محققان هشدار می‌دهند که مصرف بیش از حد ضدعفونی کننده‌ها برای مبارزه با کووید-۱۹ می‌تواند به یک بحران بهداشتی کاملاً متفاوت دامن بزند.
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، طی چند سال گذشته و در دوره همه گیری کرونا، میلیون‌ها نفر در سراسر جهان این عادت را به رفتار روزمره خود تبدیل کرده‌اند که هرگز بدون مواد ضدعفونی کننده دست یا دستمال‌های ضدعفونی کننده خانه را ترک نکنند. این موضوع در حالی است که مصرف زیاد ضد عفونی کننده می‌تواند تهدیدی جدی برای سلامت عمومی و ایجاد باکتری‌های مقاوم‌تر در برابر دارو باشد.
محققان هشدار می‌دهند که مصرف بیش از حد ضدعفونی کننده‌ها برای مبارزه با کووید-۱۹ می‌توانند به یک بحران بهداشتی کاملاً متفاوت دامن بزنند. در یک گزارش جدید، ده‌ها دانشمند می‌گویند که این بیماری همه گیر باعث افزایش استفاده غیر ضروری از مواد شیمیایی ضد میکروبی شده است که با مشکلات متعدد سلامتی، مقاومت ضد میکروبی و آسیب‌های زیست محیطی مرتبط است.
به طور خاص، این بررسی انتقادی جدید نشان می‌دهد که چگونه شرکت‌ها برای بازاریابی از ترکیبات آمونیوم QACs در خانه، مراقبت‌های بهداشتی، آموزش و محیط کار استفاده می‌کنند. به گزارش سیناپرس، یافته‌های این تیم مطالعاتی می‌گوید در حال حاضر جایگزین‌های امن‌تری برای QACs موجود است و در برخی سناریوها، حتی شواهد کافی وجود ندارد که تایید کند QACها می‌توانند انتقال بیماری را کاهش دهند.
کورتنی کاریگنان، استادیار دانشگاه ایالتی میشیگان و یکی از اعضای این تیم مطالعاتی در رابطه با موضوع فوق می‌گوید: دستمال‌های ضدعفونی کننده اغلب در مدارس، ادارات، بیمارستان‌ها و خانه‌ها به طور گسترده‌ای استفاده می‌شوند. بررسی‌های ما نشان می‌دهد: ضد عفونی کردن دست‌ها و سطوح به طور مکرر با این مواد شیمیایی در بسیاری از موارد حتی مضر است. توصیه می‌کنیم به طور منظم دستانتان را با آب و صابون تمیز کنید و فقط در صورت نیاز از محصولات ضدعفونی استفاده کنید.
مطالعات انجام شده روی انسان، ارتباط بین QACها را با آسم، درماتیت و التهاب نشان داده است. در همین حال، مطالعات آزمایشگاهی روی حیوانات نیز نگرانی‌هایی را در مورد QACها ایجاد کرده است. بر این اساس ارتباط آن‌ها با ناباروری، نقص‌های مادرزادی و موارد دیگر مشاهده شده و حتی شواهدی وجود دارد که قدمت آن به دهه ۱۹۵۰ میلادی باز می گردد و نشان می‌دهد که ضد عفونی کننده‌های مبتنی بر QAC به مقاومت ضد میکروبی کمک می‌کنند و گونه‌های باکتری خاصی را تحریک می‌کنند تا هم به خود مواد ضد عفونی کننده و هم به آنتی بیوتیک‌های حیاتی مقاوم شوند.
اریکا هارتمن، یکی از دیگر محققان این تیم مطالعاتی و استاد دانشگاه نورث وسترن، در ادامه توضیحات همکارش می‌افزاید: مواد شیمیایی که ما بیهوده برای مواجه شدن با یک بحران بهداشتی استفاده می‌کنیم، در واقع به بحران دیگری دامن می‌زند. مقاومت ضد میکروبی از قبل از همه گیری کرونا باعث مرگ میلیون‌ها نفر در سال می‌شد. ضدعفونی کردن بیش از حد، به ویژه با محصولات حاوی QAC، تهدیدی جدی است که منجر به حادتر شدن شرایط مقاومت باکتری‌های می‌شود.
باید توجه داشت که QACها یک عنصر رایج در تولید محلول‌های ضد عفونی کننده، دستمال‌های مرطوب، ضدعفونی کننده‌های دست، اسپری‌ها و مه پاش‌ها هستند. در حال حاضر تولید کنندگان آن‌ها را به بسیاری از محصولات مراقبت شخصی، منسوجات، رنگ‌ها و ابزار‌های پزشکی اضافه می‌کنند. متاسفانه از زمان همه گیری کرونا، سطوح اندازه گیری شده این مواد شیمیایی در محیط و بدن ما در حال افزایش است.
به گفته محققان، بنزالکونیوم کلرید یکی از رایج‌ترین QACها است، اما سایر مواد ضدعفونی نیز از موادی مانند کلرید آمونیوم استفاده می‌کنند که آن‌ها نیز به نوبه خود می‌توانند منجر به گسترده‌تر شدن مقاومت میکروبی شوند.
به طور خلاصه، محققان پیشنهاد می‌کنند غیر از موارد ضروری از این ضدعفونی کننده‌ها و به ویژه مواد حاوی QAC استفاده نشود، زیرا ضد عفونی کردن با این محلول‌ها اغلب کارآمدتر از تمیز کردن با آب و صابون ساده نیست. سایر توصیه‌های پیشنهادی محققان شامل نیاز به اعلام وجود QAC در همه محصولات و همچنین نظارت دقیق بر سطح موجود این مواد شیمیایی در افراد و محیط است.
کارول کویاتکوفسکی، دیگر محقق این تیم مطالعاتی و پژوهشگر مؤسسه سیاست علوم سبز، نتیجه گیری می‌کند: کاهش مصرف مواد ضدعفونی کننده منجر به گسترش کرونا نمی‌شود. در واقع، حذف محلول‌های ضد عفونی کننده که امروزه به طور وسواس گونه استفاده می‌شود می‌تواند خانه ها، کلاس‌های درس، ادارات و سایر فضا‌های مشترک ما را سالم‌تر کند.
شرح کامل این پژوهش در آخرین شماره مجله تخصصی Environmental Science & Technology منتشر شده است.
مترجم: فاطمه کردی