بر اساس ماده ۱۰ قانون برنامه ششم توسعه، دولت مکلف است تسویه بدهیها و پرداخت جریمه دیرکرد آنها را متناسب با نرخ تورم آن بازه زمانی تا سقف نرخ سود بانکی مصوب، محاسبه کند.
مویدیان اضافه کرد: در برنامه ششم توسعه دو بند قانونی در رابطه با معوقات پرداخت دولتی داریم هم درباره تسویه معوقات و هم جریمه دیرکرد یا تاخیر در پرداخت، یکی بند ب ماده ۳۱ قانون برنامه ششم توسعه است که در این بند، دو مورد اشاره شده اول شرح پرداخت معوقات دولتی که در ماده ۱۰ قانون برنامه ششم توسعه آمده و دوم موضوع خرید تضمینی محصولات اساسی کشاورزی را موکول کرده به رفتاری که در قانون خرید تضمینی محصولات کشاورزی است.
وی تصریح کرد: در تبصره بند الف ماده ۱۰ قانون برنامه ششم توسعه به صراحت اعلام شده دولت مکلف است معوقات بدهی خود را با یک مکانیسمی تسویه کند، اول بحث نرخ تورم رسمی و جاری است که تا سقف نرخ سود بانکی محاسبه میشود یعنی اگر دولت معوقی داشته باشد در پرداخت مطالبات خود برای جریمه دیرکرد باید متناسب با نرخ تورم آن بازه زمانی، محاسبه کند و جریمه بدهد و اگر نرخ تورم بیش از نرخ سود بانکی بود همان سقف نرخ سود بانکی ملاک است.
این کارشناس اقتصاد کشاورزی ادامه داد: در خرید تضمینی گندم و پرداخت به کشاورزان اگر بخواهیم حساب کنیم، الان جریمه دیرکردش به صورت واحد چقدر خواهد بود؟ نرخ تورم فروردین ۱۴۰۲ توسط مرکز آمار عدد ۳ و ۷ دهم اعلام شده کف و سقف نرخ سود بانکی در سال ۱۴۰۲ حدود ۵ درصد برای کوتاه مدت و ۲۲ و نیم درصد برای بلندمدت است و اگر بر اساس نرخ تورم فروردین جریمه دیرکرد را محاسبه بکنیم تقریبا به ازای هر روز و هر کیلوگرم گندم، عدد یک و نیم تومان یا ۱۵ ریال محاسبه میشود به ازای هر یک کیلوگرم گندم در یک روز جریمه دیرکرد است.
اگر بخواهیم نرخ جریمه دیرکرد را با نرخ سود بانکی ۵ درصد در نظر بگیریم و نرخ خرید تضمینی گندم را ۱۵ هزار تومان، سالانه جریمه دیرکرد یک کیلوگرم گندم ۷۵۰ تومان میشود که برای هر روز میشود دو تومان یا ۲۰ ریال که برای یک تن میشود دو هزار تومان به ازای هر تن گندم در یک روز که میشود محاسبه کرد برای اعداد و ارقام بالا که به چه صورت است، مثلا اگر یک میلیون تن گندم را پرداخت نکنیم و جریمه دیرکردش برای یک روز میشود ۲ میلیارد تومان.
مویدیان گفت: اگر جریمه دیرکرد را با حداکثر نرخ سود بانکی که ۲۲ و نیم درصد است و نرخ خرید تضمینی که ۱۵ هزار تومان هست محاسبه کنیم تقریبا روزانه برای یک روز یک کیلوگرم گندم چیزی بیش از ۹ تومان یا ۹۰ ریال جریمه دیرکرد میشود که برای یک تن میشود ۹ هزار تومان و اگر برای یک میلیون تن بخواهیم جریمه دیرکرد را برای یک روز حساب کنیم ۱۰ میلیارد تومان جریمه دیرکرد روزانه یک میلیون تن گندم خواهد بود.