اخیراً تیمی از محققان توانستند آلاینده‌های ساخت بشر را در یکی از عمیق‌ترین و دور افتاده‌ترین مکان‌های روی زمین یعنی گودال آتاکاما که تا عمق ۸ هزار متری در اقیانوس آرام پایین می‌رود، کشف کنند.
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، وجود بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه (PCB) در چنین مکان دورافتاده ای بر یک واقعیت حیاتی تأکید می کند: هیچ مکانی روی زمین عاری از آلودگی نیست. بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه در مقادیر زیادی از دهه ۱۹۳۰ تا ۱۹۷۰، بیشتر در نیمکره شمالی تولید می شدند و در تجهیزات الکتریکی، رنگ ها، خنک کننده ها و بسیاری از محصولات دیگر استفاده می شدند. در دهه ۱۹۶۰، مشخص شد که آنها به زندگی دریایی آسیب می رسانند که منجر به ممنوعیت جهانی استفاده از آنها در اواسط دهه ۱۹۷۰شد.
آنا سوبک (Anna Sobek) استاد شیمی محیطی و رئیس گروه علوم محیطی دانشگاه استکهلم و یکی از پژوهشگران این مطالعات می گوید: با این حال، از آنجایی که بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه چندین دهه طول می کشد تا تجزیه شوند، می توانند مسافت های طولانی را طی کرده و به مکان های دور از جایی که برای اولین بار استفاده شده بودند پخش شوند و از طریق جریان های اقیانوسی، بادها و رودخانه ها به گردش خود ادامه می دهند.
او می افزاید: مطالعه ما در خندق آتاکاما انجام شد که سواحل آمریکای جنوبی را تقریباً ۶ هزار کیلومتر دنبال می کند و عمیق ترین نقطه آن تقریباً به اندازه ارتفاع هیمالیا است.
سوبک توضیح می دهد: ما رسوب را از پنج سایت در گودال در اعماق مختلف از ۲۵۰۰ تا ۸۰۸۵ متر جمع آوری کردیم. ما هر نمونه را به پنج لایه، از رسوبات سطحی گرفته تا لایه های عمیق‌تر گل، برش داده و بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه را در همه آنها یافتیم.
به گفته سوبک، در آن قسمت از جهان، جریان‌های اقیانوسی آب‌های سرد و غنی از مواد مغذی را به سطح می آورند که به معنی داشتن تعداد زیادی پلانکتون است. هنگامی که پلانکتون ها می میرند، سلول های آنها به پایین فرو رفته و آلاینده هایی مانند بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه را با خود حمل می کنند. اما بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه به خوبی در آب حل نمی شوند و در عوض به بافت های غنی از چربی و سایر ذرات موجودات زنده یا مرده مانند پلانکتون متصل می شوند.
از آنجایی که رسوبات بستر دریا حاوی بقایای زیادی از گیاهان و حیوانات مرده است، به عنوان یک مخزن مهم برای آلاینده هایی مانند بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه عمل می کند. حدود ۶۰ درصد از بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه آزاد شده در طول قرن بیستم در رسوبات اعماق اقیانوس ذخیره می شوند.
سوبک می گوید: ما دریافتیم که کربن آلی در عمیق ترین مکان ها در سنگر آتاکاما بیشتر از مکان های کم عمق تر تخریب شده است. در بزرگترین اعماق، همچنین غلظت های بالاتر بی‌فنیل‌های پلی‌کلرینه در هر گرم کربن آلی در رسوب وجود داشت.
سوبک در خاتمه می گوید: چیزی که می توانیم با اطمینان بگوییم این است که بیش از ۳۵۰ هزار ماده شیمیایی که در حال حاضر در سطح جهان مورد استفاده قرار می گیرند باعث آلودگی محیط زیست می شوند و اکنون آلاینده‌هایی پیدا شده اند که در زیر یکی از عمیق ترین گودال‌های اقیانوسی جهان مدفون شده اند.
مترجم: مهدی فلاحی پناه
منبع: sciencealert