، پیشبینی شده سهم ایران در ترانزیت کالا حدود ۴ درصد و تولید حدود ۱۵ درصد باشد.
ورود چین به ترانزیت از این مسیر میتواند به تنوع مبادی و مقاصدکالا در این کریدور منجر شود. در عین حال که در رقابتهای منطقهای ایران با متحدان منطقهای آمریکا نیز تقویت این کریدور در مقابل مسیر دریای سرخ به دریای مدیترانه، اهمیت مییابد.