رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی گفت: با پیگیری‌هایی انجام شده از ۲۸ هزار متقاضی دستگاه تراکتور در کشور، حدود ۲۰ هزار دستگاه عملیاتی و به متقاضیان تحویل داده شد.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما؛ محمدجوادعسکری در برنامه صف اول افزود: با اختصاص یک اعتبار پنج همتی به تراکتورسازی تبریز چند خط تولید اضافه و حدود ۲۰ هزار تراکتور را تولید شد.
سؤال: الآن ۲۰ هزار تراکتور تحویل کشاورزان شده؟
عسکری: بله، تحویل شده.
سؤال: یک بحث دیگر بحث ارزیابی قانون برنامه ششم بود و این که تکلیف قانون ۹۵ درصد خودکفایی در بحث کالا‌های کشاورزی بود به ویژه در محصولات اساسی، آن چه که وزارت جهاد کشاورزی ادعا می‌کرد این که ۸۰ درصدش تقریباً اتفاق افتاده، شما به عنوان نهاد نظارتی چقدر این عدد را تأیید می‌کنید؟ آیا واقعاً همین طور بوده؟ فکر می‌کنم برنامه قبلی گفتید که بر اساس آن چه دیوان محاسبات گزارش دادند تقریباً ۳۰ درصد بود؟
عسکری: بله، ۳۰ درصد. در بحث احکام دائمی برنامه ششم، بخش کشاورزی که شامل کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست است، احکام اجرایی حدود ۳۰ درصد بود. پیگیری‌هایی را انجام دادیم، در برنامه هفتم توسعه، ایرادات، کاستی‌ها و نارسایی‌هایی که در برنامه ششم بود احصاء کردیم که در برنامه هفتم توسعه بتوانیم آن‌ها را جا بدهیم. یک برنامه دیگری که به کمک همکارانم در کمیسیون کشاورزی دنبال کردیم، کمیته‌ها را مأمور کردیم حوزه‌هایی که ضعف و ایراد بود، این‌ها را مجدداً احصاء کردند. الآن در برنامه هفتم توسعه آوردیم ان شاء الله به زودی جلساتش تشکیل می‌شود و به عنوان مصوبه یا تقاضای کمیسیون در راستای آن ایرادات و نیازمندی‌هایی که باید در برنامه ششم اجرایی و عملیاتی می‌شد در برنامه هفتم توسعه، اجرایی و به عمل آوریم.
سؤال: مصداقاً بیشتر چه بوده؟
عسکری: ما در حوزه تولید کالا‌های اساسی مثلاً روغن یکی از نیاز‌های ضروری کشور بوده، تقریباً حدود ۹۰ درصد روغن مورد نیاز کشور وارداتی است، نهاده‌های کشاورزی هم بذر، هم کود و هم سم است. نهاده‌های دامی؛ ذرت، سویا و جو است. در حوزه تولید سموم واقعاً مشکل داریم به واسطه ایرادی که در ارز کشور وجود دارد، اگر به موقع و به هنگام ما وارد عمل نشویم حتماً خسارات ناشی از بحث آفات و بیماری‌ها را خواهیم داشت. همه این‌ها دیده شده که بتوانیم در قالب یک برنامه زمان بندی شده بحث را جلو برویم، با یک نظارت دقیق مثل برنامه ششم توسعه نشود و بتوانیم در برنامه هفتم توسعه نیازمندی‌ها را برطرف کنیم.
سؤال: یکی از مواردی که باز در همین دو برنامه قبلی به آن اشاره کردید و از راهکار‌های جبران عقب ماندگی‌ها بود در حوزه سازمان پنبه و دانه‌های روغنی، الآن در چه وضعیتی قرار دارد؟
عسکری: ما به محض این که به جمع بندی رسیدیم در کمیسیون، مکاتبه کردیم خدمت آقای رئیس جمهور، نه تنها در بحث سازمان پنبه و دانه‌های روغنی، در حوزه‌های مختلف حدود ۷۰ مکاتبه خدمت آقای رئیس جمهور داشتیم. حداقل نزدیک به هفت تا هشت جلسه حضوری خدمت ایشان رسیدیم، مباحثی که مرتبط با بخش کشاورزی بوده و ایراداتی که در زیرساخت‌های بخش کشاورزی بوده به استحضار ایشان رساندیم. دستوراتی هم که ایشان دادند مجدداً ما پیگیری کردیم چه از طریق وزارتخانه یا معاونین مرتبط به این حوزه مسائل را پیگیری می‌کنیم که بتوانیم به یک نتیجه مطلوبی برسانیم.
سؤال: پس هنوز عملیاتی اتفاق نیفتاده؟
عسکری: بحث شرکت پنبه و دانه‌های روغنی را ما در گذشته داشتیم، یک مقطعی تعطیل شد، علت تعطیلی هم بی توجهی مسئولین به ظرفیت‌ها و قابلیت‌های بخش دانه‌های روغنی بود که بالأخره هر کشوری بخواهد به یک نقطه مطلوبی برسد حتماً در حوزه نیازمندی هایش باید با برنامه جلو برود. ما یک پَکی را کامل آماده کردیم، در اختیار وزارتخانه گذاشتیم، استارتش زده شده،پیش بینی مان این است که ان شاء الله این سازمان به زودی عملیاتی و اجرایی شود.
البته کار‌هایی صورت گرفته به عنوان مثال در بحث واردات دانه‌های روغنی در قالب کشت، مثلاً پنبه، سال گذشته بذر پنبه‌ای که وارد شد به کشور هم عملکرد در واحد سطح؛ وضعیتش مطلوب بود و هم میزان روغنی که داشت یک وضعیت مطلوبی داشت. ما مثلاً بین سه تا چهار تن پنبه در هر هکتار داشتیم، الآن به پنج تا شش و حتی شش و نیم رسید. این نشان می‌دهد که دارد جایگاه خود را پیدا می‌کند و قطع به یقین هم در برنامه هفتم توسعه خواهد آمد و تلاش می‌کنیم وزارت جهاد کشاورزی در حوزه مأموریتی که به آن محول شده بتواند خوب ایفای نقش کند.
سؤال: در قانون بودجه امسال تکالیفی که مجلس برای دولت داشته در حوزه تأمین نهاده‌های دائمی و دانه‌های روغنی مشخصاً چیست و چقدر است؟
عسکری: ما در بحث تولید نهاده‌های دامی ظرفیت‌ها و قابلیت‌های خوبی داریم، از قبل هم داشتیم، اما نتوانستیم این ظرفیت‌ها و قابلیت‌ها را از بالقوه گی به بالفعل در بیاوریم. ما ضمن این که گله‌مند بودیم از نحوه اختصاص بودجه به بخش کشاورزی، احساس مان این بود که دوستان ما در دولت از حوزه بخش کشاورزی در بودجه ۱۴۰۲ خوب دفاع نکردند. نامه زدیم، خود آقای قالیباف پیرو نامه‌ای که ما زدیم پیگیری‌هایی داشتند، خود ما باز خدمت آقای رئیس جمهور رسیدیم، خدمت آقای مخبر رسیدیم، اعلام کردیم که در بحث بودجه بخش کشاورزی آن گونه که باید با توجه به امنیت غذایی، مسائل سفره مردم خوب توجه نشده، مثلاً حوزه‌های دیگر به تناسب بهتر دیده شده بود، ولی تلاش کردیم. در همین بحث هم در بودجه ۱۴۰۲ توانستیم مقداری اعتبارات را اختصاص دهیم. ولی کافی نیست، یعنی با اتفاقی که افتاد آن جا باید خوب دفاع می‌کردند، خوب دفاع نکردند، تلاش مان بر این است که از صندوق توسعه ملی هم بتوانیم یک فضاسازی کنیم برای بحث...
سؤال: عمدتاً نهاده‌ها برای واردات است دیگر؟
عسکری: بله.
سوال: چون راهبردش این بود که ما به سمت خودکفایی برویم، ولی همچنان...
عسکری:در بحث نهاده ها؛ به طور خاص نهاده‌های دامی که پاشنه آشیل امنیت غذایی است، ما اگر نهاده‌های دامی را تأمین کنیم یعنی می‌توانیم پروتئین سفید، پروتئین قرمز، مرغ، تخم مرغ و گوشت قرمز را با قیمت مناسب‌تر در اختیار مصرف کنندگان قرار دهیم؛ بنابراین در راستای این که بتوانیم تولید داشته باشیم حتماً باید زیرساخت هایمان مهیا شود. زیرساخت‌ها یک بحث مکانیزاسیون است، دوم بحث استفاده از دانش بنیان کردن بخش کشاورزی است. تلاش مان بر این بوده که این بحث را یک مقداری عملیاتی و اجرایی کنیم. البته اتفاقات خوبی در حوزه تولید بذر افتاده؛ تولید بذر هیبرید با اولویت این سه محصول؛ هم سازمان ... را آوردیم پای کار و هم دانشگاه‌ها را آوردیم پای کار و بخش خصوصی را فعال کردیم که کمک کنند ما بتوانیم حرکتی کنیم در راستای این که از ظرفیت‌ها و قابلیت‌های داخل کشور استفاده کنیم بتوانیم نهاده‌ها را...
سؤال: یعنی معتقدید بودجه ۱۴۰۲ به این سمت حرکت می‌کند؟
عسکری:بله، ما در قالب یک برنامه زمان بندی شده کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت اولویت بندی کردیم؛ اولویت بندی اول مان همین نهاده‌های دامی است. اگر ما بتوانیم در کشور در قالب یک برنامه زمان بندی تولید کنیم حتماً ارز کمتری خارج خواهد شد. حتماً فساد کنار خواهد رفت، ضمن این که در کنار آن هم مباحثی را دنبال کردیم از تکنولوژی‌های روز، فضاسازی‌های ایجاد شده در بحث صنایع تبدیلی و تکمیلی کار را جلو ببریم که ان شاء الله اتفاقات خوبی بیفتد.
سوال: در بحث بودجه، در سال‌های گذشته بیشترین سهم از بودجه شرکت‌های دولتی بخش کشاورزی و منابع طبیعی مربوط بوده به این شرکت ها؛ شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران، شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور، شرکت سهامی خدمات حمایتی کشاورزی که نشان می‌دهد که هزینه بالای تأمین کالای اساسی که توسط این شرکت‌ها اتفاق می‌افتد بالاست و عمدتاً به صورت واردات اتفاق می‌افتد.
عسکری: دقیقاً همین است، این مربوط به الآن نیست، مربوط به گذشته است. اگر از گذشته نگاهمان به تولید داخل بود، قطعاً این اتفاقات نمی‌افتاد. خیلی از آقایان آمدند در کنار شرکت‌های پشتیبانی مثل شرکت پشتیبانی امور دام، شرکت‌های بخش خصوصی را ایجاد کردند. وارد کردن کالا هنر نیست، هنر این است که با توجه به اقلیم و شرایطی که داریم، متخصصین و کشاورزان پیشروی خوبی که داریم، خودمان تولید کنیم، افزایش عملکرد در واحد سطح را افزایش دهیم، وگرنه یک آدم بی تجربه هم می‌تواند بعضی از واردات را انجام دهد. ما سیاست مان بر این است که در برنامه هفتم توسعه تحت هر شرایطی واردات را به حداقل برسانیم. اگر واردات را به حداقل برسانیم در راستای نام گذاری شعار سال می‌توانیم به اهداف خوبی برسیم؛ یکی مهار تورم است، دوم رشد تولید است. در داخل رشد تولید انجام می‌دهیم، صادرات انجام شود حتماً روی مهار تورم هم تأثیر خود را خواهد گذاشت؛ بنابراین نگاه و رویکرد ما این است که با اولویت بندی در قالب برنامه زمان بندی کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت این مسیر را جلو ببریم.
سؤال: ما در بودجه سال گذشته افزایش ۵۰ درصدی برای همین شرکت‌ها داشتیم، درست است؟
عسکری: بله.
سوال: این روند همچنان ادامه دارد، یعنی نشان می‌دهد وابستگی همچنان هست، این راهکاری که شما فرمودید به سمت خودکفایی می‌رویم در عمل و اجرا می‌بینیم در قانون بودجه، خیلی این طور دیده نمی‌شود.
عسکری: یکی از بحث هایمان همین است، در بحث گندم به عنوان مثال گفتیم قیمت گندم چقدر؟ آنالیز کردیم چیزی حدود ۱۷ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم گندم. نگاهمان چیست؟ نگاهمان این است که ۱۲ میلیون تن گندم نیاز داریم، این ۱۲ میلیون تن گندم را اگر ما با یک قیمت عقلایی و منطقی از کشاورز خریداری کنیم، جلوگیری می‌کند از سه اتفاق؛ یکی بحث قاچاق گندم است که جلوگیری و کنترل می‌شود از قاچاق آن. دوم گندم تولیدی به مصرف خوراک دام نمی‌رود و سوم این که بحث مربوط به کشت‌های سبز گندم که در خیلی از مناطق برف آب شده، گندم پنجه زده و در مناطقی که شرایط اقلیمی به گونه‌ای است که گندم به خوشه رفته یا سنبله زده، اگر دقت نکنیم، قیمت مناسب نباشد حتماً چرا خواهند کرد. این‌ها نکاتی است که باید به آن توجه کنیم. قیمت وقتی مناسب و بر اساس آنالیز باشد، سود کشاورز زحمتکش در نظر گرفته شود حتماً از این سه اتفاق جلوگیری خواهد کرد.
سوال: قیمت گذاری گندم که یک ساز و کار و شورایی است و عملاً مجلس که تعیین کننده نیست.
عسکری: آن که می‌آید در شورای قیمت گذاری که متشکل از وزیر اقتصاد، وزیر جهادکشاورزی، معاون رئیس جمهور، رئیس سازمان برنامه و بودجه و شش نفر از کشاورزان خبره و پیشرو بخش کشاورزی که حوزه تشکلی هستند و کشاورزان خبره هستند و دو نفر از همکاران ما که نظارت می‌کنند بر شورا، ولی حق رأی ندارند. بر اساس تبصره ماده واحده اصلاح قانون تضمینی خرید محصولات کشاورزی، شورای قیمت گذاری یک جایگاه قانونی دارد و مصوبات شورا، لازم الاجرا است. یعنی بعد از این که در شورا به تصویب رسید، حتماً باید اجرایی و عملیاتی شود. وزیر یا سرپرست وزارت جهاد کشاورزی ابلاغ می‌کند به دولت، دولت در این راستا مکلف است که اجرا و کار را عملیاتی کند.
بحث ما این است که اگر ما دقت می‌کنیم در بحث هزینه تولید محصولات کشاورزی، یعنی کشاورزمان با انگیزه کار را انجام دهد، الآن ما متأسفانه یک مقداری نسبت به بحث گندم عقب هستیم. قرار ما بر این بود که در بهمن ماه وزارت جهاد کشاورزی علیرغم پیگیری‌هایی که ما انجام دادیم، کار را انجام دهد، یعنی شورای قیمت گذاری تشکیل دهد، قیمت را مشخص کند، در اختیار دولت قرار دهد و دولت هم نسبت به قیمت گندم، مبلغ را مشخص کند.
یک ایرادی که در این زمینه وجود دارد؛ الآن در مناطق جنوبی کشور گندم برداشت می‌شود، خیلی از کشاورزان با ما تماس می‌گیرند که چکار باید کنیم؟ از طرفی هم دولت باید هزینه تولید گندم را بلافاصله بعد از دریافت گندم از کشاورز در اختیارش قرار دهد، چون کشاورز می‌خواهد کشت بعدی را انجام دهد یعنی پول و نقدینگی باید در اختیارش باشد که برود نهاده‌های کشت بعدی را بخرد. اگر این کار نشود یعنی به ازای هر ۱۰ روزی که وقفه ایجاد شود در بحث کشت بعدی، ما ۲۵ درصد کاهش عملکرد در واحد سطح خواهیم داشت.
سوال: در مجموع به عنوان یک جمع بندی راجع به این موضوع؛ افزایش بودجه شرکت‌های دولتی در بخش کشاورزی، علیرغم این که شما فرمودید راهبرد و عملکرد به این سمت است که ما به سمت خودکفایی برویم، ولی آن چه در بودجه دیده می‌شود قبول دارید که خیلی به سمت خودکفایی نیست و این وابستگی همچنان...
عسکری:: عرض کردم ایرادی وجود داشت در بحث این که خوب از بخش کشاورزی در دولت دفاع نشد. یک مقداری ما ایراد گرفتیم نسبت به این که چرا با توجه به اتفاقاتی که در منطقه افتاده، مناقشات منطقه روی امنیت غذایی تأثیر گذاشته، الآن هر کشور، دولت و ملتی در حوزه امنیت غذایی در قالب برنامه و نقشه راه حرکت نکند حتماً آسیب می‌بیند. هم به رئیس جمهور و هم به آقای مخبر و وزیر وقت جهاد کشاورزی اعلام کردیم در این حوزه باید شما بهتر و بیشتر دفاع می‌کردید.
سوال: در انتها شمایید که تصویب می‌کنید.
عسکری: پولی که گذاشته بودند برای بخش کشاورزی، ما هم امهال و استمهال وام‌ها داشتیم، هم بحث حوادث غیرمترقبه بوده، هم بحث اعتبار برای خرید محصول استراتژیکی مثل گندم ما تقریباً ۱۰۲ همت از همین پول گذاشتیم. در بحث کود اگر ما حذف نمی‌کردیم آن نگاهی که دولت داشت، حتماً قیمت محصولات کشاورزی به شدت افزایش پیدا می‌کرد. یارانه کود را ما نگه داشتیم؛ این‌ها همه مسائلی بود که در راستای حمایت از تولید کننده، ترغیب و تشویق تولیدکنندگان مان کار را جلو بردیم، ولی اعلام هم کردیم آن پول و اعتباری که در نظر گرفته شده برای بخش کشاورزی، توقع این بود که پول بیشتری در نظر گرفته شود.
سؤال: در قانون بودجه ۱۴۰۱ دولت باید بحث الگوی کشت را ابلاغ و اجرا می‌کرد، حالا با توجه به این که شش ماه از ابلاغ الگوی کشت گذشته، شما ارزیابی تان چیست؟
عسکری: تقریباً الگوی کشت از ۱۵ سال پیش استارتش زده شد، یعنی دولت‌ها و مجلسی‌ها یکی پس از دیگری آمدند، به هر حال به معنای واقعی عملیاتی نشد. ما سال گذشته جلسات متعددی گرفتیم، هم از خبرگان بخش کشاورزی و هم از دانشگاهیان حوزه کشاورزی دعوت کردیم که راهی نداریم الا این که کار را عملیاتی و اجرایی کنیم، یعنی استارت کار را به تعبیری بزنیم. این کار انجام شد، اجرایی کردن الگوی کشت هم پشتوانه نیروی انسانی می‌خواهد که ما در وزارتخانه جهاد کشاورزی از ۱۸۰ هزار نیرو، ۶۰ هزار نیرو بیشتر ندارد، یعنی حتماً باید نیرو تزریق شود به بخش کشاورزی، حتماً باید اعتبارات تزریق شود. در راستای مأموریتی که وزارت جهاد کشاورزی در قالب زمان بندی داشت، وزارتخانه عقب است، ولی کار شروع شده یعنی هم در استانها جلساتی ما با رؤسای سازمان‌های جهاد کشاورزی استانها داشتیم، هم در کمیسیون و هم در وزارت جهاد کشاورزی استارت کار زده شده منتهی روند کار؛ روند مطلوبی نیست.
سؤال: در بودجه ۱۴۰۲ به اندازه کافی توجه داشتید برای...؟
عسکری: ما به تناسب بودجه‌ای که داشتیم، هم الگوی کشت را دیدیم و هم کشت قراردادی را دیدیم. منتهی وزارتخانه در حوزه مأموریتی خودش باید خوب ایفای نقش کند، یعنی همه ظرفیت‌ها و قابلیتش را باید بیاورد پای کار. اتفاقاً هفته گذشته هم ما جلسه داشتیم، هفته آینده هم جلسه داریم حول محور هم الگوی کشت و هم کشت قراردادی به واسطه این که وزارت جهاد کشاورزی نسبت به مأموریتی که به آن محول شده یک مقداری عقب است، باید این عقب ماندگی را جبران کند.
سؤال: طبق تبصره ۸ قانون بودجه قرار بود ۱۰۰ درصد آن درآمد مازاد سازمان منابع طبیعی به این سازمان اختصاص پیدا کند که صرف آبخیزداری شود، این قانون و این بند در قانون سال گذشته چقدر اجرایی شده و چقدرش به فعالیت‌های آبخیزداری اختصاص پیدا کرده؟
عسکری:ما به دلیل قرار گرفتن کشور در منطقه خشک و نیمه خشک معضلاتی داریم که حتماً باید مدیریت کنیم؛ یکی از بحث‌های جدی که مد نظرمان بود از بدو ورود به مجلس شورای اسلامی در کمیسیون، بحث مربوط به طرح‌های آبخیزداری و آبخوان داری بود، به طور خاص طرح‌های آبخیزداری. ۱۴۰۱ خوشبختانه در بودجه آمد و مصوب شد که هر آن چه درآمد است از سازمان جنگل‌ها و مراتع صفر تا صد در اختیار خود سازمان قرار بگیرد و صرفاً هم اختصاص پیدا کند به طرح‌های آبخیزداری که بتوانیم سیلاب‌ها را کنترل کنیم و آب را هدایت کنیم به سفره‌های زیرزمینی و سفره‌های زمینی را تقویت کنیم. آن چه درآمد به دست آمد تقریباً قسمت عمده اش در این حوزه هزینه شد، نظارت‌ها و بازدید‌های میدانی ما نشان داد که این اتفاق افتاده، اما کافی نیست حتماً ما باید در حوزه طرح‌های آبخیزداری با جدیت بیشتری ورود کنیم، اعتبارات بیشتری اختصاص داده شود.
سؤال: درآمد مشخص چقدر بوده عدد و رقمش؟
عسکری: الآن حضور ذهن ندارم، ولی گزارش‌هایی که از خود سازمان جنگل‌ها و مراتع داشتیم، ... نقاط کشور حوزه طرح‌های آبخیزداری اش عملیاتی و اجرایی شده و پیش بینی مان این است که حداکثر تا افق ۱۴۰۴ ما بتوانیم قضیه طرح‌های آبخیزداری و آبخوان داری را در کشور با این برنامه‌ای که دنبال کردیم و درآمد‌ها صفر تا صد در اختیار سازمان جنگل‌ها و مراتع قرار بگیرد بتوانیم کار را عملیاتی و اجرایی کنیم.
سؤال: بحث دیگر ماده ۲۶ قانون افزایش بهره وری در بخش کشاورزی بود که وزارت نیرو را مکلف می‌کرد که آب حجمی را به بخش کشاورزی تحویل دهد. طبق پیگیری‌ای که دوستان ما در میز کشاورزی خبرگزاری داشتند به این نتیجه رسیدند که تکلیف قانونی بعد از ۱۲ سال عملیاتی نشده، در حوزه اقدامات نظارتی مجلس شما پیگیر بودید چقدر اتفاق افتاده؟
عسکری: خوشبختانه یک تعامل خیلی خوبی بین کمیسیون کشاورزی و وزارت نیرو است. ما در بحث بهره وری مطلوب و افزایش عملکرد در واحد سطح حتماً نیاز به مدیریت منابع آب داریم. مشکلاتی هم داشتیم در بحث آب سفره‌های زیرزمینی و هم بحث انتقال آب سد‌ها به حوزه بخش کشاورزی. سد‌ها کانال‌های یک و دو؛ وزارت نیرو مکلف است عملیات اجرایی کند. کانال‌های سه و چهار؛ وزارت جهاد کشاورزی. یعنی از خود سد به صورت ثقلی آب با میزان مشخص هدایت شود به مزارع پایین دست که بتوانیم افزایش عملکرد داشته باشیم. کاری که انجام شد، فضای نظارتی ما بود. خوشبختانه وزارت نیرو همکاری خوبی داشتند در این زمینه، هم امتیازاتی دادند در بحث برنامه ریزی یا فضای زیرساختی برای بحث انتقال آب، الآن از دو سال گذشته تا الآن تقریباً هر آن چه که سد‌ها کانال‌های یک و دو احداث نکرده بودند، یا احداث کردند تمام شد یا در حال احداث کردن هستند. یعنی ما به وزارت نیرو اعلام کردیم که در حوزه مأموریتی خودتان کانال‌های یک و دو را عملیاتی می‌کنید به ما گزارش می‌دهید. گزارش ماهیانه از آن‌ها گرفتیم. کانال‌های سه و چهار هم وزارت جهاد کشاورزی دنبال کردند. خوشبختانه در این مسیر، روند یک روند مطلوب است. مثلاً خیلی جا‌ها ما سد زده بودیم، سد شده بود یک تشتک تبخیر، فقط آب را نگهداری یا ذخیره می‌کردیم، آب تبخیر می‌شد و عملاً استفاده مطلوبی از آن صورت نمی‌گرفت الا در حوزه مثلاً شرب یا قسمتی از صنعت، ولی الحمدلله روندی را دنبال کردیم که هم وزارت نیرو در حوزه مأموریت خود خوب ایفای نقش کرد و هم وزارت جهاد کشاورزی در حوزه مأموریتی که در بحث انتقال آب داشت به اراضی مورد نظری که قرار بود کشت شود، کار به خوبی انجام می‌شود و یک روند مطلوب و رو به رشدی دارد.
سؤال: پس آن که در قانون تکلیف کرده تحویل حجمی آب به بخش کشاورزی، الآن اتفاق افتاده؟
عسکری: بله، الآن اتفاق افتاده، خوشبختانه یک روند بسیار مطلوبی را در این زمینه دنبال می‌کنیم.
سؤال: این رایزنی‌های دیپلماتیک هنوز به نتیجه نرسیده راجع به حقابه، درست است؟
عسکری: ما جلساتی با حوزه دیپلماسی به طور خاص خود وزیر امورخارجه داشتیم، ایشان را دعوت کردیم در کمیسیون حداقل سه جلسه رئیس کمیته آب کمیسیون کشاورزی به اتفاق وزیر نیرو و معاون ایشان به افغانستان سفر داشتند، چندین جلسه هم ما در کمیسیون به اتفاق دستگاه‌های متولی جلساتی داشتیم. بر اساس قرارداد ۱۳۵۱، یعنی هزار و ۳۵۱، دولت افغانستان مکلف است که حقابه هیرمند را بدهد یا به تعبیری آب را آزاد کند. اتفاقی که افتاد این سد کمال خانی که احداث کردند آب را منحرف کردند به فلات مرکزی افغانستان که خلاف آن منشور یا قراردادی بود که بسته شده بود. ما تأکیدمان بر این بود با دوستان در حوزه وزارت امورخارجه به طور خاص شخص وزیر امورخارجه که با جدیت قضیه را دنبال کنند. بالأخره یک اتفاقی افتاده، یک قراردادی برقرار شده بین دو کشور، هر کس باید در راستای وظایف خود متعهدانه عمل کند. دولت یا گروه طالبان هم بار‌ها تأکید شده که به تعهد خود باید عمل کنند. یک اتفاقاتی هم افتاد بعضاً این‌ها آب را آزاد نکردند یا مسیر آب را منحرف کردند، با جدیت پیگیری می‌کنیم که این اتفاق بیفتد، چون دشت سیستان هم دشت حاصلخیزی است و هم در راستای تأکیدات مقام معظم رهبری یک ۳۵۰ تومان یک ۵۰۰ میلیون دلار اعتبار اختصاص داده شده برای ۴۶ هزار هکتار اراضی که باید شُرب شوند. این اراضی حتماً باید از چاه نیمه‌ها و هیرمند شُرب شود منتظریم که دستگاه دیپلماسی کار را با جدیت دنبال کند. گزارش‌هایی که ما گرفتیم، هنوز علیرغم قول‌هایی که طالبان داده نسبت به آزاد کردن حقابه، هنوز عملیاتی و اجرایی نشده، می‌طلبد که دستگاه دیپلماسی یک مقداری فعال‌تر شود. ما رضایت نداریم نسبت به حوزه دیپلماسی، حوزه دیپلماسی یک مقداری باید با جدیت بیشتر کار را دنبال کند. چون ما اسناد و مدارک داریم نسبت به این که دولت افغانستان مکلف است بر اساس قرارداد ۱۵۵۱ حقابه هیرمند را بدهد و آزاد کند. از طرفی شرایط اقلیمی هم به گونه‌ای است که مسیر رودخانه هیرمند مشخص است. این اتفاق از نگاه ما باید بیفتد، تلاش می‌کنیم که این بحث دنبال شود.
سؤال: طرح‌هایی مثل احیای ۵۵۰ هزار هکتار از اراضی استان خوزستان و ایلام و احیای دشت سیستان که شما هم اشاره کردید موضوعاتی است که سال‌ها در برنامه‌ها مطرح می‌شود، ولی کامل اجرایی نمی‌شود، پیگیری‌های شما در این زمینه به کجا رسید؟
عسکری:ما هم در ۴۶ هزار هکتار اراضی دشت سیستان خودم حداقل سه بازدید داشتم و ۵۵۰ هزار هکتاری دشت خوزستان و ایلام، در استان سیستان و بلوچستان از ۴۶ هزار هکتار اراضی؛ ۱۶ هزار هکتارش عملیاتی و اجرایی شد. این هم تقریباً زمانی بود که ما ورود کردیم، زمانی که ما رفتیم تقریباً ۱۶ سایت احداث کرده بودند، کار عملیاتی و اجرایی نشده بود در راستای زمان بندی که باید انجام می‌شد. ما با سازمان بازرسی و قوه قضائیه وارد عمل شدیم، مکاتبات ما هست. بازدید هم که داشتیم، شرکت‌ها را مکلف کردیم به عملیاتی و اجرایی کردن کار، بعضی از شرکت‌هایی که آن جا بودند، چون کارشان را خوب انجام نداده بودند حذف شدند و شرکت‌های جدیدی جایگزین شدند. توانستیم تقریباً حدود ۱۶ هزار هکتار در دشت سیستان عملیاتی و اجرایی کنیم یعنی آب بیاید در محل زمین یا سر زمینی که قرار بود کشت انجام شود. در دشت خوزستان و در ایلام دشت عباس تقریباً ۵۰ هزار هکتار حدود ۴۰ هزار هکتارش عملیاتی شده، مجموعاً از ۵۵۰ هزار هکتار؛ ۲۸۷ هزار هکتار؛ نزدیک به ۳۰۰ هزار هکتار عملیاتی شده. در گذشته مدیریت نبوده، در بحث الگوی کشت، نحوه کشت، فصول کشت که چه محصولاتی کشت کنند پیگیری‌هایی که ما داشتیم از سال گذشته اتفاقات نسبتاً خوبی افتاد منتهی نیاز به بودجه بود برای این که بتوانند مابقی یعنی تقریباً از حدود ۳۰۰ هزار هکتار که عملیاتی شده بود، مابقی ۲۵۰ هزار هکتار نشده بود که الآن دستگاه‌ها آمدند پای کار که کار را عملیاتی و اجرایی کنند.
سؤال: صحبت از این است که قرار است جلب دادرسی برای پنج مسئول مستنکف قانون هوای پاک در دولت قبل صادر شده، آیا می‌توان به اجرای بی کم و کاست قانون هوای پاک در دولت سیزدهم امیدوار بود و این که مجلس چه پیگیری‌هایی در این زمینه انجام داده؟
عسکری: در بحث قانون هوای پاک، جلسه قبل هم عرض کردم از آن ۲۲۰ احکامی که باید اجرایی و عملیاتی می‌شد، ۲۰ تا اجرایی شده بود، ۶۰ تا اجرایی نشده بود، مابقی هم که اجرا شده بود ناقص بود. ما بلافاصله بعد از آن هم قوه قضائیه را در جریان گذاشتیم، مکاتبه کردیم. در وزارت کشور با حضور همه دستگاه‌های متولی، صراحتاً به آن‌ها اعلام کردیم مثلاً محیط زیست حوزه مأموریتش این احکام بود، احکام را انجام نداده، خود وزارت کشور، شهرداری‌هایی مثل شهرداری تهران حتی خود محیط زیست در راستای احکام اجرایی شان ورود نکرده بودند. زمان بندی کردیم الآن اتفاقاتی افتاده که کافی نیست. منتهی ما ابتدا احکامی که بررسی کردیم یکی یکی دستگاه‌ها را هم به دستگاه قضایی و هم به سازمان بازرسی کل کشور معرفی کردیم، دستگاه‌های نظارتی کار خود را انجام می‌دهند. حتی جلساتی هم در کمیسیون گرفتیم. کمیته محیط زیست ما با جدیت دنبال می‌کند. تأکید ما بر این است که دستگاه نظارتی برخورد قاطعی داشته باشد نسبت به این موضوع، بالأخره سلامت مردم؛ یکی از مباحث جدی ماست. قانون هوای پاک تقریباً به حاشیه رفته بود در گذشته. الآن دقیقاً همه دستگاه‌هایی که کم کاری و بی توجهی کرده بودند ما معرفی کردیم، حتماً در جلسه آتی یکی یکی اسامی را اگر وقت شود و فرصتی باشد خواهیم برد، چون من در جریان نبودم به این می‌خواهیم اشاره کنیم حتماً می‌آوردم و یکی یکی اشاره می‌کردم به موضوعاتی که اتفاق افتاده. ما هم مصمم هستیم در این حوزه هر کس کوتاهی کند، چون سلامت مردم است به هر حال نکته مهمی است. هر دستگاهی بی توجهی کند، مصداق ترک فعل است با جدیت و قاطعیت برخورد خواهیم کرد و به استحضار مردم هم خواهیم رساند.
سؤال: در موضوعات محیط زیستی، یک موضوع اختلافی هم بر سر مالکیت زباله هاست، بین شهرداری و بخش خصوصی و این در حالی است که ما در این بین یک ظرفیتی ببینیم برای شرکت‌های استارت آپی که شرکت‌های نوآفرین داریم که این‌ها می‌توانند به صورت اصولی و تفکیک شده از شهروندان خریداری کنند و آن فراوری که اتفاق می‌افتد مراحلش را طی کنند، این آیا بنا نیست یا در معاونت حقوقی ریاست جمهوری یا در هیأت مقررات زدایی تکلیف شود که مسئولیت و مالکیتش با کیست؟
عسکری: قسمتی از مباحث در حوزه نظارتی ماست. ما جلسات متعددی داشتیم با وزیر کشور، دستگاه‌های متولی و خیلی از شهرداران مثلاً در حوزه شمال کشور، استان‌های شمالی به شدت با این معضل مواجه هستیم و گله مندی‌ها بسیار شدید است. از طرفی محیط زیست هم به شدت آسیب می‌بیند. وزارت کشور در حوزه مأموریتی خود باید این کار‌ها را انجام دهد، جلساتی که داشتیم، مسئول کمیته محیط زیست ما با جدیت قضیه را دنبال می‌کند، مقرر شد که این‌ها یک برنامه ریزی داشته باشند که ما بتوانیم در حوزه تولید کمپوست یا ایجاد فضا‌هایی که بتواند مدیریت کند پسماند زباله‌ها را، از طرفی قسمتی مرتبط با بخش تولید کمپوست می‌تواند باشد که مرتبط با بخش کشاورزی، قسمتی هم می‌تواند حتی از این لحاظ برق تولید کنند. این‌ها را همه آوردیم در کمیسیون به صورت مکتوب هم به دستگاه متولی اعلام کردیم، زمان بندی هم کردیم که بر اساس زمان بندی شهرداری‌ها و وزارت کشور در حوزه مأموریتی خود باید ایفای نقش کنند. به نظرم بتوانیم ظرف شش ماه اول سال یک تعیین تکلیفی در این راستا شود که دستگاه‌هایی که مرتبط هستند با این موضوع بتوانند تفکیک کنند حوزه زباله‌هایی که تولید می‌شود که هم به محیط زیست آسیب نرساند و هم این که از آن طرف ما بتوانیم یک برنامه ریزی داشته باشیم که تکلیف شهرداری‌ها در این زمینه مشخص شود.
سؤال: پنجره واحد مدیریت زمین باید تا انتهای پارسال به صورت کامل عملیاتی می‌شد که نشده، شما در حوزه نظارتی چه اقداماتی انجام دادید؟
عسکری: پنجره واحد زمین یک حرکت خوبی بود برای این که هم سرمایه گذار بداند، اطمینان پیدا کند در حوزه سرمایه گذاری خود، زمین مورد نظرش مشخص شود، چون اراضی تقسیم یا تفکیک شده هست، اراضی کلاس یک داریم که زمین‌های مرغوب و حاصلخیز است، کلاس دو داریم؛ مرغوبیتش کمتر است. سه، چهار، پنج و شش؛ که قسمت شش اعلام کردیم به دستگاه‌های متولی در بحث واگذاری که عمدتاً بروند به سمت یا صنایع تبدیلی و تکمیلی یا احداث دامداری‌ها و مرغداری‌ها که اراضی کلاس یک مان دستخوش تغییر نشود. کما این که در گذشته این اتفاق افتاده، در حاشیه شهر‌ها عمدتاً اراضی کلاس یک بوده، بدون ضوابط و قوانین واگذار شده به افراد، عمدتاً افرادی که در راستای منافع شخصی خود کار را دنبال می‌کردند. حرکت خوبی صورت گرفت در قالب پنجره واحد زمین؛ فردی که مراجعه می‌کند برای سرمایه گذاری در حوزه‌های مختلف به طور خاص بخش کشاورزی، به محض ورودش همه دستگاه‌ها هماهنگی و هم افزایی می‌کنند که محل زمین مورد نظر، میزان مساحت زمین و فاصله زمانی تحویل گرفتن زمین مشخص شود. الآن کار شروع شده، منتهی یک نواقصی دارد، همین امروز در شیراز جلسه‌ای با گلخانه داران داشتم، بر ایرادات این تأکید داشتند که یک جا‌هایی ایراد دارد، این ایرادات را باید احصا کنیم که ظرف یکی دو هفته آینده باز به این موضوع خواهیم پرداخت. ایرادات را احصا کنیم که مشکلات برطرف شود. نفساً پنجره واحد زمین می‌تواند خیلی کمک کند و جلوگیری کند از فساد و رانت و می‌تواند در مسیر توسعه، مسیر را هموار و سهل الوصول کند، اما ایراداتی هم دارد، این ایرادات حتماً باید برطرف شود، تلاشمان این است که برطرف شود. کار شروع شده، الآن هر کجا زمینی می‌خواهد واگذار شود برای بحث سرمایه گذاری، حتماً از کانال پنجره واحد زمین باید کار را دنبال کنند که به نتیجه برسد.
سؤال: فکر می‌کنید این توزیع برای تنظیم بازار، به درستی انجام می‌شود یا نه؟
عسکری:ما در بحث تولید گوشت مرغ مشکلی نداشتیم حتی یک مقطعی ما به جایی رسیدیم که دستگاه‌های متولی که مجوز احداث مرغداری صادر می‌کردند اعلام می‌کردند که اشباع شده، نیازی نیست. ما نگاه مان این نبود که مثلاً احداث مرغداری دیگر نیاز نیست، حتماً نیاز هست، ما تولید می‌کنیم، ذخیره و صادر کنیم، ببریم به صنایع تبدیلی و تکمیلی از طریق دیگر صادرات را انجام دهیم ارزآوری شکل بگیرد. این که دوستان در گذشته آمدند در راستای بحث مرغ بدون نگاه به آینده تصمیم گیری‌هایی را انجام دادند که آن تصمیم گیری‌ها غلط بود باید پاسخگو باشند. در برنامه قبلی عرض کردم تقریباً ۱۵ میلیون تخم مرغی که حدود ۱۸ تا ۱۹ روز در دستگاه نگهداری شده بود و آماده تولید جوجه، یا جنین در آن زنده بود متأسفانه از دستگاه‌ها خارج کردند برای کنترل قیمت مرغ، در صورتی که این خلاف تولید بود، از طرفی حدود ۲۰ میلیون تخم مرغ نطفه دار را باز مجدداً اجازه ندادند وارد دستگاه‌ها شود، یک وقفه‌ای را ایجاد کرد در بحث مرغ مورد نیاز کشور که بلافاصله ما ورود کردیم، همین جا من اعلام کردم، فردای بعد از مصاحبه ما، من وزیر وقت جهاد کشاورزی را دعوت کردم در کمیسیون، تشکل‌های این بخش هم دعوت کردم، یعنی انجمن تولید کنندگان جوجه یک روزه را هم دعوت کردیم. گفتیم چرا شما این کار را کردید؟ مبنای کار شما چه بوده، دنبال چه بودید؟ اگر می‌خواستید فضای قیمت مرغ را مدیریت کنید، راهش این نبود. شما اجازه می‌دادید تولید انجام شود، تولید مازاد را هم می‌توانستید صادر کنید، هم می‌توانستید ذخیره کنید و دلیلی ندارد که شما تخم مرغ نطفه دار ۱۸، ۱۹ روزه را که تبدیل شده به جنین از دستگاه بیرون بیاورید برای این که بخواهید بازار را کنترل کنید. این نشان می‌دهد که وزارت جهاد کشاورزی برنامه‌ای ندارند، ضمن این که ما پرونده‌های مجموعه را بلافاصله به سازمان بازرسی اعلام و مکاتبه کردیم که این ایراد وجود دارد، یک وقفه‌ای ایجاد شد. در وقفه‌ای که ایجاد شد ما بعد از آن اعلام کردیم شما نهاده‌های تولید مرغ؛ ذرت و سویا را هر چه سریعتر باید در قالب اگر بازارگاه است با یک روند رو به رشدی در اختیار تولید کنندگان قرار دهید حتی به وزیر وقت جهاد کشاورزی ما مکاتبه کردیم که در این راستا باید نقدینگی در اختیار تولید کنندگان قرار دهید که بتوانند با خیال راحت کار تولید را انجام دهند. علتی که اتفاق افتاد این قیمت مرغ افزایش پیدا کرد، دلیلش این بود که تخم مرغ نطفه دار و تخم مرغی که تبدیل شده بود به جنین را از دستگاه‌ها بیرون آوردند. الآن اثر خود را گذاشته است. ما تأکیدمان بر این است؛ ما تقریباً از چهاردهم به بعد جلسات متعددی را برگزار کردیم، الآن هم به سرپرست جهاد کشاورزی اعلام کردیم در حوزه تولید مرغ، نهاده‌ها را با اولویت باید در اختیارشان قرار دهید و در کنار آن، بحث اعتبارات؛ اگر تولید کننده‌ای نیاز به نقدینگی دارد هر چه سریعتر بانک کشاورزی مکلف شده نقدینگی در اختیارش قرار دهد که در بحث تولید ما مشکل نداشته باشیم.
سؤال: از گزینه احتمالی دولت برای تصدی پست وزارت جهاد کشاورزی شما اطلاع دارید یا فکر می‌کنید دولت چه کسی و با چه ویژگی‌هایی باید معرفی کند؟
عسکری: این از حیطه اختیارات دولت است، ما آمادگی داریم که دولت با ما مشورت کند، اگر مشورت کرد که چه بهتر، اگر نکرد آن چه را که تصمیم گرفت ما در حوزه وظیفه ذاتی خودمان دولت معرفی می‌کند فردی را به مجلس، ما در راستای توانمندی آن، اگر توانمند باشد رأی خواهیم داد، اگر توانمند نباشد بدون تعارف...
سؤال: فکر می‌کنید مهمترین ویژگی گزینه معرفی شده باید چه باشد؟
عسکری: اعتقادم بر این است کسی که به عنوان وزیر جهاد کشاورزی معرفی می‌شود، چون این وزارتخانه عیالوار است و یک وزارتخانه بزرگ و حجیمی است، تأثیرگذاری وزارتخانه در اشتغال، تولید و معیشت مردم بسیار حائز اهمیت است. کسی باشد که به تعبیری یک ژنرال تمام عیار باشد. ژنرال به این معنا که هم کار آکادمی و هم کار اجرا انجام داده باشد و هم آشنایی داشته باشد به حوزه تولید که این دغدغه‌ای که ما خودمان الآن نگرانیم، بعضی مواقع وقتی می‌نشینیم بحث می‌کنیم روی موضوعات با همکاران مان...، امیدوارم ان شاء الله رئیس جمهور فردی که توانمند، کارآمد، دست پاک، جهادی و انقلابی است معرفی کند ما هم با تمام توان دولت را کمک خواهیم کرد.