علیرضا مروت پور، دبیر انجمن صنفی نان های صنعتی و ماشینی: بعضی نانواییها به دلایل مختلف شاید برای اینکه بتوانند مخارج نانوایی خود را تامین کنند مجبور به گرانفروشی می شوند.
سوال: بحث کم فروشی و گرانفروشی نان در نانواییها دغدغه امروز خیلی از مردم است. راجع به این موضوع صحبت‌های شما را بشنویم و چرا این اتفاق دارد برای نان در کشورمان رخ میدهد؟
مروت پور: من در رابطه با بحث گرانفروشی و کم فروشی که شما میفرمایید نمیتوانم بگویم نیست، قطعاً وجود دارد و ببینید علت این که نان مذکور دست مصرف کننده نمی‌رسد و یا با قیمت گرانتر به دست مصرف کننده می‌رسد یا بعضا من کلمه مجبور را به کار می‌برم، بعضی‌ها از روی اجبار برای اینکه بتوانند نانوایی را که با هزار دردسر ایجاد کردند، بگردانند شاید این اتفاق بیفتد.
سوال: من با شما همراه نیستم، در این که نانواییها نمی‌توانند مغازه خودشان را بگردانند و به همین ترتیب می‌آیند و نان را گرانتر می‌دهند. مگر ما آرد یارانه ای به نانواییها نمی دهیم؟
مروت پور: کاملاً درست است که در تمام دوران پس از انقلاب همیشه آرد را یارانه‌ای میدادند، ولی نان که فقط آرد نیست مشکل کار این است که شاید تمامی دولت‌ها این مشکل را داشتند که وقتی ما راجع به یک قرص نان صحبت می‌کنیم راجع به این صحبت نمیکنیم که ما مثلا آرد را ۵ تومان می‌خریم و می‌دهیم ۹ تومان، این گونه نیست این آرد با چند مواد اولیه، خدمات، انرژی تبدیل میشود به یک قرص نان، شما در آن مسئله اش کاملا درست میفرمایید که آرد به صورت یارانه پرداخت میشود، ولی اگر قرار باشد ما در رابطه با یک قیمت که مصوب میشود، یک قیمتی که می‌آیند مصوب می‌کنند بر اساس این شما می‌توانید نانی که می‌خواهید را تهیه کنید، ولی شما با شروع سال یا در میان سال دستمزد کارگر، انرژی، آب، برق و گاز تمام این‌ها افزایش پیدا میکند.
سوال: میانه سال گذشته را صحبت کنیم قیمت نیروی کار افزایش پیدا کرد؟
مروت پور: شاید به ظاهر ببینیم قیمت نیروی کار افزایش پیدا نکرده .
سوال: هم در ظاهر و هم در باطن افزایش پیدا نکرده است؟
مروت پور: شما نمی‌توانید اصلا نیروی کار پیدا کنید. علت این نیست که فکر کنید نافرمان شده اند کسی که می‌خواهد کار کند باید در این مملکت پول آب و برق بدهد اجاره بدهد، شما کاملا درست می‌گویید در میان سال در تیر و مرداد بخواهد مسکنش را عوض کند باید پول هنگفتی بدهد بابت پول پیش خانه یا روی اجاره و تمام این‌ها متاسفانه روی کسب و کار‌ها اثر می‌گذارد و باعث میشود این تغییر کند، حالا چرا در صنایع دیگر خیلی خودش را زیاد نشان نمی‌دهد؟ برای اینکه نان قوت لایموت مردم ایران است یعنی تمام مردم ایران از هر رده سنی از نان استفاده می‌کنند و هرچه مواد غذایی افزایش قیمت پیدا میکند روی مردم به نان بیشتر میشود و وقتی گران میشود مردم کاملا حق دارند وقتی نان را دولت اعلام میکند مثلا باید فروخته شود ۲۵۰۰ تومان، مجبور شود ۵۰۰۰ تومان بخرد من راجع به همه صحبت نمی‌کنم حالا نانوا هم ممکن است که بگوید من این را کنجد میزنم یا رویش سبوس میزنم، ما در رابطه با اینکه سبوس به نان بزنیم اشتباه محض است و نه علمی است و نه از نظر بهداشتی درست است، تمام این اتفاقات می‌افتد که نانوا بتواند مغازه خودش را مدیریت کند.
سوال: من این‌ها را توجیه می‌دانم الان خیلی پیامک آمده که نانواییها بسته اند و فعالیت نمی‌کنند علتش این است که آرد را با یارانه می‌گیرند، ولی نان را در اختیار مردم قرار نمی‌دهند. آیا مغازه نانوایی که بسته و فعالیت نمی‌کند سهمیه آردش را دریافت نمی‌کند؟
مروت پور: اولا که تعزیرات آردی را که میدهد بر اساس پخت میدهد اگر یک عده تقلب کنند شما نمی‌توانید بگویید ما الان خودمان چند نانوایی داریم، وقتی آرد یارانه‌ای از دولت می‌گیریم موظف هستیم مثلاً می‌گویم شما میفرمایید نانی که گران میشود، چون آرد به ما یارانه‌ای می‌دهند، اصلاً نباید هیچگونه قیمت را تغییر دهند در این نقطه است که مجبور می‌شوند تعطیل کنند.
سوال: بحث من این نیست، ما متخلف‌ها را با هم یکی نبینیم، وقتی ما یک قیمت مصوب برای نان داریم باید به آن پایبند باشیم، استانداردی را برای نان داریم که باید به آن پایبند باشیم، نان که در واقع ماده اولیه آن آرد است و داریم با یارانه در اختیار مردم قرار می‌دهیم باید این را ببینیم و قیمتش هم مصوب است این را لحاظ کنیم اگر نیاز به تغییر قیمت است انجمن‌های صنفی همچون شما و سایر دوستان که در این حوزه فعالیت دارند می‌آیند آنالیز قیمت خودشان را ارائه می‌دهند و بر اساس آنالیز، قیمت احتمالا قیمت مصوب تغییر میکند، ولی وقتی شما آنالیز را ارائه نمیدهید و ما شاهد هستیم که نانواییها می‌آیند از حجم نان کم می‌کنند این میشود کم فروشی، میشود گرانفروشی، این که نانوایی سهمیه آردش را میگیرد و پختی را ندارد اینکه شما می‌گویید تعزیرات براساس آنالیز انجام میدهد من خیلی مخالف هستم برای اینکه اصلا اینگونه نیست ما تعزیرات را در این مقوله داریم خیلی بزرگ می‌بینیم در حالی که اصلاً این‌طور نیست خیلی‌ها می‌گویند که نانوایی در محله خودشان عملا فعالیت ندارد و در هفته نیم ساعت کار میکند این را نمی‌توانیم بگوییم که سهمیه آرد به آن تعلق میگیرد یا نه، این‌ها تخلف است.
مروت پور: بنده با یک عقب ۱۱۱ ساله در نان صحبت می‌کنم. شما می‌گویید، چون آرد این قیمت می‌دهند باید حتماً قیمت مصوب باشد من می‌گویم اصلاً چنین چیزی نیست.
سوال: من باید را نگفتم
مروت پور: اگر الان یکی از عزیزانی که مسئولیت دارند بیاید روی خط صحبت می‌کنیم من می‌گویم کاملاً شما درست می‌گویید اگر می‌شد به حالت یک فرمول سیار مثلاً می‌گفتند امروز، چون آب گران شده، برق گران شده، یک واحدی که پول گازش می‌آمد مثلاً ۵ میلیون تومان، آمده ۶۰ میلیون تومان. نمی‌خواهم بگویم دولت بی برنامه این کار را میکند قطعا دولت هم دارد کارش را به درستی انجام میدهد منتها اگر بیاید در زمانی که این افزایش قیمت‌ها چه روی هزینه انرژی، چه روی خدمات و چه روی مواد اولیه به وجود می‌آید بخواهد آن را تعدیل کند کاملا حرف شما درست است، تولید کننده موظف است آنالیز قیمت مواد اولیه، خدمات، انرژی و حتی سودی که می‌برد اعلام کند و این را مشتری بداند. من کاملاً به حرف شما اعتقاد دارم که مردم واقعا در رابطه با نان و خرید نان و مصرف نان مشکل دارند و این را هم قبول دارم که نرخ‌ها چندگانه است هر کسی به فراخور خودش کاری میکند و این هم خلاف است، ولی می‌خواهم بگویم اگر این اتفاق می‌افتد، شما الان کارگر نانوایی این را صادقانه می‌گویم اصلا شما کارگر نانوایی نمی‌توانید گیر بیاورید نه اینکه نمی‌خواهد کار کند شاید شغل‌های دیگر برایشان جذاب‌تر باشد.
سوال: این‌ها دلیل نمی‌شود واقعا برای اینکه ما بیاییم گرانفروشی کنیم، من نمیگویم قیمت مصوب، قیمت درستی است از آن طرف هم نمیگویم قیمت نادرستی است، من می‌گویم این‌ها دلیل نمی‌شود ما جنس را گران بدهیم یا کم فروشی داشته باشیم، نان شاید اولین چیز و آخرین قوت مردم ما باشد و نیازمند این است که بازارش سامان بهتری داشته باشد نسبت به شرایط امروز با همه مشکلاتی که در بازار نان ما با آن روبرو هستیم و گلایه‌های مردم، شاید مردم توانسته اند خیلی‌ها سهم کمتری را به گوشت قرمز یا گوشت سفید در سفره شان بدهند، اما نتوانستند از سهم نان در سفره شان کم کنند و حتی اضافه هم کردند، پس لازم است که توجه ویژه‌ای به بازار نان شود و به قیمت آن شود هر اتفاقی که خارج از آن مصوب شده وقتی رخ میدهد ما باید بگوییم کم فروشی، گرانفروشی یا هر چیزی که است تنظیم بازار را دارد بر هم میزند.
مروت پور: شما از من سوال کردید من نه تایید می‌کنم کسی گران بفروشد و نه کم فروشی کند، چون خلاف همه چیز هست، ولی شما می‌گویید علت چیست؟ من علت را گفتم و تایید نکردم، چون هیچکس تخلف را تایید نمی‌کند.
سوال: این علت را مردم دارند تاوانش را می‌دهند. هماهنگی که بین شما و دولت باید صورت بگیرد برای اینکه قیمت منصفانه‌ای ارائه شود.
مروت پور: من فکر می‌کنم انشاالله دولت پا جلو بگذارد و بتواند برای نجات مردم نمی‌خواهم بگویم باید به هر حرف تولیدکننده‌ای گوش کند، ولی واقعیت امر آن آنالیزی که شما می‌فرمائید صورت بگیرد و مردم بتوانند با خیال راحت نان تهیه کنند.