بحران میانمار در کانون گفتگوهای رهبران کشورهای آسیای جنوب شرقی قرار خواهد گرفت که این هفته در چارچوب نشست منطقهای در اندونزی، با هم دیدار خواهند کرد.
میانمار پس از کودتای نظامی که دولت دموکراتیک آنگ سان سوچی را در فوریه ۲۰۲۱ سرنگون کرد و در پی سرکوب خونین مردم و معترضان، نظامیان قدرت را در این کشور به دست گرتفند، در یک بحران سیاسی و انسانی گسترده فرو رفته است.
اما تلاشهای آسهآن در مواجهه با حکومت نظامی که محکومیتهای بینالمللی را نادیده میگیرد و از صحبت با مخالفان رژیم نظامی، از جمله نمایندگان سابق پارلمان، نیروهای مدافع خلق (PDF) - اپوزیسیون جدید طرفدار دموکراسی خودداری میکند، بینتیجه بوده است.
حملات هوایی مرگبار در اواسط آوریل در منطقه ساگاینگ در مرکز میانمار که منجر به کشته شدن دهها نفر شد، واکنشهای خشمگین جامعه بین المللی را برانگیخت و انزوای حکومت نظامی را افزایش داد.
دیپلماتهای برخی کشورهای جنوب شرقی آسیا به خبرگزاری فرانسه گفتند که بحران میانمار موضوع اصلی این نشست خواهد بود که از ۹ تا ۱۱ میدر جزیره فلورس اندونزی برگزار میشود.
بر اساس پیشنویس بیانیهای که خبرگزاری فرانسه مشاهده کرده است، این گروه متشکل از ده کشور جنوب شرقی آسیادر بیانیه پایانی خود که از سوی ریاست جمهوری اندونزی منتشر میشود، حملات شورای نظامیان حاکم بر میانمار علیه مخالفان و مردم این کشور را به شدت محکوم خواهند کرد و خواستار پایان فوری خشونت خواهند شد.
- دیپلماسی محتاطانه -
بر اساس این متن، دیپلماسی و سیاست خارجی محتاطانه در قبال میانمار باید تنها راه ایجاد فضای مناسب برای گفتگوی فراگیر ملی جهت یافتن راه حل صلح آمیز پایدار در میانمار باشد.
میانمار همچنان عضو آسه آن است، اما به دلیل عدم اجرای طرح توافق شده دو سال پیش، از شرکت در جلسات سطح بالا منع شده است.
رتنو مارسودی، وزیر خارجه اندونزی روز جمعه گفت جاکارتا از دیپلماسی آرام برای گفتگو با همه طرفهای درگیری در میانمار استفاده میکند.
اما مارتی ناتالگاوا، رئیس سابق دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی اندونزی معتقد است که بحران فزاینده در میانمار نشان دهنده یک تهدید وجودی برای آسه آن است.
او از این گروه خواست تا کارهای بیشتری انجام دهد، در غیر این صورت آسه آن با ابتکارات یکجانبه کشورهای دیگر مانند چین یا اعضای این بلوک به حاشیه رانده میشود.
ناتالگاوا خاطرنشان کرد که آسه آن باید رسما از دولت وحدت ملی (NUG)، دولت در سایه که توسط نمایندگان سابق حزب آنگ سوچی تشکیل شده است دعوت کند تا عواقب سازش ناپذیری شورای نظامیان حاکم را به آنها نشان دهد.
او به خبرگزاری فرانسه گفت: به ما گفته میشود که دیپلماسی محتاطانه در حال انجام است، اما نباید بیش از حد محتاطانه باشد تا به سکوتی کرکننده تبدیل شود.
نخست وزیر سنگاپور ویویان بالاکریشنان نیز خواستار احتیاط و صبر راهبردی در قبال شورای نظامیان حاکم بر میانمار شد.
نخست وزیر سنگاپور هفته گذشته در استرالیا گفت: ما باید اطمینان حاصل کنیم که اقداماتی که به صورت فردی و جمعی انجام میدهیم، وضعیت را بدتر نمیکند و ارتش را تشویق یا قادر به ریختن خون بیشتری نمیکند.
نشست سران کشورها و دولتهای آسه آن در این هفته اولین جلسه از دو نشستی است که امسال به میزبانی اندونزی برگزار میشود.
منتقدان آسهآن مرتبا از انفعال آن انتقاد میکنند، اما واقعیت آن است که با توجه به منشور این سازمان که اصول اجماع و عدم مداخله در امور دیگر کشورها را را ترویج میکند، هر گونه ابتکار عمل را در این گونه مسائل از آن را محدود کرده است.
همچنین انتظار میرود رهبران آسیای جنوب شرقی در این نشستها در مورد تنشهای فزاینده در دریای چین جنوبی صحبت کنند.
در سالهای اخیر، اختلافات مربوط به حاکمیت بر آبها و جزایر موجود در دریای چین جنوبی روابط بین چین و کشورهایی مانند فیلیپین، ویتنام، تایوان، مالزی و برونئی را متشنج کرده است. این آبها سرشار از منابع طبیعی مانند نفت و گاز است که هنوز استخراج نشده است و همچنین دارای منابع عظیم صید ماهی، مسیرهای مهم تجاری و پایگاههای نظامی راهبردی است که همگی در بحرانهای دیپلماتیک فزاینده در معرض خطر قرار دارند. ادعاهای چین در مورد حاکمیت بر سراسر منطقه و مقاومت و مخالفت قوی دیگر کشورهای منطقه به ویژه ویتنام و فیلیپین، در برابر این ادعای چین، حل این مناقشه را به بن بست کشانده است.
همچنین انتظار میرود جوکو ویدودو، رئیس جمهور اندونزی، نقشه راهی برای پذیرش تیمور شرقی به عنوان عضو کامل این گروه ارائه کند.