معاون دفتر ایمنی و ترافیک سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای تاکید کرد : سرعت بالای رانندگان در افزایش تلفات رانندگی نقش اساسی دارد.
سوال: فلسفه نامگذاری روز ملی ایمنی حمل و نقل یعنی هفتم اردیبهشت چیست؟
عبدوس: سیستم حمل و نقل جاده‌ای وقتی بحث ایمنی آن مطرح میشود ذهن‌ها به این سمت میرود که وسیله نقلیه است و باید وسیله نقلیه ایمن فراهم شود، موضوع زیرساخت‌ها و شبکه راه‌ها است که باید یک راه ایمن فراهم شود و موضوع بعدی بحث کاربران هستند که همه ذهن‌ها به این سمت میرود که کاربران نباید تخلف کنند و باید آگاهی و آموزش‌های لازم به آن‌ها داده شود و هر زمان بحث تصادفات مطرح میشود ذهن همه به این سمت میرود از این سه مرجع می خواهند پیگیری کنند که آیا جاده ایمن، وسیله نقلیه ایمن و کاربران ایمن فراهم شده به درستی که آن ایمنی حمل و نقل جاده‌ای شکل بگیرد یا خیر. ولی امروزه متخصصین در کنار رویکرد‌های جدیدی که می‌گویند هر واحدی باید عملکرد خودش و مسئولیت هایش را به درستی انجام دهد تا آن سیستم ایمنی حمل و نقل فراهم شود و در کنار آن اصطلاحی دارند، درگیر شدن کاربران جاده‌ای یعنی می‌گوید اگر یک سیستم حمل و نقل هم به درستی کار کند باید خود کاربران، قوانین و مقررات، حق تقدم و اصول اصلی ایمنی را به درستی رعایت کنند تا آن زنجیره تصادفات پاره شود و تصادف اتفاق نیفتد و ایمنی شکل بگیرد. برای این که مردم را تا حد ممکن درگیر این موضوع کنند نهاد‌های بین‌المللی یک سری رویدادها و مناسبت‌هایی را در طول سال برنامه‌ریزی می‌کنند که به نوعی یادآوری و تذکر برای مردم باشد بابت موضوع تصادفات و بابت این که پدیده‌ای است که سلامتی آن‌ها و عزیزانشان را تهدید می‌کند و این یادآوری و تذکر باعث شود که مردم بیشتر رعایت کنند، خودشان را هم صاحب سهم بدانند در بحث ارتقاء ایمنی، از جمله این رویدادها، روز ملی ایمنی حمل و نقل است روز بدون حادثه است، هفته ایمنی حمل و نقل است که یک روزی داریم در آبان ماه روز بزرگداشت قربانیان حوادث ترافیکی پس فلسفه اینکه این روز‌ها را به این شکل نامگذاری می‌کنند برای این است که جلب توجه بیشتر عامه مردم به موضوع ایمنی و تصادفات باشد.
سوال: امروز سالروز تاسیس رادیو در ایران و روز ملی رادیو است، شما چه توصیه‌ای دارید برای عزیزانی که الان در ماشین رادیو را می‌شنوند و چگونه ایمنی را رعایت کنند که هم پشت فرمان رانندگی می‌کنند و هم رادیو را می‌شنوند؟
عبدوس: این روز را خدمت شما و همکارانتان که در رادیو فعالیت می‌کنند تبریک عرض می‌کنم. وضعیت حمل و نقل ما تابعی از رفتار کاربران ما است، الان ما موضوع نقاط پر حادثه را داریم یک نقطه در جاده پر حادثه نمی‌شود مگر آن نحوه رانندگی که از آن مقطع شما می‌خواهید عبور کنید به عنوان مثال ما مقاطعی هستیم که موضوع محدودیت سرعت در بعضی مقاطع، محدودیت سرعت منطقه‌ای داریم، اگر سرعت بالاتر از آن منطقه رد شوید طبعا آنجا برای شما حادثه خیز میشود یا بحث عجله و شتاب بی مورد، ما در جاده‌ها خیلی توقع حضور عابر پیاده و موتورسوار که جزو کاربر آسیب پذیر هستند را در شبکه جاده نداریم بیشتر در شهر‌ها و مناطق شهری است، ولی الان تقریبا نزدیک به یک سوم تلفات بنا به گواه آمار پزشکی قانونی، یک سوم تلفات جاده‌ای ما مربوط به این دو گروه عابرین پیاده و موتورسواران است. وقتی آمار تصادفات را ملاحظه می‌کنید می‌بینید که خیلی از اینها به علت عجله و شتاب‌های بی موردی بود که یک عابر می‌خواسته عرض هفت متری راه را عبور کند و عجله کرده یا یک موتور سواری رد شده و اتفاق ناگواری رخ داده است.
سوال: تمام این موارد درست، من در این چند روز تعطیلات میهمان هم وطنانمون در استان مرکزی بودم در یکی از جاده‌ها ساعت ۹ تا ۱۰ شب سه تا ماشین نمی‌دانم چرا این عزیزان فکر می‌کنند این مسیری که دو لاین دارد و سه ماشین می‌توانند با هم مسابقه بدهند، در تاریکی شب، نور کم و دید پایین، من خیلی ترسیدم سه ماشین از ما سبقت گرفتند و حرکت‌های ناجور و خطرناک و وقتی به یک مقطعی که رسیدیم دیدیم این سه ماشین تصادف بسیار وحشتناکی کردند و متاسفانه تلفات داشتند. چرا باید این کار را بکنیم؟ این هیجان مسابقه برای جاده نیست، هیجان را باید در زمین مسابقه و در محل مخصوص خودش تخلیه کرد، خانواده همراه شما است باید ایمنی را رعایت کنید، فرزند و همسر شما آنجاست، باید جان خودت برایت عزیز باشد این یا هیجان است یا رقابت و لجبازی، جای این کار‌ها در جاده نیست.
عبدوس: مطلبی که فرمودید گواهی بود بر عرایض بنده، قبلا هم گفتم سرعت یکی از عوامل پنهان یا کمک کننده و تشدید کننده تصادفات است الان موضوع سرعت را به عنوان یکی از ارکان ایمنی در دنیا مطرح می‌کنند در کنار جاده، وسیله نقلیه و کاربر و اینقدر به سرعت بها می‌دهند و به جرات به عنوان یک کارشناس ایمنی و کسی که روزانه گزارش تصادفات به دستم میرسد و راجع به آن مطالعه و تحلیل می‌کنیم و تصمیم میگیریم می‌توانم بگویم مجرم شماره یک وقوع تصادفات شدید در کشور ما و بالا بودن تلفات ما چیزی نیست جز عامل سرعت و سرعت بالا است که یک مقدار شاید بحث‌های اقتصادی و بحث‌های اجتماعی باشد، ولی علاقه‌مندی حرکت با سرعت بالا که شاید بخواهند زودتر به مقصد برسند یا هیجان سرعت که شما فرمودید باعث شده که خیلی‌ها خانواده کنارشان باشد و ما داریم متاسفانه تصویر اینها، من دوست ندارم از این جملات استفاده کنم، ولی تصویر بچه‌ای که پدر و مادرش در کنار جاده جسدشان روی زمین است و کودکی یتیم شده است، تمام اینها نگاه می‌کنید یک ذره عجله و شتاب بی مورد در کنار این که خیلی از عزیزان و هموطنان ما تازه گواهینامه گرفته اند و خیلی تجربه تردد در جاده را ندارند و مخصوصا در ایام تعطیلات خانواده را به سفر می‌برند که تفریح کنند، ولی با شرایط جاده آشنا نیستند و در عین حال سرعت هم می‌روند، حداقل این ناآشنایی با شرایط جاده اقتضا می‌کند که یک مقدار سرعت را پایین بیاورند و در شرایط بحرانی راحت‌تر بتوانند وسیله نقلیه خودشان را کنترل کنند و اگر برخوردی شود، شدت برخورد و تلفات پایین بیاید. ما هم در روز ایمنی حمل و نقل و هم امسال به عنوان برنامه‌هایی که برای ارتقاء ایمنی داریم چه در کمیسیون ایمنی راه‌های کشور و چه در خود راهداری حمل و نقل جاده‌ای، تمرکز خود را بر موضوع سرعت گذاشتیم، این حالا هم بحث توسعه سامانه‌های ثبت تخلفات سرعت و اقدامات آرام‌سازی ترافیک در حدی است که ما می‌توانیم انجام دهیم، ولی در قالب کارگروه ویژه آموزش، فرهنگ سازی کمیسیون بین راه‌ها و بحث اطلاع رسانی و افزایش آگاهی مردم، مهمترین موضوعی که امسال می‌خواهیم به آن بپردازیم بحث سرعت است و اطلاع رسانی به مردم که با کاهش سرعت خیلی راحت می‌توانیم هم بحث ایمنی را داشته باشیم و هم اینکه کاهش تلفات را داشته باشیم.
سوال: شما اشاره کردید که هیچ کدام از ما مایل نیستیم این صحنه‌های دلخراش را بازگو کنیم برای عزیزانمان و تشریح کنیم که خاطرشان مکدر نشود. اما بررسی تصادفات می‌تواند نتایجی هم داشته باشد وقتی ما این تصاویر را تشریح می‌کنیم و به دیگران اطلاع رسانی می‌کنیم در زمینه ایمنی هنگام رانندگی و ایمنی حمل و نقل یک نتایجی هم دارد، یعنی ما به آن نتایج مثبت توجه می‌کنیم و مانع وقوع حوادث دلخراش می‌خواهیم بشویم. شما در بررسی تصادفات به چه موضوع‌هایی بیشتر توجه می‌کنید و سعی می‌کنید آن موضوعات را از داخل این حوادثی که رخ داده بیرون بکشید تا از آن چه نتایجی را به دست بیاورید؟
عبدوس: کشور ما یک کشور خیلی پهناور است که عمده حمل و نقل آن، حمل و نقل جاده‌ای است، وقتی ترافیک در جاده بالا میرود و میزان تقاضای استفاده از جاده چه در بخش حمل بار و چه در بخش مسافر در بخش حمل و نقل عمومی و چه حمل و نقل شخصی که عمدتاً مردم دوست دارند از وسیله نقلیه شخصی استفاده کنند بیشتر در معرض ترافیک و در معرض اتفاق قرار می‌گیرند و برای همین، نسبت به خیلی از کشور‌هایی که آنقدر جمعیت ندارند و شبکه راه‌ها و ترافیکشان گسترده‌تر نیست، مردم ما بیشتر در معرض وقوع حوادث و سوانح ترافیکی قرار دارند و برای همین این که بخواهیم کل سوانح را یک جا مدیریت کنیم و بخواهیم از همه آن‌ها پیشگیری کنیم یک امر خیلی پیچیده و شاید نشدنی باشد، آن هم با این ظرفیت‌هایی که در حوزه نظارت و در حوزه توسعه زیرساخت داریم.
برای همین کاری که ما چند سال است به صورت ویژه انجام میدهیم، تمرکز ما روی تصادفات شدید و پرتلفات است مثل تصادفات واژگونی، مثل تصادفات ناوگان حمل و نقل عمومی و تصادفات مربوط به حمل مواد خطرناک و تصادفات رخ به رخ که بیشترین تلفات را از ما می‌گیرد، دوستان ما تیم تحلیلی که این جا هستند تصادفات را در نقشه شبکه راه‌ها آورده اند، اصطلاحا نقشه تراکنش تصادفات موضوعی را تهیه کردند و آن نقاطی که به صورت مقطعی، نواری تمرکز این تصادفات است را در داخل برنامه‌ها قرار دادیم که هم کنترل نظارت‌ها را متمرکز کنیم و هم اگر مشکلات زیرساختی آن جا دارند بتوانیم با اولویت دهی به آنجا با توجه به محدودیتی که در اعتبارات و منابع است بتوانیم آن نقاط را ایمن سازی کنیم که بتوانیم تا حد ممکن از تصادفات شدید و پر تلفات را پیشگیری کنیم.
سوال: ممنون اگر نکته‌ای باقی مانده است بفرمایید.
عبدوس: ما روز ایمنی حمل و نقل که ۷ اردیبهشت است که در تقویم ما ثبت شده را پیش رو داریم که همین پنج شنبه است و در عین حال هفته آخر اردیبهشت ماه هم سازمان ملل متحد، هفتمین هفته ایمنی نامگذاری کرده که ما هم در این هفته و هم در هفته ایمنی برنامه‌های بسیار متنوعی را در شبکه راه ها، در مجتمع‌های خدماتی رفاهی در دستور کار داریم که مردم بیشتر آشنا شوند با این رویداد و خواهش ما این است که فکر خودشان و خانواده شان باشند و خانواده‌های دیگران را هم جزو خانواده‌های خودشان بدانند و یک مقدار آرام‌تر رانندگی کنند حتماً خودشان ایمن به مقصد می‌رسند و ایمنی را هم برای دیگران به ارمغان خواهند آورد.