مردم جهان پیرو ادیان و باورهای متعددی هستند و جامعه شناسان همواره بررسی کرده اند که آیا تفاوتهای مذهبی مردم را از کمک و همدلی به یکدیگر باز میدارد؟
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا و سیما ، محققان دانشگاه ایلینویز شیکاگو طی مطالعات جدید خود بررسی کردند که آیا انسانها فقط نسبت به هم مسلکان خود رفتار نوع دوستانهای انجام میدهند یا این که مایلند با افراد سایر ادیان به همان شیوه خوب رفتار کنند. به نظر میرسد که اعتقاد به خدا، صرف نظر از اینکه پیرو چه مذهبی باشند افراد مذهبی را به مهربانی با دیگران سوق میدهد.
دکتر مایکل پاسک، استادیار روان شناسی دانشگاه شیکاگو نویسنده اصلی این مطالعه، در رابطه با موضوع فوق میگوید: معمولاً تصور میشود که مذهب باعث ترویج درگیری گروههای مختلف و دامن زدن به خصومت بین افرادی که دارای عقاید متفاوت هستند، میشود. این باور اشتباه بوده و یافتههای ما نشان میدهد که اعتقاد به خدا، که جنبهای مهم در اکثر ادیان جهانی است، ممکن است گاهی اوقات روابط بین گروهی مثبت تری را تقویت کند.
این روانشناس اجتماعی و همکارانش با انجام آزمایشهای میدانی و آنلاین روی بیش از ۴۷۰۰ نفر از پیروان مجموعهای از مذاهب در سه زمینه سیاسی و فرهنگی مختلف به بررسی دقیق این موضوع پرداختند. طی مطالعات فوق، مسیحیان، مسلمانان، هندوها و یهودیان بررسی شده و شرکت کنندگان چندین دور از یک بازی اقتصادی واقعی را انجام دادند که در آن مقداری پول را بین خود و سایر افراد با پیشینه متفاوت مذهبی تقسیم کردند. شرکت کنندگان باید در دور اول تصمیمات خود را به دقت در نظر میگرفتند و سپس در دورهای بعدی قبل از انتخاب در مورد خدا فکر کنند.
بررسیهای انجام شده نشان داد فکر کردن به خدا باعث سخاوت بیشتر افراد، فارغ از گرایش مذهبی آنها میشود. در حقیقت اندیشیدن به خدا واقعاً نقش مهمی در تصمیم گیری مردم ایفا کرده و منجر به افزایش ۱۱ درصدی بخشش و مهربانی نسبت به دور اول شد.
دکتر جرمی جینگز، دیگر پژوهشگر این مطالعه و استاد روانشناسی در دانشکده تحقیقات اجتماعی دانشگاه شیکاگو، در رابطه با یافتههای مطالعات خود میگوید: باور به خدا ممکن است هنجارهای همکاری را تشویق کند که این موضوع به ما کمک میکند کالاها و ایدهها را در خارج از مرزهای ایجاد شده ذهنی مبادله کنیم. ما هم اکنون در حال بررسی این موضوع هستیم که چگونه باورهای اخلاقی و ماوراء طبیعی به افراد کمک میکند تا بین گروه مذهبی و نیاز به همکاری با دیگران تعادل ایجاد شود.
به طور کلی تصور میشود مذهب ممکن است مردم را ترغیب کند که بیشتر به دیگران کمک کنند، اما باید توجه داشت که همیشه اینطور نیست، زیرا برخی از پیروان یک مذهب ممکن است احساس کنند که باورشان آنها را بیشتر از دیگران به حمایت از گروه خود فرا میخواند.
صرف نظر از مساله فوق، این تحقیق نشان میدهد که اعتقاد به خدا در واقع میتواند ارتباطات بین ادیان را تقویت کند.
شرح کامل این یافتهها در آخرین شماره مجله تخصصی Psychological Science منتشر شده است.